Uitgaven

Toelichting mutaties t/m de Voorjaarsnota

Naar aanleiding van de motie Hermans heeft het Kabinet structureel 80 miljoen euro toegevoegd aan het gemeentefonds om de capaciteit van BOA’s te vergroten. Tevens heeft het Kabinet structureel ca. 90 miljoen euro toegevoegd aan het gemeentefonds voor versterking dienstverlening aan burgers. Daarnaast hebben bij Voorjaarsnota belangrijke wijzigingen plaatsgevonden, zoals het beschikbaar stellen van 1,4 miljard euro extra voor de jeugdzorg in 2023. Het Kabinet heeft in het Coalitieakkoord besloten om het volumecomponent van het accres vanaf 2026 alleen nog aan te passen voor wijzigingen als gevolg van loon- en prijsontwikkelingen. Hierdoor is bij Voorjaarsnota nog een tranche van 1 miljard euro toegevoegd. Tevens is de oploop van de opschalingskorting geschrapt voor de jaren 2023 (400 miljoen) tot en met 2025 (675 miljoen). Daarnaast heeft het Kabinet 854 miljoen beschikbaar gesteld aan gemeenten in 2022 om via de bijzondere bijstand een eenmalige tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een laag inkomen.

Mutaties besluitvorming Miljoenennota

Energietoelage

Het kabinet heeft in juli 2022 middels een Nota van Wijziging op het Gemeentefonds aanvullend 550 miljoen beschikbaar gesteld aan gemeenten in 2022 om via de categoriale bijzondere bijstand een eenmalige tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een inkomen tot 120 procent van het sociaal minimum. Daarnaast wordt er in 2023 nogmaals 1,4 miljard euro beschikbaar gesteld aan gemeenten om in 2023 een energietoelage van 1300 euro per huishouden (tot 120 procent van het sociaal minimum) uit te keren.

Bijzondere Bijstand

Om huishoudens extra te kunnen ondersteunen stelt het kabinet in 2022 50 miljoen euro extra beschikbaar voor de individuele bijzondere bijstand.

Eenmalige Rijksbijdrage

Het Rijk werkt met gemeenten en provincies door aan een nieuwe financieringssystematiek vanaf 2026. In aanloop daarnaartoe stelt het kabinet voor gemeenten eenmalig 1 miljard euro extra in 2026 beschikbaar. Daarvan wordt een bedrag van 76 miljoen euro aan het Btw-compensatiefonds toegevoegd.

Asiel

Het kabinet stelt 90 miljoen euro beschikbaar ten behoeve van de inburgering en integratie van statushouders. Deze middelen worden aan het Gemeentefonds toegevoegd en via de Algemene Uitkering uitgekeerd aan gemeenten.

Technische Mutaties Miljoenennota

Overboekingen naar andere begrotingen

Dit betreft het totaal van diverse overboekingen vanuit andere begrotingshoofdstukken naar de begroting van het Gemeentefonds, waaronder een overboeking van het ministerie van Binnenlandse Zaken van 150 miljoen in 2022 voor de invoeringskosten van de omgevingswet. Tevens vallen onttrekkingen aan het gemeentefonds naar andere begrotingen hieronder, zoals een overboeking van jaarlijks 27,2 miljoen vanaf 2022 naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank.

Overheveling Integratie-uitkeringen

De Integratie-uitkeringen Raadsledenvergoeding kleine gemeenten, Participatie (onderdelen Nieuw Wajong en Nieuw begeleiding (excl. beschut werk)), Voogdij/18+ en Inburgering worden met ingang van 2023 toegevoegd aan de algemene uitkering naar aanleiding van de herijking van het Gemeentefonds.

Sociale Werkvoorziening (SW)-Bedrijven (COVID-19)

Gemeenten krijgen ter compensatie voor de extra kosten voor SW-bedrijven die tijdens de coronapandemie zijn gemaakt 10 miljoen euro.

Voorschoolse voorziening peuters (COVID-19)

Gemeenten ontvangen voor de extra kosten voor de opvang van peuters tijdens de coronapandemie een compensatie van 0,2 miljoen euro.

Accrestranche 2023

Op basis van de geactualiseerde begroting van het Rijk voor 2023 wordt de accrestranche 2023 overgeheveld naar het Gemeentefonds. Dit betreft zowel de bevroren volume-component, als de loon- en prijsontwikkeling. Naar aanleiding van de wens uit het coalitieakkoord om de financiering van medeoverheden stabieler te maken is besloten om het volumedeel van het accres voor het Gemeentefonds vanaf 2026 te bevriezen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft ingestemd met het voorstel van het Kabinet om ook het volume-deel van het Gemeentefonds te bevriezen op de stand Voorjaarsnota 2022 voor de jaren 2022 t/m 2025.

Ruimte onder plafond BCF 2022

Dit betreft de voorlopige afrekening van de ruimte onder het plafond van het BTW compensatiefonds (BCF) over 2022. Door de verschillende wijze van indexering van het gemeente- en provinciefonds zal de indexering van het gemeentefonds -deel van het BCF-plafond verschillen van de indexering van het provinciefonds deel van het BCF-plafond. Daarom wordt de ruimte onder het BCF-plafond nu vastgezet op deze stand Miljoenennota en wordt de afrekening van de ruimte onder het BCF-plafond voortaan apart verrekend met respectievelijk het gemeente- en provinciefonds. Zie de bijlage Accres Gemeentefonds en Provinciefonds voor meer toelichting op het accres op het BCF.