Overzicht beslisnota's

Bij de informatievoorziening aan de Kamer gaat het erom het parlement tijdig te voorzien van objectieve, accurate en betrouwbare informatie. Het openbaar maken van ambtelijke beslisnota’s heeft als doel daar een wezenlijke bijdrage aan te leveren. Daarmee wordt inzicht geboden in de afwegingen achter de besluitvorming: de feiten, óók de feiten die mogelijk soms niet goed uitkomen, de risico’s, de alternatieven en de argumenten pro en contra worden openbaar. Op deze manier wordt helder hoe een beslissing tot stand is gekomen en wordt de besluitvorming voor het parlement beter navolgbaar. Op deze pagina bieden we nadere uitleg over actieve openbaarmaking van beslisnota's en een overzicht van de beslisnota's bij de stukken op Rijksfinancien.nl.

Per 1 juli 2021 is er een start gemaakt met actieve openbaarmaking door bij bepaalde categorieën van stukken die aan de Kamer worden gezonden de inhoudelijke ‘beslisnota’ of een set beslisnota’s openbaar te maken. Per Prinsjesdag 2022 betreft het alle kamerstukken. Het gaat om de onderliggende nota(‘s) die de bewindspersoon heeft gebruikt om te besluiten over het te verzenden stuk aan de Kamer. In een ‘beslisnota’ zijn de overwegingen, alternatieven, relevante feiten en risico’s nogmaals op een rij gezet voor de bewindspersoon. Door juist deze beslisnota openbaar te maken wordt inzichtelijk en navolgbaar op welke manier beslissingen zijn gemaakt.

Het kabinet heeft in de kabinetsreactie op het rapport van de POK aangekondigd de grond ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ niet langer te hanteren als invulling van de weigeringsgrond ‘belang van de staat’ uit artikel 68 Grondwet. Dit betekent dat ambtelijke analyses van het beleid in beslisnota’s openbaar met de Kamer worden gedeeld. Het gaat om adviezen, visies, standpunten, overwegingen, prognoses, beleidsalternatieven, de gevolgen van een bepaald beleidsalternatief of andere onderdelen met een overwegend objectief karakter.

Dit neemt niet weg dat er ook informatie in de nota’s wordt aangeboden aan de bewindspersonen, die niet openbaar kan worden. De hieronder genoemde aspecten spelen een rol bij de uitleg van de weigeringsgrond ‘het belang van de staat’ uit artikel 68 Grondwet. Als informatie in strijd is met ‘het belang van de staat’, bestaat er geen verplichting om informatie te verstrekken, gelet op de risico’s.

De volgende aspecten kunnen een reden vormen om informatie ‘in het belang van de staat’ niet openbaar te maken:

• Veiligheid van de staat;
• Inlichtingen over stukken die figureren in strafrechtelijk onderzoek of dat hebben gedaan;
• Belang van inspectie, controle en toezicht;
• Vertrouwelijk verstrekte bedrijfsinformatie;
• Bescherming persoonlijke levenssfeer;
• Internationale en diplomatieke belangen;
• Financiële en economische belangen van de staat;
• Lopende onderhandelingen;
• Procesbelang van de staat;
• Eenheid van de Kroon;
• Eenheid van kabinetsbeleid;
• Gevraagde gegevens vallen onder een wettelijke geheimhoudingsplicht;
• Er zijn afspraken over behandeling van gevraagde gegevens.

Bron: Beleidslijn actieve openbaarmaking

Meer informatie over dit onderwerp is te vinden op: Openbaarmaking en informatiehuishouding | Projecten | Rijksprogramma voor Duurzaam Digitale Informatiehuishouding

Verschillende stukken met onderliggende advisering over de Voorjaarsnota 2022. Deze worden aangeboden conform de beleidslijn actieve openbaarmaking. Deze zijn opgesplitst in twee pakketten: de beslisnota's en de advisering over de inkomsten en vierhoek.

Het pakket Belastingplan bestond in 2022 uit twee verzamelwetsvoorstellen (Belastingplan 2022, Overige fiscale maatregelen 2022) en uit vier losse wetsvoorstellen (de Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten, de Wet delegatiebepalingen tegemoetkoming schrijnende gevallen, de Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking en het wetsvoorstel verlaging tarief en maandelijks aanpassen verhuurderheffing). Het aantal onderliggende beslisnota’s is omvangrijk. Het stuk begint met een leeswijzer om de lezer een overzichtelijke weergave te geven.