Base description which applies to whole site

6.1. Verdieping in de BKZ-deelsectoren

In deze verdiepingsparagraaf wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen van de uitgaven onder het BKZ. Deze verdiepingsparagraaf is opgedeeld in de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). In deze paragraaf zijn de cijfers over de jaren 2014 tot en met 2017 per deelsector gepresenteerd. Dit geeft een overzichtelijker en gedetailleerder beeld van de budgettaire ontwikkelingen binnen de afzonderlijke onderdelen van de zorg. De bijstellingen zijn weergegeven ten opzichte van de ontwerpbegroting 2017. De toelichtingen zijn onderverdeeld in verschillende categorieën: autonoom, beleidsmatig en technisch.

In deze verdiepingsbijlage worden alleen de belangrijkste bijstellingen die na de tweede suppletoire begroting 2017 hebben plaatsgevonden toegelicht. Voor een meer gedetailleerde toelichting op de eerste suppletoire begroting 2017 (TK 34 730 XVI, nr. 1), de ontwerpbegroting 2018 (TK 34 775 XVI, nr. 1) en de tweede suppletoire begroting 2017 (TK 34 550 XVI, nr. 1) wordt verwezen naar de betreffende publicaties.

Als gevolg van afronding kan de som der delen in de tabellen in deze verdiepingsbijlage afwijken van het totaal.

6.1.1. Zorgverzekeringswet (Zvw)

In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Zvw in het afgelopen jaar voor de jaren 2014 tot en met 2017. In tabel 18 worden weergegeven de financiële bijstellingen in 2017 per deelsector tussen de ontwerpbegroting 2017 en het jaarverslag 2017. Het beeld voor 2017 is geactualiseerd bij de eerste suppletoire begroting 2017, de ontwerpbegroting 2018, de tweede suppletoire begroting 2017 en nu bij het jaarverslag 2017.

De opbouw van de ontwikkeling van de Zvw-uitgaven en -ontvangsten wordt na tabel 18 verder per deelsector weergegeven.

Tabel 18 Ontwikkeling van de Zvw-uitgaven en -ontvangsten per deelsector (bedragen x € 1 miljoen)
 

Ontwerpbegroting

Bijstellingen

Stand Jaarverslag

2017

2017

2017

Eerstelijnszorg

5.503,2

– 30,2

5.473,0

Huisartsenzorg

2.857,8

– 142,9

2.714,9

Multidisciplinaire zorgverlening

471,6

112,6

584,1

Tandheelkundige zorg

727,5

19,6

747,1

Paramedische zorg

723,8

19,3

743,1

Verloskunde

226,0

0,8

226,8

Kraamzorg

319,7

– 18,3

301,4

Zintuiglijk gehandicapten

176,9

– 21,3

155,5

       

Tweedelijnszorg

23.559,2

642,9

24.202,2

Medisch-specialistische zorg

21.335,6

620,1

21.955,7

Geriatrische revalidatiezorg en eerstelijns verblijf

976,7

37,5

1.014,2

Beschikbaarheidbijdrage academische zorg

663,1

8,9

672,0

Beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg

52,9

– 14,2

38,8

Beschikbaarheidbijdragen overig medische-specialistische zorg

89,1

– 5,3

83,8

Garantieregeling kapitaallasten

0,0

0,0

0,0

Overig curatieve zorg

441,8

– 4,0

437,9

       

Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg

3.807,9

– 247,8

3.560,1

Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg

3.807,9

– 247,8

3.560,1

       

Genees- en hulpmiddelen

6.445,7

– 398,2

6.047,5

Farmaceutische hulp

4.840,6

– 249,5

4.591,1

Hulpmiddelen

1.605,1

– 148,7

1.456,4

       

Wijkverpleging

3.612,8

– 189,8

3.423,0

Wijkverpleging

3.612,8

– 189,8

3.423,0

       

Ziekenvervoer

710,2

– 43,6

666,7

Ambulancevervoer

591,8

– 31,9

559,8

Overig ziekenvervoer

118,5

– 11,6

106,9

       

Opleidingen

1.293,5

17,9

1.311,3

Beschikbaarheidbijdrage opleidingen Zvw

1.293,5

17,9

1.311,3

       

Grensoverschrijdende zorg

775,7

– 82,6

693,0

Grensoverschrijdende zorg

775,7

– 82,6

693,0

       

Nominaal en onverdeeld

748,0

– 748,0

0,0

Nominaal en onverdeeld

748,0

– 748,0

0,0

       

Bruto Zvw-uitgaven

46.456,2

– 1.079,3

45.376,9

Eigen betalingen Zvw

3.187,1

0,0

3.187,1

Zvw-ontvangsten

3.187,1

0,0

3.187,1

Netto Zvw-uitgaven

43.269,0

– 1.079,3

42.189,7

Bron: VWS op basis van gegevens Zorginstituut over (voorlopige) financieringslasten Zvw en Wlz en NZa-gegevens over de productieafspraken en (voorlopige) realisaties.

In figuur 9 is de samenstelling van de bruto Zvw-uitgaven per sector weergegeven voor het jaar 2017.

Figuur 9: Bruto uitgaven Zorgverzekeringswet 2017

Figuur 9: Bruto uitgaven Zorgverzekeringswet 2017
Huisartsen (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

2.552,9

2.581,8

2.781,0

2.857,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 1,8

– 20,1

– 137,5

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

66,4

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,3

– 0,5

1,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 1,5

– 7,4

– 209,2

Totaal bijstellingen

– 1,5

– 22,1

– 143,9

– 142,9

Stand jaarverslag 2017

2.551,4

2.559,7

2.637,1

2.714,9

         

Deze sector bevat de huisartsenzorg. De uitgaven bestaan uit vergoedingen voor inschrijftarieven, consulttarieven, avond- nacht en weekenddiensten, overige tarieven, bijzondere betalingen, resultaatbeloning & zorgvernieuwing huisartsen, verloskundige hulp door huisartsen en het deel van de kwaliteitsgelden dat betrekking heeft op ondersteuning van de eerstelijnszorg.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 1,5

– 7,4

– 209,2

In lijn met de realisatie in voorgaande jaren is er ook in 2017 sprake van een forse onderschrijding. Deze onderschrijding is in lijn met voorgaande jaren; er is elk jaar wel sprake van een substantiële groei van de uitgaven, maar het uitgavenniveau is lager dan het beschikbare kader. De onderschrijding moet ook in samenhang worden gezien met de overschrijding op de sector multidisciplinaire zorgverlening (€ 102 miljoen), waar de mogelijkheden groter zijn om meer zorg te leveren. Per saldo is in totaliteit sprake van een onderschrijding van circa € 107 miljoen.

