Inleiding
Logius biedt als uitvoeringsorganisatie voor de hele overheid betrouwbare en generieke ICT-oplossingen die alle publieke organisaties eenvoudig kunnen gebruiken. De producten van Logius zorgen voor een veilige toegang en gegevensuitwisseling binnen de digitale overheid, waarmee overheid, bedrijven en burgers in staat zijn om snel, eenvoudig en veilig met elkaar te communiceren. Logius bewaakt mede de samenhang op de generieke digitale infrastructuur. We werken voor alle publieke organisaties. We zijn transparant in wat we doen. We geven inzicht in de belangen die er spelen en de keuzes die we maken of voorstellen. Daarbij hebben we oog voor wat bij de eindgebruikers speelt. Zo zorgen we voor een evenwichtige digitale overheid. Hierdoor kunnen publieke organisaties zich maximaal richten op hun kerntaken. Logius biedt dienstverlening op de volgende gebieden:
Toegang: Logius biedt inlogmethodes waardoor mensen en organisaties veilig toegang krijgen tot de digitale overheid.
Standaarden en stelsels: Via standaarden en stelsels zorgt Logius voor eenduidigheid, herbruikbaarheid en generieke oplossingen binnen de digitale overheid.
Gegevensuitwisseling: Logius biedt oplossingen voor elektronisch berichtenverkeer tussen overheden en hun ketenpartners. Dit maakt ontsluiten en beschikbaar stellen van gegevens mogelijk én hierdoor wordt informatie maar één keer aangeleverd.
Producten
DigiD
Met DigiD kunnen personen inloggen en zich identificeren voor de digitale dienstverlening van verschillende overheidsdiensten en daarmee hun zaken met de overheid veilig regelen. Logius beheert de bestaande DigiD voorziening en werkt daarnaast continu aan verbetering en uitbreiding van de functionaliteit en betrouwbaarheidsniveaus van DigiD, onder andere op gebied van de DigiD app, en verhoging van de betrouwbaarheid van verificatieniveaus bij inloggen tot DigiD Substantieel en DigiD Hoog.
MijnOverheid
MijnOverheid is de persoonlijke website van burgers voor overheidszaken. Zij kunnen daar hun digitale post van meerdere overheidsorganisaties ontvangen, hun lopende zaken met overheidsorganisaties volgen en bekijken welke gegevens de overheid over hen heeft.
Logius stelt het gebruikersperspectief centraal bij de ontwikkeling van dienstverlening. Zo wordt onder meer opvolging gegeven aan de aanbevelingen van de ombudsman in zijn rapport «Hoezo MijnOverheid», zoals het doorontwikkelen van de Berichtenbox app.
Digipoort
Digipoort is een ICT-faciliteit waar berichtenverkeer voor de overheid afgehandeld wordt. Met Digipoort worden belangrijke stappen geautomatiseerd in het verwerkingsproces van grote hoeveelheden aangiftes, rapportages of meldingen, bijvoorbeeld het onderling gegevens uitwisselen tussen bedrijven, semi-overheden en overheden en verantwoordingsinformatie aanleveren aan de overheid.
Het huidige contract voor de elektronische berichtenverkeervoorziening voor Digipoort loopt eind 2019 af. Inmiddels heeft Logius de voorbereidingen voor een nieuw contract gestart met als belangrijke criteria gebruikersgemak, continuïteit, veiligheid, wendbaarheid en doelmatigheid.
Overige toegangsdiensten
Logius beheert en ontwikkelt naast DigiD ook andere toegangsdiensten zoals (DigiD) Machtigen, eHerkenning, PKI Overheid en BSNk, en werkt mee aan de ontwikkeling van het eID stelsel.
Speerpunten 2019
Doorbelasting
Het kabinet heeft in februari 2017 besloten de exploitatiekosten van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) door te belasten aan de publieke en private organisaties die de voorzieningen gebruiken in hun dienstverlening aan burgers en bedrijven. Dit is in 2018 geëffectueerd voor DigiD, MijnOverheid en Digipoort. Vanaf 2019 wordt dit doorgevoerd voor alle overige GDI-voorzieningen. De doorbelasting leidt tot omvangrijke administratieve gevolgen.
Organisatieontwikkeling
De doorbelasting van GDI-voorzieningen leidt tot veranderende verhouding met de opdrachtgevers, afnemers en bekostigers. Logius wil in 2019 de eigen interne organisatie hierop aanpassen om naar de toekomst de benodigde wendbaarheid om in te spelen op de wensen van de afnemers blijvend te vergroten. Concreet betekent dit dat Logius investeert in de kwaliteit van de dienstverlening, een professionele relatie met de afnemers, de kwaliteit van de organisatie en samenhang ervan.
