Realisatie begrotingsuitgaven Veiligheid en Justitie € 12.625 miljoen

Art. 33 Veiligheid en criminaliteitsbestrijding 5,6%

Een veiliger samenleving door een doelmatige en effectieve rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding, en door versterking van de bestuurlijke aanpak van criminaliteit door de decentrale overheden.

Opsporing en vervolging

De Minister van Veiligheid en Justitie heeft een regisserende rol. Hij is beleidsverantwoordelijk voor het landelijke opsporings- en vervolgingsbeleid en financiert daartoe onder andere het Openbaar Ministerie (OM) en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Het OM is belast met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde (Wet op de rechtelijke organisatie). Het voert het gezag over de opsporing door politie en bijzondere opsporingsdiensten, beslist over de vervolging van strafbare feiten en ziet erop toe dat de opgelegde straf naar behoren wordt uitgevoerd.

Veiligheid en lokaal bestuur

Op het gebied van veiligheid en lokaal bestuur heeft de Minister van Veiligheid en Justitie een stimulerende rol. Hij is belast met het ontwikkelen van visie, beleid en samenwerkingsvormen op het terrein van de bestuurlijke aanpak van onveiligheid en criminaliteit.

Inspanningen zijn er op gericht het lokaal bestuur zo effectief en efficiënt als mogelijk in staat te stellen de lokale veiligheid te vergroten, onder andere door het bewaken van de bestuurlijke integriteit (Bibob) en de inzet van de Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC’s). VenJ faciliteert en ondersteunt de aanpak van de meest voorkomende vormen van overlast, zoals overlast gerelateerd aan jeugdgroepen, alcohol, uitgaan, voetbal en evenementen. Dit wordt ingevuld samen met het lokale bestuur, onder andere via structureel overleg met de G4, de G32 en de VNG.

Opsporing

Toelichting

Afpakken crimineel vermogen

In 2014 is door het OM voor € 136 mln. aan afpakgelden geïncasseerd. Hiernaast heeft Domeinen voor tussen de € 1 en € 2 mln. aan afpakresultaat geboekt. Het totale afpakresultaat overstijgt daarmee de doelstelling voor 2014. Incassoresultaten schommelen van jaar op jaar. In 2014 heeft met name de SBM-schikking voor een substantiële groei gezorgd ten opzichte van 2013. De afgelopen jaren is meer afgepakt dan de afgesproken norm. Naast de strafrechtelijke incasso profiteren slachtoffers, belastingdienst en anderen van de strafrechtelijke interventie.

Cybercrime

In het jaar 2014 zijn 19 volwaardige opsporingsonderzoeken high tech crime (HTC) afgerond, waaronder drie voor grootschalige rechtshulpverzoeken. Dankzij de capaciteitsuitbreiding van het Team HTC is een verviervoudiging van het aantal onderzoeken in de afgelopen jaren gerealiseerd. Belangrijk speerpunt in 2014 was de wereldwijde operatie van politie- en justitiediensten tegen illegale marktplaatsen op internet: honderden criminele websites zijn in 2014 offline gehaald.

Aanpak kinderporno

Er is sprake van een afname van het aantal kinderpornozaken dat is aangeleverd bij het OM. Er is toenemende spanning tussen de kwantitatieve instroomdoelstelling en de gewenste focus op de vervaardigers en producenten van kinderporno en de slachtoffers. In 2013 en vooral 2014 is een aantal zeer ingewikkelde en arbeidsintensieve onderzoeken gestart. Deze onderzoeken richten zich op personen in verborgen netwerken (bijv. via TOR), die zich met veel zorg afschermen en die moeilijk te identificeren zijn. Dit zijn bij uitstek de subjecten die bij kinderporno een rol van betekenis spelen. In de eerste helft van 2015 wordt een aantal van deze zaken inhoudelijk op zitting behandeld. Ook zijn er enkele zaken geweest met veel slachtoffers van eenzelfde dader/verdachte. Er zijn in 2014 aanzienlijk meer slachtoffers geïdentificeerd (329 in 2014; 130 in 2013; 239 in 2012).

