A. ALGEMEEN

Bij de coalitievorming van het kabinet is besloten tot benoeming van een Minister voor Jeugd en Gezin (J&G). Deze Minister zal met ingang van het begrotingsjaar 2008 het beheer gaan voeren over een eigen programmabegroting. Voor het begrotingsjaar 2007 is om praktische redenen besloten om nog geen afzonderlijke programmabegrotingen op te stellen.

De onderstaande tabel geeft inzicht in de beleidsartikelen waarvoor de Minister voor Jeugd en Gezin verantwoordelijk is.

De programma- en apparaatsgelden zullen voor het begrotingsjaar 2007 op de begroting van Justitie blijven staan. De apparaatsgelden voor J&G zijn in de begroting van 2007 niet onderscheiden op het niet-beleidsartikel.

Voor de begroting 2008 zullen de programmagelden van bovenstaande beleidsartikelen worden opgenomen in de programmabegroting voor J&G. De apparaatsgelden zullen in de begroting 2008 van Justitie blijven staan.

B. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2007 wijzigingen aan te brengen in: a. de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Justitie.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

B. BEGROTINGSTOELICHTING

INHOUD blz.

1. INLEIDING

Dit is de 2^e suppletore begroting 2007 van het ministerie van Justitie. Deze suppletore begroting hangt samen met de Najaarsnota 2007.

In hoofdstuk 2 zijn allereerst de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties per beleidsartikel opgenomen (paragraaf 2.1). Vervolgens is per (niet-)beleidsartikel de tabel budgettaire gevolgen van beleid opgenomen (paragraaf 2.2 en 2.3). Hierin staan per artikel kolomsgewijs:

• de vastgestelde begroting 2007;

• de stand 1e suppletore begroting 2007;

• de mutaties 2e suppletore begroting 2007;

• de stand 2e suppletore begroting 2007 met daarbij de budgetflexibiliteit.

Bij de beleidsartikelen en de niet-beleidsartikelen worden alle uitgaven- en ontvangstenmutaties groter dan € 5,0 miljoen en alle overige politiek relevante mutaties toegelicht.

2. HET BELEID

In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties (2.1), de beleidsartikelen (2.2) en de niet-beleidsartikelen (2.3) aan de orde.

2.1 OVERZICHT BELANGRIJKSTE UITGAVEN- EN ONTVANGSTENMUTATIES

Overzicht belangrijkste suppletore uitgavenmutaties 2007 (Najaarsnota) x € 1 000

Toelichting op de belangrijkste uitgavenmutaties

1) Meevaller: bijdrage Raad voor de rechtspraak

Als gevolg van een lagere instroom van zaken en doordat het eigen vermogen in 2006 boven het genormeerde maximum van 5% lag, is de bijdrage aan de Raad voor de rechtspraak met € 21,3 miljoen verlaagd op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging».

2) Brandveiligheidsmaatregelen Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

De uitgaven op de beleidsartikelen 13, 14 en 15 nemen toe vanwege de Brandveiligheidsmaatregelen. In de kabinetsreactie op het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid is reeds aangegeven dat de nodige maatregelen worden getroffen om de aanbevelingen van het rapport te implementeren.

Ter financiering van deze maatregelen worden middelen ingezet die vrijvallen vanwege het (geprognosticeerde) overschot aan celplaatsen voor volwassenen en als gevolg van terugbetaling van DJI aan het moederdepartement.

3) Gevangeniswezen vrijval

Op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» valt een bedrag van circa € 75 miljoen vrij. Er is sprake van een overschot aan celplaatsen voor volwassenen. Deze middelen worden ingezet om tekorten aan celplaatsen voor jeugdigen en vreemdelingen te dekken, alsmede de kosten van de noodzakelijke brandveiligheidsmaatregelen en die van groepsverkleining in de jeugdinrichtingen.

4) Voorlopige afrekening DJI outputfinanciering 2007

Op basis van de geprognosticeerde bezettingscijfers wordt de bijdrage van het moederdepartement aan DJI (per saldo) met ca. € 17,7 miljoen verlaagd. Vooruitlopend op de definitieve afrekening ultimo 2007, wordt de bijdrage van het moederdepartement aan DJI bij Najaarsnota 2007 verlaagd.

