A. Artikelsgewijze toelichting bij het begrotingswetsvoorstel

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman, de Kanselarij der Nederlandse Orden, het kabinet van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen en het kabinet van de Gouverneur van Aruba (IIB) voor het jaar 2005 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2005. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2005.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten voor het jaar 2005 vastgesteld. De in de begroting opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht. (de zgn. begrotingstoelichting).

INHOUD blz.

B. DE BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

Inhoud begroting

De kern van de begroting bestaat uit de beleidsagenda en de artikelen. Binnen de context van de bijzondere positie van de Colleges en Kabinetten is gewerkt aan een verbeterslag van de begroting gericht op de verbetering van de informatiewaarde en de toegankelijkheid van de begroting.

Opbouw begroting

1 Leeswijzer

2 Het beleid

3 De bedrijfsvoering

4 De Verdiepingsbijlage

5 Was-Wordt tabel

De opbouw van de artikelen is als volgt:

1. Algemene doelstelling

2. Begrotingsvoorstellen College/kabinetsstandpunt

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

4. Budgettaire gevolgen van beleid

De begroting van de hoge colleges van staat is met ingang van de begroting 2004 gesplitst in deel IIA en deel IIB. Deel IIA bevat het onderdeel Staten-Generaal en deel IIB bevat de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman, de Kanselarij der Nederlandse Orden, het kabinet van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen en het kabinet van de Gouverneur van nAruba. De splitsing is tot stand gekomen naar aanleiding van het verzoek van de Staten-Generaal om de bijzondere positie van de Staten-Generaal zichtbaar te maken in de begroting.

De 2^e wijziging van de Comptabiliteitswet 2001, waarin de splitsing is geformaliseerd, is in voorbereiding.

2. Het beleid

2.1. De beleidsagenda

2.2. De artikelen

ARTIKEL 1: RAAD VAN STATE

1. Algemene doelstelling

De Raad stelt zich ten doel om via hoogwaardige advisering en bestuursrechtspraak bij te dragen aan de kwaliteit van de democratische rechtsstaat.

Taken

De Raad van State adviseert de Nederlandse wetgever en het Nederlandse bestuur, maar ook de Koninkrijkswetgever en het Koninkrijksbestuur. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State spreekt in hoogste instantie recht in bestuursrechtelijke geschillen.

Context

De democratische rechtsstaat is niet statisch; zijn plaats verandert met de veranderingen in de maatschappij. Veranderingen rond en binnen de democratische rechtsstaat hebben gevolgen voor de verhouding tussen wetgever, bestuur en rechter. Die verhouding moet in evenwicht zijn. De Raad draagt bij aan het steeds weer vinden en het behoud van dat evenwicht. In de adviezen let de Raad onder meer op het evenwicht in die verhouding evenals op de verhouding tussen de regering en de Staten-Generaal, tussen de landen van het Koninkrijk en tussen de Nederlandse en Europese rechtsorde.

Als bestuursrechter draagt de Raad bij aan dat evenwicht door de uitoefening van bestuursbevoegdheden te confronteren met de eisen die het recht daaraan stelt zonder afbreuk te doen aan de politieke legitimatie van het beleid dat het bestuur op grond van die bevoegdheden voert.

Maatschappelijke veranderingen beïnvloeden de wijze waarop de Raad invulling geeft aan zijn taak. Enkele belangrijke veranderingen en de gevolgen voor die taakinvulling zijn hieronder kort genoemd.

Advisering

De staat is minder centraal komen te staan en meer afhankelijk geworden van anderen; Europa, de markt, burgers. De traditionele kanalen (politieke partijen, kerken en vakbeweging) zijn smaller geworden. De wederzijdse afhankelijkheid van overheid en burger, van overheid en markt en van overheden onderling groeit. De mogelijkheden van centrale sturing zijn daardoor beperkter dan voorheen. De betekenis van nationale wetgeving is hiermee veranderd.

Door dergelijke ontwikkelingen wordt het belangrijker te weten waarop ontwerpregelingen zich richten. Bij de advisering komt dan ook meer de nadruk te liggen op de maatschappelijke betekenis en repercussies van ontwerpregelingen: Is het gestelde probleem reëel? Behoeft oplossing daarvan een wettelijke regeling? Wordt met de regeling het beoogde doel bereikt?

De toenemende invloed van de Europese regelgeving heeft ertoe geleid dat de Raad ook betrokken is in het proces van voorbereiding van tenminste de belangrijkste ontwerpregelingen van de Europese Unie. Het inzicht in de betekenis van het Europees recht blijkt nog vaak tekort te schieten. Verder lijkt de kennis van de constitutionele regels af te nemen, waardoor ook dit onderdeel van de advisering belangrijker wordt.

Bestuursrechtspraak

De burger wordt steeds mondiger en vraagt om zowel meer inspraak en betere parlementaire controle, als om een meer actieve rol van de rechter in concrete gedingen. Indringender dan voorheen wordt de rechter dan ook geconfronteerd met de vraag hoever hij kan gaan bij de beoordeling van het besluit waartoe het democratisch gecontroleerde bestuur is gekomen.

Koppeling

De leden van de Raad worden via de bestuursrechtspraak direct geconfronteerd met de gevolgen voor burgers van regelgeving en het optreden van het openbaar bestuur. In een tijd waarin de Haagse (wetgevende) werkelijkheid niet altijd overeenstemt met de werkelijkheid van burgers en uitvoerders, kan des te meer van die ervaring worden geprofiteerd in de advisering aan wetgever en bestuur.

