Een veilige samenleving met behulp van een goed functionerende politieorganisatie.
De Minister heeft een financierende en regisserende rol ten aanzien van de politie en de politieacademie. Hierbij zijn drie verantwoordelijkheden te onderscheiden:
• De eerste verantwoordelijkheid betreft de inrichting, werking en ontwikkeling van het politiebestel en van het opleidingsstelsel voor de politie;
• De tweede verantwoordelijkheid betreft de bevoegdheden en het beheer ten aanzien van de politie. Onder deze beheersverantwoordelijkheid van de Minister13 valt het vaststellen van de begroting, de meerjarenraming, de jaarrekening, het beheersplan, het jaarverslag en de operationele sterkte. De korpschef is belast met de leiding en het beheer van de politie. De korpschef opereert binnen de kaders die de Minister stelt en legt verantwoording af aan de Minister. Die verantwoording betreft tevens de mensen en middelen die de korpschef om niet ter beschikking stelt aan de Politieacademie. De Minister kan de korpschef te allen tijde over alle beheeraangelegenheden algemene en bijzondere aanwijzingen geven;
• Tot slot stelt de Minister vanuit haar beleidsverantwoordelijkheid, gehoord het College van procureurs-generaal en de regioburgemeesters, ten minste eens in de vier jaar de landelijke beleidsdoelstellingen van de politie vast.
De Minister heeft ten aanzien van het politie- en brandweerkorps Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Caribisch Nederland) een financierende en regisserende rol. De beheersverantwoordelijkheid voor het politie- en brandweerkorps Bonaire, Sint Eustatius en Saba, berust bij haar.14
CAO
De afspraken uit het Arbeidsvoorwaardenakkoord sector Politie 2021 zijn gepubliceerd in wet- en regelgeving15. Ook is in mei 2022 een akkoord bereikt over de nieuwe CAO 2022-2024.
Na intensief overleg hebben de werkgever en de vakorganisaties in september 2022 formele besluitvorming bereikt over de uitwerking van het nieuwe Stelsel Beroepsgerelateerde gezondheidsklachten (voorheen stelsel beroepsziekten en dienstongevallen). Gezien dit regelgevingstraject is de verwachting dat het nieuwe stelsel in 2023 in werking zal treden16.
Politieonderwijs
Vanwege de uitbreiding van de operationele formatie en het feit dat er tegelijk veel politiemedewerkers met (vroeg)pensioen gaan, is met ingang van 2021 de basispolitieopleiding niveau 4 gemoderniseerd en verkort. Deze maatregel moet ervoor gaan zorgen dat er versneld nieuwe aspiranten in de gebiedsgebonden politiezorg gaan instromen als startbekwaam opgeleide beroepskrachten. Voor JenV lag in 2022 de prioriteit bij het zoveel mogelijk opleiden en begeleiden van aspiranten in de basispolitieopleiding. We constateren dat de klassen bij de Politieacademie in 2022 volledig gevuld waren en dat hiermee de opleidingscapaciteit van de Politieacademie maximaal is benut voor het op peil brengen van de operationele sterkte. Een andere prioriteit was dat de politie in 2022 het proces van behoeftestelling voor het vakspecialistisch politieonderwijs (VPO) verder zou verbeteren, zodat de onderwijsvraag en het VPO aanbod beter op elkaar gaan aansluiten. In 2022 heeft de politie in dit proces verbeteringen aangebracht die tot concrete resultaten hebben geleid. In het tripartite overleg wordt halfjaarlijks een stand van zaken gegeven over de vorderingen op het proces van behoeftestelling VPO17 .
Vanaf september 2022 en doorlopend in 2023 is gestart met de ontwikkeling binnen het Hoger Onderwijs van de bachelors politieagent, wijkagent, rechercheur en politieleider. 18
Breed offensief tegen georganiseerde en ondermijnende criminaliteit (BOTOC)
Met middelen uit het BOTOC is de gewenste capaciteit versterking ten behoeve van het stelsel bewaken en beveiligen gerealiseerd.
De politie is versterkt met maatregelenadviseurs, intelligence-medewerkers, extra cameratoezicht en teams Bewaken en Beveiligen in de regionale eenheden. Deze teams worden ingezet voor toezicht op (de omgeving van) het te beveiligen object of de te beveiligen persoon, voor onderzoek naar meldingen van bedreigingen, voor voorverkenningen van locaties en voor het uitvoeren van cameratoezicht. De totale kosten van het programma bedroegen ca. € 35 mln. In totaal is de politie versterkt met ca. 270 Fte’s.
