Base description which applies to whole site

20.2 Groningen: schade en versterken

In de Voorjaarsnota 2021 is tot en met 2027 een bedrag van 8,8 miljard euro geraamd voor de uitgaven aan schadeherstel, versterking en uitvoeringskosten. In mei 2021 heeft het Instituut Mijnbouwschade Groningen de werkwijze voor de afhandeling van fysieke schade aangepast. Deze aanpassing wordt in deze Miljoenennota verwerkt.

Op basis van de huidige kennis over de schadeafhandeling en de uitvoering van de versterkingsoperatie worden de uitgaven aan schadeherstel, versterking en de bijbehorende uitvoeringskosten geraamd op 8,4 miljard euro. Dit betreft een inschatting van de totale kosten van de versterkingsoperatie vanaf 2021 en de kosten voor de schadeafhandeling van 2021 tot en met 2027. Deze kosten worden grotendeels doorbelast aan de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) die namens de Maatschap (NAM en EBN) verantwoordelijk is voor het betalen van de kosten voor bijvoorbeeld schade en versterken. Zoals in de Voorjaarsnota 2021 is uitgelegd, leidt dit door de werking van het gasgebouw tot een bijstelling tot een geraamde kapitaalstorting van circa 1,7 miljard euro voor EBN.

De raming voor schade en versterken is uit te splitsen in 3 miljard euro voor schade (tabel 1, regel 1) en 5,4 miljard euro voor versterken (tabel 1, regel 4). Bij het opstellen van de ramingen zijn verschillende aannames gehanteerd, o.a. over het gemiddelde schadebedrag, de scope van de opgave, het gebruik en effect van de typologiebenadering en het verwachte aantal bewoners dat gebruik wil maken van herbeoordelingen. Dit blijft een raming met onzekerheden. Effecten van eventuele nieuwe aardbevingen zijn bijvoorbeeld niet in deze raming meegenomen. De uitsplitsing van de raming is te zien in tabel 1, waarbij onderscheid is gemaakt tussen directe kosten en btw.

De raming van 8,4 miljard euro is exclusief de middelen voor de Bestuurlijke Afspraken uit 2020 (1,5 miljard euro) en de 1,15 miljard euro voor het Nationaal Programma Groningen (NPG). De middelen voor de Bestuurlijke Afspraken en het NPG zijn respectievelijk bij de Voorjaarsnota 2021 en 2018 toegevoegd aan de Rijksbegroting. In totaal is daarmee voor Groningen circa 11 miljard euro aan uitgaven geraamd.

Tabel 1 Raming totale kosten schade en versterken (t/m 2027; bedragen x 1 mln. euro, - = saldoverbeterend)

#

Omschrijving

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

Cumulatief

1

Raming schade (2+3)

1.199

929

388

248

71

70

69

2.973

2

Waarvan excl. btw

1.171

907

377

244

69

68

67

2.902

3

Waarvan btw

28

22

11

4

2

2

2

71

          

4

Raming versterken (5+6)

400

831

831

831

831

831

831

5.386

5

Waarvan excl. btw

344

726

726

726

726

726

726

4.700

6

Waarvan btw

56

105

105

105

105

105

105

686

          

7

Totale raming schade en versterken (1+4)

1.599

1.760

1.219

1.079

902

901

900

8.359

8

Totale raming excl. btw (2+5)

1.515

1.633

1.103

970

795

794

793

7.602

9

Totale btw schade en versterken (3+6)

84

127

116

109

107

107

107

757

Tabel 2 Geraamde benodigde aanvullende middelen schade en versterken (t/m 2027; bedragen x 1 mln. euro, - = saldoverbeterend)

#

Omschrijving

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

Cumulatief

1

Totale raming schade en versterken (tabel 1, r.7)

1.599

1.760

1.219

1.079

902

901

900

8.359

          

2

Totale raming excl. btw: doorbelasting kosten (tabel 1, r.8)

1.515

1.633

1.103

970

795

794

793

7.602

3

Waarvan te betalen door NAM (60% van 2)

909

980

662

582

477

476

476

4.561

4

Waarvan te betalen door EBN (40% van 2)

606

653

441

388

318

318

317

3.041

          

5

Uitputting bestaande voorziening EBN (1,3 mld.)

‒ 606

‒ 653

‒ 44

‒ 1.303

6

Benodigde kapitalisatie EBN (4-5)

0

0

397

388

318

318

317

1.738

          

7

Totale btw schade en versterken (tabel 1, r.9)

84

127

116

109

107

107

107

757

Norg Akkoord

In het Norg Akkoord is afgesproken dat de Staat een marktconforme vergoeding zal betalen voor de gewijzigde inzet van Norg. Het Norg Akkoord regelt dat in de gasopslag Norg niet langer Groningengas wordt opgeslagen, maar geconverteerd hoogcalorisch gas. Dat leidt tot een verdere besparing van de gaswinning in Groningen van in totaal 11,9 miljard m³. Op 11 februari 2021 is uw Kamer over het belang van Norg, de versnelde sluiting van het Groningerveld en de werkwijze van het arbitrageproces vertrouwelijk geïnformeerd. De vergoeding bestaat uit vier elementen: de extra inkoopkosten van GasTerra voor het pseudo-Groningengas dat opgeslagen wordt in de gasopslag Norg, de extra transportkosten, de extra kosten door het wegvallen van flexibele inzet van Norg, en gederfde inkomsten door het wegvallen van optimalisatiemogelijkheden bij de verkoop van gas door GasTerra. GasTerra heeft hiervoor een berekeningswijze opgesteld. Een arbitragepanel zal een uitspraak doen over de berekeningswijze voor de vergoeding en deze vastleggen in een arbitraal vonnis. Wanneer de berekeningswijze door het arbitragepanel is vastgesteld, zal GasTerra jaarlijks aan het eind van het gasjaar aan de hand van deze berekeningswijze de door de Staat te betalen marktconforme vergoeding vaststellen. De Staat zal in de jaren 2022, 2023 en 2024 deze vastgestelde vergoeding aan NAM betalen.

De eerste vergoeding op basis van het arbitrageproces wordt in het eerste kwartaal van 2022 verwacht. Wanneer meer duidelijk is over de marktconforme vergoeding zal deze meerjarig budgettair worden verwerkt.

Licence