Kenniscentrum

Om zijn taken goed te kunnen uitoefenen dient de Raad een kenniscentrum te zijn op het gebied van het publiek recht en het openbaar bestuur in de brede betekenis van «service publique».

2. Begrotingsvoorstellen College / kabinetsstandpunt

De Raad van State stelt voor de raming 2005 met € 1,987 mln en 2006 met € 2,917 mln te verhogen in verband met de huisvesting.

Het kabinet stemt in met het voorstel van de Raad van State om de raming 2005 met € 1,987 mln en 2006 met€ 2,917 mln te verhogen voor huisvesting.

De Raad van State stelt voor de raming 2005 met € 0,870 mln, 2006 met € 4,822 mln, 2007 met € 5,707 mln en vanaf 2008 met € 6,125 mln te verlagen in verband met het hoger beroep vreemdelingen zaken.

Het kabinet stemt in met het voorstel van de Raad van State de raming 2005 met € 0,870 mln, 2006 met € 4,822 mln, 2007 met € 5,707 mln en vanaf 2008 met € 6,125 mln te verlagen in verband met het hoger beroep vreemdelingen zaken.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

Advisering.Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

De verwachte instroom voor 2005 ligt op het gemiddelde niveau van 625. Voor 2006 wordt een verhoogde instroom verwacht, aangezien in het laatste jaar van een regeringsperiode meestal sprake is van een intensivering van de wetgeving. De verwachting voor 2007 is lager in verband met de verkiezingen van de Tweede Kamer in dat jaar. De Volle Raad streeft ernaar om binnen drie maanden na de binnenkomst van een adviesaanvraag een advies uit te brengen.

In de advisering streeft de Raad in de komende jaren naar een verdere verhoging van de kwaliteit van in het bijzonder de beleidsanalytische toetsing van de aan hem voorgelegde adviesaanvragen. Voor de toetsing hiervan wordt in de komende jaren een kader ontwikkeld.

Daarnaast streeft de Raad ernaar om meer dan voorheen, zowel op verzoek van de regering als ongevraagd, te adviseren en voorlichting te geven over vraagstukken van meer algemene aard op het gebied van het constitutioneel recht, wetgeving en bestuur, de verhouding tussen Nederland en Europa en de verhoudingen binnen het Koninkrijk.

Om tot een zo goed mogelijke advisering te komen is het noodzakelijk dat de Raad een aantal ondersteunende werkzaamheden ontplooit, waardoor hij beschikt over de benodigde kennis voor deze advisering. Voorbeelden van dit soort werkzaamheden zijn:

– Uitvoering van onderzoeken;

– Bijhouden van ontwikkelingen op relevante beleidsterreinen / rechtsgebieden;

– Onderhouden van een netwerk;

– Evaluatie van de door de Raad uitgebrachte adviezen en daarop ontvangen Nadere Rapporten.

Wat mag het kosten?

Bestuursrechtspraak.Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Doelstelling van de Afdeling bestuursrechtspraak is het op de meest doelmatige en kwalitatief goede wijze afdoen van binnengekomen zaken.

Ten einde de doelstelling van instroomverwerking en een verdere verhoging van de kwaliteit van de bestuursrechtspraak te realiseren, wordt de personele capaciteit afgestemd op het aanbod aan zaken. Dit gebeurt onder meer via een tijdnormering van de behandeling van de zaken. De instrumenten voor het bepalen (voorspellen) van de instroom en het berekenen van de personele capaciteit worden verder ingericht en verfijnd.

Mediation kan bijdragen aan een meer bevredigende geschiloplossing voor partijen (kwaliteit) en aan een ontlasting van de rechterlijke macht (doelmatigheid). In 2005 zal uit de evaluatie van het project Mediation moeten blijken of met dit instrument deze doeleinden daadwerkelijk bereikt worden en of het daarom in de toekomst eveneens zal worden ingezet.

Het effect van instroomverwerking is dat alle zaken binnen de maximale doorlooptijden worden afgedaan. Voor de zaken in eerste en enige aanleg geldt een maximale doorlooptijd van 52 weken. De maximale doorlooptijd van zaken in Hoger Beroep is 40 weken, terwijl voor Hoger Beroep Vreemdelingen de wettelijk vastgestelde maximale doorlooptijd 23 weken bedraagt.

Hoger Beroep Vreemdelingen (HBV).

Onder het Hoger Beroep Vreemdelingen wordt zowel de instroom van asielzaken, als de instroom van zaken van reguliere vreemdelingenzaken verstaan. De instroom van de zogenaamde bewaringszaken wordt voor 50% toegerekend aan de categorie asiel en voor 50% aan de categorie reguliere vreemdelingenzaken. In de onderstaande tabel is de instroom van zaken bij het Hoger Beroep Vreemdelingen verdeeld over deze twee categorieën weergegeven.

De meerjarencijfers komen tot stand in het overleg tussen het ministerie van Justitie en de overige partners in de asielketen. In dit overleg is recent het aanbod van zaken voor het begrotingsjaar 2005 en de drie daaropvolgende jaren geraamd.