Staat van baten en lasten
| 2017 Stand Slotwet | 2018 Vastgestelde begroting | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten | ||||||||
| Omzet moederdepartement | 108.616 | 61.643 | 26.471 | 26.227 | 23.272 | 23.758 | 24.301 | |
| Omzet overige departementen | 68.070 | 88.425 | 153.580 | 153.858 | 136.524 | 139.375 | 142.561 | |
| Omzet derden | 3.070 | 56.263 | 48.728 | 48.950 | 43.435 | 44.342 | 45.356 | |
| Rentebaten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Bijzondere baten | 394 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Totaal baten | 180.150 | 206.331 | 228.779 | 229.015 | 203.211 | 207.455 | 212.198 | |
| Lasten | ||||||||
| Apparaatskosten | 175.837 | 205.861 | 228.368 | 228.604 | 202.800 | 207.044 | 211.787 | |
| – | personele kosten | 52.968 | 68.737 | 53.613 | 55.712 | 56.955 | 57.720 | 58.500 |
| waarvan eigen personeel | 24.667 | 31.136 | 29.967 | 29.289 | 32.027 | 32.741 | 33.469 | |
| waarvan externe inhuur | 26.773 | 35.333 | 21.394 | 23.923 | 22.378 | 22.378 | 22.378 | |
| waarvan overige personele kosten | 1.528 | 2.268 | 2.252 | 2.500 | 2.550 | 2.601 | 2.653 | |
| – | materiële kosten | 122.869 | 137.124 | 174.755 | 172.892 | 145.845 | 149.324 | 153.287 |
| waarvan apparaat ICT | 3.415 | 4.132 | 3.500 | 3.700 | 3.885 | 4.079 | 4.283 | |
| waarvan bijdrage aan SSO's | 115 | 129 | 200 | 200 | 210 | 221 | 232 | |
| waarvan overige materiele kosten | 119.339 | 132.863 | 171.055 | 168.992 | 141.750 | 145.024 | 148.772 | |
| Rentelasten | 0 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |
| Afschrijvingskosten | 763 | 470 | 410 | 410 | 410 | 410 | 410 | |
| – | materieel | 763 | 470 | 410 | 410 | 410 | 410 | 410 |
| waarvan apparaat ICT | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| – | immaterieel | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Overige kosten | 1.727 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| – | dotaties voorzieningen | 1.727 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – | bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal lasten | 178.327 | 206.331 | 228.779 | 229.015 | 203.211 | 207.455 | 212.198 | |
| Saldo van baten en lasten | 1.823 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Toelichting
Baten
Omzet moederdepartement, overige departementen en derden
De begrote omzet voor 2019 is € 229 mln. De omzetstijging in 2019 en 2020 is een gevolg van eenmalige kosten voor de aanbesteding, migratie en transitie van enkele grote contracten in het kader van infrastructuur, middleware en applicatiesoftware. Aangezien Logius kostendekkende tarieven in rekening brengt en deze eenmalige kosten geen investeringen betreffen worden deze kosten in het betreffende jaar in rekening gebracht bij opdrachtgevers en/of afnemers.
Als gevolg van het kabinetsbesluit in februari 2017 zal de omzet voor beheer en exploitatie van de overige GDI-voorzieningen worden doorbelast. Sommige onderdelen worden al vanaf 2018 doorbelast, de resterende onderdelen volgen in 2019. Het gevolg is dat de omzet niet meer alleen van de beleidsopdrachtgevers (Ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) wordt ontvangen, maar ook van derden zoals ZBO’s, gemeenten, provincies en waterschappen.
Daarnaast zijn er een aantal ontwikkelingen zoals het uitbreiden van de betrouwbaarheidsniveaus DigiD (substantieel en hoog) en de ontwikkeling van een portaal voor een MijnOverheid voor Ondernemers (MOvO). Voor deze ontwikkelingen ontvangt Logius gelden van de beleidsopdrachtgever.