       
Multidisciplinaire zorgverlening (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

458,3

468,9

460,4

471,6

Bijstellingen jaarverslag 2016

3,3

– 2,5

70,4

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

10,9

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 9,7

2,3

1,2

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 5,9

2,1

101,6

Totaal bijstellingen

– 6,4

– 6,1

73,7

112,6

Stand jaarverslag 2017

451,9

462,8

534,1

584,1

         

De multidisciplinaire zorgverlening (MDZ) betreft ketenzorg en geïntegreerde eerstelijnszorg. Binnen de ketens wordt zorg verleend waarbij zorgaanbieders van diverse disciplines de zorgonderdelen in samenhang en in samenwerking met de betreffende patiënt leveren.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 5,9

2,1

101,6

In lijn met de realisatie in voorgaande jaren is er ook in 2017 sprake van een forse overschrijding. De grootste stijgingen doen zich voor in de kosten voor geïntegreerde eerstelijnszorg en zorgvernieuwing multidisciplinaire zorgverlening. Deze overschrijding moet in samenhang worden gezien met de onderschrijding op de sector huisartsenzorg. Per saldo is in totaliteit sprake van een onderschrijding van circa € 107 miljoen.

       
Tandheelkundige zorg Zvw (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

744,7

739,2

739,6

727,5

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 2,5

4,1

16,7

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

25,3

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,6

0,1

0,4

0,4

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 0,4

– 1,7

– 6,1

Totaal bijstellingen

– 1,9

3,8

15,4

19,6

Stand jaarverslag 2017

742,8

743,0

755,0

747,1

         

Deze deelsector bevat de eerstelijns tandheelkundige zorg.

 
         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 0,4

– 1,7

– 6,1

Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers geactualiseerd. De onderschrijding in 2017 van € 6,1 miljoen wordt grotendeels veroorzaakt door de gewijzigde richtlijnen, strengere indicatiestelling en de ingevoerde wijziging in eigen bedragen systematiek voor de gebitsprothesen. Daarnaast is er een autonome groei zichtbaar bij preventieve mondzorg van jeugdig verzekerden.

       
Paramedische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

656,7

675,9

702,5

723,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 5,6

0,0

12,7

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

23,5

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

3,3

0,2

– 0,7

– 0,7

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 1,0

– 1,1

– 3,5

Totaal bijstellingen

– 2,3

– 0,8

10,9

19,3

Stand jaarverslag 2017

654,4

675,1

713,4

743,1

waarvan fysiotherapie

460,2

471,5

488,9

502,7

waarvan oefentherapie

19,6

20,1

21,1

21,6

waarvan logopedie

114,6

116,9

128,2

133,7

waarvan ergotherapie

30,0

33,1

37,8

43,7

waarvan dieetadvisering

30,0

33,5

37,4

41,4

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 1,0

– 1,1

– 3,5

Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers geactualiseerd. De sector fysiotherapie laat een onderschrijding zien van € 10 miljoen in 2017. Aangezien het kader vanaf 2017 is opgehoogd voor de pakketopname van Claudicatio Intermettens (etalagebenen), is het mogelijk dat deze substitutie nog niet volledig van de grond is gekomen. De sectoren logopedie, dieetadvisering, ergotherapie en oefentherapie wijzgen beperkt en laten gezamenlijk een overschrijding zien van € 6 miljoen.

       
Verloskunde (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

213,9

215,2

221,1

226,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 6,5

– 0,5

10,1

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

15,5

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 0,8

– 0,2

– 1,5

– 1,5

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 0,3

– 10,7

– 13,3

Totaal bijstellingen

– 7,3

– 1,0

– 2,1

0,8

Stand jaarverslag 2017

206,6

214,1

219,1

226,8

         

Deze deelsector bevat de extramuraal verstrekte verloskundige zorg. De verloskundige zorg verricht door huisartsen is bij de deelsector huisartsenzorg opgenomen.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 0,3

– 10,7

– 13,3

De uitgaven voor verloskundige zorg laten in 2017 een onderschrijding zien. Deze onderschrijding is voornamelijk het gevolg van een lager aantal geboorten in 2017.

       
Kraamzorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

299,9

298,2

312,6

319,7

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 0,6

– 4,1

– 16,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 10,9

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 0,1

0,0

0,7

0,7

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 0,2

– 4,1

– 8,1

Totaal bijstellingen

– 0,7

– 4,3

– 19,4

– 18,3

Stand jaarverslag 2017

299,2

293,9

293,1

301,4

         

Op deze sector worden de uitgaven voor kraamzorg geraamd en verantwoord. De kraamzorg is tweeledig. Allereerst houdt deze de partusassistentie in: de ondersteuning van de verloskundige bij de bevalling. Daarnaast levert de kraamverzorgende hulp gedurende de eerste dagen na de bevalling en geeft zij advies met betrekking tot de verzorging van de pasgeborene en de kraamvrouw.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 0,2

– 4,1

– 8,1

De uitgaven voor kraamzorg laten in 2017 een onderschrijding zien. Deze onderschrijding is voornamelijk het gevolg van een lager aantal geboorten in 2017.

       
Zintuiglijk gehandicapten (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

0,0

149,8

176,9

176,9

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

0,5

– 16,5

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

4,1

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

– 1,9

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 0,4

– 5,8

– 25,4

Totaal bijstellingen

0,0

0,0

– 24,2

– 21,3

Stand jaarverslag 2017

0,0

149,8

152,7

155,5

         

Zorg aan zintuiglijk beperkten (auditief en/of communicatief beperkten, visueel beperkten en doofblinden) valt sinds 1 januari 2015 onder de Zvw.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 0,4

– 5,8

– 25,4

De uitgaven voor de zintuiglijk gehandicapten zijn geactualiseerd op basis van gegevens van het Zorginstituut. In 2015 is de zintuiglijke gehandicaptenzorg van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet, de Wet maatschappelijk ondersteuning en de Wet langdurige zorg. Sinds deze overheveling is een onderschrijding zichtbaar. Hier is significant onderzoek naar gedaan en zijn diverse acties in gang gezet (zie TK 2016–2017, 24 170, nr. 160). Aangezien deze acties nog lopen wordt de onderschrijding daarom voor de helft incidenteel verondersteld.

       
Instellingen voor medisch-specialistische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

18.512,1

     

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 97,8

     

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 29,1

     

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

     

Totaal bijstellingen

– 126,9

     

Stand jaarverslag 2017

18.385,2

     
         

Deze sector is samengesteld uit de voormalige onderdelen algemene en categorale ziekenhuizen, academische ziekenhuizen, ZBC’s en een groot deel van overige curatieve instellingen (bijvoorbeeld centra voor erfelijkheidsonderzoek en dialysecentra). Als gevolg van de invoering van integrale tarieven in de medisch-specialistische zorg per 1 januari 2015 maakt deze sector met ingang van de begroting 2015 deel uit van het integrale kader medisch-specialistische zorg.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

N.v.t.

