De Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) is een budgettaire overzichtsconstructie, waarin de uitgaven aan internationale samenwerking van de verschillende departementen worden gebundeld. Het uitgavenniveau van de HGIS wordt aangepast voor macro-economische ontwikkelingen.

Het merendeel van de HGIS-uitgaven wordt verantwoord via de begroting van Buitenlandse Zaken en de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Daarom wordt het verloop van de HGIS-uitgaven van deze twee begrotingen voor de relevante artikelen toegelicht. Voor de overige begrotingen wordt de toelichting per departement gepresenteerd.

5. Buitenlandse Zaken

Artikel 1 Versterkte internationale rechtsorde

De hogere uitgaven in 2020 worden hoofdzakelijk veroorzaakt door de toevoeging van de eindejaarsmarge 2019.

Artikel 2 Veiligheid en stabiliteit

Op dit artikel worden de uitgaven die bijdragen aan vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling verantwoord. Het lagere bedrag in 2020 is het gevolg van een aantal mutaties zoals verschuiving van middelen naar beleidsartikel 4.4 ter financiering van COVID-19 maatregelen, de overheveling van budget voor de inzet van beveiliging hoog-risicoposten naar Defensie en het overhevelen van budget voor investeringen in veiligheid voor hoog-risicoposten naar het apparaatsartikel (artikel 7).

Artikel 3 Effectieve Europese Samenwerking

De meerjarige ontwikkeling van het artikel Effectieve Europese samenwerking wordt bepaald door de doorwerking van de jaarlijkse nominale ontwikkeling van de EU-begroting in de Nederlandse afdrachten aan en ontvangsten van de EU. Met ingang van het MFK 2021-2027 worden nieuwe programma’s uit het Europees Ontwikkelingsfonds onder het MFK gebracht, waarmee op termijn de aparte bijdrage aan het EOF zal komen te vervallen. Een deel van de bijdrage wordt de komende jaren nog wel overgedragen aan het EOF i.v.m. reeds aangegane verplichtingen. Dit aandeel wordt echter steeds kleiner, wat de aflopende reeks verklaart.

Artikel 4 Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Op dit artikel worden de uitgaven en ontvangsten ten aanzien van de verlening van consulaire diensten aan Nederlands, evenals het verstrekken van reisdocumenten aan Nederlanders verantwoord. De hogere uitgaven in 2020 komen enerzijds doordat de in 2019 niet bestede middelen voor het loket buitenland en uitgaven voor consulaire ICT systemen in 2020 worden uitgegeven. Anderzijds is extra budget ingezet voor bijzondere bijstand buitenland om Nederlanders, die als gevolg van COVID-19 vastzaten in het buitenland, te repatriëren. De lagere ontvangsten op dit artikel hebben vooral te maken met de afname van visum-aanvragen in verband met de Covid-19 pandemie.

Artikel 6 Nog onverdeeld

Het budget op dit artikel loopt vanaf 2022 op. De budgettaire ruimte betreft een HGIS-reservering voor de loon- en prijsindexatie en voor overige onvoorziene uitgaven. Ook worden prijscorrecties voor het non-ODA deel van de HGIS op dit artikel verwerkt.

Artikel 7 Apparaat

Zowel de uitgaven als de ontvangsten op dit artikel zijn in 2020 incidenteel hoger door een desaldering. Deze wordt veroorzaakt door de verkoop van vastgoed in het buitenland. Deze middelen worden ingezet voor de modernisering en rationalisering van de vastgoedportefeuille.

6. Veiligheid en Justitie

De uitgaven in het kader van HGIS hebben bij JenV voornamelijk betrekking op de Nederlandse bijdragen aan Eurojust en Europol (23 miljoen euro) en de bijdrage van de Politie aan vredesmissies (9 miljoen euro)

7. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

De HGIS-middelen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties betreffen enkele attachés. Voor de jaren 2020-2023 zijn middelen met betrekking tot de China-strategie toegevoegd aan de begroting van BZK.

8. Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

De HGIS middelen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap betreffen bijdragen aan internationale onderwijsinstellingen. De ophoging wordt verklaard door het toekennen van lpo 2020 en de daling doordat de onderwijsattache in China tijdelijk is.