Financieel-economische criminaliteit

De wet verruiming mogelijkheden bestrijding financieel-economische criminaliteit is op 1 juli 2014 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer, op 18 november 2014 als hamerstuk afgedaan door de Eerste Kamer en in 2015 in werking getreden.42

Het wetsvoorstel civielrechtelijk bestuursverbod is op 1 september 2014 ingediend bij de Tweede Kamer.43 Dit wetsvoorstel is bedoeld als belangrijke preventief instrument, waarmee het mogelijk wordt om bestuurders te kunnen weren uit het handelsverkeer. De civiele rechter kan op vordering van een curator of het Openbaar Ministerie een verbod opleggen voor een maximumduur van vijf jaar.

Voor een slagvaardige aanpak behandelt de FIOD de grotere en complexe faillissementsfraudezaken. Over de aanpak van eenvoudige faillissementszaken zijn in het kader van de Veiligheidsagenda en bestrijding van Horizontale Fraude concrete afspraken gemaakt over het minimumaantal zaken.

Rijksbrede aanpak van fraude

De uitvoering van het rijksbrede actieplan tegen fraude heeft, onder coördinatie van Veiligheid en Justitie, in 2014 een sterke impuls gegeven aan het wegnemen van de gelegenheden om te frauderen, de detectie van misbruik en het met meer slagkracht optreden tegen fraudeurs. Belangrijk zijn bijvoorbeeld de aanpassingen aan de systematiek van het uitbetalen van voorschotten bij toeslagen, zodat er onder meer niet langer voorschotten worden uitgekeerd bij een onbekende aanvrager. Mede op basis van deze maatregel waren er aan het eind van het jaar ongeveer 8.900 aanvragen van onbekende aanvragers beoordeeld en heeft in 32% van die gevallen een correctie plaatsgevonden. Daarnaast zijn van 10.000 unieke BSN’s de toeslagen gestopt, omdat zij in de Basisregistratie Personen (BRP) de status «vertrokken onbekend waarheen» (VOW) hebben gekregen. Om deze beweging van meer fraudebestendige regelgeving door te zetten is het wetgevingsproces rijksbreed aangepast zodat alle departementen prioriteit geven aan de fraudebestendigheid van voorstellen.

In 2014 is het platform horizontale fraude en faillissementsfraude van start gegaan, die de programmatische aanpak op beide thema’s coördineert. Onderdelen van deze programmatische aanpak zijn onder meer de uitvoering van het zogenaamde netwerk-APK, het tot stand brengen van een interventiestrategie per domein die nadrukkelijk gericht is op preventie, de implementatie van barrières op verschillende fraudedomeinen en afspraken over de inzet van het strafrecht. Daarnaast het adequaat toerusten van alle betrokkenen binnen de netwerkaanpak. De samenwerking met de private partijen is in ontwikkeling en wordt vormgegeven via de NPC-structuur.

Een harde aanpak van fraude en verdere versterking van het afpakken en terugvorderen had ook in 2014 hoge prioriteit. Alle politieregio's hebben concrete plannen opgesteld voor de versterking van het integraal afpakken. Deze worden in uitvoering gebracht en dit loopt door in 2015.

Overlast en criminaliteit in wijk en buurt

Toelichting

Prostitutie

In 2014 is uitvoering gegeven aan de in de Eerste Kamer aangenomen motie Strik c.s.48 Deze motie roept de regering op de bepalingen over de registratieplicht voor prostituees en de vergewisplicht van de klant uit het wetsvoorstel te schappen middels een novelle. De novelle is op 3 maart 2014 aan de Tweede Kamer aangeboden.49 Tegelijkertijd is door het Rijk, gemeenten en VNG nauw samengewerkt in een landelijk programma om het prostitutiebeleid en de aanpak van misstanden in de branche vorm te geven. In 2014 is het Ontwerpbesluit prostitutie en seksbranche 2014, houdende nadere regels inzake de regulering van prostitutie en de bestrijding van misstanden in de seksbranche tot stand gekomen, een betere bescherming van prostituees bij inschrijving in het handelsregister gerealiseerd en – op verzoek van gemeenten – een onderzoek naar effectieve contactmomenten gestart.

Naar aanleiding van de motie van de leden Van der Staaij en Segers50 is op 9 mei 2014 de subsidieregeling ter stimulering van regionale uitstapprogramma’s voor prostituees in de Staatscourant bekend gemaakt. Ten gevolge van de subsidieregeling ontstaat een landelijk dekkend netwerk van uitstapprogramma’s waar prostituees in Nederland terecht kunnen.