Gedurende het jaar 2004 is veel aandacht gegeven aan het onderzoek naar de verwachte instroom van de Hoger Beroep Vreemdelingenzaken in 2004 en 2005. Met de ketenpartners is getracht de binnen de asielketen beschikbare kwantitatieve gegevens beter in kaart te brengen. Voor 2005 lijkt het redelijk gelukt. Voor 2006 en verdere jaren blijven de onzekerheidsmarges groot. Dit heeft gevolgen voor de planning van de binnen de Raad benodigde capaciteit.

Er is ook een onderzoek gedaan naar een doelmatige methodiek van het HBV kostenmodel. Meerjarige stabiliteit en draagvlak bij respectievelijk de Raad van State, het ministerie van Financiën en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn eisen die zijn gesteld aan het overeengekomen bekostigingsmodel is voor de behandeling van asielzaken door de Raad van State.

Wat mag het kosten?

4. Budgettaire gevolgen van beleid

ARTIKEL 2: ALGEMENE REKENKAMER

1. Algemene doelstelling

In november 2003 heeft het College van de Algemene Rekenkamer de strategie voor de periode 2004 – 2009 vastgesteld. Daarin is onder meer de volgende missie geformuleerd:

De Algemene Rekenkamer heeft als doel het rechtmatig, doelmatig, doeltreffend en integer functioneren van het Rijk en de daarmee verbonden organen te toetsen en te verbeteren. Daarbij toetst zij ook de nakoming van verplichtingen die Nederland in internationaal verband is aangegaan. Zij voorziet daartoe de regering, de Staten-Generaal en degenen die verantwoordelijk zijn voor de gecontroleerde organen van op onderzoek en onderzoekservaring gebaseerde informatie. Deze informatie bestaat uit onderzoeksbevindingen, oordelen en aanbevelingen over organisatie, beheer en beleid en is in beginsel publiek toegankelijk.

Daarnaast is het haar verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan goed openbaar bestuur door kennisuitwisseling en samenwerking in binnen- en buitenland.

2. Begrotingsvoorstellen College / kabinetsstandpunt

De Algemene Rekenkamer stelt voor de raming met € 0,4 mln voor taakuitbreiding van 4 fte als gevolg van een wijziging van de Comptabiliteitswet over de controle op de niet-financiële beleidsinformatie.

Het kabinet heeft ingestemd met het voorstel van de Algemene Rekenkamer om de raming voor 2005 met € 0,4 mln te verhogen voor taakuitbreiding van 4 fte als gevolg van een wijziging van de Comptabiliteitswet over de controle op de niet-financiële beleidsinformatie.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens 2004

Goed openbaar bestuur staat centraal in het werk van de Algemene Rekenkamer. Voor de uitvoering van haar wettelijke taak en haar missie onderscheidt de Algemene Rekenkamer daarbinnen twee pijlers:

• Verantwoording en toezicht;

• Aansluiting beleid en bestuur.

Van de effectdoelen en prestatiedoelen van deze twee pijlers en van de activiteiten in het buitenland kan het volgende overzicht worden gemaakt.

De hierboven genoemde effect- en prestatiedoelstellingen zullen in de loop van 2004 nader worden uitgewerkt. Eind 2004 zal het Werkprogramma 2005 worden vastgesteld. Daarin zullen de in 2005 te leveren concrete prestaties worden vastgelegd. In de verantwoording over 2005 kunnen de beoogde effecten en prestaties worden afgezet tegen de realisatie.

Op basis van ervaringen in het verleden en de programmering voor 2004 kunnen per prestatie in 2005 alvast indicaties van de inzet in dagen en de kosten daarvan worden gegeven. Deze zijn gebaseerd op de inzet van personeel na de formatiereductie van 3%.

* De nagekomen toezeggingen hebben betrekking op de toezeggingen betreffende dat jaar. Deze kan in een ander jaar hebben plaatsgevonden.

Indicatoren van het lerend vermogen van de organisatie zijn onder andere de tevredenheid van de medewerkers en de opleidingsinspanningen.

Twee-jaarlijks voert de Algemene Rekenkamer een onderzoek uit naar de tevredenheid van haar werknemers.

Voor opleidingen worden jaarlijks budgetten vastgesteld.

4. Budgettaire gevolgen van beleid

De financiering van de internationale activiteiten verdient bijzondere aandacht. De Algemene Rekenkamer genereert ontvangsten voor ondersteuning van andere Rekenkamers en audits bij internationale organisaties. De vergoedingen die de Algemene Rekenkamer voor deze activiteiten ontvangt zijn in principe kostendekkend. Het betreft de vergoedingen voor ondersteuningsactiviteiten en audits van internationale organisaties (bijvoorbeeld UNMIK kosovo). Met kostendekkendheid wordt bedoeld de vergoeding voor directe uren en reis- en verblijfkosten.

ARTIKEL 3: DE NATIONALE OMBUDSMAN

1. Algemene doelstelling

Missie Nationale ombudsman. Vanuit onpartijdigheid een open oog en oor hebben voor klachten over de overheid en deze zodanig behandelen dat aan de burger en de overheid recht wordt gedaan, de overheid van klachten leert en dat wordt bijgedragen aan herstel van vertrouwen in de overheid.

2. Begrotingsvoorstellen College / kabinetsstandpunt

Reguliere klachten. De Nationale ombudsman stelt voor de raming 2005 met € 0,338 mln en 2006 met € 0,339 mln te verhogen voor het vervangen van de automatiseringsinfrastructuur.

