Base description which applies to whole site

4.12 Beleidsartikel 16 Onderzoek en wetenschapsbeleid

De algemene doelstelling is het scheppen van een internationaal concurrerende onderzoeksomgeving die onderzoekers uitdaagt tot optimale wetenschappelijke prestaties en die goed aansluit op maatschappelijke behoeften.

De Minister is verantwoordelijk voor het stelsel van onderzoek en wetenschap.

Financieren

De Minister bekostigt het onderzoeks- en wetenschapsbestel.

Stimuleren 

De Minister stimuleert in het wetenschappelijk onderzoek:

  • kwaliteit en excellentie;

  • zwaartepuntvorming en profilering. De afspraken die hierover gemaakt zijn met de universiteiten staan vermeld in het hoofdlijnenakkoord;

  • samenwerking in de gouden driehoek van bedrijven, kennisinstellingen en overheid. In het innovatiebeleid, waarvoor de Minister van EZK verantwoordelijk is, is hiervoor de topsectorenaanpak nieuwe stijl ontwikkeld.

Regisseren

De Minister schept voorwaarden voor:

  • een klimaat voor universiteiten en kennisinstellingen voor het doen van excellent onderzoek;

  • de borging van het vernieuwend vermogen en de kwaliteit van het Nederlands onderzoek;

  • het doelmatig functioneren van wetenschappelijke instellingen die, zowel zelfstandig als in relatie tot universiteiten en bedrijven een belangrijke plaats innemen;

  • de Nederlandse en internationale onderzoeksfaciliteiten;

  • de coördinatie en positionering van het wetenschapsbeleid op nationaal en internationaal niveau.

De Minister is verantwoordelijk voor het toezicht op een efficiënte besteding van publieke middelen en op voldoende verspreiding van kennis naar de maatschappij.

Kengetallen
Tabel 61 Kengetallen

Kengetal

2016

2017

2018

2019

2020

2021

1

Top 5-positie qua budget kaderprogramma dat naar Nederland gaat1

6

6

6

6

6

6

2

Publieke investering in R&D als % bbp2

0,70

0,67

0,71

0,69

0,74

 

3

R&D personeel (FTE) als‰ van de totale beroepsbevolking3

16,5

17,1

17

17,2

   
1

H2020-dashboard, peildatum 20 december 2021

2

bbp-cijfers 2019 tot en met 2021 betreffen nominale cijfers van het CPB uit de Kerngegevenstabel CEP 2021, maart 2021. Cijfers over 2021 zijn in mei 2022 beschikbaar.

3

Cijfers over 2020 zijn in najaar 2022 beschikbaar.

De belangrijkste beleidsconclusies zijn opgenomen in het onderdeel beleidsprioriteiten.

Tabel 62 Budgettaire gevolgen van beleid van artikel 16 (bedragen x € 1.000)
           

Realisatie

Vastgestelde begroting

Verschil

   

2017

2018

2019

2020

2021

2021

2021

Verplichtingen

 

1.064.240

1.122.383

1.154.701

1.211.339

1.257.194

1.134.046

123.148

                 

Uitgaven

1.034.753

1.216.958

1.250.760

1.149.725

1.193.537

1.134.749

58.788

                 

Bekostiging

913.550

1.101.220

1.131.218

1.024.396

1.067.549

1.009.062

58.487

Hoofdbekostiging

657.342

742.322

719.555

605.335

643.328

620.498

22.830

NWO-wet en WHW

             
 

NWO

475.144

556.834

528.488

458.976

496.101

478.941

17.160

 

KNAW

89.573

89.646

92.728

94.764

96.271

91.757

4.514

 

KB

92.625

95.842

98.339

51.595

50.956

49.800

1.156

Aanvullende bekostiging

256.208

358.898

411.663

419.061

424.221

388.564

35.657

 

NWO Talentenontwikkeling

161.246

160.885

170.885

165.885

169.561

165.885

3.676

 

NWO STW

8.000

8.000

8.000

8.000

8.177

8.000

177

 

NWO Grootschalige researchinfrastructuur

55.382

85.380

85.380

55.380

56.608

55.380

1.228

 

NWO Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek

25.933

28.986

33.751

33.869

41.700

21.737

19.963

 

Poolonderzoek

3.147

3.147

3.147

3.147

3.217

3.147

70

 

Caribisch Nederland

2.500

2.500

2.500

2.500

2.555

2.500

55

 

NWO NWA

 

70.000

108.000

150.280

142.403

131.915

10.488

Subsidies (regelingen)

21.746

22.549

21.918

23.575

23.750

26.928

‒ 3.178

Stichting NLBIF

0

550

550

566

566

566

0

Naturalis Biodiversity Center

6.265

6.265

6.265

6.513

6.668

6.514

154

BPRC

9.608

9.608

9.608

11.406

10.923

9.957

966

NCWT/NEMO

3.366

3.366

3.366

3.460

3.536

3.460

76

STT

221

221

221

221

231

226

5

Stichting AAP

1.032

1.032

1.032

1.032

1.084

1.061

23

Nationale coördinatie

1.254

1.507

876

377

742

5.144

‒ 4.402

Opdrachten

223

163

248

524

655

340

315

Opdrachten

223

163

248

524

655

340

315

Bijdrage aan agentschappen

950

673

918

1.317

1.513

863

650

Dienst Uitvoering Onderwijs

286

0

0

0

0

0

0

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

664

673

918

1.317

1.513

863

650

Bijdrage aan internationale organisaties

98.284

92.353

96.458

99.913

100.070

97.556

2.514

EMBC

853

918

941

1.228

1.333

1.210

123

EMBL

5.198

5.176

5.227

5.241

5.311

5.227

84

ESA

31.065

31.065

32.783

31.146

33.387

32.746

641

CERN

49.891

44.199

46.278

50.531

50.418

46.427

3.991

ESO

8.773

8.425

8.626

9.081

9.621

9.261

360

NTU/INL

2.504

2.570

2.603

2.686

0

2.685

‒ 2.685

                 