5) Correctie forensische zorg (van VWS)

In de overheveling van middelen vanuit het Algemene Fonds Bijzondere Ziektekosten (AFBZ) naar de justitiebegroting is abusievelijk de forensische zorg met een strafrechtelijke titel in de verstandelijke gehandicaptenzorg en de verslavingszorg niet meegenomen. Voor 2007 wordt dit gecorrigeerd op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» met € 15,5 miljoen.

6) Desaldering ontvangsten 2007 (ontv. ihkv kinderopvang etc.)

Via een desaldering op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging» worden zowel het uitgaven- als het ontvangstenkader met € 15,122 miljoen verhoogd. Het betreffen uitgaven en ontvangsten in het kader van de kinderopvang, detacheringsvergoedingen, zwangerschapsverlof, bijdragen van regiopolitie (verkeersprojecten) en bijdragen van gemeenten en provincies in het kader van justitiekantoren en andere projecten.

7) Brandveiligheidsmaatregelen COA

Naar aanleiding van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid worden in 2007 de COA-locaties aangepast aan de brandveiligheidsvereisten. Daarnaast is er vanaf 1 september één extra medewerker per locatie actief om de brandveiligheid te bewaken. Voor de aanpassingen aan de brandveiligheidsvereisten en de aanstelling van extra medewerkers is op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» € 32 miljoen toegevoegd.

8) Tegenvaller: lagere legesontvangsten IND

De gerealiseerde ontvangsten van de leges blijven achter bij de ramingen. Hierdoor valt een deel van de dekking van de productiekosten weg. Dit leidt tot een tegenvaller van € 21 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen».

9) Tegenvaller: bezetting COA

Vanwege de regeling ter afwikkeling van de nalatenschap oude Vreemdelingenwet verloopt de afbouw van de asielopvangcapaciteit door het COA in een trager tempo dan voorzien. Hierdoor ontstaat een tegenvaller van € 18,5 miljoen op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf».

10) Meevaller: NIDOS

De afname van activiteiten voor Justitie resulteert in een neerwaartse bijstelling van de maximale eigenvermogenspositie van het NIDOS. Hierdoor kan een bedrag van € 10 miljoen worden verrekend met de bevoorschotting van het NIDOS over 2007.

11) Tegenvaller: ex amv’s

Op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» doet zich per saldo een tegenvaller voor van € 13,8 miljoen. Deze wordt voor € 10 miljoen gedekt door afroming van de reservepost bij het NIDOS. De overige € 3,8 miljoen wordt generaal gedekt. Deze tegenvaller is het gevolg van het laten stopzetten van de leefgelden uitstroom van ex-amv’s. Deze latere stopzetting vloeit voort uit de regeling«Nalatenschap afwikkeling oude vreemdelingenwet» en de vereiste zorgvuldigheid bij het stopzetten van leefgelden van ex-amv’s die vallen onder de nieuwe vreemdelingenwet.

12) Meevaller: project Terugkeer

Op de operationele doelstellingen 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» en 15.3 «Terugkeer vreemdelingen» doet zich een meevaller voor van € 17,8 miljoen op het project Terugkeer. Met de afkondiging van de regeling ter afwikkeling van de nalatenschap van de oude Vreemdelingenwet is het project Terugkeer 26 000 stopgezet.

13) Dekking tekorten vreemdelingenbewaringplaatsen

Op operationele doelstelling 15.3 «Terugkeer vreemdelingen» valt een bedrag van circa € 10,5 miljoen vrij. Deze onderuitputting ontstaat door een overschot aan celplaatsen voor volwassenen. Dit bedrag wordt ingezet om het tekort aan celplaatsen voor jeugdigen en vreemdelingen op te lossen. Daarnaast wordt het geld ingezet ter dekking van de brandveiligheidsmaatregelen en die van groepsverkleining in de jeugdinrichtingen.

14) Overgang programmabegroting Wonen Wijken en Integratie (WWI)

Bij de coalitievorming van het Kabinet is besloten tot benoeming van een programmaminister voor Wonen, Wijken en Integratie (WWI). De programmaminister zal met ingang van het begrotingsjaar 2008 het beheer gaan voeren over een eigen programmabegroting. Voor het begrotingsjaar 2007 is om praktische redenen besloten om nog geen afzonderlijke programmabegrotingen op te stellen. De programma- en daarmee samenhangende apparaatsgelden zijn thans formeel overgeheveld naar de VROM-begroting 2007.

