Inleiding
FMHaaglanden (FMH) is de professionele facilitair dienstverlener voor rijksorganisaties in de Haagse regio. FMH levert werkplekken met faciliteiten die het mogelijk maken dat rijksambtenaren comfortabel kunnen werken, met aandacht voor service in nabijheid, klanttevredenheid en eenvoud in bekostiging en aansturing. Alle dienstverlening wordt gecontracteerd en geregisseerd en in samenhang op en rond de werkomgeving aangeboden.
In 2022 levert FMH dienstverlening voor de kerndepartementen (uitgezonderd het Ministerie van Algemene Zaken) en diverse Rijksorganisaties in de regio Den Haag. Voor Financiën levert FMH alleen personenvervoer en voor Defensie alleen dienstverlening voor het Rijksbedrijvencentrum Rijswijk. Daarnaast voert FMH DBFMO (Design, Build, Finance, Maintain, Operate)-contractmanagement uit voor de panden Bezuidenhoutseweg 30 en Rijnstraat 8.
Producten en diensten
FMH verzorgt producten en diensten zoals: vergaderservices en catering, inrichting van werkplekken, kunst, verhuizingen, post en reprografie, kantoorartikelen, schoonmaak, vervoer, gebouwbeheer en onderhoud, verbouwingen, telefonie, veiligheid, receptiediensten en advisering.
Levert FMH een product niet rechtstreeks zelf aan de klant, dan zorgt het voor de benodigde contractuele afspraken met markt- of Rijkstoeleveranciers.
Speerpunten 2022
FMH heeft verder invulling gegeven aan het verduurzamen van de dienstverlening. Dit jaar stond in het teken van de diensten catering en reststoffenverwerking. De aanbestedingen voor beide diensten zijn afgerond. De nieuwe visie die FMH heeft ontwikkeld op eten en drinken is meegenomen in de aanbesteding van de catering. Hiermee zijn belangrijke stappen gezet op gebied van duurzaamheid, circulariteit en inclusiviteit. Daarnaast is uitvoering gegeven aan de actieplannen met duurzame resultaatgebieden zoals de eiwittransitie, terugdringen van CO2, verpakkingsmaterialen en voedselverspilling.
Hybride werken zorgt voor veranderende behoeften aan de inrichting van een werkomgeving. FMH heeft een proeftuin ingericht op Koningskade 4. In deze proeftuin hebben de gebruikers vernieuwende en circulaire producten getest. Zoals meubels in diverse opstellingen, nieuwe ICT-middelen, aangepaste afwerkmaterialen en andere dienstverleningsconcepten. De resultaten van het eerste onderzoek zijn positief. Het kantoor wordt met name gebruikt om te ontmoeten waarbij kennisdelen, brainstormen en (spontane) gesprekken de belangrijkste activiteiten zijn op kantoor.
Staat van baten en lasten
Vastgestelde begroting (1) | Realisatie (2) | Verschil (3) = (2) - (1) | Realisatie 2021 (4) | |
---|---|---|---|---|
Baten | ||||
- Omzet | 147.445 | 151.800 | 4.355 | 136.246 |
waarvan omzet moederdepartement | 124.161 | 125.763 | 1.602 | 114.263 |
waarvan omzet overige departementen | 19.577 | 23.191 | 3.614 | 19.135 |
waarvan omzet derden | 3.707 | 2.846 | ‒ 861 | 2.848 |
Rentebaten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijzondere baten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 147.445 | 151.800 | 4.355 | 136.246 |
Lasten | ||||
Apparaatskosten | 141.590 | 143.064 | 1.474 | 127.254 |
- Personele kosten | 47.787 | 48.289 | 502 | 44.637 |
waarvan eigen personeel | 43.807 | 44.259 | 452 | 41.166 |
waarvan inhuur externen | 3.980 | 4.030 | 50 | 3.471 |
waarvan overige personele kosten | 0 | 0 | 0 | 0 |
- Materiële kosten | 93.803 | 94.775 | 972 | 82.617 |
waarvan apparaat ICT | 71 | 58 | ‒ 13 | 138 |
waarvan bijdrage aan SSO's | 66.615 | 75.257 | 8.642 | 64.335 |
waarvan overige materiële kosten | 27.117 | 19.460 | ‒ 7.657 | 18.144 |
Rentelasten | 94 | 96 | 2 | 141 |
Afschrijvingskosten | 5.761 | 4.303 | ‒ 1.458 | 5.511 |
- Materieel | 5.761 | 4.303 | ‒ 1.458 | 5.511 |
waarvan apparaat ICT | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan overige materiële afschrijvingskosten | 5.761 | 4.303 | ‒ 1.458 | 5.511 |
- Immaterieel | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan dotaties voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal lasten | 147.445 | 147.463 | 18 | 132.906 |
Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening | 0 | 4.337 | 4.337 | 3.340 |
Agentschapsdeel Vpb-lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo van baten en lasten | 0 | 4.337 | 4.337 | 3.340 |
Mutatie POK/WaU gelden* | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo van baten en lasten na resultaatbestemming * | 0 | 4.337 | 4.337 | 3.340 |
Toelichting
Baten
Omzet
De hogere omzet bij zowel het moederdepartement als de overige departementen heeft betrekking op de specifieke dienstverlening. De lagere omzet bij derden heeft betrekking op zowel de generieke als specifieke dienstverlening.