In december 2022 heeft de minister een bijdrage van structureel € 65 mln. aan de politie toegezegd om de hoofdtaak Bewaken en Beveiligen verder te versterken. Binnen de Landelijke Eenheid zal een nieuw organisatieonderdeel worden ingericht om persoonsgerichte maatregelen uit te voeren in het geval van een hoog risico.
Veiligheidsagenda
In het LOVP van 29 november 2021 is gesproken over de herijking van de Veiligheidsagenda 2019-2022. De minister van JenV besloot de beleidsdoelstellingen uit 2019 ook in 2022 te handhaven. Dit wederom vanwege de effecten van de onderbezetting in de gebiedsgebonden politie en de Covid-19 pandemie. De afspraak voor het aantal door de politie bij het openbaar ministerie aan te leveren verdachten van mensenhandel werd aangepast naar 220 OM-verdachten in 2022, als ondergrens voor de ambitie.
Er zijn in 2022 een aantal mooie resultaten behaald op de doelstellingen uit de Veiligheidsagenda, waar door politie in 2022 met grote inzet aan is gewerkt. Voor een overzicht van alle resultaten wordt verwezen naar de Veiligheidsagenda bij het beleidsverslag.
Toekomstgerichte gebiedsgebonden politie (GGP) en opsporing
In 2022 is de aansluiting van medewerkers in de gebiedsgebonden politie op de ontwikkelingen in wijk, wereld en op het web verder versterkt. Onder andere heeft politie een ontwikkelprogramma opgezet waarmee eind 2024 alle collega’s in de GGP digitaal vaardig kunnen zijn binnen hun eigen functie. In 2022 zijn ook verdere stappen gezet in de continue doorontwikkeling van de opsporing, zodat die toegerust is op het werk van vandaag en morgen. Zo is in de eenheden volop ervaring opgedaan met een manier van werken waarbij alle voor de aanpak van een incident of problematiek benodigde disciplines (bijvoorbeeld tactiek, intelligence, specialistische opsporing) op het juiste moment en op de juiste plaats worden samengebracht. Zo wordt het actievermogen en het rendement van de politie-inzet zo groot mogelijk. Door resultaten van forensisch onderzoek sneller beschikbaar te hebben, kan gerichter (tactisch) onderzoek worden gedaan en worden zaken eerder opgelost. In dit kader werkte de politie in 2022 met publieke en private partners samen aan een proef waarin meer sporen worden ingestuurd en ook private laboratoria worden ingezet voor het doen van forensisch onderzoek.
Landelijke meldkamers
In 2022 is voorbereidend werk verricht om te bewerkstelligen dat per 1 januari 2023 de Landelijke Meldkamer Samenwerking als organisatieonderdeel binnen de politieorganisatie is ingericht19. Hiermee is het beheer van de meldkamers van politie, ambulance, brandweer en KMar conform de Wijzigingswet meldkamers bij de politie volledig ingericht. De Landelijke Meldkamer Samenwerking heeft als kerntaak om het beheer voor de meldkamers uit te voeren en te faciliteren, zodat de hulpdiensten hun meldkamertaken kunnen uitvoeren. In de Jaarverantwoording Landelijke Meldkamer Samenwerking 2022 is een nadere toelichting opgenomen over de resultaten en ontwikkelingen van de Landelijke Meldkamer Samenwerking.