Aanscherping wet Bibob

In 2014 heeft de implementatie van de per 1 juli 2013 gewijzigde wet Bibob plaatsgevonden. Daarnaast is uitvoering gegeven aan een aantal toezeggingen aan de Kamers: monitoring van de implementatie door de Inspectie Veiligheid en Justitie, onderzoek naar een verruiming van onderzoeksbevoegdheden voor bestuursorganen (deze is in januari 2015 aan beide Kamers toegestuurd)51 en onderzoek naar stromanconstructies. Een brede kabinetsreactie hierop wordt in 2015 uitgewerkt.

Overlast en onveiligheidsgevoelens

Naast de criminaliteit moet door de inspanningen van alle veiligheidspartners ook de door burgers ervaren sociale overlast (van jongeren, drugshandel of -gebruik, dronken mensen op straat, omwonenden en lastig gevallen worden op straat) en de onveiligheidsgevoelens, zowel in de eigen buurt als in het algemeen, met 10% teruggedrongen worden in de periode 2012–2017. De Veiligheidsmonitor levert het volgende beeld op voor de periode 2012–2014: de algemene onveiligheidsgevoelens dalen met 2%, de onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt stijgen met 1% en de ervaren sociale overlast daalt met 7%.

Woninginbraken

De aanpak van woninginbraken is afgelopen jaar sterk geïntensiveerd.52 Hiertoe is onder meer in november 2014 een meerjarige Rijksinbraakpreventiecampagne gestart. Per 1 december 2014 zijn de herijkte eisen en aanbevelingen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen voor nieuwbouw en bestaande bouw in werking getreden. De integrale aanpak is in 2014 succesvol verlopen. Dit vertaalt zich in een forse daling van het aantal woninginbraken van 19% over het afgelopen jaar in vergelijking met het jaar daarvoor.

Indicatoren ULI

Toelichting

Zoals toegezegd bij brief van 13 november 200757 en daaropvolgend bij brief van 27 mei 200858 worden de jaarlijkse tapstatistieken opgenomen in het jaarverslag van Veiligheid en Justitie. Het aantal vorderingen gegevensverstrekking is 62.533. Van het aantal aanvragen op historische gegevens is de categorie verkeersgegevens met 44.086 bevragingen de meest bevraagde categorie.

Beleidsdoorlichting

In 2014 is het begrotingsartikel 33 (Veiligheid en criminaliteitsbestrijding) doorgelicht.59 De beleidsdoorlichting zoomt in op twee aspecten, te weten de faciliterende rol van de rijksoverheid richting het lokaal bestuur en de beleidsinspanningen op het terrein van de opsporing en vervolging. Uit de doorlichting blijkt dat de Rijksoverheid in de onderzochte periode de nodige inspanningen heeft gepleegd om het lokaal bestuur in staat te stellen de lokale veiligheidszorg vorm te geven. Er is een breed scala aan beleidsinstrumenten ter beschikking gesteld. De beleidsdoorlichting wijst voorts uit dat er de nodige inspanningen zijn geweest gericht op kwaliteitsverbetering en het op peil houden van de opsporing en vervolging. Het algemene beeld dat uit de beleidsdoorlichting naar voren komt is dat het goed gaat met de veiligheid en de bestrijding van de criminaliteit. De criminaliteit daalt verder en de onveiligheid neemt eveneens verder af. Het is plausibel dat het beleid hieraan een bijdrage levert. Het credo luidt: doorgaan op de ingeslagen weg.

Afwijkingen tussen de afzonderlijke instrumenten (bijdrage, subsidie, opdrachten en overige) zijn het gevolg van invoering van «Verantwoord Begroten» en het toentertijd bepalen van de budgetreeksen tussen beleids- en apparaatsbudgetten. De verdeling tussen programmagelden is anders uitgevallen dan aanvankelijk was ingeschat.