De omzet derden betreft de facilitaire dienstverlening die geleverd is aan de Kansspelautoriteit, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, Autoriteit Persoonsgegevens en Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
De baten kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Omschrijving | Vastgestelde begroting (1) | Realisatie (2) | Verschil realisatie en vastgestelde begroting (3)=(2)-(1) |
---|---|---|---|
Productgroepen | |||
Generiek | 134.177 | 131.858 | ‒ 2.319 |
Specifiek | 13.268 | 19.932 | 6.664 |
Overige opbrengsten | ‒ | 10 | 10 |
Totaal | 147.445 | 151.800 | 4.355 |
Vrijval voorzieningen | ‒ | ‒ | ‒ |
Rentebaten | ‒ | ‒ | ‒ |
Bijzondere baten | ‒ | ‒ | ‒ |
Totaal baten | 147.445 | 151.800 | 4.355 |
Generiek
De Productgroep Generiek is een afgesproken pakket producten en diensten dat wordt afgenomen waarvoor een vaste prijs per vaste verrekeneenheid wordt betaald. De prijs (p) en hoeveelheid (q) staan gedurende het jaar vast. Bij substantiële wijzigingen in de dienstverlening zijn aanpassingen gedurende het jaar mogelijk.
De standaard dienstverlening in de DBFMO-panden die wordt geleverd door de consortia is ook verantwoord onder generieke dienstverlening.
De lagere omzet van de generieke dienstverlening komt doordat bij de begroting rekening is gehouden dat FMH wordt gecompenseerd voor de hogere kosten van de schoonmaakdienstverlening. De hogere kosten zijn het gevolg van het kabinetsbesluit om deze werkzaamheden bij het Rijk in eigen beheer uit te voeren. Het budget dat FMH ontvangt voor de generieke dienstverlening is in 2022 echter niet verhoogd. De afname wordt deels gecompenseerd door een hogere omzet als gevolg van de uitbreiding van vervoer voor de bewindslieden en ambtelijke top en het beheer van de dienstwoningen als gevolg van de kabinetswissel.
Specifiek
De productgroep Specifiek heeft betrekking op producten en diensten waarvoor de opdrachtgever afhankelijk van de afgenomen hoeveelheid, een prijs per product/dienst betaalt (onder andere catering) en/of producten en diensten waarover tussen opdrachtgever en opdrachtnemer aparte afspraken worden gemaakt (onder andere uitvoering van maatwerkprojecten).
De hogere omzet van de specifieke dienstverlening is het gevolg van een toename in het aantal uit te voeren projecten, meer afname van catering, uitbreiding van de dienstverlening voor evenementen en stijging van de verkoop waardebonnen.
De hogere omzet bij projecten komt door wijzigingen in het verzorgingsgebied (o.a. voorbereiding inhuizing van het ministerie van Algemene Zaken in Bezuidenhoutseweg 73 en de verhuizing van DICTU naar Bruggebouw Oost) en het hybride werken.
Overige opbrengsten
De overige opbrengsten hebben betrekking op de verkoop van roerende zaken.
