1. Uitzonderingsrapportage voor vier onderdelen

A. Rechtmatigheid

Er hebben zich geen overschrijdingen en/of bijzonderheden voorgedaan.

B. Totstandkoming niet-financiële verantwoordingsinformatie

Vanuit de bij LNV bekende informatie zijn er geen tekortkomingen in de totstandkoming van niet-financiële verantwoordingsinformatie die gerapporteerd moeten worden.

C. Financieel en materieelbeheer

Opvolging aanbevelingen Algemene Rekenkamer

De Algemene Rekenkamer (AR) heeft voor LNV het subsidiebeheer bij het kerndepartement in haar rapportage bij het jaarverslag over 2018 gekwalificeerd als een onvolkomenheid. Reden hiervan is dat de AR heeft geconstateerd dat het reviewbeleid te beperkt was ingevuld, afrekeningen niet conform de subsidievoorwaarden plaatsvonden, middelen werden doorgeschoven en dossiervorming aandacht nodig had. Het ministerie heeft daarop acties en maatregelen genomen. Zo is het reviewbeleid herzien wat geleid heeft tot een uitbreiding van het aantal reviews. Ook zijn acties genomen om het financieel bewustzijn binnen het ministerie te vergroten. De acties die in 2019 zijn ingezet zullen in 2020 verder uitgebouwd worden.

Nationale verklaring

Met de Nationale Verklaring geeft de Minister van Financiën, namens het kabinet, jaarlijks aan de Europese Commissie (EC) en de Tweede Kamer een verklaring af over het financieel beheer van middelen uit de Europese fondsen en de rechtmatigheid van financiële transacties en openstaande vorderingen (tot op het niveau van begunstigden). De deelverklaringen betreffende het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) bevatten geen beperkingen.

D. Overige aspecten van de bedrijfsvoering

Informatiebeveiliging

LNV heeft, conform de richtlijnen van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, op 14 februari 2020 een «Informatiebeveiligingsbeeld» afgegeven waar de status van de informatiebeveiliging in 2019 is omschreven. Alle kritieke informatiesystemen zijn beoordeeld op hun conformiteit met de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO). Op basis van de eigen onderzoeksresultaten en het advies van de Algemene Rekenkamer is het incidentmanagement en de bedrijfscontinuïteit als grootste aandachtspunten geformuleerd. Daarnaast hebben de systemen van de NVWA die de import en export van de agrarische sector ondersteunen te maken met een verhoogd dreigingsprofiel. De beveiliging zal hier op worden aangepast. Ook voor alle overige opgenomen risico’s zijn maatregelen geformuleerd, zoals voor rubricering en opleidingen en bewustwordingsactiviteiten voor medewerkers.

2. Rijksbrede bedrijfsvoeringsonderwerpen

Beleid ter voorkoming van misbruik en oneigenlijk gebruik van subsidies

Uit actuele risicoanalyses blijkt dat voor alle subsidieregelingen opgenomen in de Regeling nationale EZK- en LNV-subsidies het (rest)risico van misbruik- of oneigenlijk gebruik door begunstigden als laag/aanvaardbaar is gekwalificeerd. Bestaande maatregelen om subsidiefraude te bestrijden zijn onder andere: de tijdige opstelling van risicoanalyses ter bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik van subsidies door begunstigden, het in voorkomende gevallen opvragen van controleverklaringen bij subsidieverantwoordingen, het bijhouden van een register van ernstige onregelmatigheden en het via de fraudecoördinator van RVO.nl melden van vermoedens van fraude bij het OM.

In 2019 is het departementale beleid ter voorkoming van misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) van subsidies door subsidieontvangers in lijn gebracht met de kabinetsafspraken over het inrichten van een centraal M&O-register met een interdepartementale verwijsindex bij RVO.nl en met de AVG.

Grote ICT projecten

Het Ministerie van BZK informeert de Tweede Kamer periodiek over departementale grote ICT-projecten. Deze projecten worden op het Rijks ICT-dashboard openbaargemaakt en minimaal éénmaal per jaar geactualiseerd. Deze rapportageplicht geldt voor alle ICT-projecten waarvan de kosten tenminste € 5 mln. bedragen. In 2019 zijn binnen LNV:

Externe inhuur

Het kabinet hanteert een norm voor externe inhuur van 10% van de personeelskosten. Het inhuurpercentage voor LNV komt over 2019 uit op 11,6%. Deze overschrijding is veroorzaakt door zowel de NVWA als het Kerndepartement en kent een incidenteel karakter. Zo heeft bij de NVWA de ingezette herbezinning geleid tot tijdelijke inhuur van interim-management, en was er sprake van een toename van uitzendkrachten om voldoende productiecapaciteit te borgen. Om reden van administratieve doelmatigheid delen EZK en LNV functies en taken. Voor 2019 heeft dit tot gevolg gehad dat LNV (kerndepartement) ook meedeelt in een grote incidentele post voor externe inhuur door EZK.

Audit Committee

LNV heeft sinds 1 januari 2019 een eigen Audit Committee (AC). Het AC adviseert het departementaal management over de bedrijfsvoering, waaronder het auditbeleid. Het AC bestaat uit de secretaris-generaal (voorzitter), twee directeuren-generaal en twee externe leden, met ondersteuning van de directeur Financieel Economische Zaken (FEZ) en ADR. Onderwerpen van overleg waren risicomanagement, de auditplanning en controle-aanpak 2019 door de ADR, toezichtrapportages van FEZ over het financieel en materieel beheer, uitkomsten van ADR- en AR-controles en Europese audits over 2018, voortgangsrapportages van controlebezoeken door de EC en een aantal strategische onderwerpen: voorkomen en bestrijden van misbruik en oneigenlijk gebruik , aan LNV verbonden partijen en governance van EU-fondsen.

3. Belangrijke ontwikkelingen en verbeteringen in de bedrijfsvoering

Zelfstandig fiscale aangiften

Door de oprichting van LNV als zelfstandig ministerie is LNV voor de Belastingdienst ook zelfstandig belastingplichtige geworden. De fiscale processen worden op dezelfde wijze uitgevoerd als bij het voormalige Ministerie van Economische Zaken (EZ). LNV hanteert hierbij het indertijd voor EZ opgestelde framework.

DG Stikstof

Ultimo november 2019 is het nieuwe DG Stikstof opgericht. Dit DG werkt aan de rijksbrede aanpak voor het verder reduceren van de totale hoeveelheid stikstofdepositie in Nederland en daarmee aan het herstel en versterking van natuur. Het DG zal volgens dezelfde bedrijfsvoeringprocessen werken als de andere organisatieonderdelen van LNV.