Het kabinet stemt in met het voorstel van de Nationale ombudsman om de raming 2005 met € 0,338 mln en 2006 met € 0,339 mln te verhogen voor het vervangen van de automatiseringsinfrastructuur.

Internationale contacten. De Nationale ombudsman stelt voor de raming 2005 met € 0,108 mln te verhogen, voor het leveren van een bijdrage aan de spreiding van kennis en ervaring van ombudsmaninstituten in de Europese Unie en het voldoen aan internationale regels om bij toerbeurt als gastheer op te treden.

Het kabinet stemt in met het voorstel van de Nationale ombudsman om de raming 2005 met € 0,108 mln te verhogen voor het leveren van een bijdrage aan de spreiding van kennis en ervaring van ombudsmaninstituten in de Europese Unie en het voldoen aan internationale regels om bij toerbeurt als gastheer op te treden.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

Klachten over de rijksoverheid, de politie, de zelfstandige bestuursorganen en de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie.

Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Dat aan de burger en de overheid recht wordt gedaan, de overheid van klachten leert en dat wordt bijgedragen aan herstel van vertrouwen in de overheid.

Het op verzoek van burgers onderzoeken van 9340 klachten (prognose) over het optreden van het rijk, de politie, de zelfstandige bestuursorganen en de bestuursorganen van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie.

Wat gaat het kosten? De kosten worden in totaal geraamd op € 7,510 mln (zie de rubriek «Budgettaire gevolgen van beleid» onder 1)

Prestatiegegevens

Klachten over provincies, waterschappen en aangesloten gemeenten en gemeenschappelijke regelingen.

Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Dat aan de burger en de overheid recht wordt gedaan, de overheid van klachten leert en dat wordt bijgedragen aan herstel van vertrouwen in de overheid.

Het op verzoek van burgers en met verrekening met de desbetreffende overheid van de te maken kosten, onderzoeken van 1180 klachten (prognose) over het optreden van provincies, van waterschappen en van bij de Nationale ombudsman aangesloten gemeenten en gemeenschappelijke regelingen.Wat gaat het kosten? In de rubriek «Budgettaire gevolgen van beleid» is onder 2 vooralsnog nihil ingevuld. De met deze kosten samenhangende ontvangsten worden aan het eind van het kalenderjaar aan de begroting toegevoegd.

Prestatiegegevens:

Onderzoek op eigen initiatief.

Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Dat aan de burger en de overheid recht wordt gedaan, de overheid van klachten leert en dat wordt bijgedragen aan herstel van vertrouwen in de overheid.

De Nationale ombudsman kan uit eigen beweging onderzoek instellen naar het optreden van bestuursorganen die onder zijn bevoegdheid vallen (artikel 15 Wet Nationale ombudsman, WNo). Dit aantal wordt voor 2005 geraamd op 8. Hij kan tevens lopende onderzoeken eigener beweging uitbreiden (gecombineerde onderzoeken artikel 12 en artikel 15 WNo). Dit aantal wordt voor 2005 geraamd op 20.

Wat gaat het kosten? De kosten worden in totaal geraamd op € 0,159 mln (zie de rubriek «Budgettaire gevolgen van beleid» onder 3).

Kengetallen

* Uitsluitend de personele en materiële kosten van de Nationale ombudsman, de substituut-ombudsman en de medewerkers van het Bureau Nationale ombudsman zijn opgenomen. Het bedrag per klacht omvat niet de kosten voor postactieven en omvat eveneens niet de huisvestingskosten die door de Rijksgebouwendienst worden gemaakt. De uitgaven van de artikelonderdelen 3.4 en 3.5 zijn buiten beschouwing gebleven.

Hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht zal mogelijk in 2005 worden uitgebreid met een verplichte regeling van extern klachtrecht door de decentrale overheden.

Ten aanzien van het vergoedingenbesluit, waarin de klachttarieven voor aangesloten decentrale overheden zijn geregeld, ligt het in het voornemen om met een voorstel tot aanpassing van het stelsel te komen.

Actief voorlichtingsbeleid. Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Dat burgers uit alle geledingen van de maatschappij weten dat er een Nationale ombudsman is; dat burgers weten dat de Nationale ombudsman klachten over de overheid behandelt; dat burgers de Nationale ombudsman ook feitelijk weten te vinden en dat wordt voorkomen dat burgers als gevolg van onbekendheid met de taak van het instituut vergeefs bij de Nationale ombudsman aankloppen.

Naast free publicity worden vanaf 2001 op een structurele manier jaarlijks vormen van betaalde communicatie ingezet (periodieke landelijke Postbus 51 campagnes voor de televisie en de radio, regionale campagnes via de regionale omroepen en via advertenties, het uitgeven van nieuwsbrieven, het verzorgen van publicaties etc.) om de (juiste) bekendheid en «vindbaarheid» van de Nationale ombudsman voor burger te vergroten.Wat gaat het kosten? € 0,708 mln, waarvan € 0,41 mln voor betaalde communicatie (zie de rubriek «Budgettaire gevolgen van beleid» onder 4)

Ondersteunen buitenlandse ombudsinstituten. Wat willen we bereiken/Wat gaan we daarvoor doen?

Op initiatief van de Nederlandse regering, de Europese Unie of de Raad van Europa, dan wel op verzoek van het betreffende instituut ondersteunen van ombudsman- en vergelijkbare instituten, als bijdrage aan de vorming van goed bestuur, eerbiediging van mensenrechten en versterking van de rechtsstaat, in Midden en Oost Europa, de Balkan en in landen waarmee Nederland historische banden heeft.