33.1 Apparaatsuitgaven Openbaar Ministerie

Openbaar Ministerie

Het OM bepaalt als enige instantie in Nederland wie voor de strafrechter moet verschijnen en voor welk strafbaar feit. Dit is vastgelegd in de Wet op de rechterlijke organisatie, waarin de taak van het OM omschreven is als «de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde en met andere bij wet vastgestelde taken». Het OM maakt deel uit van de rechterlijke macht, maar de leden van het OM zijn, anders dan de rechters, niet met rechtspraak belast

Het verschil tussen de oorspronkelijke begroting en de realisatie is voornamelijk het gevolg van twee budgettaire mutaties die in 2014 hebben plaatsgevonden. Bij eerste suppletoire wet is de begroting van het OM opwaarts bijgesteld met € 5 mln. in verband met het aannemen van juristen op tijdelijke basis die ingezet zijn bij het wegwerken van de werkhoeveelheden. Bij tweede suppletoire wet is het budget verhoogd met € 6 mln. in verband met het «Kwaliteitsplan Politie & OM». Dit om een krachtig(er) programma(organisatie) op te zetten dat een duurzame verbetering in de kwaliteit (in brede zin) van de afhandeling van misdrijven tot doel heeft.

33.2 Bestuur, informatie en technologie

Bijdrage aan medeoverheden

Regionale Informatie en Expertise Centra / Landelijk Informatie en Expertise Centrum (RIEC's/LIEC)

In 2014 is via de RIEC’s bij gemeenten een basisniveau aan bewustzijn, kennis en instrumentarium omtrent fenomenen en structuren van criminaliteit gecreëerd en het actief voeren van beleid ter bestrijding gestimuleerd. Ieder RIEC heeft een of meerdere Bestuurlijke Criminaliteitsbeeldanalyses ontwikkeld en bevordert een actief gemeentelijk beleid. Vanuit VenJ is voorzien in meerjarige cofinanciering voor een periode van vier jaar en is het beheer van het LIEC vormgegeven. De jaarrapportage (2013) is aan de Kamer aangeboden en behandeld in een Algemeen Overleg.60

Subsidies

Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)

Bij eerste suppletoire begroting 2014 is het budget overgeheveld naar beleidsartikel 34.2 (CCV).

Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO)

In 2014 is gewerkt aan een vernieuwde systematiek voor KVO, waarbij de inzet wordt gefocust op nieuwe locaties, in plaats van op reeds bestaande KVO-gebieden waar de samenwerking inmiddels tot stand is gebracht. De nieuwe systematiek zal gaan gelden vanaf 2015.

Uitstapprogramma’s prostituees

Naar aanleiding van de motie van de leden Van der Staaij en Segers61 is in 2014 € 3 mln. ter beschikking gesteld voor regionale uitstapprogramma’s voor prostituees. Omdat de subsidieregeling halverwege het jaar gepubliceerd is, is slechts een deel van het budget uitgeput. De subsidies zijn via een voorschot uitgekeerd.

33.3 Opsporing en vervolging

Bijdragen aan agentschappen

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

Het NFI levert forensische diensten met behulp van state-of-the-art technologie en wetenschap. Het NFI verleent diensten binnen de strafrechtketen, onder andere aan het OM en de politie. Ook kan een advocaat in een strafzaak de stafofficier of de rechter-commissaris verzoeken om het NFI een onderzoek te laten uitvoeren. Het NFI levert daarnaast diensten aan andere personen of instanties, zoals de Immigratie- en Naturalisatiedienst, buitenlandse politie of justitie of aan bijzondere opsporingsdiensten. Meer informatie over NFI is te vinden in de agentschapsparagraaf van het NFI.

Domeinen Roerende Zaken (DRZ)

De Minister van Financiën is volgens de Comptabiliteitswet verantwoordelijk voor het beheer van het overtollige materieel bij het Rijk. DRZ is daarmee belast. Daarnaast verzorgt DRZ de bewaring, verkoop en vernietiging van strafrechtelijk inbeslaggenomen voorwerpen.

Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s

Het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen (NRGD)

Het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen (NRGD) is opgericht bij de inwerkingtreding van de Wet deskundige in strafzaken op 1 januari 2010. Deze wet stelt eisen aan de kwaliteit, betrouwbaarheid en bekwaamheid van deskundigen in strafzaken. Het Besluit register deskundige in strafzaken bepaalt op hoofdniveau hoe het NRGD wordt beheerd. Het College gerechtelijke deskundigen valt onder de kaderwet ZBO en ontvangt een jaarlijkse bijdrage van het Ministerie van VenJ.

Nationale politie

Bij eerste suppletoire begroting 2014 is het budget «Verkeershandhaving OM» overgeheveld naar beleidsartikel 31 (Nationale politie).