Lasten
Personele kosten
De hogere personele kosten zijn het gevolg van de loonafspraken die zijn vastgelegd in de CAO Rijk 2022-2024. De personele kosten stijgen niet evenredig mee met deze loonstijging omdat de gemiddelde bezetting over 2022 lager is dan de begroting. De lagere gemiddelde bezetting komt doordat de eerste maanden nog sprake was van coronamaatregelen waardoor vacatures op een later moment zijn ingevuld dan verwacht. Daarnaast zijn sommige vacatures in de huidige arbeidsmarkt lastig in te vullen.
Materiële kosten
De hogere materiële kosten zijn het gevolg van het leveren van meer specifieke dienstverlening. Dit heeft, zoals bij de baten reeds aangegeven, met name betrekking op toename in het aantal uit te voeren projecten, meer afname van catering, uitbreiding van de dienstverlening voor evenementen en stijging van de verkoop waardebonnen. De materiële kosten voor de generieke dienstverlening laten een daling zien en dit heeft met name betrekking op de producten/diensten beheer en onderhoud, rijksbrede kunstvoorziening en warme dranken.
De toename van de post bijdrage aan SSO’s heeft met name betrekking op de doorbelasting van de Rijksvastgoedbedrijf voor de dienstverlening op de panden Bezuidenhoutseweg 30 en Rijnstraat 8.
Rentelasten
De hogere rentelasten zijn het gevolg van relatief hogere rentepercentages voor de nieuwe leningen ten opzichte van de bestaande leningen waar het rentepercentage bijna nihil is.
Afschrijvingslasten
De verwachte investeringen van 2022 blijven achter waardoor de afschrijvingskosten lager zijn. Het achterblijven van de investeringen is mede het gevolg van een tekort aan grondstoffen waardoor levering van meubilair een langere doorlooptijd kent.
Saldo van baten en lasten
FMH heeft in 2022 meer dienstverlening geleverd maar dit heeft niet geresulteerd in een evenredige stijging van de kosten. Een belangrijke oorzaak hiervan is het achterblijven van de afschrijvingslasten door een tekort aan grondstoffen waardoor investeringen zijn vertraagd. Bij de personele kosten heeft dit betrekking op een lagere gemiddelde bezetting over 2022. Bij de materiële kosten heeft dit met name betrekking op de kosten voor op de producten/diensten beheer en onderhoud, rijksbrede kunstvoorziening en warme dranken. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een positief resultaat van circa € 4,3 mln.
Balans
Balans 2022 | Balans 2021 | |
---|---|---|
Activa | ||
Vaste activa | 19.190 | 18.386 |
Materiële vaste activa | 19.190 | 18.386 |
waarvan grond en gebouwen | 0 | 0 |
waarvan installaties en inventarissen | 18.682 | 17.932 |
waarvan projecten in uitvoering | 146 | 197 |
waarvan overige materiële vaste activa | 362 | 257 |
Immateriële vaste activa | 0 | 0 |
Vlottende activa | 58.777 | 39.357 |
Voorraden en onderhanden projecten | 0 | 0 |
Debiteuren | 1.529 | 1.561 |
Overige vorderingen en overlopende activa | 9.330 | 6.153 |
Liquide middelen | 47.918 | 31.643 |
Totaal activa: | 77.967 | 57.743 |
Passiva | ||
Eigen Vermogen | 11.010 | 9.875 |
Exploitatiereserve | 6.673 | 6.535 |
Onverdeeld resultaat | 4.337 | 3.340 |
Voorzieningen | 0 | 0 |
Langlopende schulden | 15.222 | 15.838 |
Leningen bij het Ministerie van Financiën | 15.222 | 15.838 |
Kortlopende schulden | 51.735 | 32.030 |
Crediteuren | 12.816 | 2.757 |
Belastingen en premies sociale lasten | 0 | 0 |
Kortlopend deel leningen bij het Ministerie van Financiën | 4.864 | 3.321 |
Overige schulden en overlopende passiva | 34.055 | 25.952 |
Totaal passiva | 77.967 | 57.743 |
Toelichting
Activa
Vaste activa
Materiële vaste activa
De stijging van de materiële vaste activa heeft voornamelijk te maken met de aanschaf van bureaustoelen ten behoeve van de thuiswerkplekken.