Uitvoering geven aan samenwerkingsprojecten met ondermeer de Tsjechische en de Roemeense ombudsman. De projecten omvatten de versterking en de verbetering van de interne processen van de organisaties.

Wat gaat het kosten? De eigen organisatiekosten voor het onderhouden van internationale contacten worden geraamd op € 0,151 mln (zie de rubriek «Budgettaire gevolgen van beleid» onder 5).

De kosten samenhangend met internationale projecten worden gefinancierd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties o.a. uit de gelden voor Departementale Initiatieven Pre-accessie en het Matra – Programma van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze ontvangsten en uitgaven worden in de loop van het kalenderjaar in de begroting zichtbaar gemaakt.

* Verwerkt zijn de (geraamde) opbrengsten van betalende overheden.

* Aantal is inclusief materiële uitgaven voor Nationale ombudsman en substituut-ombudsman en de (geraamde) opbrengsten van betalende overheden.

Bedrijfsvoering. De voorgenomen wijziging van de Algemene wet bestuursrecht met een verplichte regeling van extern klachtrecht door decentrale overheden en met een integratie van delen van de Wet Nationale ombudsman, zal naar verwachting in 2004/ 2005 moeten worden geïmplementeerd.

4. Budgettaire gevolgen van beleid

ARTIKEL 4: KANSELARIJ DER NEDERLANDSE ORDEN

1. Algemene doelstelling

De Kanselarij der Nederlandse Orden werd bij Koninklijk Besluit van 3 juni 1844 ingesteld. De werkzaamheden die binnen de Kanselarij worden uitgevoerd vloeien direct voort uit de taakomschrijving van de Kanselier der Nederlandse Orden, de taakopdracht aan het Kapittel der Militaire Willems-Orde en aan het Kapittel voor de Civiele Orden.

De Kanselier en de beide Kapittels hebben een eigen zelfstandige bevoegdheid waaraan de directeur en medewerkers van de Kanselarij ambtelijke ondersteuning verlenen.

Aan het hoofd van deze organisatie staat de Kanselier der Nederlandse Orden als bevoegd gezag, terwijl de voorzitters van de beide Kapittels direct verantwoordelijk zijn voor het functioneren van de twee Kapittels.

De Kanselarij der Nederlandse Orden is de organisatie die:

• het Kapittel voor de Civiele Orden en het Kapittel der Militaire Willems-Orde huisvest en ondersteunt bij hun advisering over de voorstellen tot decoratieverlening

• zorg draagt voor het beheer van de versierselen van de onderscheidingen (zie artikelonderdeel 2, decoraties) en voor de correcte verzending ervan aan degenen die ze uitreiken

• zorgt dat registers worden aangehouden van in het Koninkrijk der Nederlanden onderscheiden personen

• in de persoon van de Kanselier der Nederlandse Orden de zuiverheid en waardigheid van de orden bewaakt.

De taken van de Kanselarij der Nederlandse Orden vloeien rechtstreeks voort uit de taken van de Kanselier der Nederlandse Orden en de regelgeving met betrekking tot genoemde Kapittels.

De taken van het Kapittel der Militaire Willems-Orde behelzen:

• het adviseren van het Hoofd van het betrokken departement van algemeen bestuur omtrent de voordrachten voor benoeming of bevordering in en ontslag uit de Orde dan wel over aanvragen om in de Orde te worden opgenomen of bevorderd

• het verstrekken van inlichtingen aan het Hoofd van het betrokken departement van algemeen bestuur alsmede het geven van inzage in alle zakelijke gegevens en bescheiden aan deze Departementen

• het aanhouden van registers voor elk der vier klassen van ridders

• het houden van aantekening van verlening van het ordeteken aan onderdelen van de krijgsmacht.

Het Kapittel voor de Civiele Orden heeft als adviescollege op landelijk niveau tot taak Onze Minister wie het aangaat te adviseren over het verlenen van onderscheidingen in één van de Civiele Orden.

De Kanselier en de beide Kapittels hebben geen zuivere beleidstaken.

2. Begrotingsvoorstellen College / kabinetsstandpunt

Er zijn door het College geen begrotingsvoorstellen ingediend.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

Wat willen we bereiken?

• Ondersteuning van de Kanselier en de beide Kapittels;

• Aanleg en onderhoud van registers van gedecoreerde personen ten behoeve van informatieverstrekking;

• Interne behandeling van decoratievoorstellen (opstellen van preadviezen) ten behoeve van het Kapittel voor de Civiele Orden;

• Adequate voorraad van versierselen;

• Verstrekking van versierselen in opdracht van de Minister;

• Gedigitaliseerd decoratie voorstellenarchief en cartotheek.

Wat gaan we daarvoor doen?

• Registreren van decoratievoorstellen voor de Algemene Gelegenheid en Bijzondere Gelegenheden, per decoratiejaar ca. 5200 enigszins oplopend;

• Zorgen voor ontvangst, registratie, toetsing en advisering van de binnen de gestelde termijnen ontvangen decoratievoorstellen;

• Aanschaf en reparatie van versierselen en instandhouden van de minimum voorraad;

• Na ontvangst van de Koninklijke Besluiten (kopie) uitleveren van samengestelde onderscheidingen en oorkonden;

• Op systematische wijze scannen en ontsluiten van de betreffende documenten en onderhoud van de trefwoordenlijst.

