Versterken opvoeding: opvoeddebatten
Met het Opvoeddebat is gedurende anderhalf jaar een impuls gegeven aan het bespreekbaar maken van opvoeding en het organiseren van bijeenkomsten met ouders en andere opvoeders. Het Opvoeddebat is gevoerd langs drie lijnen:
1. de Opvoedestafette om regionale initiatieven tot ontplooiing te brengen en te stimuleren. Vanuit de Opvoedestafette zijn 20 opvoeddebatten door het hele land ondersteund en gevolgd. Deelnemers waren ouders, professionals en jongeren. De debatten werden lokaal ingevuld: de ene gemeente koos voor een «week van de opvoeding», bestaande uit meerdere activiteiten, een andere gemeente koos voor één specifieke debatdag. Alle kennis en ervaring is gebundeld in de digitale inspiratiebundel (www.opvoeddebat.nl);
2. Landelijke aandacht voor opvoeding bestaande uit: diverse onderzoeken, landelijke bijeenkomsten, de website www.opvoeddebat.nl en het genereren van publiciteit rond het thema opvoeden. Het thema «vaders en opvoeden» is bij een grote groep vaders onder de aandacht gebracht met de uitgave van de vaderdagspecial (hiervan werden ruim 200 000 exemplaren verzonden via de bladen J/M en Voetbal International);
3. het Online Opvoeddebat, gestart in februari 2010 met thema’s, opiniepeilingen en stellingen om zoveel mogelijk burgers te betrekken bij het Opvoeddebat. Het Online Opvoeddebat was een klein jaar actief en trok maandelijks gemiddeld 6 000 bezoekers.
In 2010 is ook de handreiking «Scheiden en de zorg voor de kinderen» gereed gekomen. Deze handreiking stelt gemeenten, en in het verlengde hiervan de professionals binnen de CJG’s, in staat een ondersteuningsaanbod voor ouders en kinderen te ontwikkelen die met scheiding te maken (dreigen te) krijgen. Deze handreiking is in juni 2010 aan de wethouders van alle gemeenten gestuurd.
Daarnaast is in 2010 opdracht gegeven voor het ontwikkelen van een digitale handreiking relatieondersteunend aanbod, die bedoeld is om beleidsmedewerkers van gemeenten en professionals binnen CJG’s te ondersteunen in het invullen van hun zorgaanbod bij relatieondersteuning en conflicthantering. Deze handreiking zal in de loop van het voorjaar van 2011 gereed zijn.
Gedurende anderhalf jaar is een impuls gegeven aan het bespreekbaar maken van opvoeding en het organiseren van bijeenkomsten met ouders en andere opvoeders. De website www.opvoeddebat.nl is geadopteerd door het Nederlands Jeugdinstituut en de opbrengsten van het debat krijgen een vervolg in de verdere ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin. De Tweede Kamer is bij brief van 3 september 2010 (TK 30 512, nr. 17) geïnformeerd over de voortgang van het Opvoeddebat.
Meer tijd voor het gezin
In 2010 zijn de trajecten uit de Gezinsnota van 2008 afgerond. Ten aanzien van het keurmerk gezinsvriendelijke werkgever is in 2010 een verkenning uitgevoerd naar het draagvlak onder bedrijven, werknemers- en werkgeversorganisaties. Naar aanleiding hiervan is besloten het keurmerk te verbreden en de werk/privé-balans centraal te stellen. Het ministerie van OCW neemt de doorontwikkeling van het keurmerk over. Aangezien de Rijksoverheid zelf een van de grootste werkgevers van Nederland is en daarmee een voorbeeldrol heeft, is in 2010 in samenwerking met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de gezinsvriendelijkheid van de Rijksoverheid onderzocht. De Tweede Kamer is bij brief van 6 september 2010 over de resultaten geïnformeerd (TK 30 420, nr. 155).
In 2010 zijn ook de belemmeringen onderzocht die mannen ervaren bij de combinatie van gezin en werk. Anders dan vrouwen ervaren mannen de belemmering dat het niet als vanzelfsprekend wordt gezien dat zij gezin en werk combineren. De Tweede Kamer is bij brief van 17 december 2010 over de uitkomsten geïnformeerd (TK 26 447, nr. 56).
In 2010 is vanuit vele invalshoeken aandacht gegeven aan andere manieren van werken. Het nieuwe werken kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan het vergemakkelijken van het combineren van gezin en werk. Samen met het ministerie van OCW is opdracht gegeven voor een opinieonderzoek ten behoeve van de «week van het nieuwe werken» die van 8 tot 14 november 2010 heeft plaatsgevonden.
