Deze Najaarsnota geeft de laatste stand van zaken van de uitgaven en inkomsten voor het begrotingsjaar 2023. Het gaat hierbij om de wijzigingen die zich hebben voorgedaan in 2023 na de Miljoenennota 2024 en die in de incidentele suppletoire begrotingen (ISB’s) op Prinsjesdag zijn gepresenteerd. Dit jaar zijn voor het eerst de Prinsjesdag ISB's opgesteld. Met deze ISB’s wordt het handelsperspectief van departementen vergroot om sneller dan voorheen op rechtmatige wijze te kunnen beschikken over geautoriseerde budgetten ter uitvoering van het beleid in het lopende begrotingsjaar 2023. Het EMU-saldo 2023 is bij de Najaarsnota ‒ 1,8% bbp. Dit is een verslechtering van ‒ 0,2% in 2023 ten opzichte van de Miljoenennota 2024.
Naast de Najaarsnota worden ook de daarmee samenhangende tweede suppletoire begrotingswetten aangeboden aan de Tweede Kamer waarin de Kamer geïnformeerd wordt over de uitvoeringsmutaties behorend bij het lopend beleid. Zoals artikel 2.27, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 voorschrijft zullen de departementen lopend beleid terughoudend in uitvoering nemen zolang de suppletoire begrotingsstaten nog niet tot wet zijn verheven en in werking zijn. De tweede suppletoire begrotingswetten zijn de laatste reguliere mogelijkheid voor het kabinet om voor het begrotingsjaar 2023 mutaties aan de Tweede Kamer voor te leggen.
Leeswijzer
Paragraaf 2 geeft een toelichting op de verandering in de uitgaven in 2023 onder het uitgavenplafond sinds de Miljoenennota 2024. Hierbij wordt een overzicht van de totale stand van de uitgaven onder het uitgavenplafond gepresenteerd. Vervolgens worden per deelplafond de plafondtoetsen gemaakt en de uitgavenmutaties toegelicht. Daarnaast wordt de onderuitputting per begroting gepresenteerd en toegelicht, gevolgd door een update over uitgaven aan Oekraïne. In paragraaf 3 wordt het inkomstenbeeld gepresenteerd, met ook hierbij de bijstellingen sinds de Miljoenennota 2024. In paragraaf 4 wordt het effect van de wijzigingen in inkomsten en uitgaven op het overheidssaldo en de overheidsschuld behandeld. In paragraaf 5 wordt ten slotte een totaaloverzicht gegeven van de belangrijkste budgettaire gegevens voor het jaar 2023.
Deze Najaarsnota kent zeven bijlagen. Bijlage 1 bevat de Verticale toelichting. In bijlage 2 wordt de actuele stand van de coronagerelateerde uitgaven gepresenteerd. Bijlage 3 geeft een overzicht weer van de uitgaven gerelateerd aan de oorlog in Oekraïne. Bijlage 4 toont een volledig overzicht van de belasting- en premieontvangsten. In bijlage 5 wordt een overzicht gegeven van de Coalitieakkoordmiddelen op de Aanvullende Post. Bijlage 6 geeft een uitgebreid overzicht van de uitgaven gerelateerd aan het herstel van de Toeslagenaffaire en tot slot geeft bijlage 7 de uitgaven voor schade/versterken in Groningen.