9B. Financiën

De contributiebijdragen aan de Wereldbank staan op de Financiënbegroting. Het betaalritme van deze bijdragen verklaart grotendeels de schommelingen in de uitgaven. Daarnaast heeft ter optimalisatie van het kasritme van de Staat een kasschuif plaatsgevonden van 2021 naar 2020.

10. Defensie

De lagere uitgaven in 2020 worden veroorzaakt doordat de niet bestede BIV-middelen in 2020 worden ingezet buiten de HGIS voor o.a. de compensatie van de marinierskazerne Vlissingen (25 miljoen euro).

12. Infrastructuur en Waterstaat

De afloop die zichtbaar is in de HGIS-uitgaven van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hangt samen met de aflopende uitgaven voor het programma HGIS Partners voor Water en het internationale samenwerkingsprogramma met de Unie van waterschappen onder de titel ‘Blue deal’.

13. Economische Zaken

EZK draagt met betrekking tot HGIS vanuit de artikelen 1,2 en 4 bij aan opdrachten, (inter-)nationale organisaties en aan RVO. Het licht dalende verloop van de begrote middelen komt met name door een begrote afname in de bijdrage aan RVO.nl. Deze bijdrage neemt af van 21,8 miljoen euro in 2020 naar 19,5 miljoen euro in 2025.

14. Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

De HGIS-uitgaven van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit bestaan hoofdzakelijk uit uitgaven aan attachés en bijdragen aan internationale organisaties.

15. Sociale Zaken en Werkgelegenheid

De HGIS-middelen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid betreffen enkele attachés en een bijdrage aan het Administratief Centrum voor de Sociale Zekerheid voor de Rijnvarenden (CASS).

16. Volksgezondheid, Welzijn en Sport

De HGIS-middelen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport betreffen onder meer de uitgaven ten behoeve van attachées. Daarnaast ontvangt het College ter beoordeling van geneesmiddelen (aCBG) budget ter compensatie voor het wegvallen van de capaciteit en expertise van de Britse geneesmiddelenautoriteit in de beoordeling van nieuwe geneesmiddelen en voor het investeren in kennisdeling, opleiding en begeleiding binnen Europa op het dit gebied (2 miljoen euro in de jaren 2020 en 2021). Tenslotte is in 2019 een meerjarig partnerschap- programma met de WHO gestart. Hiervoor is jaarlijks een bedrag van in totaal 4 miljoen euro beschikbaar.

17. Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking:

De begroting van BHOS kent geen uitgaven die niet onder de HGIS vallen. Omdat bij Voorjaarsnota 2020 alle resterende niet-HGIS ontvangsten op de BHOS begroting ook onder de HGIS zijn gebracht, bestaat de volledige BHOS-begroting nu uit HGIS-middelen. Daarom is er naast de Horizontale Toelichting bij de HGIS geen separate Horizontale Toelichting van de begroting van BHOS opgenomen.

.

Artikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

De hogere uitgaven op dit artikel in 2020 zijn het gevolg van de toevoeging van de eindejaarsmarge in dat jaar, bij de begrotingsbehandeling ingediende amendementen en fluctuaties in het kasritme van het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF).

Artikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Op dit artikel worden de uitgaven aan duurzame ontwikkeling en voedselzekerheid en water verantwoord.

Artikel 3 Sociale vooruitgang

Op dit artikel staan uitgaven die bijdragen aan structurele armoedebestrijding en bevordering van inclusieve economische groei van mannen en vrouwen in ontwikkelingslanden.

Artikel 4 Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling

De uitgaven van dit artikel hebben betrekking op vrede en veiligheid voor ontwikkeling door het voorkomen en terugdringen van conflictsituaties en het bevorderen van rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, legitieme en democratische staatsstructuren en het bestrijden van corruptie. Daarnaast is het budget ook bestemd voor het verlenen van noodhulp ter leniging van humanitaire nood wereldwijd.

Artikel 5 Multilaterale samenwerking en overige inzet

Dit betreft onder andere het parkeer- en verdeelartikel van de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Op dit artikel worden aanpassingen als gevolg van de BNI-ontwikkeling en de toerekening van de kosten van eerstejaarsasielopvang verwerkt.

86. Algemeen

De uitgave in 2022 betreft de reservering op de aanvullende post ten behoeve van de renovatie van het Vredespaleis