       
Vrijgevestigde medisch specialisten (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

2.065,2

     

Bijstellingen jaarverslag 2016

35,7

     

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

5,2

     

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

     

Totaal bijstellingen

40,9

     

Stand jaarverslag 2017

2.106,1

     
         

Deze sector omvat de honoraria van de vrijgevestigde medisch specialisten. Als gevolg van de invoering van integrale tarieven in de medisch-specialistische zorg per 1 januari 2015 maakt deze sector met ingang van de begroting 2015 deel uit van het integrale kader medisch-specialistische zorg.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

N.v.t.

       
Mondziekten en kaakchirurgie (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

78,6

     

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 0,7

     

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 2,2

     

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

     

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

     

Totaal bijstellingen

– 2,9

     

Stand jaarverslag 2017

75,7

     
         

Deze sector omvat de medisch-specialistische zorg mondziekten en kaakchirurgie (tandheelkundige specialistische zorg). Het betreft zorg voor verzekerden tot en met 17 jaar en bijzondere tandheelkunde op basis van indicatie voor volwassenen. Verder bevat deze deelsector orthodontie door een specialist en kaakchirurgie. Als gevolg van de invoering van integrale tarieven in de medisch-specialistische zorg per 1 januari 2015 maakt deze sector met ingang van de begroting 2015 deel uit van het integrale kader medisch specialistische zorg.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

N.v.t.

       
Medisch-specialistische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

0,0

20.353,3

21.306,7

21.335,6

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

19,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 307,9

62,4

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

324,2

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

– 10,4

32,6

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 89,7

41,7

295,8

Totaal bijstellingen

0,0

– 408,0

155,8

620,1

Stand jaarverslag 2017

0,0

19.945,3

21.462,5

21.955,7

         

In deze sector vallen met ingang van 2015 de instellingen voor medisch-specialistische zorg inclusief mondziekten en kaakchirurgie en de honoraria voor de vrijgevestigde medisch specialisten.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 89,7

41,7

295,8

De actuele realisatiecijfers over 2017 voor de medisch-specialistische zorg laten een overschrijding van € 296 miljoen zien. Het gaat hierbij om zeer voorlopige cijfers, voor 37% gebaseerd op een bijschatting van verzekeraars van feitelijke declaraties.

De actuele realisatiecijfers over 2016 laten een oploop van € 42 miljoen zien ten opzichte van de cijfers in de ontwerpbegroting 2018, De actuele (cumulatieve) overschrijding komt daarmee op € 131 miljoen.

De beschikbare cijfers over 2015 laten een oplopende onderschrijding zien. De onderschrijding over 2015 was bij eerdere actualisaties opgelopen tot € 318 miljoen bij de ontwerpbegroting 2018. Op basis van de actuele cijfers loopt de (cumulatieve) onderschrijding met € 90 miljoen op tot € 408 miljoen.

       
Geriatrische revalidatiezorg en eerstelijns verblijf (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

698,1

703,6

734,9

976,7

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 19,3

– 9,5

– 14,1

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

68,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 2,8

1,1

1,9

10,2

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 1,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 2,3

– 15,9

– 39,7

Totaal bijstellingen

– 22,1

– 10,7

– 28,1

37,5

Stand jaarverslag 2017

675,9

692,9

706,8

1.014,2

waarvan Geriatrische revalidatiezorg

675,9

692,9

706,8

722,5

waarvan Eerstelijns verblijf

0,0

0,0

0,0

291,7

         

Geriatrische revalidatiezorg richt zich op kwetsbare ouderen met meerdere aandoeningen, die in het ziekenhuis een medisch-specialistische behandeling hebben ondergaan. Doel is hen te helpen terug te keren naar de oude woonsituatie en maatschappelijk te blijven participeren.

Verblijf dat medisch noodzakelijk is in verband met geneeskundige zorg valt onder de Zorgverzekeringswet. Verblijf in verband met zorg zoals huisartsen die plegen te bieden – het zogenoemde eerstelijns verblijf – is onder deze aanspraak mogelijk.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

       

Geriatrische revalidatiezorg

 

– 2,3

– 15,9

– 18,7

Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers geactualiseerd. De actuele realisatiecijfers laten voor alle jaren 2015–2017 lagere uitgaven zien dan de actuele stand begroting VWS. Voor 2015 gaat het om een beperkte bijstelling van € 2 miljoen, voor 2016 en 2017 om bijna € 16 miljoen resp. € 19 miljoen. De bijstellingen voor 2016 houden verband houden met de contractverrekeningen van plafondafspraken en werken ook door in de raming van de uitgaven voor 2017.

       
         

Eerstelijns verblijf

     

– 21,0

Op basis van gegevens van het Zorginstituut blijkt in 2017 sprake van een onderschrijding van circa € 21 miljoen. In de loop van 2017 zijn extra middelen toegevoegd (in totaal € 55 miljoen structureel), waarvan verwacht wordt dat deze vanaf 2018 volledig benut zullen worden. De onderschrijding wordt daarom incidenteel verondersteld.

       
Beschikbaarheidbijdrage academische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

708,7

644,9

668,7

663,1

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 5,5

– 17,6

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

4,7

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

4,1

4,2

Totaal bijstellingen

0,0

– 5,5

– 13,5

8,9

Stand jaarverslag 2017

708,7

639,4

655,2

672,0

         

De academische ziekenhuizen en het NKI-AVL krijgen in verband met hun publieke taken – het leveren van topreferente zorg en onderzoek en innovatie – een beschikbaarheidbijdrage academische zorg.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

   

4,1

4,2

Betreft de actualisering op grond van gegevens van de NZa. Het bedrag voor 2017 is gebaseerd op de verleningen; de vaststellingen volgen in de loop van 2018. De uitgaven voor 2016 en 2017 zijn € 4 miljoen hoger dan eerder geraamd. De beschikbare cijfers over de vaststelling van 2014 en 2015 laten geen verschillen zien.

       
         
Beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

40,6

36,7

49,8

52,9

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

1,3

– 11,5

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

1,4

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

– 0,0

– 0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

0,0

– 15,6

Totaal bijstellingen

0,0

1,3

– 11,5

– 14,2

Stand jaarverslag 2017

40,6

38,0

38,3

38,8

         

De academische ziekenhuizen krijgen voor de kapitaallasten die samenhangen met de academische zorg een beschikbaarheidbijdrage.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

     

– 15,6

Betreft de actualisering op grond van gegevens van de NZa. Het bedrag voor 2017 is gebaseerd op de verleningen; de vaststellingen volgen in de loop van 2018. De beschikbare cijfers over de vaststellingen van eerdere jaren laten nauwelijks verschillen zien.

