We leven in Nederland in welvaart, in veiligheid en in vrijheid. We zijn een van de gelukkigste landen ter wereld. Onze welvaart is geen toeval of natuurwet. We hebben het zelf verworven, door hard te werken, zuinig te zijn met geld en de juiste keuzes te maken. Dit kabinet wil spaarzaam omgaan met schaarse middelen zodat we ons kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden, en generaties na ons er ook van kunnen genieten. Zodat er ook in de toekomst genoeg geld is om ons land veilig te houden, voor goede zorg en goed onderwijs.
Een open economie en florerende bedrijven zijn belangrijke voorwaarden voor welvaart. Daarom investeert dit kabinet in ondernemerschap en een beter vestigingsklimaat. Dit zorgt voor economische groei, die cruciaal is om problemen te kunnen oplossen. Geld moet immers eerst verdiend worden voordat je het kunt uitgeven. Daarnaast versterken we de economie door werken lonender te maken en meer werken aantrekkelijker.
Het is goed om te beseffen dat ranglijstjes, internationale vergelijkingen en cijfermatige trends niet zoveel zeggen als je je zorgen maakt over een betaalbare woonruimte of het betalen van rekeningen. In een welvarend land als Nederland mogen we niet accepteren dat mensen daar ongerust over zijn. Daarom investeert het kabinet in betaalbare woningen en koopkracht, en helpt het mensen die in de knel zitten.
Ook zorgen over migratie nemen we serieus. We willen meer grip krijgen op migratie en de instroom van migranten naar Nederland moet omlaag. We houden daarbij oog voor het verdienvermogen van Nederland. Kennismigranten blijven belangrijk voor ons land.
De wereld om ons heen verandert snel. We wapenen ons daarom ook tegen gevaren van buiten, tegen vijandige regimes die onze veiligheid en welvaart direct bedreigen. Daarom investeren we fors in veiligheid en defensie. Ook de klimaatdoelstellingen blijven staan, zodat we schoner gaan produceren en minder afhankelijk worden van energie uit andere landen. Groene groei is een belangrijke voorwaarde voor toekomstige welvaart. Kernenergie hoort daarbij.
Dit kabinet wil bovendien rekeningen niet doorschuiven naar toekomstige generaties. Daarom staan tegenover investeringen ook bezuinigingen. Want gratis geld bestaat niet. Dit vraagt soms om moeilijke keuzes, die niet altijd leuk maar wel noodzakelijk zijn.
Solide begrotingsbeleid zorgt ook voor een buffer wanneer we dat nodig hebben. We zagen tijdens de corona- en de energiecrisis hoe belangrijk zulke reserves zijn. Die maakten het de overheid mogelijk om burgers en bedrijven te helpen die in de problemen kwamen. De begrotingsdiscipline is daarbij wel uit het zicht geraakt. Het is belangrijk deze discipline de komende jaren weer te herstellen. Dit betekent dat er duidelijke afspraken zijn over de begrotingsregels en dat die afspraken ook worden nageleefd.
Want hoewel de overheidsschuld nu nog laag lijkt, loopt deze snel op door aanhoudende begrotingstekorten die het gevolg zijn van stijgende uitgaven. We zullen daarom kritisch moeten kijken naar de overheidsuitgaven. Ook in het licht van noodzakelijke investeringen in onze veiligheid, energievoorziening en infrastructuur in de toekomst.
Met deze Miljoenennota maken we een belangrijke slag in het verbeteren van de overheidsfinanciën en het herstellen van de begrotingsdiscipline. Daarmee zijn we er nog niet. Er zal meer nodig zijn. Maar we doen het stap voor stap, en de eerste belangrijke stap zetten we nu.
De minister van Financiën,EelcoHeinen