In de verantwoording over 2020 is artikel 3.1 van de Comptabiliteitswet (CW3.1) het focusonderwerp. Toepassing en naleving van CW3.1 stimuleert de voorbereiding in termen van onderbouwing en evaluatie van beleidsvoorstellen die aan de Tweede Kamer worden gezonden. Zo wordt bijgedragen aan (grotere) doeltreffendheid en doelmatigheid. Ten behoeve van dit focusonderwerp is deze bijlage ingericht.

Allereerst zal worden ingegaan op de pilot CW3.1 en bij welk voorstel aan de Kamer in 2020 in het kader van de pilot een bijlage ‘Onderbouwing en evaluatie (CW3.1)’ is verstuurd. Verder wordt een vergelijking gemaakt van de naleving van CW3.1 en de evaluatieparagraaf in de periode vóór en na de pilot. Tot slot wordt beschreven in hoeverre CW3.1 en de evaluatieparagraaf zijn nageleefd bij de coronagerelateerde voorstellen.

Pilot CW 3.1

De Rijksbrede pilot CW3.1 ging op 1 juni 2020 van start en duurde tot (tenminste) eind december 2020. Tijdens deze pilot worden beleidsvoorstellen met een impact van meer dan € 20 mln. euro voorzien van een bijlage met antwoorden op de vragen uit CW3.1. Vanwege de hoge werkdruk gedurende het jaar als gevolg van de coronacrisis is besloten de start van de pilot bij VWS te verplaatsen naar 1 oktober (en tot in 2021 te laten doorlopen) en is besloten om voorstellen opgenomen in de inmiddels tweewekelijkse ‘Stand van zaken COVID-19’ brief buiten de scope van de pilot te plaatsen.

VWS heeft in 2020 gedurende de pilot aan één kamerbrief een CW3.1-bijlage toegevoegd. Deze staat vermeld in onderstaande tabel.

Vergelijking naleving vóór en tijdens pilot CW 3.1

Een steekproefsgewijze analyse van de brieven die VWS vóór de start van de pilot naar de Kamer heeft verstuurd (zowel corona als niet-coronagerelateerd), laat zien dat de brieven vrijwel allemaal goed scoren op het benoemen van doelen, instrumenten, beleidsprestaties en de financiële gevolgen (zowel voor het Rijk als – mits van toepassing – de maatschappelijke sectoren). Daarnaast scoren de beleidsvoorstellen goed op het beschrijven van de wijze waarop het beleidsinstrumentarium zal bijdragen aan de beoogde prestaties en effecten (onderdeel doeltreffendheid). Minder goed wordt gescoord op het beschrijven van de mate waarin het beleidsinstrumentarium dat zal gaan doen (ander onderdeel doeltreffendheid). Andere punten met ruimte voor verbetering zijn het toelichten van de doelmatigheid en de aanwezigheid van een evaluatieparagraaf.

Zoals eerder vermeld, is de voortgangsbrief van de implementatie van de wetswijziging ‘Toegang tot de Wlz voor mensen met een psychische stoornis’ het enige beleidsvoorstel dat gedurende de looptijd van de pilot met bijlage naar de Kamer is gegaan. In die brief worden, met behulp van de bijlage, alle CW3.1-elementen en de evaluatieparagraaf toegelicht.

Toepassing en naleving CW 3.1 bij de coronagerelateerde voorstellen

In 2020 was het overgrote deel van de financieel-significante voorstellen, die vanuit VWS naar de Tweede Kamer gingen, coronagerelateerd. Als beleidsverantwoordelijk ministerie stond VWS onder hoge druk en werd het geacht om snel te handelen. Toch is de naleving van de CW3.1- elementen daardoor niet per se minder goed gebleken. De coronagerelateerde voorstellen blijken even goed te scoren als de reguliere voorstellen. Wel is bij de coronagerelateerde voorstellen vaker geen evaluatieparagraaf aanwezig.