       
Beschikbaarheidbijdragen overig medisch-specialistische zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

63,7

76,7

83,3

89,1

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 4,4

– 7,9

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

1,3

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,2

0,1

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

2,7

3,3

– 6,6

Totaal bijstellingen

0,0

– 1,6

– 4,5

– 5,3

Stand jaarverslag 2017

63,7

75,1

78,7

83,8

         

Op deze sector worden de uitgaven geraamd van de beschikbaarheidbijdragen ten behoeve van de spoedeisende hulp, Calamiteitenhospitaal, helikoptervoorziening en Mobiel Medisch Team-voertuigen voor traumazorg, trauma- en brandwondenzorg, kenniscoördinatie, OTO (opleiden, trainen en oefenen), acute verloskunde en de post mortem orgaandonatie. De beschikbaarheidbijdragen academische zorg, kapitaallasten academische zorg en opleidingen worden apart gepresenteerd.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

2,7

3,3

– 6,6

Betreft de actualisering op grond van gegevens van de NZa. Het bedrag voor 2017 is gebaseerd op de verleningen; de vaststellingen volgen in de loop van 2018. De beschikbare cijfers over de vaststellingen van eerdere jaren laten hogere uitgaven zien dan waarmee eerder rekening is gehouden. Voor 2016 houdt dat verband met hogere uitgaven i.v.m. een beschikbaarheidbijdrage voor ambulancehelikopters. Voor 2015 is sprake van hogere uitgaven voor de beschikbaarheidbijdrage voor mobiele medische teams met helikopter.

       
Garantieregeling kapitaallasten (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

77,5

77,7

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

0,0

78,2

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Totaal bijstellingen

0,0

0,0

78,2

0,0

Stand jaarverslag 2017

77,5

77,7

78,2

0,0

         

In verband met de afschaffing van de functiegerichte budgettering in de ziekenhuiszorg in 2012 is er een garantieregeling kapitaallasten in het leven geroepen voor de periode tot en met 2016. Op basis van de afwikkeling door de NZa kan worden bezien in welke mate een beroep is gedaan op deze regeling.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

De gereserveerde middelen voor 2013, 2014 en 2015 zijn telkens bij het jaarverslag van het betreffende jaar geboekt op de sector garantieregeling kapitaallasten. In totaal ging het om een bedrag van € 308,4 miljoen. Instellingen konden tot ultimo 2017 aanvragen voor suppletie indienen. De NZa had in februari 2018 in totaal voor € 157,1 miljoen aan suppletievergoedingen toegekend. De suppletie kan nog toenemen op grond van de afwikkeling van lopende aanvragen en de uitkomsten van beroeps- en bezwaarprocedures. In het jaarverslag 2018 zullen de dan naar verwachting (vrijwel) definitieve uitgaven worden verwerkt.

       
Overig curatieve zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

345,9

412,5

428,8

441,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

4,2

23,0

25,8

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

32,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 7,0

– 6,5

– 15,4

– 15,4

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 3,0

– 13,6

– 20,6

Totaal bijstellingen

– 2,8

13,4

– 3,1

– 4,0

Stand jaarverslag 2017

343,1

425,9

425,7

437,9

         

De sector overig curatieve zorg omvat onder andere de huisartsenlaboratoria, trombosediensten en de uitgaven op basis van de beleidsregel innovatie.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 3,0

– 13,6

– 20,6

De uitgaven voor overig curatieve zorg zijn geactualiseerd op basis van gegevens van het Zorginstituut. Met uitzondering van de trombosediensten en de beleidsregel innovatie is sprake van een stijging van de uitgaven ten opzichte van 2015 en 2016, maar de stijging is lager dan waarmee in de begroting VWS rekening is gehouden. De lagere uitgaven in 2015 en 2016 houden voor beide jaren voornamelijk verband met een bijstelling door verzekeraars van de raming van de uitgaven aan eerstelijns diagnostiek. Voor 2016 spelen ook lagere dan eerder gerapporteerde uitgaven voor trombosediensten een rol.

       
Geneeskundige ggz (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

3.741,4

3.564,7

3.735,7

3.807,9

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

1,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 81,8

– 276,9

– 288,3

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

57,7

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

73,1

– 4,9

– 6,4

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

1,8

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 38,0

– 11,2

– 307,3

Totaal bijstellingen

– 8,7

– 319,8

– 304,9

– 247,8

Stand jaarverslag 2017

3.732,7

3.244,9

3.430,8

3.560,1

         

Deze sector omvat tot en met 2013 de geneeskundige ggz geleverd door zowel eerstelijns psychologen (ELP) als aanbieders tweedelijns ggz, vanaf 2014 omvat dit de basis en de gespecialiseerde ggz. Tweedelijns geneeskundige ggz wordt geleverd door instellingen en vrijgevestigden. Vanaf 2015 omvat dit ook de langdurige op behandeling gerichte intramurale ggz. Met ingang van de begroting 2013 worden op deze sector ook de uitgaven voor de diagnose en behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie geraamd en verantwoord. De sector bevat ook de kwaliteitsgelden voor de ggz en de beschikbaarheidbijdragen voor de ggz.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 38,0

– 11,2

– 307,3

De uitgaven voor de geneeskundige ggz (totaal van beschikbaarheidbijdrage, overgehevelde langdurige ggz en curatieve ggz) zijn geactualiseerd op basis van gegevens van het Zorginstituut. Deze gegevens laten zien dat de onderschrijdingen over 2015 en 2016 verder zijn toegenomen. Over 2017 komt de onderschrijding voorlopig uit op € 307 miljoen. Dit ligt in het verlengde van de onderschrijding over 2016. De onderschrijding hangt ondermeer samen met substitutie naar de POH-ggz (onder het huisartsenkader), een verschuiving naar de basis ggz, de achterblijvende intensivering van de ambulantisering en de scherpe inkoop van zorgverzekeraars. De prognose voor 2017 is nog wel heel onzeker vanwege het grote aandeel van ramingen (84%) in het bedrag.