Ontvangsten

3.793

504

1.375

154

78

101

‒ 23

Tabel 63 Uitsplitsing verplichtingen
           

Realisatie

Vastgestelde begroting

Verschil

   

2017

2018

2019

2020

2021

2021

2021

Verplichtingen

 

1.064.240

1.122.383

1.154.701

1.211.339

1.257.194

1.134.046

123.148

waarvan garantieverplichtingen

‒ 889

‒ 934

‒ 981

‒ 1.030

‒ 1.083

0

‒ 1.083

waarvan overige verplichtingen

1.065.129

1.123.317

1.155.682

1.212.369

1.258.277

1.134.046

124.231

De realisatie van de uitgaven in 2021 ligt € 58,8 miljoen hoger dan oorspronkelijk begroot. De hogere realisatie van de uitgaven wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het instrument bekostiging. De realisatie van de verplichtingen is € 123,1 miljoen hoger dan begroot, waarvan de oorzaak ook voornamelijk binnen het instrument bekostiging ligt.

Bekostiging

Het Ministerie van OCW bekostigt de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en de Koninklijke Bibliotheek (KB). Hiermee stelt de Minister deze organisaties in staat om binnen de wettelijke kaders en in lijn met de vierjaarlijkse strategie van de instellingen hun missies en doelstellingen te realiseren. Deze missies en doelstellingen zijn gericht op het bevorderen van de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland en het initiëren en stimuleren van nieuwe ontwikkelingen daarin.

De bekostiging is per saldo met € 58,5 miljoen verhoogd. Oorzaken hiervan zijn onder andere:

  • het uitkeren van loon- en prijscompensatie (LPO) aan de onderzoeksinstellingen (€ 22,4 miljoen);

  • diverse interne overboekingen op het NWO-budget voor het uitvoeren van hun wettelijke taak (€ 6,5 miljoen);

  • diverse interne overboekingen op het KNAW-budget voor het uitvoeren van hun wettelijke taak (€ 2,5 miljoen);

  • diverse interne en interdepartementale overboekingen ten behoeve van het Nationaal Regie-orgaan Onderwijsonderzoek (€ 18,8 miljoen);

  • diverse interne en departementale overboekingen ten behoeve van de Nationale Wetenschapsagenda (€ 8,3 miljoen).

Subsidies

Voor het stimuleren en realiseren van de centrale doelstelling van het Onderzoek en Wetenschapsbeleid worden subsidies verstrekt aan stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur. Het gaat hier onder andere om bijdragen aan:

  • Naturalis Biodiversity Center voor onderzoek naar biodiversiteit en instandhouding van de nationale grootschalige infrastructuur voor biodiversiteitsonderzoek;

  • Biomedical Primate Research Centre (BPRC) voor het primatenonderzoek en de huisvesting van primaten en subsidie aan de Stichting AAP voor het verzorgen van de opvang van de BPRC chimpansees;

  • Stichting Nationaal Centrum voor Wetenschap- en Techniekpromotie (NCWT) voor het beheren en ontwikkelen van NEMO Science Museum en NEMO Kennislink, het organiseren van het festival Weekend van de Wetenschap en het ondersteunen van gerelateerde landelijke activiteiten op het gebied van wetenschaps- en technologiecommunicatie en -educatie.

Opdrachten

Voor de beleidsontwikkeling worden opdrachten verstrekt voor het uitvoeren van diensten. Het gaat hierbij met name om opdrachten voor beleidsgericht onderzoek en evaluaties.

Bijdrage aan agentschappen

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voert een opdracht uit voor het ondersteunen en stimuleren van een zo groot mogelijke Nederlandse participatie in het EU-Kaderprogramma voor Onderzoek en Innovatie "Horizon Europe". Team Internationale Research- en Innovatiesamenwerking (IRIS) bij de RVO is het Nationaal Contactpunt Kaderprogramma in Nederland. Tevens is RVO bezig met het opbouwen en onderhouden van Loket Kennisveiligheid.

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

Hieronder vallen contributies aan grote internationale onderzoeksorganisaties EMBC, EMBL, ESA, CERN en ESO. Door deelname van Nederland aan deze intergouvernementele organisaties krijgen de Nederlandse wetenschappelijke onderzoekers toegang tot unieke grootschalige onderzoeksfaciliteiten en internationale netwerken van toponderzoekers. Deze deelname is mede van groot belang voor het functioneren van Nederlands nationale onderzoeksbestel.

Ontvangsten

De ontvangsten betreffen terugvorderingen bij instellingen en andere subsidieontvangers als gevolg van eindafrekeningen op, in eerdere jaren, toegekende subsidies. In 2021 is een aantal oudere subsidies verantwoord waar bij een enkele subsidieverantwoording sprake was van een overschot aan ontvangen subsidie. Dit overschot is conform afspraken teruggevorderd.

Licence