Overzicht belangrijkste suppletore ontvangstenmutaties 2007 (Najaarsnota) x € 1 000

Toelichting op de belangrijkste ontvangstenmutaties

1) Tegenvaller: lagere ontvangsten griffierechten

De realisatie griffierechten op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» is € 23 miljoen lager dan geraamd. De oorzaak ligt hoofdzakelijk in een lagere instroom bij de gerechten en een verschuiving naar relatief lichtere zaken.

2) Verrekening resultaat DJI

De schuld van DJI aan het moederdepartement wegens afroming van het exploitatieresultaat 2006 ad € 9,7 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties», wordt ingezet voor brandveiligheidsmaatregelen.

3) Desaldering ontvangsten 2007 (ontv. ihkv kinderopvang etc.)

Zie voor een toelichting punt 6 bij de belangrijkste uitgavenmutaties.

4) ODA-toerekening

De hoogte van de ODA-ontvangsten is gekoppeld aan de instroom van asielzoekers. Op basis van de gerealiseerde hogere instroom van het aantal asielzoekers en AMV’s wordt het ontvangstenniveau van artikel 15.2.1 «COA» en overige opvanginstellingen met circa € 24,1 miljoen verhoogd.

2.2 DE BELEIDSARTIKELEN

11 NEDERLANDSE RECHTSORDE

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

12 RECHTSPLEGING EN RECHTSBIJSTAND

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

Toelichting op beleidsartikel 12

Uitgaven

Meevaller: bijdrage Raad voor de rechtspraak

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 21,3 miljoen op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» toegelicht.

Ontvangsten

Tegenvaller: lagere ontvangsten griffierechten

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 23 miljoen op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» toegelicht.

13 RECHTSHANDHAVING EN CRIMINALITEITSBESTRIJDING

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

Het niet-juridisch verplichte deel op dit beleidsartikel is bestuurlijk gereserveerd voor onder meer strafrechtelijke handhaving door het Openbaar Ministerie, terrorismebestrijding en systeemvernieuwing van het CJIB.

Daarnaast is een gedeelte complementair noodzakelijk of anderszins bestuurlijk gebonden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om projecten als Meld Misdaad Anoniem, Justitie in de Buurt, Regionale Arrondisementale Justitiele Beraden bestrijding voetbalvandalisme, bijdrage Rijksalarmcentrale en Airmarshalls.

Toelichting op beleidsartikel 13

Uitgaven

Brandveiligheidsmaatregelen DJI

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 65 miljoen op beleidsartikel 13«Rechtshandhaving, criminaliteits- en terrorismebestrijding» toegelicht.

Gevangeniswezen vrijval

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 75 miljoen op beleidsartikel 13 «Rechtshandhaving, criminaliteits- en terrorismebestrijding» toegelicht.

Correctie forensische zorg (van VWS)

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 15,5 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Desaldering ontvangsten 2007 (ontvangsten ihkv kinderopvang etc.)

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 23 miljoen op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» toegelicht.

Vloeistoffenregeling

In het kader van de Europese vloeistoffenregeling (EG Verordening nr. 1546/2006 van 4 oktober 2006), zijn de burgerluchthavens in Nederland gecompenseerd. Hiervoor is op operationele doelstelling 13.6 «Terrorismebestrijding» € 6 miljoen toegevoegd.

Ontvangsten

Verrekening resultaat DJI

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van ruim € 9,7 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Desaldering ontvangsten 2007 (ontv. ihkv kinderopvang etc)

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van circa € 15 miljoen op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging» toegelicht.

14 JEUGD

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. Het gereserveerde gedeelte hangt samen met langdurige contracten (bijvoorbeeld huisvestingskosten), zijn personeelsgerelateerd of zijn gerelateerd aan de uitvoering van wettelijke taken (bijvoorbeeld kosten van de taakstraffen).