       
Geneesmiddelen (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

4.323,7

4.491,2

4.639,6

4.840,6

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 2,1

– 11,5

0,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

13,6

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

6,8

0,8

– 42,5

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 10,1

– 36,8

– 263,1

Totaal bijstellingen

4,7

– 20,8

– 79,3

– 249,5

Stand jaarverslag 2017

4.328,4

4.470,5

4.560,3

4.591,1

         

Op deze sector worden de uitgaven voor extramurale geneesmiddelen geraamd en verantwoord.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 10,1

– 36,8

– 263,1

De geschatte onderschrijding in 2017 op de geneesmiddelen bedraagt € 263 miljoen. Daarbij speelde onder andere een rol: het koerseffect van de Britse pond, de scherpe inkoop van geneesmiddelen, de prijsarrangementen en een beperkte volumegroei.

       
Hulpmiddelen (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.517,5

1.519,4

1.590,5

1.605,1

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 0,9

18,6

– 154,2

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 55,9

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 1,2

– 0,1

– 1,8

– 1,8

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 2,4

– 8,1

– 91,1

Totaal bijstellingen

– 2,1

16,1

– 164,0

– 148,7

Stand jaarverslag 2017

1.515,4

1.535,5

1.426,5

1.456,4

         

Op deze sector worden de uitgaven voor extramurale hulpmiddelen die verstrekt worden krachtens de Regeling hulpmiddelen geraamd en verantwoord.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 2,4

– 8,1

– 91,1

De realisatie 2017 bedraagt – € 91 miljoen. Dit is het gevolg van scherpere inkoop (m.n. op hoortoestellen en verzorgingsmiddelen) door zorgverzekeraars in 2016. Dit effect heeft zich in 2017 doorgezet.

       
Wijkverpleging (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

0,0

3.181,1

3.431,7

3.612,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 63,4

– 194,3

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 87,8

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

– 4,0

– 2,7

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,4

– 24,5

– 101,9

Totaal bijstellingen

0,0

– 67,0

– 221,5

– 189,8

Stand jaarverslag 2017

0,0

3.114,2

3.210,2

3.423,0

         

Binnen de aanspraak wijkverpleging is sprake van zowel verpleging als verzorging. Hierbij gaat het om verpleegkundige handelingen zoals wondverzorging, injecties en catheterisaties en verzorgende handelingen zoals wassen en aankleden. Binnen de aanspraak wijkverpleging zijn naast de (wijk)verpleegkundige ook verzorgenden en gespecialiseerde verpleegkundigen werkzaam. Financiering vindt al dan niet plaats via een persoonsgebonden budget.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,4

– 24,5

– 101,9

De onderschrijding van € 102 miljoen in 2017 is vrijwel conform de onderschrijding in 2016 (na aftrek van de startstreepcorrectie naar de Wlz voor herinstromers in de Wlz).

Een verklaring voor deze onderschrijding vormen de signalen uit het veld die wijzen op een tekort aan wijkverpleegkundigen en een scherpe contractering door zorgverzekeraars.

       
Ambulancevervoer (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

514,5

503,7

549,3

591,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

8,3

14,3

– 2,7

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

10,1

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 4,1

0,2

– 3,7

– 9,7

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 1,1

– 6,7

– 32,4

Totaal bijstellingen

4,2

13,4

– 13,1

– 31,9

Stand jaarverslag 2017

518,7

517,1

536,2

559,8

         

De ambulancezorg kent twee kerntaken: spoedvervoer en besteld vervoer. Daarnaast staan ambulances ook paraat voor geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen. Op deze sector worden tevens de uitgaven Centrale Posten Ambulancevervoer (CPA) verantwoord.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 1,1

– 6,7

– 32,4

Er is sprake van een onderschrijding in de uitgaven voor ambulancevervoer in 2017.

       
Overige ziekenvervoer (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

121,0

111,1

116,6

118,5

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,3

1,8

– 5,4

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 3,4

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,1

0,1

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

1,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,3

0,7

– 9,2

Totaal bijstellingen

0,4

2,2

– 4,7

– 11,6

Stand jaarverslag 2017

121,4

113,3

111,8

106,9

         

Het overig ziekenvervoer betreft het vervoer van patiënten van en naar zorgaanbieders. Hiervoor in aanmerking komen verzekerden die chemo- of radiotherapie ondergaan, nierdialyse ondergaan, zich uitsluitend in een rolstoel kunnen verplaatsen, zeer slechtziend zijn of van hun zorgverzekeraar hiervoor toestemming hebben gekregen. Het betreft zowel commercieel vervoer als vergoeding van de kosten van openbaar vervoer.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,3

0,7

– 9,2

Op basis van een actuele opgave van het Zorginstituut is in 2017 wederom sprake van lagere uitgaven voor het ziekenvervoer.

       
Opleidingen (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.197,3

1.217,2

1.268,3

1.293,5

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

6,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,2

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

5,9

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

12,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 31,4

– 78,9

0,0

Totaal bijstellingen

0,2

– 31,4

– 72,9

17,9

Stand jaarverslag 2017

1.197,5

1.185,8

1.195,4

1.311,3

         

Met ingang van 2013 worden de specialistische vervolgopleidingen uit het zogenaamde opleidingsfonds (inclusief de opleiding tot huisarts) en een aantal ggz-opleidingen via een beschikbaarheidbijdrage op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) gefinancierd. De uitvoering geschiedt door de NZa. De betalingen lopen via het Zorginstituut Nederland.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

0,0

– 31,4

– 78,9

 

Er is bij de beschikbaarheidbijdrage opleidingen in de jaren 2015 en 2016 sprake van een onderschrijding van respectievelijk € 31 miljoen en € 79 miljoen. De lagere uitgaven zijn het gevolg van een lagere instroom dan verwacht, maar ook door ziekte, zwangerschapsverlof en het later in het jaar beginnen aan de opleiding. Voor het jaar 2017 zijn nog onvoldoende gegevens beschikbaar.

       
Grensoverschrijdende zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

451,5

712,3

797,8

775,7

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 8,5

– 7,8

– 162,9

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 97,3

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

– 20,1

– 9,8

– 1,1

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,8

1,3

14,7

Totaal bijstellingen

– 28,6

– 16,7

– 162,7

– 82,6

Stand jaarverslag 2017

422,9

695,6

635,2

693,0

waarvan Grensoverschrijdende zorg (buitenland in mpb)

341,4

455,0

389,1

418,1

waarvan Grensoverschrijdende zorg (buitenland niet in mpb)

81,6

240,5

246,1

275,0

         

Deze deelsector betreft de grensoverschrijdende zorg binnen en buiten het macroprestatiebedrag (mpb). Binnen het mpb betreft het zorgkosten gemaakt in het buitenland door verzekerden bij Nederlandse zorgverzekeraars.

