1 Budgettaire kerngegevens

Uitvoering

Voorjaarsnota
1e suppletoire
September suppletoire

Nota, d13947e87, 2011

Ministerie van Financiën

De collectieve uitgaven bestaan uit de begrotingsuitgaven van het Rijk, de premiegefinancierde uitgaven van de sociale fondsen 1 en de uitgaven van de medeoverheden. Hetzelfde geldt voor de collectieve inkomsten. Omdat zowel de inkomsten als de uitgaven op de verschillende begrotingen op kasbasis worden gerapporteerd, moet gecorrigeerd worden voor kas-transverschillen (ktv's), aangezien het EMU-saldo een begrip op transbasis is 2. Daarnaast tellen financiële transacties (zoals de aankoop van Fortis/ABN-AMRO) niet mee in het EMU-saldo, maar alleen in de EMU-schuld.

Om dubbeltellingen te voorkomen, moeten de onderlinge betalingen van het totaal worden afgetrokken (zowel bij de collectieve uitgaven als bij de collectieve inkomsten). Een voorbeeld van een onderlinge betaling van het Rijk aan de medeoverheden is de Wet Werk en Bijstand (WWB). Het Rijk neemt dit op als een uitgave, terwijl de medeoverheden dit als inkomsten boeken, waarmee zij op hun beurt uitgaven bekostigen. Om uitgaven niet twee keer mee te nemen, wordt hiervoor gecorrigeerd in de vorm van een consolidatiepost.

Tabel 1.1 EMU-saldo collectieve sector (in miljoenen euro)
		2008	2009	2010 1	20111	bron
Inkomsten Rijk		167 367	165 771	169 086	164 327
	w.v. belastingontvangsten	138 068	124 876	135 743	134 578	zie tabel 3.4.1
	w.v. niet belastingontvangsten	28 475	52 259	33 794	30 995	zie tabel 2.2
	w.v. ktv's en financiële transacties	825	– 11 363	– 450	– 1 246	zie tabel 2.11
Inkomsten sociale fondsen		98 002	95 130	97 546	106 273	zie tabel 1.4
Inkomsten medeoverheden		90 099	94 404	94 270	94 807	zie tabel 1.5
Consolidatie: Rijk aan sociale fondsen 2		– 14 236	– 18 492	– 19 719	– 16 164	zie tabel 1.4
Consolidatie: Rijk aan medeoverheden		– 65 632	– 69 590	– 68 892	– 69 158	zie tabel 1.5
Inkomsten collectieve sector		275 601	267 223	272 291	280 084

Uitgaven Rijk		164 665	185 036	189 747	182 748
	w.v. uitgaven begrotingen	209 381	202 623	202 559	188 369	zie tabel 2.1
	w.v. ktv's en financiële transacties	– 44 716	– 17 587	– 12 812	– 5 621	zie tabel 2.11
Uitgaven sociale fondsen		94 683	103 324	106 634	107 586	zie tabel 1.4
Uitgaven medeoverheden		92 733	97 860	99 044	99 406	zie tabel 1.5
Consolidatie: Rijk aan sociale fondsen2		– 14 236	– 18 492	– 19 719	– 16 164	zie tabel 1.4
Consolidatie: Rijk aan medeoverheden		– 65 632	– 69 590	– 68 892	– 69 158	zie tabel 1.5
Uitgaven collectieve sector		272 212	298 137	306 814	304 418

EMU-saldo collectieve sector		3 389	– 30 915	– 34 523	– 24 334

De ramingen voor 2010 en 2011 zijn gebaseerd op de Macro Economische Verkenning (MEV) van het CPB.

De onderlinge betalingen tussen Rijk en sociale fondsen bestaan uit de rijksbijdragen, de rentebaten en rente-uitgaven (zie tabel 1.4)

Tabel 1.2 bevat de EMU-saldi van de drie samenstellende delen van de collectieve sector. Deze saldi kunnen ook worden berekend door in tabel 1.1 de uitgaven van de inkomsten af te trekken.

Tabel 1.2 Opbouw EMU-saldo collectieve sector (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011	bron
EMU-saldo centrale overheid	2 703	– 19 265	– 20 661	– 18 421	zie tabel 1.3
EMU-saldo sociale fondsen	3 320	– 8 194	– 9 088	– 1 314	zie tabel 1.4
EMU-saldo medeoverheden	– 2 634	– 3 456	– 4 774	– 4 599	zie tabel 1.5
EMU-saldo collectieve sector	3 389	– 30 915	– 34 523	– 24 334
EMU-saldo collectieve sector (in procenten bbp)	0,6%	– 5,4%	– 5,8%	– 4,0%

In de tabellen 1.3 tot en met 1.5 wordt per overheidslaag een onderbouwing voor het EMU-saldo gegeven.

