Corona

In deze Najaarsnota worden de coronagerelateerde uitgaven in totaal met 2,1 miljard euro naar beneden bijgesteld. De totaal geraamde coronauitgaven in 2022 komen daarmee uit op 13,3 miljard euro. De coronagerelateerde uitgaven zijn niet gedekt ten koste van reguliere uitgaven, maar hebben geleid tot een stijging van het begrotingstekort en de overheidsschuld. Het plaatsen van de coronagerelateerde uitgaven buiten de begrotingskaders is een uitzonderlijke keuze, die het vorige kabinet bewust heeft gemaakt vanwege het unieke karakter van deze crisis. Lagere uitgaven aan de steunmaatregelen leveren hierdoor ook geen ruimte op voor reguliere uitgaven.

In bijlage 3 is een actueel budgettair overzicht van de nood- en steunpakketten opgenomen. Ook is een gedetailleerd overzicht van de overheidsfinanciën in coronatijd terug te vinden op www.rijksfinancien.nl/overheidsfinancien-coronatijd.

Oekraïne

In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de uitgavenmutaties die zijn opgetreden sinds de Miljoenennota. De totale geraamde uitgaven gerelateerd aan de oorlog in Oekraïne komen uit op 4,5 miljard euro. Budgettair worden de geraamde uitgaven en ontvangsten buiten het uitgavenplafond verwerkt. Uitzondering hierop zijn de kosten die vanuit bestaande budgetten specifiek zijn gedekt. Zie voor een volledig overzicht bijlage 4 van deze Najaarsnota.

Winterization Oekraïne

Het kabinet heeft besloten om 162 miljoen euro in 2022 bij te dragen aan het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization) door de borging van elektriciteit en warmte voor bedrijven en huishoudens.

Gemeentelijke en particuliere opvang

Gemeenten hebben in 2022 fors meer voorschotten aangevraagd dan verwacht voor de realisatie van gemeentelijke en particuliere opvang. Dit leidt tot hogere uitgaven van 350 miljoen euro. De definitieve bijdrage aan de gemeenten wordt middels nacalculatie bepaald op basis van de daadwerkelijke kosten.

Defensiefonds Verenigd Koninkrijk (IFU)

Het kabinet wil bijdragen aan de oprichting van het International Fund for Ukraine (IFU) onder leiding van het Verenigd Koninkrijk door middel van een initiële inleg van 100 miljoen euro ten laste van het generale beeld. Het IFU is bedoeld voor het gezamenlijk aanschaffen van (zwaar) Defensiematerieel ter ondersteuning van Oekraïne. Met gezamenlijke inkoop kan een voorrangspositie worden afgedwongen bij wapenleveranciers, waardoor snelle levering kan plaatsvinden aan de Oekraïense krijgsmacht.

Kindregelingen

De uitgaven aan de kindregelingen op het terrein van SZW voor Oekraïense ontheemden vallen 39 miljoen euro lager uit dan verwacht. Het gebruik door Oekraïense ontheemden van de kinderopvangtoeslag, het kindgebonden budget en de kinderbijslag is aanzienlijk lager dan eerder werd ingeschat.

Werktijdverkorting

Door de oorlog in Oekraïne werd verwacht dat meer bedrijven aanspraak zouden maken op de regeling werktijdverkorting. Daarom was bij de eerste suppletoire begroting 2022 budget hiervoor toegevoegd aan de begroting van SZW. Het blijkt echter dat het gebruik van de regeling werktijdverkorting niet is toegenomen. Het budget wordt daarom weer afgeboekt.

Zorg aan onverzekerden (SOV)

Op basis van nieuwe prognoses van het CAK verwacht het kabinet dat de zorgkosten voor Oekraïense ontheemden via de SOV-regeling uitkomen op 25 miljoen euro. Dit is aanzienlijk lager dan de eerdere verwachting van 47 miljoen euro. Redenen hiervoor zijn o.a. de invoering van de RMO en het lagere aantal medische evacuaties.

Overig

Dit is een post met diverse mutaties. Defensie verleent o.a. steun aan Oekraïne door het leveren van militaire goederen. Hiervoor is 11 miljoen euro toegevoegd aan de begroting van Defensie.