De grensoverschrijdende zorg buiten het mpb betreft de lasten van internationale verdragen. Het gaat om kosten van zorg aan personen die buiten Nederland wonen en niet aan Nederlandse sociale verzekeringswetgeving zijn onderworpen, maar die op grond van een Europese verordening of een door Nederland gesloten verdrag inzake sociale zekerheid recht hebben op geneeskundige zorg ten laste van Nederland. Het betreft ook de kosten van medische zorg voor personen die verzekerd zijn in het buitenland en langdurig of kortdurend verblijven in Nederland. Deze kosten worden doorberekend aan de internationale verdragspartners. Deze baten worden in mindering gebracht op de lasten.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,8

1,3

14,7

Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers voor de grensoverschrijdende zorg geactualiseerd. In 2017 is voor de grensoverschrijdende zorg een overschrijding van in totaal € 14,7 miljoen gerealiseerd. Deze overschrijding wordt voor het grootste deel veroorzaakt door het in het 4e kwartaal afdoen van vorderingen van Duitsland en Frankrijk en heeft derhalve een incidenteel karakter. Andere oorzaken van de overschrijding zijn het gestegen prijsniveau in andere landen en het aantrekkende toerisme. Deze oorzaken hebben beperkte effecten.

       
Nominaal en onverdeeld (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

0,0

0,0

179,7

748,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

– 417,6

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

0,0

237,8

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 747,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

28,6

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 706,9

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

0,0

677,3

Totaal bijstellingen

0,0

0,0

– 179,7

– 748,0

Stand jaarverslag 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

         

Deze niet-beleidsmatige sector heeft een technisch-administratief karakter. Vanuit deze deelsector vinden overboekingen van loon- en prijsbijstelling naar de loon- en prijsgevoelige deelsectoren binnen de begroting plaats. Ook worden er taakstellingen of extra middelen op deze deelsector geplaatst die nog niet aan de deelsectoren zijn toegedeeld.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

     

700,0

De in de 2e suppletoire begroting 2017 gerapporteerde onderschrijding van € 700 miljoen op basis van voorlopige gegevens was indicatief en voorlopig op deze sector verwerkt. Deze voorlopige onderschrijding wordt nu tegengeboekt omdat de in maart 2018 van het Zorginstituut ontvangen realisatiecijfers over 2017 nu op de afzonderlijke sectoren zijn verwerkt voor een totaal van € 737 miljoen.

       
         

Beleidsmatig

       

Nominaal en onverdeeld Zvw

     

– 22,7

Een deel van de gereserveerde middelen op deze post blijkt niet nodig te zijn en valt daarom vrij. Het gaat om het restant van eerder gereserveerde middelen voor migratie-problematiek.

       
Ontvangsten Zvw (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

3.125,1

3.217,7

3.194,8

3.187,1

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Totaal bijstellingen

0,0

0,0

0,0

0,0

Stand jaarverslag 2017

3.125,1

3.217,7

3.194,8

3.187,1

         

Deze deelsector betreft de opbrengst van het eigen risico binnen de Zvw.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

N.v.t.

       
6.1.2. Wet langdurige zorg (Wlz)

In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Wlz in het afgelopen jaar voor de jaren 2014 tot en met 2017. In tabel 19 worden de financiële bijstellingen in 2017 per sector weergegeven tussen de ontwerpbegroting 2017 en het jaarverslag 2017. Het beeld voor 2017 is geactualiseerd bij de eerste suppletoire begroting 2017, de ontwerpbegroting 2018, de tweede suppletoire begroting 2017 en voor het jaarverslag 2017.

De opbouw van de ontwikkeling van de Wlz-uitgaven en -ontvangsten wordt na tabel 19 per deelsector weergegeven.

Tabel 19 Opbouw van de Wlz-uitgaven en -ontvangsten per sector (bedragen x € 1 miljoen)
 

Ontwerpbegroting

Bijstellingen

Stand Jaarverslag

2017

2017

2017

Wlz-uitgaven

     

Binnen contracteerruimte

16.908,9

592,8

17.501,7

Ouderenzorg

9.062,8

205,8

9.268,6

Gehandicaptenzorg

6.233,1

241,1

6.474,1

Langdurige ggz

598,7

– 87,0

511,7

Volledig pakket thuis

418,2

73,9

492,1

Extramurale zorg

564,3

– 53,8

510,5

Overig binnen contracteerruimte

31,8

212,9

244,7

       

Persoonsgebonden budgetten

1.745,4

10,2

1.755,6

Persoonsgebonden budgetten

1.745,4

10,2

1.755,6

       

Buiten contracteerruimte

1.369,7

– 273,7

1.096,0

Kapitaallasten (nacalculatie)

380,3

77,4

457,7

Beheerskosten

187,1

– 9,3

177,7

Overig buiten contracteerruimte1

457,9

120,6

578,5

Nominaal en onverdeeld

344,4

– 462,4

– 118,0

       

Bruto Wlz-uitgaven

20.024,0

329,4

20.353,3

Eigen bijdrage Wlz

1.815,3

17,9

1.833,2

Netto Wlz-uitgaven

18.208,7

311,4

18.520,1

Bron: VWS op basis van gegevens Zorginstituut over (voorlopige) financieringslasten Zvw en Wlz en NZa-gegevens over de productieafspraken en (voorlopige) realisaties.

1

Bij de Wlz zijn onder de post overige buiten contracteerruimte opgenomen de sectoren; bovenbudgettaire vergoedingen, tandheelkunde Wlz, instellingen voor medisch-specialistische zorg Wlz, overig curatieve zorg Wlz, ADL, extramurale behandeling, zorginfrastructuur, innovatie en beschikbaarheidbijdrage opleidingen Wlz.

In figuur 10 is de samenstelling van de bruto Wlz-uitgaven per sector weergegeven voor het jaar 2017.

Figuur 10: Bruto uitgaven Wet langdurige zorg 2017

Figuur 10: Bruto uitgaven Wet langdurige zorg 2017
Ouderenzorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

8.600,5

8.593,2

8.942,1

9.062,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 13,4

– 4,1

– 79,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

125,2

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 106,2

– 27,6

80,6

Totaal bijstellingen

– 13,4

– 110,3

– 106,6

205,8

Stand jaarverslag 2017

8.587,1

8.482,9

8.835,4

9.268,6

         

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de intramurale ouderenzorg, gehandicaptenzorg, bestaande uit de zorgzwaartepakketten, de normatieve huisvestingscomponent, de toeslagen en vergoedingen voor dagbestedingen en vervoer.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 106,2

– 27,6

80,6

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2015, 2016 en 2017. Voor 2015 en 2016 is allereerst sprake van een technische correctie tussen de V&V sector en de extramurale zorg. Ten onrechte is er budget voor dagbesteding op de V&V sector geboekt. De verschuiving is voor beide jaren circa € 100 miljoen.