Investeren in Gezinnen: de kinderregelingen
Met het oog op vereenvoudiging van de kinderregelingen, is de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (WTOS) in 2010 gedeeltelijk geïntegreerd met het kindgebonden budget. Ook is in 2010 de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) gewijzigd waardoor aangesloten wordt bij bepalingen van de leerplichtwet. Daarnaast zijn in de kinderregelingen ombuigingsmaatregelen voor de jaren 2009–2011 ingevoerd. In 2010 is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend om het recht op kinderbijslag (en eventueel kindgebonden budget) te beëindigen als een kind uit huis geplaatst is. Het voorstel dat het mogelijk maakt om de kinderbijslag op te schorten om te bevorderen dat de ouders een schriftelijke aanwijzing in het kader van een ondertoezichtstelling opvolgen is niet ingediend bij de Tweede Kamer. Dit vanwege een negatief advies van de Raad van State.
Gezinnen blijvend op de kaart
In 2010 is een traject gestart om de gezins- en kindvriendelijkheid van gemeenten te stimuleren. Hiertoe is een prijs uitgeschreven waarvoor 41 kind- en gezinsvriendelijke initiatieven op het gebied van sociale verbanden, openbare ruimte, balans gezin en werk, of een combinatie hiervan genomineerd zijn. In de zomer van 2011 zullen de winnaars bekend worden gemaakt. De meest inspirerende initiatieven zullen worden gebundeld en worden verspreid.
De OESO-studie naar gezinnen in 2030, zal in 2011 beschikbaar komen.
Kinderrechten en Europees Jeugdbeleid
De rechten van kinderen – die zijn verankerd in het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind – zijn uitgangspunt van het jeugdbeleid (zowel nationaal als internationaal). In Europees verband kunnen we van elkaar leren, cijfers verzamelen en informatie uitwisselen. Behaalde resultaten in 2010 zijn:
– Aanvaarding initiatiefwetsvoorstel Kinderombudsman door de Eerste Kamer (juni 2010). De Kinderombudsman heeft als taak de bekendheid met kinderrechten te vergroten bij burgers en professionals én het naleven van kinderrechten te bevorderen. De Kinderombudsman gaat begin 2011 van start. Het ministerie van VWS draagt bij aan de structurele financiering van € 1,5 miljoen per jaar.
– In november 2009 is een nieuwe Europese samenwerkingsstrategie voor de periode 2010–2018 vastgesteld. Tijdens het voorzitterschap van Spanje en België in 2010 is hieraan invulling gegeven met uitwisseling van kennis over sociale inclusie van jongeren respectievelijk de meerwaarde van het jeugdwerk.
– Openbaarmaking van het Jaarbericht Kinderrechten 2010 tijdens Kleine Prinsjesdag in de Ridderzaal (september 2010).
Jeugdparticipatie
In 2010 is een vervolg gegeven aan de impuls om de pedagogische civil society te vergroten door gezinnen en jongeren te stimuleren zich vrijwillig in te zetten op terreinen van opvoeden en opgroeien. Dit in navolging van de motie Slob (TK 31 700, nr. 17). Verschillende nieuwe praktijkprojecten zijn gestart en in december 2010 verscheen een inspirerend magazine voor onder andere gemeenten, welzijnswerk, vrijwilligersorganisaties en CJG’s over vrijwillige inzet en actief burgerschap.
In 2010 heeft de Nationale Jeugdraad (NJR) het stokje overgenomen van Rotterdam Europese Jongerenhoofdstad 2009 om de goede voorbeelden die in 2009 in Rotterdam zijn gegenereerd te verspreiden over Nederlandse gemeenten die zoeken naar inspiratie voor hun lokale jeugdparticipatie. Rotterdam dient als voorbeeld en de NJR biedt vanuit haar expertise samen met Rotterdam een breed ondersteuningsaanbod aan.
In november 2010 is door de staatssecretaris van VWS voor de derde keer de Jong Lokaal Bokaal uitgereikt voor het beste initiatief rond jongerenparticipatie. Dit jaar is deze bokaal uitgereikt aan de gemeente Oss. Goede voorbeelden van positief jeugdbeleid en jongerenparticipatie zijn te vinden op de website www.jonglokaalbokaal.nl.