Realisatie 2018 | Realisatie 2019 | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Vastgestelde Begroting 2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Art.nr. | Verplichtingen | 5.894.753 | 6.294.120 | 6.655.038 | 6.611.531 | 7.337.941 | 6.676.221 | 661.720 |
Programma-uitgaven | 5.901.324 | 6.306.609 | 6.494.298 | 6.635.958 | 7.360.357 | 6.697.317 | 663.040 | |
31.2 | Bekostiging politie | |||||||
Bijdrage ZBO's/RWT's | ||||||||
Politie | 5.735.326 | 6.115.466 | 6.232.513 | 6.362.359 | 7.087.318 | 6.419.565 | 667.753 | |
Politieacademie | 2.856 | 2.926 | 3.009 | 3.075 | 3.211 | 3.075 | 136 | |
Bijdrage medeoverheden | ||||||||
Brandweer- en politiekorps (BES) | 23.085 | 24.519 | 22.996 | 24.630 | 28.919 | 27.331 | 1.588 | |
Opdrachten | ||||||||
Taptolken | 10.067 | 10.011 | 8.577 | 7.961 | 3.288 | 11.369 | ‒ 8.081 | |
31.3 | Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie | |||||||
Bijdrage ZBO's/RWT's | ||||||||
Internationale samenwerkingsoperaties | 10.181 | 10.513 | 9.764 | 9.704 | 11.122 | 11.588 | ‒ 466 | |
Beheer meldkamers | 105.344 | 126.324 | 198.948 | 206.757 | 207.594 | 203.543 | 4.051 | |
Overige Bijdrage ZBO's/RWT's | 849 | 860 | 858 | 919 | 940 | 892 | 48 | |
Bijdrage medeoverheden | ||||||||
Bijdrage ihkv de kwaliteit van de politiezorg | 838 | 2.234 | 808 | 1.154 | 1.525 | 834 | 691 | |
Subsidies | ||||||||
Opsporing | 1.225 | 175 | 2.300 | 2.300 | 2.362 | 2.362 | 0 | |
Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie | 1.473 | 3.473 | 3.473 | 3.473 | 2.673 | 3.601 | ‒ 928 | |
Overige subsidies | 250 | 220 | 714 | 3.343 | 1.665 | 550 | 1.115 | |
Opdrachten | ||||||||
Providers | 8.741 | 8.723 | 8.367 | 8.318 | 8.124 | 10.304 | ‒ 2.180 | |
Overige opdrachten | 1.089 | 1.165 | 1.971 | 1.965 | 1.616 | 2.303 | ‒ 687 | |
Ontvangsten | 20.878 | 14.145 | 14.858 | 63.418 | 21.243 | 500 | 20.743 |
Verplichtingen
Het verschil tussen de realisatie en budget bij de verplichtingen is nagenoeg gelijk aan het verschil bij de uitgaven, alwaar het verschil nader uiteen wordt gezet.
Uitgaven
31.2. Bekostiging Politie
Bijdrage aan ZBO's en RWT's
Politie
De politie levert een belangrijke bijdrage aan het handhaven en vergroten van de veiligheid in Nederland. De politie ontvangt daartoe bijdragen van de Minister. De algemene bijdrage wordt als lumpsumbudget ter beschikking gesteld aan de politie voor haar wettelijke taken. Het beleid is erop gericht dat de politie zoveel mogelijk flexibiliteit wordt gegeven om afgesproken doelen te realiseren. De algemene bijdrage bedroeg in 2022 € 6,3 mld.
Naast de algemene bijdrage zijn bijzondere bijdragen aan de politie verstrekt. Deze bijdragen dienen ter bekostiging van o.a.: het meldkamerdomein (€ 218 mln.), investeringen in IV/AI en Cybercrime (€153 mln.), DSI (€76,5 mln.), verkeershandhaving (€ 52 mln.), stroomstootwapens (€ 5 mln.), RST (€19 mln.), politieonderwijs (€ 21 mln.) en versterking landelijke eenheid (€ 21 mln.) of doelen op specifieke beleidsdoelen zoals BOTOC B&B (Breed Offensief Tegen Ondermijnde Criminaliteit Bewaken & Beveiligen en BOTOC B&B hoog segment) (€ 43 mln.).
Het verschil van € 668 mln. tussen begroting en realisatie op de totale bijdrage betreft voornamelijk de volgende posten:
– Loon- en prijsbijstelling (€ 204 mln.).
– Nieuw toegekende middelen, zoals :
• CAO (€ 94 mln.)
Ondermijningsmiddelen (€ 73 mln.) Betreft o.a. middelen voor de uitvoering van beveiligingsmaatregelen in het hoogste weerstandsniveau en versterking van de beveiliging van mainport.
• Hermans-middelen (€ 156 mln.) Betreft o.a. middelen voor 700 fte nieuwe agenten, noodzakelijke versterking van het politieonderwijs, IV-ondersteuning, de Landelijke Eenheid (LE) en de aanpak discriminatie LHBTI-geweld.
• Coalitieakkoord-middelen (€ 74 mln.) Betreft middelen ter versterking van de politieorganisatie. Hiermee worden de prioritaire knelpunten in de bedrijfsvoering van de politie gedekt, o.a. voor de basisvoorzieningen IV, de operationele sterkte bij de meldkamers en taakontwikkeling als gevolg van algemene wet- en regelgeving. Een belangrijke andere post is een intensivering op bijzondere zorg, ter ondersteuning van medewerkers die kampen met PTSS
• Grenzen en veiligheid (€ 6 mln.)
– Overheveling taptolken en Nieuwe Openbare Orde en VeiligheidsArchitectuur (NOOVA) naar de politie (€ 18 mln.)
– Hoog segment beveiliging (€ 8 mln.)
– FIU (€ 7 mln.)
– Project digitalisering strafrechtketen (€7 mln.)
– herziening Wetboek van strafvordering (€ 7 mln.)