Vlottende activa
Debiteuren
De post debiteuren bestaat voornamelijk uit: moederdepartement (€ 0,8 mln.) en overige departementen (€ 0,7 mln.).
Overige vorderingen en overlopende activa
De post overige vorderingen en overlopende activa bestaat uit vooruit ontvangen en vooruitbetaalde facturen (€ 0,3 mln.), nog te factureren bedragen (€ 5,0 mln.) en onderhanden werk (€ 4,0 mln.).
Het aandeel van het moederdepartement in de overige vorderingen en overlopende activa is € 6,6 mln., van overige departementen € 2,4 mln. en van derden € 0,3 mln.
De stijging ten opzichte van 2021 wordt veroorzaakt door een grotere afname van met name de specifieke diensten catering, waardebonnen en uitbreiding van de nieuwe dienst evenementen.
Passiva
Eigen vermogen
De Regeling Agentschappen stelt dat het eigen vermogen van een baten-lastenagentschap gebonden is aan een maximum van 5% van de gemiddelde jaaromzet over de afgelopen 3 jaar.
FMH mag hierdoor een maximum eigen vermogen hebben van € 6,947 mln.. Het eigen vermogen ultimo 2022 komt uit op € 11,010 mln. en is € 4,063 mln. hoger dan de maximumomvang. Het surplus op het eigen vermogen zal bij voorjaarsnota 2023 worden afgeroomd door de eigenaar.
Het surplus over 2021 (€ 3,202 mln.) heeft FMH in 2022 afgedragen aan de eigenaar.
Kortlopende schulden
Crediteuren
Het aandeel in de crediteuren van het moederdepartement is € 11,9 mln., van overige departementen € 0,1 mln. en van derden € 0,8 mln.
De stijging ten opzichte van 2021 wordt met name veroorzaakt door een factuur van Rijksbeveiligingsorganisatie voor de generieke dienstverlening.
Overige schulden en overlopende passiva
Het aandeel van het moederdepartement in de overige verplichtingen en overlopende passiva is € 26,2 mln., van overige departementen € 3,9 mln. en derden € 4,0 mln.
De stijging ten opzichte van 2021 wordt met name veroorzaakt doordat de halfjaarlijkse factuur voor de ICT-dienstverlening nog niet is ontvangen, vertraging in de uitvoering van de projecten voor de rijksbrede kunstvoorziening en Living Labs.
Kasstroomoverzicht
Vastgestelde begroting (1) | Realisatie (2) | Verschil (3) = (2) - (1) | ||
---|---|---|---|---|
1. | Rekening courant RHB 1 januari + depositorekeningen | 13.089 | 31.639 | 18.550 |
totaal ontvangsten operationele kasstroom (+) | 147.445 | 154.825 | 7.380 | |
totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-) | ‒ 141.684 | ‒ 131.189 | 10.495 | |
2. | Totaal operationele kasstroom | 5.761 | 23.636 | 17.875 |
totaal investeringen (-/-) | ‒ 2.290 | ‒ 5.107 | ‒ 2.817 | |
totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 0 | 0 | 0 | |
3. | Totaal investeringskasstroom | ‒ 2.290 | ‒ 5.107 | ‒ 2.817 |
eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-) | 0 | ‒ 3.202 | ‒ 3.202 | |
eenmalige storting door moederdepartement (+) | 0 | 0 | 0 | |
aflossingen op leningen (-/-) | ‒ 3.721 | ‒ 3.321 | 400 | |
beroep op leenfaciliteit (+) | 2.290 | 4.248 | 1.958 | |
4. | Totaal financieringskasstroom | ‒ 1.431 | ‒ 2.275 | ‒ 844 |
5. | Rekening courant RHB 31 december + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) | 15.129 | 47.894 | 32.765 |
Toelichting
Operationele Kasstroom
De hogere ontvangsten hebben enerzijds te maken met meer verkopen dan begroot en anderzijds met een storting van de centraal opdrachtgever voor de uitvoering van de Living Labs.
De lagere uitgaven zijn met name een gevolg van een hoger crediteurensaldo vanwege een factuur van Rijksbeveiligingsorganisatie die nog niet is voldaan.
Investeringskasstroom
De investeringen hebben met name betrekking op het vervangen van meubilair op de bestaande locaties Turfmarkt 147 en Rijnstraat 50. Daarnaast zijn er investeringen gedaan voor de inrichting van Bruggebouw Oost en het Bentinck huis.