Toelichting op beleidsartikel 14

Uitgaven

Meevaller:Uitvoering kwaliteitsinpuls PIJ-maatregelen

Het werven van kwalitatief hoogwaardig personeel voor de uitvoering van de maatregelen «Plaatsing in een Inrichting voor Jeugdigen» (PIJ-maatregelen) heeft nog niet de geschikte kandidaten opgeleverd, hetgeen resulteert in een meevaller van € 9,7 miljoen op de doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd».

Ontvangsten

Tegenvaller: uitbreiding ouderbijdragen Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO)

Door het niet doorgaan van het wetsvoorstel ouderbijdrage ontstaat een tegenvaller van € 8 miljoen op operationele doelstelling 14.1 «Uitvoering Jeugdbescherming». Daartegenover staat een meevaller van € 2 miljoen als gevolg van het afrekenen van het jaar 2005 met het LBIO.

15 VREEMDELINGEN

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. De meeste kosten van de DT&V hebben betrekking op personeel en materieel en liggen daarmee juridisch vast. Het budget voor de programma-uitgaven liggen ook voor ongeveer de helft vast door middel van een contract met DV&O voor het vervoer van vreemdelingen.

Ongeveer een bedrag van € 4,0 miljoen is nog niet juridisch verplicht. Uit dat budget moeten echter de tickets bekostigd worden voor de vreemdelingen die uitgezet worden en hun begeleiding. Tevens worden de tolken hieruit betaald.

Ook de uitgaven aan WOTS vallen hieronder. Daarnaast de kosten voor medische verklaringen en z.g. overheidsvluchten.

Daar zijn geen contracten voor, maar die uitgaven lopen wel gewoon door als er vreemdelingen verwijderd worden.

Toelichting op beleidsartikel 15

Uitgaven

Hogere productie IND

Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is het uitgavenkader met € 5,8 miljoen verhoogd, omdat de IND meer produceert dan was voorzien in de begroting.

Meevaller: NIDOS

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 10,0 miljoen op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» toegelicht.

Tegenvaller: ex amv’s

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 13,8 miljoen op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» toegelicht.

Ontvangsten

Oda-toerekening

In paragraaf 2.1 «Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt de mutatie van € 24,1 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

17 INTERNATIONALE RECHTSORDE

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

2.3 DE NIET-BELEIDSARTIKELEN

91 ALGEMEEN

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

92 NOMINAAL EN ONVOORZIEN

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

Toelichting op niet-beleidsartikel 92

Uitgaven

Verdeling prijsbijstelling

Dit betreft de verdeling van de bij 1e suppletore wet opgeboekte prijsbijstelling van € 26,6 miljoen. Deze wordt over de Justitie-onderdelen doorverdeeld vanaf niet-beleidsartikel 92.1 «Nominaal en onvoorzien».

Verdeling loonbijstelling

Dit betreft de verdeling van de bij 1e suppletore wet opgeboekte loonbijstelling van € 95,6 miljoen. Deze wordt over de Justitie-onderdelen doorverdeeld vanaf niet-beleidsartikel 92.1 «Nominaal en onvoorzien».

Eindejaarsmarge 2006

De eindejaarsmarge 2006 (€ 37,1 miljoen) is vanaf niet-beleidsartikel 92.1 «Nominaal en onvoorzien» doorverdeeld over de Justitie-onderdelen die hier voor in aanmerking komen.

Loonbijstelling CAO Rijk (van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties)

De loonbijstelling CAO Rijk van € 6,9 miljoen wordt vanaf niet-beleidsartikel 92.1 «Nominaal en onvoorzien» loonsomevenredig doorverdeeld over de betrokken justitie-onderdelen. Het BZK-deel van de CAO-dekking bestaat uit het arbeidsvoorwaardenbudget Rijk dat na herprioritering binnen de begroting van BZK beschikbaar is voor de arbeidsvoorwaarden Rijk.

Digitale informatie

Met een uitgever is in 2006 een rijksbreed contract afgesloten voor de levering van digitale informatie. De justitiebijdrage aan dit contract is vooruitlopend op de verdeling over de begrotingsartikelen geparkeerd op niet-beleidsartikel 92.1 artikel. De interne doorverdeling binnen de justitiebegroting zal plaatsvinden bij de Slotwet 2007.

93 GEHEIM

Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000