Ondanks de economische crisis en de demissionaire status van het kabinet in een groot gedeelte van het jaar heeft het Ministerie van Economische Zaken (EZ) in 2012 veel bereikt. In dit beleidsverslag worden de acties van EZ uiteengezet. Hieronder volgen de belangrijkste resultaten van EZ in 2012. Nadere toelichting volgt in de paragrafen 1 tot en met 5.

1. Inzetten op de top en Nederland internationaal sterk positioneren.

• – In 2012 zijn met de negen topsectoren Innovatiecontracten afgesloten, om met name de private investeringen in onderzoek en ontwikkeling te verhogen.

• – De 19 Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) zijn van start gegaan. De samenwerking met decentrale overheden op het Topsectorenbeleid is versterkt en geconcretiseerd via vijf landsdelige actieagenda’s.

• – Via de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) zijn in 2012 170 buitenlandse investeringsprojecten binnengehaald. Deze waren goed voor € 930 mln aan investeringen en 5.166 arbeidsplaatsen.

• – Met de overname van NedCar door VDL en de productie van de MINI voor BMW zijn 1.500 banen voor Limburg en Nederland behouden. EZ speelde een belangrijke rol in het proces naar een nieuwe toekomst voor NedCar.

• – Internationale kansen zijn geboden voor het Nederlandse bedrijfsleven, onder meer door de organisatie van negen handelsmissies en een transitiefaciliteit voor opkomende markten.

2. Ruimte bieden aan innovatief ondernemerschap.

• – Dankzij het Programma Regeldruk Bedrijven is de administratieve lastendruk voor ondernemers conform de Voortgangsrapportage Regeldruk naar verwachting ruim 11% lager in vergelijking met 2010 (doelstelling is 10%). Dit komt neer op een besparing van naar verwachting bijna € 850 mln. En in 2012 zijn de inhoudelijke nalevingkosten met ruim € 100 mln verminderd.

• – Door middel van de Research & Development Aftrek (RDA) zijn investeringen in innovatie van 13.860 ondernemingen en zelfstandigen ondersteund.

• – Met het Innovatiekrediet MKB+ is in totaal € 52 mln bij ondernemingen gefinancierd in innovatieprojecten. In december is het fund-of-funds gelanceerd dat voor de komende jaren in totaal € 150 mln aan risicokapitaal voor snel groeiende innovatieve ondernemingen beschikbaar stelt.

• – Via EFRO-programma’s is sinds 2007 innovatie bij ruim 13.000 bedrijven gestimuleerd, zijn meer dan 3.000 starters ondersteund en is circa € 595 mln aan private investeringen gestimuleerd.

• – Door de uitgifte van frequentieruimte voor mobiele communicatie is een stimulans gegeven aan concurrentie op dat gebied. Met de veiling is het aantal beschikbare frequenties voor mobiele communicatie met 40% toegenomen en is een technisch efficiëntere verdeling tot stand gebracht.

3. Bevorderen van duurzame welvaart, met oog voor mens en natuur.

• – In 2012 is het Decentralisatieakkoord Natuur afgerond, ook financieel via de afrondingsovereenkomsten Investeringsbudget Landelijk Gebied. Het wetsvoorstel om de ILG-periode formeel af te ronden is in 2012 ingediend bij de Tweede Kamer1.

• – Het Wetsvoorstel Natuurbescherming, waarin de natuurregelgeving wordt vereenvoudigd en de decentralisatie van bevoegdheden gerealiseerd, is in 2012 bij de Tweede Kamer ingediend. Dit wetsvoorstel zal worden herzien in lijn met het Regeerakkoord.

• – De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is door de Raad van State beoordeeld als werkzaam en (juridisch) houdbaar. Het wetsvoorstel om de PAS mogelijk te maken is ook voor advies voorgelegd aan de Raad van State.

• – Het kabinet heeft in 2012 71 Green deals gesloten met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties, om duurzame projecten te stimuleren.

• – Het investeren in Biodiversiteit is gestimuleerd door de Subsidieregeling voor Biodiversiteit en Bedrijfsleven voor innovatieve ondernemers, 23 Green deals biodiversiteit en vier studies in het kader van The Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB).

• – Het nieuw opgerichte Nederlandse Contactpunt heeft het Nederlandse bedrijfsleven en andere belanghebbenden actief geïnformeerd over de OESO-richtlijnen voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en de (praktische) toepassing ervan. De implementatie is gestart.

4. Werken aan duurzame productie en ketens in land- en tuinbouw en visserij.

• – De exportwaarde van de Nederlandse agrofoodsector is 2012 gegroeid tot ruim € 75 mld. Nederland importeert voor circa € 50 mld aan landbouwproducten van de wereldmarkt, zodat een agrarisch handelsoverschot van € 25 mld resulteert.

• – Het antibioticagebruik in de veehouderij is in het eerste halfjaar van 2012 verminderd met 51% ten opzichte van het referentiejaar 2009. De reductiedoelstelling van 50% ten opzichte van 2009, vastgesteld voor 2013, is mogelijk in 2012 al gehaald.

• – De onderhandelingen in 2013 met de Europese Commissie over het Vijfde Actieprogramma Nitraatrichtlijn zijn in 2012 voorbereid. EZ werkt met I&M aan een verantwoorde mestafzet.

• – In 2012 was het doel om 6% integraal duurzame stallen te realiseren, op peildatum 1 januari was dat 4,5%. Alle sectoren laten een gestage groei zien, zij het met relatief grote verschillen tussen de sectoren. Het exacte percentage wordt bekend in voorjaar 2013.

• – Nederland, Vietnam, de Wereldbank en de Food and Agriculture Organization (FAO) hebben een succesvolle conferentie over climate smart agriculture georganiseerd in september 2012. Doel is een integrale aanpak van voedselzekerheid, gezonde voeding, klimaatverandering en groene groei, met name door publiek-private samenwerking.

• – Er is een duidelijke toename van de studenteninstroom binnen de richting levensmiddelen-technologie (topsector Agrofood). Ook liggen de inschrijvingen voor het Groen (V)MBO, HBO en WO gemiddeld hoger dan bij het overig onderwijs.

5. Werken aan een toekomstbestendige energievoorziening.

• – In maart 2012 is de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE+) met een verplichtingenbudget van € 1,7 mld opengesteld. 234 duurzame energieprojecten ontvingen een subsidiebeschikking. Het volledige budget is in de eerste fase toegekend voor een basisbedrag van maximaal € 0,07/kWh.

• – In het kader van het Topsectorenbeleid is het afgelopen jaar voor ruim € 170 mln aan projecten in energie-innovatie goedgekeurd.

• – Bij de nucleaire inrichtingen zijn stresstesten uitgevoerd, omdat veiligheid bij de toepassing van radioactieve materialen voorop staat. Implementatie van de uitkomsten van deze stresstesten vindt bij de verschillende inrichtingen in 2013 plaats.

• – In 2012 is het wetgevingstraject STROOM gestart om de gas- en elektriciteitswetgeving te stroomlijnen. De eerste tranche is aan de Tweede Kamer aangeboden.

• – Op 1 januari 2012 is de kleinschalige uitrol van de slimme meter gestart. De uitrol en de effecten van de slimme meter worden gemonitord. Begin 2013 wordt de eerste rapportage aan de Tweede Kamer aangeboden.