A Algemene doelstelling
De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) staat voor de nationale veiligheid door tijdig dreigingen, internationale politieke ontwikkelingen en risico’s te onderkennen die niet direct zichtbaar zijn en doet daartoe onderzoek in binnen- en buitenland. De AIVD signaleert, adviseert en deelt gericht informatie met zijn samenwerkingspartners zodat deze de dreiging en risico’s kunnen reduceren. Waar nodig reduceert de AIVD zelfstandig risico’s.
B Rol en verantwoordelijkheid
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor de taakuitvoering van de AIVD. De AIVD verricht onderzoek in binnen- en buitenland met behulp van inlichtingenmiddelen. Op basis van de bevindingen informeert en adviseert de AIVD zijn afnemers met ambtsberichten en analyses (waaronder openbare publicaties) en door gericht relatiemanagement. De Minister van BZK legt zo veel als mogelijk in het openbaar verantwoording af aan de Tweede Kamer. Waar dat niet kan, vanwege geheimhoudings-noodzaak, gebeurt dit via de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CIVD) van de Tweede Kamer.
| Waarde 2016 | |
|---|---|
| Aantal gedrukte openbare publicaties | 2 |
| Aantal ambtsberichten aan het Openbaar Ministerie1 | 74 |
| Aantal ambtsberichten aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken in het kader van exportcontroles2 | 37 |
| Aantal uitgebrachte producten3 ten behoeve van de beveiligingsbevorderende taak en het Stelsel bewaken en beveiligen | 118 |
| Aantal door AIVD afgeronde4 veiligheidsonderzoeken | 8.269 |
| Aantal herhaalonderzoeken5 | 1.358 |
| Aantal geweigerde Verklaringen van Geen Bezwaar (VGB) | 784 |
Bron: AIVD
De AIVD brengt zowel primair als ter kennisname ambtsberichten uit aan het Openbaar Ministerie (OM), te weten aan de Landelijke Officier van Justitie Terrorismebestrijding (LOVJ). Met ingang van de Rijksbegroting 2018 worden enkel de primair aan het OM uitgebrachte ambtsberichten opgenomen.
De AIVD brengt ambtsberichten uit aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken, te weten het Directoraat-generaal Buitenlandse Economische Betrekkingen (DGBEB) in het kader van exportcontrole op strategische goederen (o.a. dual use).
De gerapporteerde producten zijn vervaardigd ten behoeve van de C- en de E-taak, dit betreft onder andere dreigingsinschatting, dreigingsanalyse en risicoanalyse.
C Beleidswijzigingen
Versterking veiligheidsketen
Als gevolg van de versterking van de veiligheidsketen (Kamerstukken II 2014–2015 29 754, nr. 302) is de begroting van de AIVD meerjarig verhoogd. Reden van deze toekenning was het veranderde dreigingsbeeld. Met deze middelen heeft de AIVD extra personeel kunnen werven en is er geïnvesteerd in operationele onderzoeken, materiële uitgaven en ICT. Voor 2018 en 2019 zijn reeds aanvullende middelen toegevoegd aan de begroting van de AIVD om de instroom van nieuwe medewerkers ook in deze jaren op dit hoge niveau te kunnen continueren. Dit draagt bij aan het realiseren van onderzoeksdoelstellingen voor de AIVD. Ook zijn middelen overgeheveld vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie die worden ingezet voor monitoring- en detectiedienstverlening voor het onderkennen van digitale spionageaanvallen. Deze inzet vindt plaats in nauwe samenwerking met de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Internationale samenwerking
Terrorisme is een grensoverschrijdend probleem dat gezamenlijk dient te worden aangepakt. Voor 2018 wordt ingezet op de verdere consolidering en uitbouw van de operationele samenwerking tussen Europese veiligheidsdiensten. Dit bouwt voort op de reeds bewezen waarde van het recent opgerichte platform en database van de Counter Terrorism Group (CTG). Ook wordt geïnvesteerd in de versteviging en uitbreiding van het externe veiligheidsnetwerk, zowel nationaal als internationaal. Op basis van aanscherpingen in de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) worden daarbij extra inspanningen verricht voor een meer uitgebreide weging van de samenwerking met buitenlandse diensten.
Intensivering Cybersecurity
Met ingang van 2018 worden structureel extra middelen aan de begroting van de AIVD toegevoegd met als doel cyberspionage en -sabotage tegen te gaan. Het betreft hier verschillende maatregelen ter ondersteuning van detectie, onderzoek en preventie. Daarnaast worden extra gelden, afkomstig van het Ministerie van Veiligheid en Justitie aan de begroting van de AIVD toegevoegd. Deze middelen worden met name ingezet voor versterking van het Nationaal Detectie Netwerk (NDN). Deze inzet vindt plaats in nauwe samenwerking met de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV).
Gezamenlijke unit Veiligheidsonderzoeken van de AIVD en MIVD
Voor de vorming van een gezamenlijke unit Veiligheidsonderzoeken van de AIVD en MIVD zijn de contouren bepaald en is gestart met de projectmatige uitwerking ervan. Het streven is om de gezamenlijke unit in 2018 te starten. Een aantal van de implementatie- en integratiemaatregelen zal daarna nog doorlopen. Aanleiding voor de gezamenlijke unit zijn eerdere aanbevelingen van de Commissie evaluatie Wiv 2002 (Kamerstukken II 2013–2014 33 820, nr 1.).
D1 Budgettaire gevolgen van beleid
| 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Art.nr. | Verplichtingen: | 206.751 | 228.466 | 249.167 | 251.094 | 252.068 | 254.290 | 251.990 |
| Uitgaven: | 229.289 | 228.466 | 249.167 | 251.094 | 252.068 | 254.290 | 251.990 | |
| Waarvan juridisch verplicht (percentage) | 100% | |||||||
| 2.1 | Apparaat | 217.938 | 217.616 | 238.067 | 240.299 | 241.273 | 243.495 | 241.195 |
| 2.2 | Geheim | 11.351 | 10.850 | 11.100 | 10.795 | 10.795 | 10.795 | 10.795 |
| Ontvangsten: | 12.862 | 12.714 | 12.714 | 12.714 | 12.714 | 12.714 | 12.714 |
D2 Budgetflexibiliteit
Omdat het budget als apparaat wordt aangemerkt, is het gehele budget juridisch verplicht verondersteld.
E Toelichting op de instrumenten
Vanwege het bijzondere karakter van dit begrotingsartikel en de gedeeltelijk geheime uitgaven zijn de uitgaven niet nader uitgesplitst en zijn de apparaatsuitgaven niet opgenomen in het centraal apparaatsartikel.
Ontvangsten
De AIVD verricht veiligheidsonderzoeken voor andere (overheids-)organisaties en brengt daarvoor een tarief in rekening. De ontvangsten hebben hier voornamelijk betrekking op.