Toelichting

In de RPE is vastgelegd dat al het beleid met een zekere regelmaat dient te worden geëvalueerd in een beleidsdoorlichting. Dit kan bijvoorbeeld eens in de vier jaar en ten minste eens in de zeven jaar. Er moet volgens de RPE sprake zijn van een dekkende programmering van beleidsdoorlichtingen. De meerjarige programmering van beleidsdoorlichtingen voor Financiën wordt in de begroting opgenomen. In dit jaarverslag wordt over de realisatie hiervan teruggeblikt.

In 2015 was een drietal beleidsdoorlichtingen gepland, twee hiervan zijn afgerond en de derde is in maart van dit jaar naar de Tweede Kamer gestuurd.

De beleidsdoorlichting bij het beleidsartikel Belastingen betrof een partiële doorlichting van het artikel, toegespitst op de doelstelling van dienstverlening van de Belastingdienst. De andere onderdelen van het artikel zullen in 2016 (toeslagen) en 2017 (massale processen, toezicht en opsporing) worden doorgelicht. De uitgevoerde doorlichting richtte zich op de effectiviteit en efficiency van kanalen en instrumenten van dienstverlening in de periode 2010–2014. De conclusie van de doorlichting is dat, met uitzondering van BelastingTelefoon, alle dienstverleningskanalen in de onderzoeksperiode adequaat en in de meeste gevallen goed hebben gefunctioneerd. Verder is geconcludeerd dat vanwege het ontbreken van het nodige (cijfer)materiaal geen concrete uitspraken kunnen worden gedaan over de effecten van de dienstverlening op de compliance en belastingopbrengst, noch over de efficiency van de dienstverleningsinspanningen. Met de Brede agenda en de uitwerking hiervan in Investeringsagenda is op dit gebied inmiddels het nodige in gang gezet. In de Investeringsagenda is met de maatregelen op het gebied van interactie met burger en bedrijf een besparing van € 30 miljoen ingeboekt voor de periode 2016–2020.

De beleidsdoorlichting over de financiering van de staatsschuld heeft betrekking op het raamwerk voor het risicomanagement bij de financiering van de staatsschuld in de periode 2012–2015. Uit de beleidsdoorlichting is geconcludeerd dat het risicokader de afgelopen jaren in grote lijnen heeft voldaan aan de hoofddoelstelling om de staatsschuld te financieren tegen zo laag mogelijke rentekosten onder een acceptabel risico voor de begroting. Daarnaast is echter geconstateerd dat in de afgelopen jaren een aantal negatieve neveneffecten is opgetreden. Ten eerste heeft de mogelijkheid om af te wijken van de benchmark er toe geleid dat de feitelijke schuldportefeuille (inclusief swaps) substantieel is gaan afwijken van de benchmarkportefeuille. Dit vermindert de transparantie en afrekenbaarheid van het beleid. Ten tweede staat de swapstrategie die is gebruikt om de benchmark in de praktijk te repliceren, onder druk. De evaluatie heeft geleid tot een herijking van het renterisicobeleid voor de periode 2016–2019, dat in december 201510 aan de Tweede Kamer is gepresenteerd.

De beleidsdoorlichting van beleidsartikel 4 zou aanvankelijk eind 2015 aan de Tweede Kamer worden gepresenteerd. De uitvoering en verwerking van de interviews met sleutelfiguren bleek meer tijd te kosten dan voorzien. De beleidsdoorlichting is in het voorjaar van 2016 aan de Tweede Kamer verstuurd.