art | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stand begroting 2023 (inclusief Nota van Wijziging) | 3.177.915 | 2.260.955 | 1.768.732 | 1.594.467 | 1.527.921 | 1.504.849 | |
Belangrijkste mutaties | |||||||
Lbv-plus (incl. kasschuif) | 21 | 30.000 | 170.000 | 600.000 | 200.000 | 0 | 0 |
7e actieplan nitraat (2e tranche; incl. kasschuif) | 21 | 8.400 | 25.700 | 28.900 | 0 | 0 | 0 |
Kasschuif Lbv | 21 | ‒ 100.000 | ‒ 245.000 | 229.000 | 64.000 | 52.000 | 0 |
Kasschuif Maatregel Gerichte Aankoop | 21 | ‒ 184.931 | 123.135 | 70 | 61.526 | 100 | 100 |
Investeringsfonds Duurzame Landbouw | 21 | 10.000 | 43.600 | 43.600 | 43.600 | 0 | 0 |
Voeding begrotingsreserve Apurement | 21 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Distributienetten Glastuinbouw | 21 | 0 | 15.100 | 29.900 | 49.800 | 66.100 | 61.300 |
Maatregelen Transitie Landbouw | 21,22,23 | 0 | 41.750 | 40.500 | 35.250 | 36.100 | 10.200 |
EG regeling | 21 | 0 | 17.600 | 26.400 | 27.000 | 28.200 | 26.800 |
Programma Veenweide (incl. kasschuif) | 22 | 0 | 0 | 12.500 | 12.500 | 12.500 | 12.500 |
Kasschuif Nationale Grondbank | 22 | ‒ 100.000 | 100.000 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeringskosten aanpak piekbelasting | 22 | 26.257 | 30.003 | 30.003 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeringskosten transitie landelijk gebied | 22 | 41.200 | 30.700 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programma Nationale Parken 2024-2030 | 22 | 0 | 4.980 | 4.980 | 4.980 | 4.980 | 4.980 |
Uitvoeringskosten GLB | 24 | 25.000 | 27.245 | 30.837 | 31.931 | 36.137 | 0 |
NVWA 2e tranche middelen CA Rutte IV | 24 | 0 | 0 | 9.800 | 19.600 | 30.100 | 40.600 |
Eindejaarsmarge | div | 112.680 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Loon- en prijsbijstelling tranche 2023 | div | 138.660 | 105.204 | 91.751 | 81.572 | 78.733 | 76.208 |
Overige mutaties | div | ‒ 147.971 | 109.231 | 108.212 | ‒ 20.928 | ‒ 28.941 | ‒ 29.306 |
Stand ontwerpbegroting 2024 | 3.039.710 | 2.862.703 | 3.057.685 | 2.207.798 | 1.846.430 | 1.710.731 |
Toelichting
Lbv-plus
De Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties-plus (Lbv-plus) is een belangrijk instrument in de piekbelastersaanpak. Het doel van de Lbv-plus is het realiseren van blijvende forse daling van stikstofdepositie op overbelaste en voor stikstof gevoelige Natura 2000-gebieden door beëindiging van de piekbelasters. De Lbv-plus is een bronmaatregel en levert een bijdrage aan de realisatie van de reductiedoelstellingen zoals vastgelegd in de Wet stikstofreductie en natuurverbetering. 1 mld. euro wordt overgeheveld van de AP (gereserveerd voor het Transitiefonds) naar de LNV-begroting en in het juiste kas- en verplichtingenritme gezet. Dit is inclusief uitvoeringskosten RVO (10 miljoen euro) en financiële ondersteuning van gemeenten voor uitvoeringstaken (15 miljoen euro).
7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (2e tranche)
De middelen voor uitvoering van het 7e Actieprogramma nitraat zijn overgeheveld naar de LNV-begroting en in het juiste kas- en verplichtingenritme geplaatst.
Kasschuif Lbv
Als gevolg van de vertraging in publicatie en openstelling van de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) is het kas- en verplichtingenritme aangepast.
Kasschuif Maatregel Gerichte Aankoop
De uitwerking van de Maatregel Gerichte Aankoop (2e tranche) heeft in 2022 vertraging opgelopen door staatssteunproblematiek. De regeling wordt momenteel verder uitgewerkt en dient later dit jaar genotificeerd te worden bij de Europese Commissie. Het kasritme is daarom aangepast.
Investeringsfonds Duurzame Landbouw
Er is additioneel fondsvermogen beschikbaar gesteld om de pilot Investeringsfonds Duurzame Landbouw door te zetten in een definitief, meerjarig Investeringsfonds Duurzame Landbouw (totaal € 140,8 mln.).
Voeding begrotingsreserve Apurement
De voeding van de begrotingsreserve Apurement wordt structureel verhoogd met € 2,5 mln. De begrotingsreserve Apurement is bedoeld voor het opvangen van correcties vanuit de Europese Commissie (EC).