De investeringen zijn hoger dan begroot. Dit is het gevolg van het verstrekken van bureaustoelen voor het thuiswerken. Hierdoor was FMH genoodzaakt om extra investeringen te doen om het meubilair op de diverse kantoorpanden aan te vullen.
Financieringskasstroom
De eenmalige uitkering aan het moederdepartement betreft de afroming van het eigen vermogen vanwege het overschrijden van het toegestane maximum van het eigen vermogen in 2021.
Afroep van de lening is hoger dan begroot. Dit is het gevolg van de hogere investeringen die in 2022 zijn gedaan.
Doelmatigheidsindicatoren
Realisatie | Vastgestelde begroting | ||||
---|---|---|---|---|---|
2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2022 | |
Omschrijving generiek deel | |||||
Omzet per productgroep (PxQ) | 135.286 | 128.810 | 136.246 | 151.800 | 147.445 |
Generiek | 108.986 | 117.118 | 123.560 | 131.858 | 134.177 |
Specifiek | 26.206 | 11.631 | 12.646 | 19.932 | 13.268 |
Overig | 94 | 61 | 40 | 10 | 0 |
Fte-totaal (excl. externe inhuur) | 472 | 518 | 519 | 580 | 564 |
Saldo van baten en lasten (%) | 0,4% | 0,2% | 2,5% | 2,9% | 0,0% |
Omschrijving specifiek deel | |||||
Verhouding generieke vs specifieke dienstverlening | 81:19 | 91:9 | 91:9 | 87:13 | 91:9 |
Personele kosten als % van totale kosten | 30,0% | 33,3% | 33,6% | 32,7% | 32,4% |
Materiële kosten als % van totale kosten | 70,0% | 66,7% | 66,4% | 67,3% | 67,6% |
Apparaatskosten (bedragen x € 1.000) | 49.862 | 52.256 | 55.019 | 58.196 | 58.105 |
Tarieven | |||||
Regiotarief (facilitair) | n.v.t. | 196 | 190 | 195 | 202 |
Tevredenheid | |||||
Klanttevredenheid | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Tevredenheid specifieke dienstverlening | 9,3 | 8,0 | 8,0 | 7,6 | 7,0 |
Medewerkerstevredenheid | n.b. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Toelichting
Generiek deel
Omschrijving per productgroep
De lagere omzet van de generieke dienstverlening komt doordat bij de begroting rekening is gehouden dat FMH wordt gecompenseerd voor de hogere kosten van de schoonmaakdienstverlening. De hogere kosten zijn het gevolg van het kabinetsbesluit om deze werkzaamheden bij het Rijk in eigen beheer uit te voeren. Het budget dat FMH ontvangt voor de generieke dienstverlening is in 2022 echter niet verhoogd. De afname wordt deels gecompenseerd door een hogere omzet als gevolg van de uitbreiding van vervoer voor de bewindslieden en ambtelijke top en het beheer van de dienstwoningen als gevolg van de kabinetswissel.
De hogere omzet van de specifieke dienstverlening is het gevolg van een toename in het aantal uit te voeren projecten, meer afname van catering, uitbreiding van de dienstverlening voor evenementen en stijging van de verkoop waardebonnen.
Fte-totaal
De bezetting komt ultimo 2022 uit op 580 fte maar de gemiddelde bezetting over geheel 2022 bedraagt 553 en is lager dan de begroting. De lagere gemiddelde bezetting komt doordat de eerste maanden nog sprake was van coronamaatregelen waardoor vacatures op een later moment worden ingevuld dan verwacht. Daarnaast zijn sommige vacatures in de huidige arbeidsmarkt lastig in te vullen.
Specifiek deel
Regiotarief (facilitair)
Het regiotarief (facilitair) over 2022 komt uit op € 195 per m2 bruto vloeroppervlak (bvo). Het lagere tarief ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door lagere materiële kosten voor de generieke dienstverlening en afschrijvingslasten.
Tevredenheid specifieke dienstverlening
Na de afronding van een project wordt een evaluatieformulier naar de klant gestuurd. De klant waardeert de uitvoering van maatwerkprojecten gemiddeld met een 7,6.