Prestatiegegevens

Scannen van decoratievoorstellen: 5000–5300

Opvragingen van versierselen van overleden decorandi: 2500–3000

Verzoeken om informatie (schriftelijk): 240– 260

Verzoeken om informatie (telefonisch): 7000–7200

Inkomende/uitgaande post (excl. Decoratievoorstellen): 2500–2700

Wat mag het kosten? Voor de apparaatskosten is beschikbaar € 1,610 mln. Circa € 1.1 mln daarvan betreffen personeelskosten. Voor de decoraties is beschikbaar € 1,416 mln. Uit dit budget worden de aanschaffingen betaald van de versierselen in de Orde van de Oranje-Nassau, de Orde van de Nederlandse Leeuw, de Militaire Willems-Orde alsmede de (overige) dapperheidonderscheidingen en erkentelijkheidonderscheidingen. Per kalenderjaar worden circa 10 000 – 11 000 onderscheidingstekens uitgegeven (incl. Koninklijke Onderscheidingen)

Kapittel voor de Civiele Orden. Wat willen we bereiken?

Decoratievoorstellen genereren voor mensen met persoonlijke, bijzondere verdiensten voor de samenleving en deze aanbieden aan de Minister die het aangaat.

Wat gaan we daarvoor doen? Het Kapittel vergadert wekelijks om de door de afdeling Toetsing en Advisering opgestelde pre-adviezen te behandelen. Voorts zal het Kapittel zich intensief bezig blijven houden met het geven van voorlichting over de werking van het decoratiestelsel. In het jaar 2005 is het 10 jaar geleden dat het herziene decoratiestelsel in werking is getreden. Deze gelegenheid zal worden aangegrepen om het decoratiestelsel nog eens extra onder de aandacht te brengen.

Het Kapittel werkt in nauw overleg met commissarissen van de Koningin, burgemeesters, koepelorganisaties, individuele maatschappelijke instellingen en de verantwoordelijke ministeries aan het genereren van meer voorstellen voor mensen uit onder meer minderheidsgroeperingen en uit de economische sector.

Verwachte aantal voorstellen: ca. 5200 per jaar en enigszins oplopend

Wat mag het kosten? De apparaatskosten bedragen ca. € 0,155 mln (personeel) en € 0,028 mln (materieel).

Het organiseren van een (reizende) expositie (€ 50 000).

Het organiseren van een symposium in Paleis Het Loo (€ 15 000).

Het laten vervaardigen van een herinneringsfolder/boekje (€ 20 000).

Kapittel der Militaire Willems-Orde. Dit Kapittel komt jaarlijks tweemaal bijeen. Sinds 1955 worden geen onderscheidingen in de Militaire Willems-Orde meer toegekend. Momenteel wordt het toekennen van dapperheidonderscheidingen, inclusief de Militaire Willems-Orde, in het licht van de huidige inzet van de Krijgsmacht, nader bezien.

Ridders Militaire Willems-Orde (RMWO). De Militaire Willems-Orde kent thans nog 23 ridders. Zij, dan wel de weduwe/weduwnaar, ontvangen per kwartaal een toelage die varieert van € 135 tot € 66.

4. Budgettaire gevolgen van beleid

ARTIKEL 5: KABINET VAN DE GOUVERNEUR VAN DE NEDERLANDSE ANTILLEN

1. Algemene doelstelling

Het Kabinet van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen (verder: het Kabinet) staat de Gouverneur met raad en daad terzijde bij zijn functioneren als orgaan van het Koninkrijk en als hoofd van de Regering van de Nederlandse Antillen.

De taken van het Kabinet vallen in drie delen uiteen: ondersteunen Gouverneur, uitvoering/controle en bedrijfsvoering.

Ondersteunen Gouverneur: het Kabinet analyseert maatschappelijke, politieke, juridische, bestuurlijke, economische, sociale en financiële ontwikkelingen en adviseert de Gouverneur hierover. Het gaat hierbij om een veelheid aan onderwerpen, van belastingwetgeving tot constitutionele verhoudingen, van armoedebeleid tot budgetdiscipline, van privatisering tot NGO-beleid. Het Kabinet is geen beleidsvormend orgaan. De informatieverwerving en analyses zijn uitsluitend bedoeld ter advisering van de Gouverneur.

Uitvoering/controle: de Gouverneur is belast met het toezicht op de naleving van Rijkswetten, Algemene Maatregelen van Rijksbestuur en Verdragen. In verband hiermee bereidt het Kabinet de toetsing voor van de aan de Gouverneur voorgelegde Antilliaanse (concept-)regelgeving aan het hoger wettelijk kader, Koninkrijksbelangen en algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Uit enkele verdragen en Rijkswetten vloeit voort dat de Gouverneur de uitvoering daarvan verzorgt. Hierbij gaat het met name om de Paspoortwet en – voor wat betreft de uitgifte van visa – het Verdrag van Schengen. Het Kabinet bereidt de afkondiging van Rijkswetten en Algemene Maatregelen van Rijksbestuur voor en behandelt de aanvragen voor overvliegvergunningen en voor havenbezoeken.

Bedrijfsvoering: de zorg voor de medewerkers en het beheer van de huisvesting, het secretariaat, de (financiële) administratie, de receptie en het archief maken het gezamenlijk mogelijk dat het Kabinet zijn inhoudelijke taken naar behoren kan uitoefenen. Het Kabinet ondersteunt tevens de huishouding van het Paleis van de Gouverneur.