– Desaldering van bijzondere bijdragen (€ 9 mln.)
– Diverse overige bijdragen (€ 6 mln.)
Daarnaast voert de politie een aantal taken uit die onder de verantwoordelijkheid vallen van het departement. Zo voert de landelijke meldkamerorganisatie (LMS) van de politie het beheer over C2000, het communicatienetwerk van de hulpdiensten. Tevens verzorgt de politie de uitzending van politiefunctionarissen naar crisisgebieden. Deze taken worden apart begroot en verantwoord onder artikelonderdeel 31.3.
Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|
2022 | 2022 | 2021 | |
Personeel | 5.236 | 4.842 | 4.949 |
Rente | 4 | 7 | 7 |
Opleiding en vorming | 78 | 81 | 75 |
Huisvesting | 379 | 348 | 395 |
Vervoer | 227 | 210 | 182 |
Verbinding en automatisering | 573 | 518 | 517 |
Geweldsmiddelen en uitrusting | 65 | 71 | 35 |
Operationeel | 183 | 192 | 155 |
Beheer | 138 | 162 | 135 |
totaal besteding | 6.883 | 6.431 | 6.450 |
Bron: concept jaarverslag politie 2022
De politie voert een batenlastenstelsel. De personeelskosten voor de politie bedroegen in 2022 € 5,2 mld (2021: € 5,0 mld). Het overgrote deel zijn reguliere salariskosten van het operationele en niet-operationele personeel. De materiële kosten bedroegen in 2022 ongeveer € 1,4 mld (2021: € 1,3 mld). Hiervan zijn de grootste posten huisvesting, vervoer, beheer en verbindingen en automatisering. De hogere realisatie op de besteding van de bijdrage wordt voornamelijk verklaard door de hogere bijdrage.
Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|
2022 | 2022 | 2021 | |
Lasten (in %) | |||
Personeel / totale lasten | 77,2 | 76,6 | 77,9 |
Opleiding / totale lasten | 1,5 | 1,6 | 1,5 |
Verbinding en automatisering / totale lasten | 13,1 | 12,6 | 13,0 |
Huisvesting / totale lasten | 5,5 | 5,4 | 6,1 |
Bezetting (fte) | 2022 | 2021 | |
Operationele bezetting | 51.222 | 50.970 | |
Waarvan aspiranten | 4.965 | 4.781 | |
Niet-operationele bezetting | 11.939 | 12.142 |
Bron: concept jaarverslag politie 2022
Onderdeel | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|
Regionale eenheden | 47.243 | 47.947 | |
Landelijke eenheid | 5.412 | 5.300 | |
Politieacademie | 1.212 | 1.292 | |
Politiedienstencentrum / Staf | 7.889 | 8.448 | |
Totaal fte | 61.756 | 62.987 |
Bron: concept jaarverslag politie 2022
De operationele bezetting bedroeg eind 2022 51.222 fte, waarvan 4.965 fte aspiranten. De bezetting was eind 2022 173 fte hoger dan begroot en 252 fte hoger dan eind 2021. De hogere bezetting is mede het gevolg van de uitbreiding van de opleidingscapaciteit van de Politieacademie waardoor vanaf 2021 jaarlijks ongeveer 400 aspiranten extra kunnen starten met hun opleiding.
De politie heeft vanaf 2019 een levensfase-uren regeling (verlofsparen) die in de jaarverantwoording als mogelijk risico op de bezetting wordt genoemd. Het financiële effect is conform het Besluit Financieel Beheer Politie (gedeeltelijk) in de «niet in de balans opgenomen verplichtingen» verantwoord ter hoogte van € 563 mln.
De volledige jaarverantwoording van de politie wordt als separate bijlage met het JenV-jaarverslag meegezonden.
Politieacademie
De Politieacademie is verantwoordelijk voor het verzorgen van het politieonderwijs, de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek en de invulling van de kennisfunctie. Het budget van de Politieacademie betreft de personele kosten van de leiding en de kosten voor extern onderzoek. Het overige personeel en de middelen zijn ondergebracht bij de politie. Deze bekostiging is opgenomen in de algemene bijdrage aan de politie.
Bijdrage medeoverheden
BES brandweer en politiekorps
De Minister is korpsbeheerder van het Brandweerkorps Caribisch Nederland (BKCN) en het Korps Politie Caribisch Nederland (KPCN). Ter bekostiging van de personele en materiële uitgaven van deze korpsen wordt een bijdrage verstrekt. Onder meer als gevolg van negatieve valuta-effecten is de realisatie uiteindelijk iets hoger dan de begrote bijdrage. In 2022 is een nieuwe meldkamer voor Caribisch Nederland in gebruik genomen. Belangrijke realisaties voor BPCN zijn het in productie gaan van 2 nieuwe tankautospuiten en het aankopen van een nieuwe oefenobject, voor het KPCN waren de uitbreiding van de netwerkdekking en aansluiting bij Interpol belangrijke mijlpalen.
