Algemene toelichting

Alle bedragen zijn opgenomen tegen nominale waarden en vermeld in duizenden euro’s, tenzij anders aangegeven. Relevante posten worden hieronder nader toegelicht. Hierbij is de nummering van de saldibalans aangehouden. Door afronding van bedragen op duizenden euro’s, kunnen totaaltellingen niet aansluiten bij de som der delen.

Specifieke toelichting per saldibalanspost

1. Uitgaven ten laste van de begroting

Deze post bevat de nog niet met het Ministerie van Financiën (Rijkshoofdboekhouding) verrekende begrotingsuitgaven 2016. Verrekening van de begrotingsuitgaven zal plaatsvinden nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is vastgesteld.

2. Ontvangsten ten gunste van de begroting

Deze post betreft de nog niet met het Ministerie van Financiën (Rijkshoofdboekhouding) verrekende begrotingsontvangsten 2016. Verrekening van de begrotingsontvangsten zal plaatsvinden nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is vastgesteld.

3. Liquide middelen

De liquide middelen bestaan uit de saldi op bank- en girorekeningen en bij de kasbeheerders aanwezige kasgelden.

4. Rekening-courant Rijkshoofdboekhouding

Deze post geeft de financiële verhouding met de RijksHoofdBoekhouding (RHB) weer. Er zijn drie Rekening-Courant (RC)-verhoudingen: Geïntegreerd MiddelenBeheer (GMB), het Partieel schatkistbankieren en het Agentschap. De bedragen zijn per 31 december 2016 in overeenstemming met de opgaven van de Rijkshoofdboekhouding.

6. Vorderingen buiten begrotingsverband

Deze post kan als volgt worden gespecificeerd.

Te realiseren (dis)agio

Zie voor de toelichting op de post Te realiseren agio (punt 7). Schulden buiten begrotingsverband.

Te ontvangen rente swaps

Er zijn in 2016 geen nieuwe langlopende swaps afgesloten. Doordat de rente laag staat, ontvangt de Staat op de resterende swapportefeuille per saldo rente, omdat hij een vaste rente ontvangt en momenteel een lage variabele rente betaalt.

7. Schulden buiten begrotingsverband

Deze post kan als volgt worden gespecificeerd.

Te realiseren agio

Het uitstaande saldo (€ 6,7 miljard) heeft betrekking op in het verleden gerealiseerd agio bij de uitgifte van vaste schuld. In 2016 waren de prijzen over het algemeen hoger dan in 2015 waardoor er meer agio is gerealiseerd op nieuwe uitgiftes.

Te betalen rente swaps

Er zijn geen payerswaps afgesloten in 2016 waardoor er minder rente betaald hoeft te worden op de resterende portefeuille.

Derden van het Agentschap

Het gestalde onderpand is in 2016 afgenomen doordat er voor een aanzienlijk bedrag aan receiverswaps is afgewikkeld.

8. Kas-transverschillen

Op deze rekening zijn de bedragen opgenomen welke zijn verantwoord in de uitgaven en ontvangsten, maar nog niet daadwerkelijk in de kas zijn uitgegeven en ontvangen. Deze verschillen ontstaan doordat rentebaten en rentelasten worden verantwoord op transactiebasis. Hierdoor worden transacties administratief verwerkt op het moment dat ze zich voordoen. Bij het kasstelsel is het moment van betaling en ontvangst leidend. Het verschil dat ontstaat tussen beide verantwoordingsmethoden wordt op deze rekening opgenomen. Met de registratie van rente op transactiebasis wordt aangesloten bij Europese voorschriften. Sinds 2002 wordt deze werkwijze toegepast. Dit bedrag is het saldo van alle posten in de tabellen Vorderingen buiten begrotingsverband en Schulden buiten begrotingsverband van het voorgaande jaar, behalve het gestalde onderpand dat in de post Derden van het Agentschap is opgenomen.

10. Vorderingen

Deze post kan als volgt worden gespecificeerd.

Instellingen die deelnemen aan het geïntegreerd middelenbeheer kunnen lenen. De afgesloten leningen zijn vorderingen van de Staat op de deelnemers. De vorderingen bedragen ultimo 2016 € 11,3 miljard. Aan de Agentschappen is € 6,3 miljard uitgeleend, een daling van € 0,4 miljard ten opzichte van de stand ultimo 2015. Aan RWT’s en derden is € 5,1 miljard uitgeleend, een stijging van € 0,1 miljard ten opzichte van 2015. De gewogen gemiddelde looptijd van de leningen bedraagt bij de Agentschappen circa 17,4 jaar en bij RWT’s circa 17,1 jaar. Tenslotte heeft ABN AMRO in 2016 voor € 950 miljoen een lening afgelost.

Opeisbaarheid van de vorderingen

Het volgend overzicht geeft inzicht in de mate van opeisbaarheid van de vorderingen.

11. Schulden

Deze post kan als volgt worden gespecificeerd.

Sociale fondsen

De saldi van de sociale fondsen lopen sterk uiteen, hetgeen met name toe te schrijven is aan de mate van onder- en overdekking van de desbetreffende premies. Het saldo van het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen) bedraagt – € 9,33 miljard, het saldo van het SVB (Sociale VerzekeringsBank) + € 5,67 miljard en het saldo van Zorginstituut Nederland – € 13,90 miljard. Gecumuleerd levert dit een saldo van – € 17,56 miljard op. Het saldo eind 2016 is € 5,80 miljard minder negatief dan de stand eind 2015.

Voor een specificatie naar uitgiftejaar van de stand van de vaste schuld per 31 december 2016 wordt verwezen naar onderstaand overzicht.

Propertize MTN’s

Op 27 september 2016 heeft de Nederlandse Staat de uitstaande staatsgegarandeerde schuld van Propertize overgenomen. Een met de Tweede Kamer gecommuniceerde voorwaarde voor de verkoop van Propertize was dat het risico op de door de Staat afgegeven garantie op de financiering van Propertize af moest nemen of tenminste gelijk moest blijven. Om aan deze voorwaarde te voldoen heeft de Staat de gehele uitstaande schuld van Propertize ter waarde van € 2,35 miljard overgenomen.

In de tabel hieronder wordt de schuld als gevolg van de overname van Propertize gespecificeerd.