2. Begrotingsvoorstellen / kabinetsstandpunt

Er zijn door het Kabinet geen begrotingsvoorstellen ingediend.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

Ondersteunen Gouverneur. Wat willen we bereiken?

De ambtelijke ondersteuning van de Gouverneur is er op gericht dat de Gouverneur zijn taken als Lands- en Koninkrijksorgaan op adequate wijze kan vervullen.

Wat gaan we daarvoor doen? In totaal zijn bij het ondersteunen en adviseren van de Gouverneur drie medewerkers betrokken, die hun taken hebben verdeeld over verschillende terreinen (buitenlandse betrekkingen/defensie, juridisch/bestuurlijk, financieel/economisch/sociaal). Het onderhouden van contacten, het vergaren van informatie, het bijwonen van vergaderingen, conferenties, e.d. zijn de middelen om de Gouverneur van advies te voorzien.

De ondersteuning van de Gouverneur krijgt tevens vorm door het schrijven van toespraken en de voorbereiding en de begeleiding van ontvangsten en van binnenlandse en buitenlandse dienstreizen.

Uitvoering/controle. Wat willen we bereiken?

Het Kabinet draagt bij aan de rechtstatelijkheid binnen de Nederlandse Antillen. Aangeboden stukken worden tijdig en in correcte vorm aan de Gouverneur ter tekening of ter goedkeuring voorgelegd. Aanvragen voor paspoorten en visa worden volgens de geldende voorschriften behandeld. Op de uitgifte van paspoorten door eilandgebieden wordt actief toezicht gehouden.

Wat gaan we daarvoor doen? Het Kabinet bereidt de toetsing van de aan de Gouverneur voorgelegde Antilliaanse conceptregelgeving en besluiten voor en volgt ontwikkelingen in de uitvoering van zowel Lands- en Rijkswetgeving.

In vervolg op de door een extern accountantskantoor verrichte nulmeting bij de eilandgebieden en het in samenwerking met het Agentschap BPR gestarte verbetertraject voor het proces van uitgifte van paspoorten, worden door het Kabinet audits bij de eilandgebieden uitgevoerd.

Bedrijfsvoering. Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen?

Zowel de personele als materiële middelen en faciliteiten dienen adequaat te zijn om alle taken zo efficiënt mogelijk uit te kunnen voeren.

Het Kabinet draagt zorg voor adequate personele bezetting en uitvoering van rechtspositionele regelingen van met name de lokale medewerkers. Bij het financieel beheer zal in het bijzonder aandacht gegeven worden aan het actualiseren van de administratieve organisatie. Aan het intern en extern dataverkeer zal eveneens aandacht worden geschonken. Het onderhouden van het paleis van de Gouverneur zal binnen de beschikbare middelen plaatsvinden. Door een herschikking van de apparaatskosten zal ook in 2005 een substantieel deel van het budget aan onderhoud en inrichting worden besteed.

Wat mag het kosten? De verwachte apparaatskosten (12 fte.) voor ondersteuning van de Gouverneur, uitvoering en controle en bedrijfsvoering kennen nog geen verbijzondering voor het jaar 2005.

4. Budgettaire gevolgen van beleid

ARTIKEL 6: KABINET VAN DE GOUVERNEUR VAN ARUBA

1. Algemene doelstelling

Het Kabinet van de Gouverneur van Aruba (verder: het Kabinet) staat de Gouverneur met raad en daad terzijde bij zijn functioneren als orgaan van het Koninkrijk en als hoofd van de Regering van Aruba.

De taken van het Kabinet vallen in drie delen uiteen: inhoudelijke advisering, uitvoering/controle en beheer/ondersteuning.

Inhoudelijke advisering: het Kabinet adviseert en ondersteunt de Gouverneur in de uitoefening van zijn taken als Koninkrijksorgaan en – primair – in zijn taken als Landsorgaan. Daartoe analyseert het kabinet maatschappelijke, politieke, juridische, bestuurlijke, economische, sociale en financiële ontwikkelingen en adviseert het de Gouverneur hierover. Het gaat hierbij om een veelheid aan onderwerpen, van belastingwetgeving tot constitutionele verhoudingen, van personeelsbeleid tot budgetdiscipline. Het Kabinet is geen beleidsvormend orgaan. De informatieverwerving en analyses zijn uitsluitend bedoeld ter advisering van de Gouverneur.

Uitvoering/controle: in enkele verdragen en (Rijks)wetten is bepaald dat de Gouverneur belast is met de uitvoering. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de Paspoortwet, het Verdrag van Schengen en de Rijkswet op het Nederlanderschap. Het Kabinet zorgt voor afkondiging van Rijkswetten en Algemene Maatregelen van Rijksbestuur, geeft paspoorten, laissez-passers en visa uit, beoordeelt aanvragen voor zogenoemde «diplomatic clearances» voor schepen en luchtvaartuigen die het territorium van het Koninkrijk doorkruizen of willen bezoeken. Aan de Gouverneur voorgelegde Arubaanse conceptregelgeving wordt getoetst aan het hoger kader, Koninkrijksbelangen en algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De Gouverneur van Aruba is daarnaast, in afwijking van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen, door het ontbreken van een tweede bestuurslaag in een zeer groot aantal Landsbesluiten het bevoegd gezag. Daarnaast zijn er verschillende Landsverordeningen waarin de Gouverneur wordt genoemd als beroepsorgaan.

