Base description which applies to whole site

Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur

XIV LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR: UITGAVEN

In miljoenen euro

2024

2025

2026

2027

2028

2029

       

Stand Voorjaarsnota

4.458

4.955

3.195

2.200

1.941

1.754

       

Meevallers

‒ 78

‒ 60

‒ 36

   

Terugboeking onderuitputting koploperprojecten

‒ 78

‒ 60

‒ 36

   
       

Intensiveringen

87

138

69

 

2

11

Gebiedsgerichte maatregelen voor provincies

45

     

Natuurherstelverordening

29

   

2

11

Graslandsubsidie mestpakket

9

0

69

   

Nationale Grondbank

 

72

    

Startpakket Regeerprogramma

 

40

    

Overige intensiveringen

3

26

    
       

Ombuigingen

0

‒ 62

‒ 131

‒ 119

‒ 127

‒ 146

26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid

 

‒ 11

‒ 19

‒ 27

‒ 36

‒ 40

29. SPUK naar GF en PF met 10% budgetkorting

  

‒ 57

‒ 22

‒ 22

‒ 22

35. Verlaging non-ODA-middelen

 

‒ 3

‒ 4

‒ 6

‒ 9

‒ 9

40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed

 

‒ 48

‒ 51

‒ 63

‒ 59

‒ 74

Overige ombuigingen

0

0

0

   
       

Kasschuiven

‒ 39

‒ 234

‒ 69

279

49

14

WEcR 1 en 2

231

‒ 231

    

SPUK Programma Natuur

170

‒ 160

‒ 110

100

  

Graslandsubsidie mestpakket

26

43

‒ 69

   

Natuurherstelverordening

‒ 30

18

19

6

‒ 2

‒ 11

Subsidiemodules Brongerichte verduurzaming en managementafspraken

‒ 32

  

16

16

 

Gebiedsgerichte maatregelen voor provincies

‒ 45

45

    

PAS-melders

‒ 50

50

    

Nationale Grondbank

‒ 100

‒ 7

87

20

  

Maatregel Gebiedsgerichte Beëindiging

‒ 110

110

    

Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties

 

‒ 50

‒ 50

100

  

Overige kasschuiven

‒ 98

‒ 53

54

36

35

25

       

Overboekingen met andere begrotingen

‒ 55

‒ 6

‒ 33

‒ 36

‒ 37

‒ 26

Overboekingen met andere begrotingen

‒ 55

‒ 6

‒ 33

‒ 36

‒ 37

‒ 26

       

Plafondcorrecties

0

0

0

0

0

 

Plafondcorrecties

0

0

0

0

0

 
       

Technisch

12

1

0

0

0

0

Technisch

12

1

0

0

0

0

       

Stand Miljoenennota

4.385

4.731

2.995

2.324

1.828

1.607

XIV LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR: ONTVANGSTEN

In miljoenen euro

2024

2025

2026

2027

2028

2029

       

Stand Voorjaarsnota

146

74

92

98

112

65

       

Ombuigingen

 

0

0

‒ 1

‒ 1

‒ 1

26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid

 

0

0

‒ 1

‒ 1

‒ 1

       

Plafondcorrecties

  

0

37

35

 

Plafondcorrecties

  

0

37

35

 
       

Technisch

12

1

   

0

Technisch

12

1

   

0

       

Stand Miljoenennota

158

74

92

134

146

64

Uitgaven

Meevallers

Terugboeking onderuitputting koploperprojecten

Er is door het vorige kabinet 1,714 miljard euro gereserveerd op de LVVN-begroting, vooruitlopend op het toetsingsproces, voor het financieren van maatregelen die door provincies genomen kunnen worden in de periode 2024-2026 uit hun Provinciale Programma’s Landelijk Gebied, de zogenaamde koploperprojecten. 173 miljoen euro aan maatregelen is niet door de toetsing gekomen. Deze worden teruggeboekt naar de Aanvullende Post.

Intensiveringen

Gebiedsgerichte maatregelen voor provincies

Met deze mutatie wordt 45 miljoen euro overgeheveld van de Aanvullende Post naar de LVVN begroting voor extra gebiedsgerichte maatregelen voor provincies, in aanvulling op de eerdere toedeling van Transitiefondsmiddelen. De middelen worden pas beschikt nadat een toetsproces is doorlopen en er besluitvorming heeft plaatsgevonden over de concrete maatregelen in de onderraden en MR.

