Base description which applies to whole site

SAMENVATTING FINANCIEEL JAARVERSLAG RIJK 2022

SAMENVATTING FINANCIEEL JAARVERSLAG RIJK 2022
Nota, 1747618, 2022
Het Financieel Jaarverslag van het Rijk toont een visuele samenvatting. Er wordt gestart met een tijdslijn van bepalende momenten en maatregelen in 2022, waaronder de uitbraak van de oorlog in Oekraïne in het voorjaar, de aankondiging van verlaging van de btw op energie van 21 naar 9 procent in de zomer, aankondiging van het energieprijsplafond voor 2023 met Prinsjesdag en de compensatie van 190 euro voor gestegen energiekosten. Vervolgens toont het FJR 2022 de ontwikkelingen van de brede welvaart in aansluiting op de Monitor Brede Welvaart en de SDG’s 2023 van het CBS. De binnenkant het taartdiagram toont de trendmatige ontwikkeling (2015-2022) op het gebied van brede welvaart. Het toont een gemengd beeld met zowel een stijging.
Een staafdiagram toont het Nederlands bruto binnenlands product. Dit groeide in 2022 met 4,5%. In 2021 steeg het bruto binnenlands product met 5%. Een grafiek toont dalende werkloosheid. In historisch perspectief is dit zeer laag. Gemiddeld genomen was 3,5% van de beroepsbevolking werkloos. Een tweede grafiek toont de renteontwikkeling. Om de hoge inflatie te dempen verhoogde de Europese Centrale Bank haar beleidsrentes. Mede daardoor stegen de rentes in de economie, waaronder voor hypotheken en zakelijke leningen. Een derde grafiek toont de ontwikkeling van inflatie. In 2022 liep de inflatie sterk op, met name door hogere energieprijzen. Gemiddeld was de inflatie in 2022 10,0% ten opzichte van het voorgaande jaar.
Ondanks de maatregelen als gevolg van de oorlog in Oekraïne en het herstellen van de koopkracht, viel het overheidssaldo positiever uit dan in 2021. Het EMU-saldo voor 2022 komt uit op een klein overschot van 88 miljoen euro, ofwel afgerond 0% van het bbp. Hiermee zijn de uitgaven en inkomsten van de overheid in evenwicht. Dit is het gevolg van de relatief hoge onderuitputting en lagere uitgaven aan coronamaatregelen. De overheidsschuld viel lager uit dan de afgelopen jaren. De daling van de schuldquote komt mede door het feit dat de hoge inflatie heeft geleid tot een hoger nominaal bbp, wat zorgt voor een lagere procentuele staatsschuld ten opzichte van het bbp (het noemereffect). De overheidsschuld (EMU-schuld) steeg tot 480,1 miljard euro, ofwel 51% van het bbp. Sinds de Russische invasie in Oekraïne steunt het kabinet Oekraïne met uitgaven bovenop reguliere uitgaven aan militaire en humanitaire ondersteuning, noodopvang en medische zorg. In totaal is in 2022 voor bijna 2 miljard euro aan steun geleverd. In Nederland leidde deze oorlog onder andere tot fors gestegen energieprijzen. Op Prinsjesdag heeft het kabinet een omvangrijk maatregelenpakket aangekondigd om de effecten hiervan in de samenleving te dempen. In 2022 is 1965 miljoen euro uitgegeven voor Oekraïne, waarvan opvang van ontheemden 1079 miljoen euro bedraagt.
Rechtmatigheidsbeeld verbeterd ten opzichte van 2021. De foute of onzekere uitgaven bedraagt 0,58%. Verplichtingen tot toekomstige uitgaven zijn voor 1,24% fout of onzeker. Fouten en onzekerheden betekenen dat niet alle aanbestedingsregels zijn gevolgd, of de prestatie is geleverd, kan niet met zekerheid worden vastgesteld. Er is onvoldoende zekerheid of de subsidies volgens de regels zijn besteed Een cirkeldiagram voor inkomsten toont de verdeling naar categorieën, zoals loon- en inkomstenbelasting, omzetbelasting, zorgpremies. Een cirkeldiagram voor uitgaven toont de verdeling naar categorieën, zoals sociale zekerheid, zorg en onderwijs cultuur en wetenschap.
De totaalinkomsten 2022 bedragen 350,5 miljard euro. Dit bedrag is opgebouwd uit indirecte belastingen (103,6 miljard), directe belastingen (128,6 miljard), zorgpremies 48,1 miljard), premies volksverzekeringen (41,9 miljard), premies werknemersverzekeringen (28,3 miljard). De totaaluitgaven 2022 bedragen 351,5 miljard euro. De drie grootste posten zijn Zorg (95,1 miljard), Sociale Zekerheid en arbeidsmarkt (86,9 miljard) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (49,6 miljard).
Licence