Bijdrage aan medeoverheden

Pv-vergoedingen bestuurlijke strafbeschikking

Bij de inwerkingtreding van de bestuurlijke strafbeschikking overlast in 2009 is tussen het Ministerie van Veiligheid en Justitie en de VNG afgesproken dat gemeenten een vergoeding krijgen voor de kosten die zij maken voor het uitschrijven van processen-verbaal (pv’s) in het kader van de bestuurlijke strafbeschikking overlast. De afrekening van deze vergoeding vindt achteraf plaats op basis van de werkelijk ingediende processen-verbaal in 2013. Deze regeling is per 31 december 2014 beëindigd.

Staatkundige hervorming Nederlandse Antillen (shna)

Een goede inrichting van de rechtspraak en het OM is van groot belang voor Caribisch Nederland. Vanuit Europees Nederland is in 2014 bijgedragen aan het op peil houden van het aantal rechters en officieren van justitie. Een nieuwe hoofdofficier voor Caribisch Nederland is benoemd. In de Raad voor de rechtshandhaving is een nieuw Nederlands lid benoemd. De beleidsvorming op het terrein van de gesubsidieerde rechtsbijstand is verder uitgebouwd. In het notariaat op Saba en Sint Eustatius is voorzien. Tevens is voor Caribisch Nederland de Commissie toezicht bescherming persoonsgegevens BES geoperationaliseerd door benoeming van de leden. Ook de systematiek voor de Buitengewone Ambtenaren van Politie is volledig operationeel geworden met de start van de opleiding.

Financial Intelligence Unit Nederland

In het kader van de bestrijding witwassen en terrorisme financiering ontvangt de FIU-Nederland signalen over ongebruikelijke transacties (OT’s) van meldplichtige instellingen. FIU analyseert de ongebruikelijke transacties en kan besluiten ze als verdachte transactie (VT) door te melden aan de opsporing. Het verdacht verklaren van ongebruikelijke transacties door de FIU-Nederland en ter beschikking stellen aan de opsporing kan op verschillende gronden plaatsvinden:

• • Naar aanleiding van een verzoek van de LOvJ,

• • Eigen onderzoek van de FIU;

• • Periodieke matching met het Verwijzingsindex Recherche Onderzoeken Subjecten (VROS)-bestand;

• • Informatieverzoeken van buitenlandse FIU’s.

Overige Opsporing en vervolging

Op dit onderdeel is de realisatie ca. € 5,5 mln. hoger uitgevallen als gevolg van een bijdrage in de ontwikkelkosten van het programma Digitaal Werken Strafrechtketen (DWS) (€ 2 mln.), een bijdrage aan de waterschappen en provincies in het kader van de Bestuurlijke Strafbeschikking Milieu (BSB) (€ 1 mln.), alsmede diverse bijdragen aan provincies en gemeenten in het kader van opsporing en vervolging (totaal ca. € 2,5 mln.).

Opdrachten

Schadeloosstellingen

Dit betreft de budgetten voor schadeloosstellingen buiten de strafrechtelijke keten, zoals vergoedingen vanwege onrechtmatige vreemdelingenbewaring en in het geval van bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ). Daarnaast kunnen ook vergoedingen worden verstrekt voor bijvoorbeeld juridische bijstand. De overschrijding van € 2,4 mln. in 2014 is voornamelijk het gevolg van een getroffen schikking met de Stichting NORMA (Naburige Rechtenorganisatie voor Musici en Auteurs) van € 10 mln. naar aanleiding van een gerechtelijke uitspraak over thuiskopievergoedingen.

Keten Informatie Management (KIM)

Het doel van KIM is het realiseren van innovatie op het gebied van informatiegestuurde opsporing, vervolging en executie. Binnen KIM zijn er verschillende programma’s zoals de Digitalisering Strafrechtketen, het Digitaal Proces Dossier en het E-Justiceprogramma. In het kader van compenseren van tegenvallers op andere budgetten zijn de uitgaven op dit dossier getemporiseerd.

Onrechtmatige detentie

Ten laste van dit budget zijn voor € 11,7 mln. vergoedingen verantwoord aan ex-justitiabelen waarvan is vastgesteld dat recht is ontstaan op een vergoeding vanwege onrechtmatige detentie. Over het algemeen worden deze vergoedingen vastgesteld door de rechter. Vanwege het openeindekarakter van dit budget zijn de uitgaven lastig te prognosticeren.