Natuurherstelverordening

Met deze mutatie wordt 42 miljoen euro overgeheveld vanaf de Aanvullende Post om een nationaal Natuurherstelplan op te stellen. In totaal is er 43,8 miljoen euro beschikbaar, het verschil is afkomstig van artikel 51 op de LVVN begroting. Dit is een Europese verplichting voortvloeiend uit de recent aangenomen Natuurherstelverordening.

Graslandsubsidie mestpakket

Doordat de derogatie voor het uitrijden van mest voor Nederland wordt afgeschaft, nemen de kosten voor het afvoeren van mest toe. Om landbouwondernemers tegemoet te komen voor deze kosten, is in het kader van het Plan van Aanpak mestmarkt de subsidie Behoud grasland bij afbouw derogatie verhoogd. Hiervoor is 78 miljoen euro aan de LVVN-begroting toegevoegd. Deze overboeking is reeds verwerkt via Nota van Wijziging op de eerste suppletoire begroting.

Nationale Grondbank

Dit betreft een overheverling van 72 miljoen euro van de Aanvullende Post naar de begroting van LVVN voor het aankopen van grond door de Nationale Grondbank (NGB). De aankopen door de NGB starten in 2025 en worden afgerond in 2026 en 2027.

Startpakket Regeerprogramma

In totaal wordt 40 miljoen van de in totaal beschikbaar gestelde 5,04 miljard voor de agrarische sector overgeheveld naar de begroting van LVVN. Hiermee wordt een start gemaakt met het invulling geven aan de ambities uit het Hoofdlijnenakkoord. Met deze middelen worden onder andere maatregelen genomen voor de verlichting van de mestmarkt (15 miljoen euro), waaronder het stimuleren van mestverwerking en export. Daarnaast worden middelen beschikbaar gesteld voor natuurmonitoring (8 miljoen euro), het opstarten van ontwikkeling en uitrol doelsturing (8 miljoen euro), het stimuleren van innovatie in de visserijsector (4,5 miljoen euro), het starten van een investeringsprogramma robots naar de boerenpraktijk en een nationaal programma experimenteerlocaties voor innovatie (3,5 miljoen euro.) en het uitvoeren van pilots naar een dierwaardige veehouderij (1 miljoen euro).

Overige Intensiveringen

De overige intensiveringen betreffen het opvangen van de SPUK-taakstelling, die onder «ombuigingen» verder wordt toegelicht.

Ombuigingen

26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid

In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat wordt bezuinigd op het apparaat van de Rijksoverheid. Voor LVVN betekent dit dat er in 2025 11 miljoen euro wordt omgebogen op het apparaatsbudget, oplopend tot 40 miljoen euro in 2029.

29. SPUK naar GF en PF met 10% budgetkorting

In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat vanaf 2026 de specifieke uitkeringen worden overgeheveld naar het Gemeente- of Provinciefonds met een budgetkorting van 10 procent. Voor LVVN betekent dit dat in 2026 57 miljoen euro wordt omgebogen op de specifieke uitkeringen, en vanaf 2027 structureel 22 miljoen euro.

35. Verlaging non-ODA middelen

In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat het budget voor non-ODA wordt aangepast op de schuivende verhoudingen in de wereld. Voor LVVN betekent dit in 2025 een ombuiging van 3 miljoen euro, oplopend tot 9 miljoen euro in 2029.

40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed

In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat rijksbreed wordt bezuinigd op subsidies. Voor LVVN betekent dit dat in 2025 48 miljoen euro wordt omgebogen op het subsidiebudget, oplopend tot 74 miljoen euro in 2029.

Kasschuiven

WEcR 1 en 2

Specifieke uitkeringen voor de goedgekeurde provinciale maatregelenpakketen uit WEcR 1 en WEcR 2 worden voor een deel al in 2024 beschikt in plaats van in 2025. Het benodigde budget wordt daarom naar 2024 geschoven.

SPUK Programma Natuur

De Regeling SPUK Programma Natuur is in juni 2024 gepubliceerd. Er worden meer middelen in 2024 en 2027 aan de provincies beschikt, wat ten koste gaat van de betalingen in 2025 en 2026.

Graslandsubsidie mestpakket

Om het budget voor de verhoging van de subsidie Behoud grasland bij afbouw derogatie in het juiste kasritme te zetten is 69 miljoen euro uit 2026 naar 2024 (26 miljoen euro) en 2025 (43 miljoen euro) geschoven. Deze kasschuif is reeds verwerkt via Nota van Wijziging op de eerste suppletoire begroting.