Beheer/ondersteuning: het secretariaat, de (financiële) administratie, de receptie en het archief maken het gezamenlijk mogelijk dat het Kabinet zijn inhoudelijke taken naar behoren kan uitoefenen.

2. Begrotingsvoorstellen / kabinetsstandpunt

Het kabinet van de gouverneur van Aruba stelt voor de raming 2005 te verhogen met € 0,27 mln voor verbouwing van het kantoor van het Kabinet.

Het kabinet heeft ingestemd met het voorstel van het Kabinet van de Gouverneur van Aruba de raming 2005 te verhogen met € 0,27 mln voor verbouwing van het kantoor van het Kabinet.

3. Operationele doelstellingen en prestatiegegevens

De primaire taak van het kabinet is de ondersteuning van de Gouverneur in de uitoefening van zijn ambt. Een aantal bevoegdheden van de Gouverneur worden primair uitgeoefend door het kabinet zoals de uitgifte van reisdocumenten, behandeling van visumaanvragen en de behandeling van naturalisatie-aanvragen.

Ondersteuning van de Gouverneur. In totaal zijn bij de directe advisering aan de Gouverneur 3 medewerkers betrokken, die hun taken hebben verdeeld over verschillende terreinen (buitenlandse betrekkingen/defensie, juridisch/bestuurlijk, financieel/economisch). Het onderhouden van contacten, het vergaren van informatie en het schrijven van notities, memoranda en speeches zijn de belangrijkste instrumenten bij de inhoudelijke advisering.

Wat willen we bereiken?

Ambtelijke ondersteuning van de Gouverneur zodat hij zijn taak goed kan vervullen.

Verstrekking reisdocumenten en visa.Wat willen we bereiken?

Verstrekking van reisdocumenten (waaronder nationale paspoorten) en behandelen van visumaanvragen. Het kabinet zal naar verwachting 200 reisdocumenten uitgeven en 300 visumaanvragen behandelen. De laatste categorie kan nog in omvang toenemen afhankelijk van de aanscherping van de maatregelen die de EU zal nemen.

Naturalisatieaanvragen. Naturalisatieaanvragen worden ingediend bij de Gouverneur.

Afhankelijk van de realisatie van de inburgeringstoets zal – zo is de verwachting van de IND – dit aantal in de toekomst afnemen. Er worden per jaar ongeveer 1200 aanvragen ingediend bij de Gouverneur. Het aantal aanvragen (van het lopende en vorige jaren) in behandeling bij de Arubaanse overheid bedraagt ongeveer 2000. Deze aantallen vertonen een oplopende tendens. Het kabinet behandelt zelf de dossiers inzake naturalisatie door optieverklaringen (artikel 6 RWN). Naar verwachting zal dat aantal oplopen tot ongeveer 100 in 2005.

BedrijfsvoeringWat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen?

Beschikken over adequate personele en materiële middelen en faciliteiten om alle taken te kunnen uitvoeren.

Zorgen voor financieel beheer;

Zorgen voor personele en materiële middelen inclusief dataverkeer.

Wat mag het kosten?

De totale apparaatskosten voor ondersteuning van de Gouverneur, verstrekking reisdocumenten en visa en bedrijfsvoering worden niet nader aangeduid. De apparaatskosten bedragen ca € 1,5 mln. ( 8 fte.)

4. Budgettaire gevolgen van beleid

ARTIKEL 10. NOMINAAL EN ONVOORZIEN

4. Budgettaire gevolgen van beleid

3. De bedrijfsvoering/financieel beheer

In het kader van de werkafspraken tussen de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman, de Kanselarij der Nederlandse Orden, het kabinet van de Gouverneur van de Nederlandse Antillen en het kabinet van de Gouverneur van Aruba en het kabinet anderzijds zijn afspraken gemaakt over het financieel beheer. Uitgangspunt daarbij is dat de Colleges en Kabinetten in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer en dat de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zich strikt beperkt tot de verantwoordelijkheden waarop hij aanspreekbaar is op basis van de Comptabiliteitswet.

Controle achteraf is daarbij het vangnet om te beoordelen of de Colleges en Kabinetten bij hun beheer binnen de grenzen blijven die de Comptabiliteitswet stelt. Daartoe worden de administraties van de Colleges en Kabinetten jaarlijks gecontroleerd door de Auditdienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze controle strekt zich ook uit tot de administratieve organisatie. De laatste jaren was er steeds sprake van een goedkeurende verklaring.

Gezien de bijzondere positie van de Colleges en Kabinetten op het terrein van beheer is in deze begroting geen bedrijfsvoeringparagraaf opgenomen.

4. DE VERDIEPINGSBIJLAGE

Totaal begroting

ARTIKEL 1. RAAD VAN STATE

ARTIKEL 2. ALGEMENE REKENKAMER

ARTIKEL 3. DE NATIONALE OMBUDSMAN

ARTIKEL 4. KANSELARIJ DER NEDERLANDSE ORDEN

ARTIKEL 5. KABINET VAN DE GOUVERNEUR VAN DE NEDERLANDSE ANTILLEN

ARTIKEL 6. KABINET VAN DE GOUVERNEUR VAN ARUBA

ARTIKEL 10. NOMINAAL EN ONVOORZIEN

5. Was-Wordt tabel