Programma Herontwerp Keten Strafrechtelijke Handhaving (HKSH)

In 2014 zijn ook de laatste twee regio’s van de Gerechtelijke Kaart aangesloten en werken zeven ketenpartners uit de strafrechtketen aan het verbeteren van hun werkprocessen met behulp van de verbetermethodiek Lean Six Sigma. Bij politie, OM, rechterlijke macht, 3 RO, Raad voor de Kinderbescherming, Slachtofferhulp Nederland en NIFP zijn inmiddels meer dan 1.000 professionals opgeleid in deze methodiek. 150 verbeterprojecten zijn op de volgende ketenthema’s gestart: ZSM, zittingsvoorbereiding, aanhouding, hoger beroep, executie, jeugd en verbetering bij de Centrale Verwerking van het Openbaar Ministerie. In het kader van compenseren van tegenvallers op andere budgetten zijn de uitgaven op dit dossier getemporiseerd

Gerechtskosten OM

Ten laste van dit budget worden de uitgaven gebracht die betrekking hebben op deskundigen, tolken en vertalers die een bijdrage leveren aan het strafproces en worden bekostigd in overeenstemming met het Besluit tarieven in strafzaken. De overschrijding van het budget met € 7,7 mln. is onder andere het gevolg van aanpassing en uitbreiding van wet- en regelgeving (zoals EU-richtlijn vertolking en vertaling, Wet deskundigen in strafzaken) waardoor er meer vertalingen zijn vereist.

Innovatieagenda

In het kader van de Innovatieagenda is in juni 2014 een webportal gelanceerd. In dit portal kunnen vernieuwende ideeën ingebracht worden, zodat een brede kring van personen werkzaam in de rechtspraktijk hiervan kennis kan nemen ten behoeve van de eigen praktijk. Daarnaast is het project Landelijke Uitrol Mediation Overheid mogelijk gemaakt en is een campagne voor het bevorderen van mediation uitgevoerd.

Verkeershandhaving OM

Het OM voert het programma verkeershandhaving uit. Uit dit budget worden de uitgaven voor dit programma gedaan, niet zijnde bijdragen aan ZBO’s of agentschappen, bijvoorbeeld voor trajectcontrolesystemen. De onderuitputting op het budget Verkeershandhaving OM (– € 7,3 mln.) wordt met name veroorzaakt door de vertraging van de uitrol van nieuwe digitale flitspalen.

Afpakken

Vanaf 2011 is er een bedrag oplopend tot € 20 mln. per jaar met ingang van 2013 geïnvesteerd in de strafrechtketen teneinde het afpakken van crimineel vermogen te versterken. De investeringsgelden worden in het kader van het ketenprogramma afpakken overgeheveld naar de begrotingen van de diensten die met deze investeringsgelden zijn versterkt. In 2014 zijn bij tweede suppletoire begroting middelen overgeheveld van het OM naar de nationale politie en het FIOD. Aan deze keteninvestering is een oplopende doelstelling verbonden om jaarlijks vanaf 2016 ruim € 100 mln. aan crimineel vermogen af te pakken.

Kwaliteit en Innovatie

In 2014 zijn veel stappen gezet binnen het programma Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI). Er zijn vier wetsvoorstellen voorbereid die de vereenvoudiging van het burgerlijk procesrecht regelen en de digitalisering van de civiele en bestuursrechtelijke rechtsgang mogelijk maken. Het eerste wetsvoorstel betreft de eerste aanleg in civiele procedures en eerste aanleg en hoger beroep in het bestuursrecht. Het wetsvoorstel voorziet in een wijziging van Rechtsvordering en de Algemene wet bestuursrecht. Dit wetsvoorstel is ingediend bij de Tweede Kamer.62 Het tweede wetsvoorstel dat ziet op de wijzigingen in hoger beroep en cassatie in civielrechtelijke procedures is eveneens ingediend bij de Tweede Kamer.63 Het derde wetsvoorstel betreft de Invoeringswet, om in aanverwante wetgeving de terminologie waar nodig te wijzigen. Het vierde wetsvoorstel betreft de Rijksinvoeringswet, in een aantal rijkswetten moet eveneens terminologie gewijzigd worden. De AMvB digitalisering burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht regelt het digitaal verkeer met de rechter nader. De Invoeringswet en de AMvB zijn eind 2014 in consultatie gegaan. Ter voorbereiding van de wetsvoorstellen en de AMvB zijn expertmeetings gehouden. Tijdens deze expertmeetings is gesproken met rechters, advocaten, deurwaarders, bestuursorganen en andere betrokken ketenpartijen. In het gehele traject werkt het ministerie nauw samen met het programma KEI van de Rechtspraak.