Onderstaande tabel geeft de omzetverdeling 2019 weer van de voorzieningen.
| Moederdepartement | Overige departementen | Derden | |
|---|---|---|---|
| GDI-voorzieningen | |||
| eID | 12,0 | 0,0 | 0,0 |
| Programma Machtigen | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| MijnOverheid (inclusief Berichtenvoorziening) | 1,0 | 23,6 | 13,9 |
| ETD eHerkenning/Idensys | 3,6 | 0,0 | 0,0 |
| Bureau Forum Standaardisatie – Standaarden | 1,4 | 0,7 | 0,0 |
| Diginetwerk | 0,0 | 1,1 | 1,3 |
| Digitoegankelijk | 0,0 | 0,5 | 0,1 |
| DigiD | 0,0 | 9,3 | 24,3 |
| Digipoort FS | 0,0 | 2,5 | 0,2 |
| Digipoort SBR | 0,8 | 31,3 | 5,3 |
| DigiD Machtigen | 0,0 | 13,6 | 0,1 |
| Stelselvoorzieningen | 0,5 | 12,3 | 2,3 |
| Digipoort HT | 0,0 | 44,7 | 0,0 |
| PKI Overheid | 0,0 | 1,1 | 0,2 |
| e-Factureren | 0,0 | 5,5 | 0,0 |
| Samenwerkende catalogi | 0,0 | 0,3 | 0,1 |
| eIDAS | 0,0 | 0,8 | 0,0 |
| Niet GDI-voorzieningen | |||
| Haagse Ring | 6,3 | 0,9 | 0,0 |
| Digiinkoop | 0,4 | 3,4 | 0,0 |
| Rijksdiensten | 0,2 | 1,7 | 0,0 |
| Centrale Catalogi | 0,0 | 0,4 | 0,0 |
| DigiZSM | 0,0 | 0,0 | 1,1 |
| Totaal | 26,2 | 153,7 | 48,9 |
Lasten
Personele kosten
De kosten voor eigen personeel zijn gebaseerd op een formatie van 355,8 fte’s per 31 december 2018. Voor het overige deel aan personele inzet wordt extern ingehuurd. De combinatie van organisatorische randvoorwaarden (formatie), arbeidsmarktproblematiek (schaarste aan ICT-personeel) en politiek-bestuurlijke urgenties (nieuwe werkzaamheden) maakt dat bij Logius het aandeel externe inhuur hoog is. Daarbij wordt er zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van detacheringen, I-interim en resultaatverplichtingen, waardoor de kosten externe inhuur worden beperkt.
Materiële kosten
De materiële kosten van € 175 mln. bestaan voor het grootste deel uit contractkosten voor de dienstverlening van Logius, zoals deze zijn opgenomen bij de omzet. Deze kosten vallen onder overig materieel en bestaan uit kosten voor leveranciers die zorgen voor o.a. applicatiebeheer, infrastructuurbeheer en hosting van de producten. De stijging in 2019 en 2020 wordt veroorzaakt door de aanbesteding, migratie en transitie van enkele grote contracten in het kader van infrastructuur, middleware en applicatiesoftware. Daarnaast vallen hieronder de contractkosten voor bedrijfsvoering. Een klein deel van de materiële kosten, de kantoorautomatisering en huisvesting, valt onder apparaat ICT en bijdrage SSO’s. De afschrijvingen betreffen afschrijvingskosten voor de investeringen uit 2016 van de migratie van de Digipoort.
Kasstroomoverzicht
| 2017 Stand Slotwet | 2018 Vastgestelde begroting | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening courant RHB 1 januari + depositorekeningen | 66.171 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 |
| +/+ totaal ontvangsten operationele kasstroom | 177.925 | 206.331 | 228.779 | 229.015 | 203.211 | 207.455 | 212.198 | |
| –/– totaal uitgaven operationele kasstroom | – 176.829 | – 205.931 | – 228.379 | – 228.615 | – 202.811 | – 207.055 | – 212.198 | |
| 2. | Totaal operationele kasstroom | 1.096 | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 | 0 |
| –/– totaal investeringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| +/+ totaal boekwaarde desinvesteringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 3. | Totaal investeringskasstroom | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| –/– eenmalige uitkering aan moederdepartement | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| +/+ eenmalige storting door moederdepartement | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| –/– aflossingen op leningen | – 1.624 | – 400 | – 400 | – 400 | – 400 | – 400 | 0 | |
| +/+ beroep op leenfaciliteit | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | – 1.624 | – 400 | – 400 | – 400 | – 400 | – 400 | 0 |
| 5. | Rekening courant RHB 31 december + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) (noot: maximale roodstand 0,5 mln. euro) | 65.643 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 | 48.000 |
