Het uitgavenkader laat een onderschrijding van 1,4 miljard euro zien; zie tabel 2.1.

Het kader Rijksbegroting in enge zin (RBG-eng) heeft op dit moment een onderschrijding van 3,0 miljard euro, terwijl het kader Sociale Zekerheid en Arbeidsmarkt (SZA) en het Budgettair Kader Zorg (BKZ) een overschrijding laten zien van respectievelijk 0,4 en 1,2 miljard euro. Onderstaand wordt per budgetdisciplinesector een overzicht gegeven van de mutaties sinds Miljoenennota 2013.

Rijksbegroting in enge zin

Tabel 2.2 geeft de uitgavenontwikkeling onder het kader RBG-eng weer sinds Miljoenennota 2013. Onder het kader RBG-eng is de onderschrijding met 1,1 miljard euro toegenomen. Op dit moment bedraagt de onderschrijding 3,0 miljard euro.

Op diverse begrotingen vindt onderuitputting plaats. Dit is als volgt verdeeld over de verschillende departementale begrotingen.

De Verticale Toelichting (VT) in bijlage 3 geeft een overzicht van en een toelichting op deze onderuitputting.

De EU-afdrachten voor 2012 zijn met ruim 0,4 miljard euro neerwaarts bijgesteld. Deze bijstelling heeft drie oorzaken. Ten eerste is tot op heden geen overeenstemming bereikt tussen de Raad en het Europees Parlement over een additionele EU-begroting à 6 miljard euro netto (9 miljard euro meer uitgaven en 3 miljard euro meer ontvangsten). Alleen de extra uitgaven voor het solidariteitsfonds à 700 miljoen euro zijn goedgekeurd. Daarmee komen de in de begroting geraamde afdrachten voor dit jaar waarin reeds een additionele EU-begroting voorzien was, 268 miljoen euro lager uit. Ten tweede heeft Nederland in de periode november 2011 tot en met oktober 2012 minder douanerechten geïnd dan eerder werd verondersteld. Omdat de afdracht van douanerechten twee maanden achterlopen bij de inningsdatum, leidt dit tot een meevaller van 46 miljoen euro in begrotingsjaar 2012. Ten derde krijgt Nederland in december ruim 100 miljoen euro teruggestort uit Brussel, vanwege statistische correcties op de btw- en bni-grondslagen over de jaren 1995–2011.

De langstudeerdersmaatregel wordt voor studenten teruggedraaid met terugwerkende kracht vanaf 1 september 2012. Hoger onderwijsinstellingen zijn verzocht om te stoppen met de inning van het verhoogd collegegeld en het reeds geïnde verhoogd collegegeld terug te betalen. De middelen die voor het terugdraaien van de maatregel kunnen worden ingezet voor 2012–2013 stonden nu volledig op 2013. Om de betreffende korting op de rijksbijdrage in 2012 ongedaan te maken, is dus een kasschuif van 2013 naar 2012 nodig.

De post overig bestaat uit een aantal kleine posten, zoals enkele generale mee- en tegenvallers en kasschuiven.

Sociale zekerheid en arbeidsmarkt

Tabel 2.4 geeft de uitgavenontwikkeling onder het SZA-kader weer sinds Miljoenennota 2013. De overschrijding van het SZA-kader is met 0,3 miljard euro teruggelopen en bedraagt nu 0,4 miljard euro.

Op basis van uitvoeringsinformatie van het UWV over het eerste halfjaar van 2012 worden de geraamde uitgaven aan de WW verlaagd met circa 170 miljoen euro. Rekening houdend met de tegenvallende realisatiecijfers in het derde kwartaal van 2012, is niet de volledige neerwaartse bijstelling van het volume uit de uitvoeringsinformatie van het UWV overgenomen. Ook de verwachte uitgaven aan zwangerschaps- en bevallingsverlof (WAZO) en de Ziektewet (ZW) worden op basis van uitvoeringsinformatie neerwaarts bijgesteld, met ongeveer 130 miljoen euro. De geraamde uitgaven aan de Toeslagenwet zijn op basis van uitvoeringsinformatie juist opwaarts bijgesteld met ongeveer 80 miljoen euro. De verwachte uitgaven aan de kinderopvangtoeslag zijn op basis van realisatiecijfers van de belastingdienst met 50 miljoen euro verlaagd. De post overig bevat verscheidene kleine bijstellingen waaronder een kleine meevaller op de kinderbijslag en de invulling van de in=uittaakstelling, per saldo 0,0 miljard euro.

Budgettair Kader Zorg

Tabel 2.5 laat de uitgavenontwikkeling onder het kader Zorg zien sinds Miljoenennota 2013. De overschrijding van het kader Zorg bedraagt 1,2 miljard euro.

De voorlopige realisatiecijfers over de uitgaven 2012, die in oktober door het CVZ zijn opgeleverd, geven geen aanleiding tot bijstelling van het beeld zoals gepresenteerd in de Miljoenennota 2013. De overschrijding van het Budgettair Kader Zorg is mede daarom, afgerond op miljarden, niet gewijzigd ten opzichte van de overschrijding bij Miljoenennota 2013.

Mutaties niet relevant voor het kader

Tabel 2.6 geeft een overzicht van de mutaties die niet relevant zijn voor het uitgavenkader.

De raming voor de aardgasbaten is opwaarts bijgesteld met 0,1 miljard euro naar aanleiding van een hoger verwacht productievolume en een gunstige commerciële ontwikkeling bij de verkoop van Nederlands aardgas.

Na een boedeluitkering uit de failliete IJslandse bank Landsbanki in december 2011 (443 miljoen euro) en een uitkering in mei 2012 (197,3 miljoen euro) is er nu een derde uitkering van ruim 93,5 miljoen euro ontvangen. Er is nu ongeveer 734 miljoen euro binnengekomen op een totale uitkering in 2008/2009 van 1,428 miljard euro (≈50%). De verwachting van IJsland is dat de boedel uiteindelijk toereikend zal zijn voor een volledige recuperatie van de hoofdsom.

Bij de rente-uitgaven in de begroting van de staatsschuld is een eenmalige mutatie van 452 miljoen euro opgenomen die betrekking heeft op 2009, 2010 en 2011 en heeft daarmee geen gevolgen voor het EMU-saldo 2012. Deze mutatie betreft een administratieve correctie en wordt verder toegelicht in de tweede suppletoire begroting van IX-A.