Tabel 1.3 EMU-saldo centrale overheid (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011	bron
Belastinginkomsten	138 068	124 876	135 743	134 578	zie tabel 3.4.1
Af: Netto begrotingsgefinancierde uitgaven RBG-eng	103 499	105 400	111 215	110 635	zie tabel 2.3
Af: Netto begrotingsgefinancierde uitgaven SZA	10 776	11 107	11 660	12 726	zie tabel 2.4
Af: Netto begrotingsgefinancierde uitgaven BKZ	2 219	2 294	2 859	2 801	zie tabel 2.5
Af: Netto uitgaven niet-relevant voor enig kader 1	64 412	30 278	40 318	30 704	zie tabel 2.10
Af: Stimuleringspakket (excl. lastenkant)	0	1 287	2 714	508
Bij: Ktv's en financiële transacties	45 541	6 224	12 361	4 375	zie tabel 2.11
EMU-saldo centrale overheid	2 703	– 19 265	– 20 661	– 18 421

Deze post bestaat onder andere uit de aardgasbaten, de uitgaven aan rente, FES en zorgtoeslag en de rijksbijdragen aan de sociale fondsen.

Tabel 1.4 EMU-saldo sociale fondsen (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011	bron
Premie-inkomsten	83 767	76 767	77 839	90 114	zie tabel 3.5.1
Rijksbijdragen	13 906	18 363	19 708	16 159
Rentebaten	329	0	0	0
Inkomsten sociale fondsen	98 002	95 130	97 546	106 273

Premiegefinancierde uitgaven SZA	43 717	47 793	49 410	49 032	zie tabel 2.4
Premiegefinancierde uitgaven Zorg	49 579	54 084	55 340	56 630	zie tabel 2.5
Rente-uitgaven	0	– 129	– 11	– 5
Overig (m.n. administratiekosten zorgverzekeraars)	1 387	1 576	1 895	1 929
Uitgaven sociale fondsen	94 683	103 324	106 634	107 586

EMU-saldo sociale fondsen	3 320	– 8 194	– 9 088	– 1 314

Tabel 1.5 EMU-saldo medeoverheden (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011
Belastinginkomsten 1	7 744	8 079	8 295	8 514
Rijksbijdragen 2	65 632	69 590	68 892	69 158
Overige inkomsten 3	16 723	16 735	17 083	17 134
Inkomsten medeoverheden	90 099	94 404	94 270	94 807

Uitgaven medeoverheden1	92 733	97 860	99 044	99 406

EMU-saldo medeoverheden	– 2 634	– 3 456	– 4 774	– 4 599

De ramingen voor de belastinginkomsten en uitgaven van de medeoverheden zijn gebaseerd op de MEV 2011.

Rijksbijdragen zijn bedoeld voor uitgaven die door de gemeente gedaan worden, maar (deels) bekostigd worden door het Rijk. Hierbij moet gedacht worden aan het GFPF, de WWB, WSW, BDU en het bijzonder onderwijs.

Overige inkomsten zijn de ontvangsten uit leges, eigen betalingen, rente, dividenden etc.

Tabel 1.6 Financieringsbehoefte Rijk (in miljoenen euro)
	2008	2009	2010	2011	bron
EMU-saldo collectieve sector	3 389	– 30 915	– 34 523	– 24 334	zie tabel 1.2
Af: EMU-saldo sociale fondsen	3 320	– 8 194	– 9 088	– 1 314	zie tabel 1.2
Af: EMU-saldo medeoverheden	– 2 634	– 3 456	– 4 774	– 4 599	zie tabel 1.2
Af: Ktv’s en financiële transacties	45 541	6 224	12 361	4 375	zie tabel 2.11
Af: Overbruggingskrediet FBN/ABN	44 341	– 36 516	– 3 250	– 825	zie tabel 4.1
Af: Derdenrekening	– 545	1 297	216	136
Feitelijk financieringssaldo Rijk op kasbasis	– 86 634	9 730	– 29 988	– 22 107

Tabel 1.7 Historisch overzicht EMU-saldo
	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
EMU-saldo collectieve sector (in miljoenen euro)	– 9 710	– 14 898	– 8 584	– 1 359	2 919	1 048	3 389	– 30 915	– 34 523	– 24 334
Bbp (in miljarden euro)	465	477	491	513	540	569	596	572	593	615
EMU-saldo collectieve sector (in procenten bbp)	– 2,1%	– 3,1%	– 1,7%	– 0,3%	0,5%	0,2%	0,6%	– 5,4%	– 5,8%	– 4,0%

Figuur 1.1 Historisch overzicht EMU-saldo