Overzicht doelmatigheidsindicatoren
| 2017 Slotwet | 2018 Vastgestelde begroting | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Omschrijving Generiek Deel | |||||||
| Verloop kostprijs (basisjaar 2017 = 100) | 97 | 99 | 99 | 98 | 97 | 96 | 95 |
| Verloop tarieven (basisjaar 2011 = 100) | 94 | 93 | 94 | 94 | 94 | 94 | 94 |
| Totale omzet Logius | 180 mln. | 181 mln. | 229 mln. | 229 mln. | 203 mln. | 207 mln. | 212 mln. |
| Omzet per cluster (in %): | |||||||
| Identificatie & Authenticatie | 35% | 33% | 28% | 28% | 34% | 35% | 35% |
| Dienstverlening | 35% | 36% | 36% | 36% | 34% | 34% | 33% |
| Gegevens | 6% | 8% | 7% | 7% | 8% | 7% | 7% |
| Interconnectiviteit | 17% | 18% | 24% | 23% | 19% | 19% | 19% |
| Overige voorzieningen | 7% | 6% | 6% | 6% | 5% | 5% | 5% |
| % FTE Overhead | 31 | 22 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| FTE-totaal, excl. externe inhuur | 290 | 349 fte | 356 fte | 356 fte | 356 fte | 356 fte | 356 fte |
| Saldo van baten en lasten (%) | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Klanttevredenheid (KTO) | niet uitgevoerd | 7 | nvt | 7 | nvt | 7 | nvt |
| Medewerkerstevredenheid (MTO) | niet uitgevoerd | 7 | nvt | uitgevoerd | nvt | uitgevoerd | nvt |
| Benchmark | nvt | uitgevoerd | nvt | uitgevoerd | nvt | uitgevoerd | nvt |
| Omschrijving Specifiek Deel | |||||||
| DigiD | |||||||
| Aantal DigiD authenticaties | 280 mln. | 358 mln. | 341 mln. | 375 mln. | 413 mln. | 454 mln. | 499 mln. |
| MijnOverheid | |||||||
| Aantal berichten | 75 mln. | 101 mln. | 106 mln. | 106 mln. | 106 mln. | 106 mln. | 106 mln. |
| Digipoort | |||||||
| Aantal berichten via Digipoort | 143 mln. | 159 mln. | 169 mln. | 179 mln. | 189 mln. | 199 mln. | 209 mln. |
| Doorlooptijd 1e lijns vraagbeantwoording | 96% 48 uur | 90% 24 uur | 90% 24 uur | 90% 24 uur | 90% 24 uur | 90% 24 uur | 90% 24 uur |
Toelichting
-
• Verloop kostprijs: deze doelmatigheidsindicator is gebaseerd op het gemiddelde verloop van de producten DigiD, Keteninformatiediensten H&T en MijnOverheid.
-
• De tarieven per uur zijn de tarieven eigen personeel en gebaseerd op de handleiding overheidstarieven.
-
• De omzet is ingedeeld naar clusters. Deze indeling sluit aan op de indeling van de generieke digitale infrastructuur (GDI).
-
• Klanttevredenheid: tweejaarlijks organiseert Logius een onderzoek naar klanttevredenheid met betrekking tot de dienstverleningsprestaties. De doelstelling is een minimale score van 7 te halen.
-
• Medewerkerstevredenheid: tweejaarlijks organiseert het moederdepartement een onderzoek naar de medewerkerstevredenheid. De uitkomsten worden op onderdelen van het departement vergeleken en tevens middels een benchmark op de publieke taak.
-
• Benchmark: het algemene beleid van Logius is om elke twee jaar een benchmark uit te laten voeren over de volwassen dienstverlening of delen van dienstverlening die bij Logius in beheer zijn. Benchmarking is voor Logius een methode om op een objectieve wijze inzicht te verkrijgen in de marktconformiteit van haar dienstverlening, die van haar externe leveranciers en transparantie van de dienstverlening.
-
• Aantal DigiD authenticaties: de prognose voor 2018 is bijgesteld van 358 miljoen naar 310 miljoen authenticaties. Dit heeft gevolgen voor de prognoses van 2019 en verder. Gezien de ervaring van de afgelopen jaren is een stijging van gemiddeld 10% reëel.
MijnOverheid: reden voor de vlakke lijn in 2019 tot en met 2023 is dat een goed toekomstig inzicht ontbreekt om een prognose aan te leveren. Historisch gezien blijken de prognoses ingehaald te worden door de actuele ontwikkelingen. Op dit moment zijn drie ontwikkelingen gerelateerd aan de vlakke lijn: (1) het mogelijk verdwijnen van de verplichtstelling uit de Wet elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst (Wet EBV) (Kamerstukken II 2017–2018, 31 066, nr. 421), (2) signalen over terughoudendheid op aansluiten of verzenden vanwege de doorbelasting en (3) de ontwikkelingen rond het federatief stelsel.