Voor 2016 geldt daarnaast dat er nog geen rekening was gehouden met de laatste cijfers. Dit leidt tot een minder grote meevaller op de V&V sector dan in 2015.

In 2017 is er ten opzichte van de begroting sprake van een verschuiving tussen de leveringsvormen zorg in natura en persoonsgebonden budget. Dit leidt tot een overschrijding ten opzichte van het geraamde bedrag voor zorg in natura en een onderschrijding bij het persoonsgebonden budget. Per saldo is sprake van een overschrijding op het totale Wlz-budget van € 9 miljoen.

       
Gehandicaptenzorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

5.457,3

5.942,4

6.132,4

6.233,1

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 2,1

15,8

31,2

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

122,2

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

– 26,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 4,1

60,8

144,9

Totaal bijstellingen

– 2,1

11,7

92,0

241,1

Stand jaarverslag 2017

5.455,2

5.954,1

6.224,4

6.474,1

         

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de intramurale gehandicaptenzorg, bestaande uit de zorgzwaartepakketten, de normatieve huisvestingscomponent, de toeslagen en vergoedingen voor dagbestedingen en vervoer.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 4,1

60,8

144,9

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor de jaren 2015, 2016 en 2017. In het jaarverslag 2016 was uitgegaan van een veronderstelde onderuitputting van 1%. Bij de nacalculatie blijkt dat de zorgkantoren een groter deel van de contracteerruimte hebben ingezet voor zorg. Door te anticiperen op een onderuitputting van 1% bij het beschikbaar stellen van de contracteerruimte is er nu sprake van een overschrijding in 2016.

Daarnaast is er in 2017 ten opzichte van de begroting sprake van een verschuiving tussen de leveringsvormen zorg in natura en persoonsgebonden budget. De gerealiseerde uitgaven per leveringsvorm weerspiegelen de voorkeuren van de cliënt. Per saldo is sprake van een overschrijding op het totale Wlz-kader van € 9 miljoen.

       
Langdurige ggz (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.601,8

622,3

587,1

598,7

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,8

– 4,2

– 55,4

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 47,9

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,8

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 1,8

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 1,1

– 0,4

– 37,3

Totaal bijstellingen

0,8

– 5,3

– 55,0

– 87,0

Stand jaarverslag 2017

1.602,6

616,9

532,1

511,7

         

Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de intramurale langdurige geestelijke gezondheidszorg onder de Wlz, bestaande uit de zorgzwaartepakketten, de normatieve huisvestingscomponent, de toeslagen en vergoedingen voor dagbestedingen en vervoer. De intramurale geneeskundige geestelijke gezondheidszorg korter dan een jaar valt onder de Zorgverzekeringswet. Voor nieuwe instroom vanaf 1-1-2015 geldt dat intramurale geneeskundige geestelijke gezondheidszorg korter dan drie jaar onder de Zvw valt.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 1,1

– 0,4

– 37,3

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor de jaren 2015, 2016 en 2017. In 2017 is er sprake van een onderschrijding op het ggz budget. Er is in 2017 € 37 miljoen minder uitgegeven aan de ggz dan eerder geraamd.

       
Volledig pakket thuis (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

0,0

353,0

360,6

418,2

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 1,1

59,3

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

32,1

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

– 9,5

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,4

3,0

51,2

Totaal bijstellingen

0,0

– 0,7

62,3

73,9

Stand jaarverslag 2017

0,0

352,3

422,9

492,1

         

Het Volledig Pakket Thuis (VPT) is een budget waarmee cliënten met een indicatie voor een intramuraal zorgpakket (ZZP) de benodigde zorg- en dienstverlening in de thuissituatie ontvangen, waarbij de huisvestingscomponent niet wordt verzilverd.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,4

3,0

51,2

De uitgaven aan VPT zijn € 51 miljoen hoger dan eerder geraamd. Dit kan grotendeels worden verklaard door een verschuiving van extramurale zorg en persoonsgebonden budget naar VPT.

       
Extramurale zorg (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

4.506,1

776,8

582,1

564,3

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 14,5

– 267,1

– 135,3

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 38,5

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

9,5

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

95,7

99,6

– 24,8

Totaal bijstellingen

– 14,4

– 171,4

– 35,7

– 53,8

Stand jaarverslag 2017

4.491,6

605,4

546,4

510,5

         

Een deel van de verblijfsgeïndiceerden ontvangt extramurale zorg, die in de eigen woonomgeving wordt gegeven. Onder deze zorg valt persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding en behandeling.

         
         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

95,7

99,6

– 24,8

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2015, 2016 en 2017. Ten opzichte van de eerdere jaren is in 2017 sprake van een beperkte onderschrijding van afgerond € 25 miljoen doordat cliënten minder gebruik maken van extramurale zorg, maar meer gebruik maken VPT en intramurale zorg. Voor de eerdere jaren is sprake van een technische correctie, zie ook de toelichting bij de ouderenzorg.

       
Overige binnen contracteerruimte (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.267,1

23,8

30,7

31,8

Bijstellingen jaarverslag 2016

4,3

174,7

179,3

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

179,5

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

– 6,0

0,3

– 19,8

33,3

Totaal bijstellingen

– 1,7

175,0

159,4

212,9

Stand jaarverslag 2017

1.265,4

198,8

190,2

244,7

         

Op deze deelsector worden alle uitgaven binnen de contracteerruimte verantwoord die niet – direct – toe te rekenen zijn aan één van de andere deelsectoren in de Wlz of waarvoor specifiek middelen beschikbaar zijn gesteld. Het gaat bijvoorbeeld om geoormerkte middelen in de aanwijzing budgettair kader Wlz.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

– 6,0

0,3

– 19,8

33,3

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd. Dit leidt tot een bijstelling van € 33 miljoen in 2017. Deze bijstelling wordt grotendeels verklaard door toegenomen uitgaven aan meerzorg.

       
Persoonsgebonden budgetten (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

2.411,0

1.236,3

1.567,5

1.745,4

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

37,6

0,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

252,5

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 3,7

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

– 1,3

– 238,6

Totaal bijstellingen

0,0

37,6

– 1,3

10,2

Stand jaarverslag 2017

2.411,0

1.273,9

1.566,2

1.755,6

         

Deze deelsector betreft de uitgaven in het kader van de persoonsgebonden budgetten.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,0

– 1,3

– 238,6

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd. In 2017 is minder gebruik gemaakt van de leveringsvorm pgb dan inde begroting verondersteld. In de regeling langdurige zorg was deze verschuiving van gebruik van leveringsvormen reeds verwerkt. Met het jaarverslag leidt dit tot een aanpassing en onderschrijding bij het pgb en een verschuiving naar zorg in natura.