Distributienetten Glastuinbouw
Bij voorjaarspakket Klimaat is (onder voorwaarden) € 300 mln. aan klimaatfondsmiddelen beschikbaar gekomen voor de aanleg van warmte distributienetten, waarvan in 2024 € 15,1 mln. beschikbaar is om een transitie naar duurzamere energievoorziening te ondersteunen.
Maatregelen Transitie Landbouw
Voor de transitie landbouw komt € 175 mln. uit het Transitiefonds beschikbaar. Het gaat hier om steun voor bedrijfsopvolging door jonge boeren (100 mln.); ontwikkeling en ondersteuning van een marktprogramma voor de biologische sector (50 mln.); de versnelling van de start van het aanvalsplan landschapselementen (15 mln.) en de investering in een implementatieprogramma doelsturing (10 mln.).
EG regeling
Met de subsidie Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) kunnen glastuinders en samenwerkingsverbanden hiervan energiebesparende maatregelen nemen. Voor de openstellingen van 2023 tot en met 2030 is aanvullend € 200 mln. beschikbaar gesteld.
Programma Veenweide
Dit betreft middelen voor de uitrol van maatregelen voor de veenweideaanpak uit het Klimaatakkoord. Deze middelen worden op de LNV-begroting ingezet voor de koppeling aan de GLB-NSP samenwerkingsmaatregel Veenweide/N2000, voor het meten en monitoren en voor de verlenging van het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden. De middelen zijn met een kasschuif in het juiste ritme geplaatst.
Kasschuif Nationale Grondbank
Met een kasschuif wordt budget vanuit 2023 doorgeschoven naar 2024 om gronden aan te kopen in 2024.
Uitvoeringskosten aanpak piekbelasting
Dit betreft budget dat aan de LNV-begroting is toegevoegd voor de uitvoering van de aanpak piekbelasting en met een kasschuif in het juiste uitgavenritme is geplaatst.
Uitvoeringskosten transitie landelijk gebied
Voor het opzetten/uitvoeren van de gebiedsprogramma's maken de medeoverheden uitvoeringskosten. Hiervoor wordt nu € 30,7 mln. beschikbaar gesteld uit de reservering voor het Transitiefonds. De budgetten voor de gemeentes en waterschappen worden via de provincies aan hen uitgekeerd.
Nationale Parken
In juni 2023 is het Beleidsprogramma Nationale Parken 2024-2030 uitgebracht. Hieraan hebben nationale parken, provincies en partners onder regie van LNV samengewerkt. Het Beleidsprogramma 2024-2030 geeft aan hoe parkorganisaties, provincies, Rijk en partners de komende jaren invulling willen geven aan de ontwikkeling van Nederlandse nationale parken naar robuuste natuur en landschapsgebieden met onthaalfunctie. LNV reserveert voor de jaren 2024-2030 hiervoor € 5,0 mln. per jaar bovenop de reeds beschikbare € 1,3 mln.
Uitvoeringskosten GLB
Voor de uitvoeringskosten van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) is budget vrijgemaakt en toegevoegd aan artikel 24.
NVWA 2e tranche middelen coalitieakkoord Rutte IV
In het coalitieakkoord Rutte IV is € 100 mln. structureel gereserveerd voor de NVWA. In 2022 is de 1e tranche van deze middelen toegevoegd aan de LNV-begroting. Nu wordt de 2e tranche toegevoegd. Met de middelen wordt de positie van de NVWA versterkt.
Eindejaarsmarge
De eindejaarsmarge is toegevoegd aan de LNV-begroting. Het betreft middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen, o.a. voor de versnellingsopties die in 2022 met de provincies zijn doorgevoerd en voor de structurele stikstofaanpak.
Loon- en prijsbijstelling tranche 2023
De loon- en prijsbijstelling tranche 2023 is aan de LNV-begroting toegevoegd.
art | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stand begroting 2023 (inclusief NvW) | 78.696 | 73.293 | 68.820 | 84.796 | 87.798 | 100.903 | |
Belangrijkste mutaties | |||||||
Bijstelling ontvangsten visserij | 22 | 15.706 | 1.042 | 1.042 | 2.242 | 1.042 | 1.042 |
Overige mutaties | 52.694 | 3.540 | 4.040 | 1.540 | 1.540 | ‒ 788 | |
Stand ontwerpbegroting 2024 | 147.096 | 77.875 | 73.902 | 88.578 | 90.380 | 101.157 |
Toelichting
Bijstelling ontvangsten visserij
De raming van de ontvangsten visserij is herijkt. Het betreft voornamelijk ontvangsten in het kader van het Europees fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) en het Europees Maritiem Visserij en Aquacultuur Fonds (EMFAF).