Opdrachten
Taptolken
Uit dit budget worden de taptolken betaald die de politie inhuurt voor het beluisteren en vertalen van telefoon- of VoIP-gesprekken van verdachten.
In 2022 is het budget en de werkzaamheden met betrekking tot interceptietolken en vertalers structureel overgedragen aan de politie. De politie is daarmee volledig verantwoordelijk voor het daadwerkelijk voeren van de administratie en het doen van de betalingen van de declaraties van de tolken en vertalers.
31.3 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Internationale samenwerkingsoperaties
In opdracht van de Minister voert de politie activiteiten uit in het kader van internationale politiesamenwerking en de uitzending van politiefunctionarissen naar internationale (civiele) missies en operaties. De politie en de Koninklijke Marechaussee (KMar) maken waar mogelijk gebruik van elkaars faciliteiten. Politie en KMar hebben een gezamenlijk liaisonnetwerk. De KMar levert een eigenstandige bijdrage aan de internationale politiesamenwerking en draagt vanuit Defensie bij aan uitzendingen. In 2022 is de politiesamenwerking met de andere landen binnen het koninkrijk versterkt en wordt hiermee voorzien in de ICT voorzieningen voor de rechtshandhavingsketen in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ook zijn in 2022 diverse (bilaterale) internationale samenwerkingsprojecten uitgevoerd.
Beheer meldkamers
De politie voert het beheer voor de verschillende multisystemen van de meldkamerorganisatie, waaronder C2000 en het geïntegreerd meldkamersysteem (GMS). Gebruikers van deze systemen zijn met name politie, brandweer, ambulance, Koninklijke Marechaussee en de douane. De politie voert dit beheer uit binnen de governance van het multi-domein. Dit brengt met zich mee dat er steeds meer vanuit een multidisciplinaire invalshoek integrale afwegingen plaatsvinden over het beschikbare budget. Om de systemen te laten voldoen aan de vereisten vanuit wet- en regelgeving en technologische ontwikkelingen, vindt op de systemen continue doorontwikkeling plaats.
Bijdrage aan medeoverheden
Bijdragen in het kader van de kwaliteit van de politiezorg
Dit budget wordt gebruikt voor de ondersteuning van de regioburgemeesters in hun rol als overleg- en adviesorgaan voor de Minister in het kader van de Politiewet 2012.
Subsidies
Meld misdaad anoniem
Deze subsidie wordt verstrekt aan de onafhankelijke Stichting Meld Misdaad Anoniem voor de exploitatie van de meldlijn Meld Misdaad Anoniem, zodat burgers anoniem een bijdrage kunnen leveren aan de bestrijding van criminaliteit in Nederland.
Stichting Arbeidsmarkt en opleidingsfonds Politie (SAOP)
De Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie, het A&O fonds voor de sector politie, subsidieert, adviseert en registreert scholings-, arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsprojecten. Het primaire doel van de SAOP is het bevorderen van het goed functioneren van de arbeidsmarkt van de politie en het stimuleren van opleidingsactiviteiten. Dit doet de SAOP met behulp van een subsidie die zij op basis van arbeidsvoorwaardelijke afspraken ontvangt van de Minister. Door Corona zijn er de afgelopen jaren veel projecten «on hold» gezet, waarvan in 2022 voor een substantieel deel is geconcludeerd dat deze uiteindelijk niet meer opgestart/uitgevoerd gaan worden. Dit heeft in 2022 geleid tot een eenmalige neerwaartse bijstelling van de subsidieaanvraag.
Opdrachten
Providers
Op grond van hoofdstuk 13 van de Telecommunicatiewet zijn telecomaanbieders verplicht om hun netwerken en diensten aftapbaar te maken en mee te werken aan aftappen en gegevensverstrekkingen over hun klanten. De Staat vergoedt bepaalde kosten die aanbieders in dit verband maken.
Ontvangsten
Het verschil in ontvangsten is grotendeels het gevolg van herverdeling van de bestaande financiering van de politie om deze beter te laten aansluiten op de doelstellingen. Hiertoe zijn er een aantal bijzondere bijdragen beëindigd en teruggevorderd. Voor een groot deel zijn deze middelen opnieuw toegekend aan de Politie.