       
Kapitaallasten (nacalculatie) (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

2.121,8

1.388,7

804,5

380,3

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

– 13,3

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 3,6

17,6

100,0

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

57,2

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 6,9

– 40,5

20,2

Totaal bijstellingen

– 3,6

10,7

46,2

77,4

Stand jaarverslag 2017

2.118,2

1.399,4

850,7

457,7

         

Deze deelsector betreft de na te calculeren kapitaallasten van de gebouwen waarin Wlz-zorg met verblijf wordt geleverd.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 6,9

– 40,5

20,2

Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de nacalculeerbare kapitaallasten geactualiseerd voor 2015, 2016 en 2017. De bijstelling over 2017 bedraagt € 20 miljoen. Omdat deze regeling per 2018 afloopt heeft de overschrijding een incidenteel karakter.

       
Beheerskosten (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

214,5

159,1

147,6

187,1

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

5,9

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

– 2,4

2,9

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 10,7

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

1,2

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 7,3

– 15,7

0,1

Totaal bijstellingen

0,0

– 9,7

– 6,9

– 9,3

Stand jaarverslag 2017

214,5

149,4

140,7

177,7

         

Onder deze deelsector vallen de uitvoeringskosten van de Wlz van zorgkantoren en de SVB (pgb) en de kosten van het College Sanering Zorginstellingen.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

– 7,3

– 15,7

0,1

Bij de beheerskosten voor de Wlz-uitvoerders en de SVB is het huidige uitvoeringsbeeld voor 2017 neutraal. In het afgelopen voorjaar waren de beheerskosten voor de Wlz-uitvoerders voor de jaren 2015 en 2016 afgerekend o.b.v. de beschikbaar gestelde middelen. Vanwege een afroming van overtollige reserves laten beide jaren nu een onderschrijding zien.

       
Overig buiten contracteerruimte (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.500,3

618,6

668,1

457,9

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2016

0,0

0,0

29,5

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2016

– 12,9

47,2

3,8

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

118,8

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

8,2

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

– 1,0

12,2

1,8

Totaal bijstellingen

– 12,9

46,2

53,7

120,6

Stand jaarverslag 2017

1.487,5

664,8

721,7

578,5

         

Op deze deelsector worden de kosten verantwoord van bovenbudgettaire vergoedingen voor individueel aangepaste hulpmiddelen, tandheelkunde Wlz, instellingen voor medisch-specialistische zorg Wlz, overig curatieve zorg Wlz, ADL, extramurale behandeling, zorginfrastructuur, eerstelijns verblijf (t/m 2016 in de Wlz), innovatie en beschikbaarheidbijdrage opleidingen Wlz.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

0,0

– 1,0

12,2

1,8

De hogere uitgaven in 2017 zijn het saldo van diverse onderschrijdingen (ADL en zorginfrastructuur en overig buiten CR) en overschrijdingen (extramurale behandeling, bovenbudgettaire vergoedingen en tandheelkundige zorg Wlz). De hogere uitgaven in 2016 worden verklaard door met name de volgende kosten die nagecaluleerd worden: vergoeding van kosten voor MRSA-besmetting en extreme kosten voor geneesmiddelen en zorggebonden materialen. Voor 2014 en 2015 zijn de uitgaven op basis van de meest recente data van de NZa bijgesteld.

       
Nominaal en onverdeeld (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

125,9

201,8

0,6

344,4

Bijstellingen jaarverslag 2016

35,3

– 286,1

– 138,1

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

– 320,0

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

– 23,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

6,0

– 68,3

36,7

– 119,4

Totaal bijstellingen

41,3

– 354,4

– 101,5

– 462,4

Stand jaarverslag 2017

167,2

– 152,6

– 100,8

– 118,0

         

Deze niet-beleidsmatige deelsector heeft een technisch-administratief karakter. Vanuit deze deelsector vinden overboekingen van loon- en prijsbijstelling naar de loon- en prijsgevoelige deelsectoren binnen de begroting plaats. Ook worden er taakstellingen of extra middelen op deze deelsector geplaatst die nog niet aan de deelsectoren zijn toegedeeld.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

         

Beleidsmatig

       

Nominaal en onverdeeld

       

Een restant aan groeiruimte van € 1,4 miljoen is vrijgevallen.

     

– 1,4

         

Autonoom

       

Actualisering

6,0

– 68,3

36,7

– 118,0

Bij financieringsmutaties is sprake van een zeker tijdsverloop tussen het moment waarop de NZa de productieafspraken van partijen ontvangt en de verwerking daarvan in de budgetten en de bevoorschotting/declaraties van de instellingen. Als gevolg daarvan is het gebruikelijk dat de financiering binnen een jaargrens afwijkt van de productie (budgetten) in dat jaar. Zo ontstaan zogeheten financieringsachterstanden of -voorsprongen. Deze financieringsmutatie betekent dat er in 2017 minder is gefinancierd dan uiteindelijk is geproduceerd. Voor 2014, 2015 en 2016 is de financieringsmutatie op basis van de meest recente data van de NZa bijgesteld.

       
Ontvangsten Wlz (bedragen x € 1 miljoen)
 

2014

2015

2016

2017

Stand ontwerpbegroting 2017

1.970,9

1.865,9

1.826,1

1.815,3

Bijstellingen jaarverslag 2016

0,0

26,1

56,8

0,0

Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

42,7

Bijstellingen ontwerpbegroting 2018

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017

0,0

0,0

0,0

0,0

Bijstellingen jaarverslag 2017

0,0

0,0

8,9

– 24,8

Totaal bijstellingen

0,0

26,1

65,7

17,9

Stand jaarverslag 2017

1.970,9

1.892,0

1.891,8

1.833,2

         

Betreft de eigen bijdragen die binnen de Wlz verplicht zijn.

         

Toelichting bijstellingen jaarverslag 2017

Autonoom

       

Actualisering

 

0,0

8,9

– 24,8

De ontvangsten (eigen bijdragen + overige baten) zijn in 2017 € 25 miljoen lager dan geraamd, wat overeenkomt met een afwijking van de raming van 1%.

De onderschrijding wordt veroorzaakt doordat in de raming nog onvoldoende rekening was gehouden met de voorkeuren van cliënten voor de leveringsvormen voor meer zorg thuis. Daarnaast wijkt de realisatie af van eerdere geraamde effecten van beleidswijzigingen onder meer vanuit het extramuraliseren, de overheveling van eerstelijns verblijf naar de Zvw en de verlaging van de eigen bijdrage bij het MPT en nominale bijstellingen.

       
Licence