Natuurherstelverordening

Met deze kasschuif worden de middelen voor het opstellen van het Natuurherstelplan in het verwachte kasritme gezet.

Subsidiemodules Brongerichte verduurzaming en managementafspraken

Er wordt gewerkt aan de voorbereidingen voor een openstelling van de Subsidiemodules Brongerichte verduurzaming en managementafspraken (Sbv) investeringsmodule binnen de aanpak piekbelasting. Bij openstelling in het najaar van 2024, vindt beschikking en bevoorschotting na 31 december 2024 plaats. De middelen voor 2024 worden daarom doorgeschoven naar latere jaren voor een volgende openstelling.

Gebiedsgerichte maatregelen voor provincies

De middelen die worden gereserveerd voor gebiedsgerichte maatregelen voor provincies worden, nadat het toetsproces is doorlopen en besluitvorming in de RFL en MR heeft plaatsgevonden, in 2025 uitgekeerd. Met deze kasschuif worden de middelen in het juiste kasritme gezet.

PAS-melders

Voor de SPUK PAS-Melders ligt er een opgave in zowel 2024 als 2025. In 2025 zal de vrijstelling van handhaving gaan vervallen en zullen de meeste PAS-melders een oplossing moeten hebben. Aangezien de verwachting is dat de provincies in 2024 niet voor 150 miljoen euro aan legalisatieplannen kunnen aanleveren, wordt met deze kasschuif 50 miljoen naar 2025 geschoven.

Nationale Grondbank

Door vertragingen in de uitvoering worden aankopen van de Nationale Grondbank die geraamd waren in 2024 pas in 2025 en 2026 afgerond. Bijbehorend aankoopbudget wordt herverdeeld op basis van deze nieuwe raming.

Maatregel Gebiedsgerichte Beëindiging

De kasschuif ziet toe op de gebiedsgerichte opkoop van veehouderijen door provincies, als onderdeel van de Maatregel Gebiedsgerichte Beëindiging (MGB). Het notificatietraject in Brussel levert veel vertraging op waardoor de middelen niet meer in 2024 tot besteding kunnen komen.

Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties

Er wordt gewerkt aan de voorbereidingen voor een openstelling van de Subsidiemodules Brongerichte verduurzaming en managementafspraken (Sbv) investeringsmodule binnen de aanpak piekbelasting. Deze middelen zullen echter niet in 2024 tot besteding komen en worden daarom geschoven.

Overige kasschuiven

Dit betreft een verzamelmutatie van enkele kasschuiven. Met deze schuiven wordt het kasritme aangepast voor onder andere middelenvoor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, ammoniakemissie en landelijke verplaatsingsregeling veehouderijen met piekbelasting. Ook vinden er kasschuiven plaats voor de warmtenetten glastuinbouw, SPUK visgemeenschappen en biologische landbouw.

Overboekingen met andere begrotingen

Dit betreft verschillende overboekingen met andere departementen, waarvan een overboeking van 142 miljoen euro naar het Provinciefonds voor het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) de grootste is.

Technisch

Dit betreft een groot aantal herschikkingen van budget binnen de LVVN-begroting. Daarnaast wordt 12 miljoen euro gedesaldeerd en ingezet voor het oplossen van kleine problematiek binnen de LVVN-begroting.

Ontvangsten

Door de bezuiniging op het ambtenarenapparaat zal LVVN minder medewerkers detacheren. Dat heeft als gevolg dat de ontvangsten van andere organisaties voor detacheringen ook zullen afnemen met duizend euro per jaar, vanaf 2027.

Plafondcorrecties

De gronden die door de NGB worden verworven in 2026 en 2027 (ter waarde van 72 miljoen euro) worden verkocht in 2027 en 2028. De verkoopopbrengsten worden hiermee aan de aankoopwaarde gelijkgezet.

Technisch

Dit betreft een aantal ontvangsten, waarvan een ontvangst van 10 miljoen euro uit de provincie Limburg de grootste is. Dit budget komt terug omdat Limburg achteraf niet bleek te voldoen aan de vereisten van de Regeling provinciale maatregelen PAS-melders, waardoor zij het voorschot dat zij ontvangen hadden terug moesten betalen. Dit budget wordt gedesaldeerd voor het oplossen kleine problematiek binnen de LVVN-begroting.

Licence