Ontvangsten

Aanpassing wijze van verwerken schikkingen en transacties

Schikkingen en transacties van het Openbaar Ministerie worden met ingang van het boekjaar 2014 verantwoord op het moment van ontvangst van het kasbedrag. Het universaliteitsbeginsel is leidend geweest voor deze aanpassing en dit beginsel houdt in dat alle ontvangsten van het Rijk als ontvangst worden verantwoord.

In de voorgaande boekjaren werden ontvangsten waarover nog een gerechtelijke procedure liep, maar wel werden ontvangen op grond van het voorzichtigheidsbeginsel, tijdelijk op een derdenrekening in de saldibalans van VenJ verantwoord in afwachting van de afloop van een eventuele artikel-12-procedure. Pas na het verstrijken van de termijn van de artikel-12-procedure of een uitspraak van de rechter werden de bedragen als ontvangst in het dan lopende boekjaar verantwoord. Omdat deze wijze van verwerken niet bijdraagt aan de verslaggevingsuniformiteit binnen het Rijk is in overleg met het Ministerie van Financiën besloten om ook voor deze specifieke categorie van ontvangsten het universaliteitsbeginsel te laten prevaleren. Het toepassen van deze verwerkingswijze biedt in de huidige situatie een belangrijke verbetering van het totale inzicht in de ontvangsten in de jaarrekening.

Voor de vergelijkbaarheid van de ontvangsten 2014 met voorgaand boekjaar wordt in onderstaande tabel de ontvangsten uit Boeten en Transacties en de ontvangsten uit Afpakken en Pluk ze in het boekjaar 2013 op basis van het oude en de nieuwe presentatie weergegeven.

Boeten en Transacties

In 2014 en 2015 vindt er een grootschalige vervanging plaats van trajectcontrolesystemen, digitale flitspalen en radarsets. De effecten van de vervanging van met name de flitspalen en radarsets waren in 2014 groter dan in de raming was geprognosticeerd. Hierdoor zijn de opbrengsten uit verkeersboeten in 2014 ca. € 34 mln. achter gebleven bij de raming.

Het tekort aan ontvangsten uit verkeersboetes wordt gemitigeerd omdat in 2014 een tweetal schikkingen op dit artikelonderdeel verantwoord zijn, te weten het transactiedeel van de schikking met SBM Offshore (€ 24 mln.) en de LIBOR-schikking met de Rabobank (€ 70 mln.).

Afpakken/Pluk ze

In 2014 is ruim € 80 mln. aan crimineel vermogen strafrechtelijk afgepakt. Dat is € 10 mln. meer dan oorspronkelijk begroot. Daarboven is het ontnemingsdeel van de getroffen schikking met SBM Offshore, te weten € 56 mln., op afpakken verantwoord. Hiermee komt het totaal op € 136 mln., wat ruim boven de begrote doelstelling van € 70 mln. is. De investering vanaf 2011 oplopend tot € 20 mln. per jaar vanaf 2013 in de strafrechtketen om het afpakken te versterken werpt zijn vruchten af. Er wordt steeds vaker in strafzaken financieel onderzoek gedaan en beslag gelegd. Dit vertaalt zich in een stijging van het crimineel vermogen dat jaarlijks wordt afgepakt.

De ontvangsten op afpakken is exclusief het deel van de beslagontvangsten dat door Domeinen Roerende zaken (DRZ) wordt gerealiseerd. Op basis van artikel 16 van het Besluit Inbeslaggenomen Voorwerpen had een deel van de DRZ-opbrengsten in verband met de verkoop van de voorwerpen, die op grond van artikel 94 en 94a Sv in beslag zijn genomen, verantwoord moeten worden bij het «afpakresultaat». Deze ontvangsten zijn nu verantwoord op de begroting van Financiën. In 2015 zal over 2014 een bedrag tussen de € 1 en 2 mln. nog worden overgebracht van de begroting van Financiën naar de begroting van Veiligheid en Justitie.