Base description which applies to whole site

nr. 2MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVEblz.
   
A.Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel2
 Wetsartikel 12
 Wetsartikel 22
 Wetsartikel 32
   
B.Algemene toelichting bij de begroting3
 1. Inleiding3
 2. Uitgaven4
 3. Ontvangsten9
   
C.Toelichting per begrotingsartikel10
 1. Uitgaven10
 2. Ontvangsten20
 3. Saldi21
   
Bijlagen22

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het Fonds economische structuurversterking (Fes) voor het jaar 2010 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2010. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2010.

Met de vaststelling van dit wetsartikel wordt de in de begrotingsstaat opgenomen begroting van de uitgaven en de ontvangsten voor het jaar 2010 vastgesteld. De in die begroting opgenomen begrotingsartikelen worden door middel van een algemene toelichting en een toelichting per begrotingsartikel toegelicht in de onderdelen B en C van deze memorie van toelichting.

Wetsartikel 2

In het Coalitieakkoord is afgesproken dat het Fes een vaste voeding krijgt die niet meer fluctueert als gevolg van mutaties in de gasbaten. Daarom wordt in dit artikel bepaald dat – vooruitlopend op het inmiddels bij de Kamer ingediende wetsvoorstel tot wijziging van de Wet Fonds economische structuurversterking, Stb. 1996, 51 en 52 (Fes-wet) – in het jaar 2010 de voeding van het fonds wordt gevormd door de niet-belastingontvangsten van de staat uit aardgasbaten voor het bedrag dat daarvoor in de begrotingsstaat is opgenomen. Het in de begrotingsstaat opgenomen bedrag komt overeen met de geraamde uitgaven in de begroting 2010. De voeding uit aardgasbaten wordt derhalve niet meer berekend als een percentage van de gasbaten.

Door de hierboven toegelichte manier van vaststellen van de gasbatenvoeding van het fonds is de Fes-voeding uit incidentele baten niet relevant en is derhalve vervallen.

Wetsartikel 3

In het Coalitieakkoord is afgesproken dat investeringen op o.a. het gebied van infrastructuur, kennis en ruimtelijke investeringen voor financiering uit het FES in aanmerking komen. Daarom is – vooruitlopend op het inmiddels bij de Kamer ingediende wetsvoorstel tot wijziging van de Wet Fonds economische structuurversterking, Stb. 1996, 51 en 52 (Fes-wet) – voor deze domeinen in dit artikel in 2010 een wettelijke basis gecreëerd.

De Minister van Economische Zaken,

M. J. A. van der Hoeven

De Minister van Financiën,

W. J. Bos

B. ALGEMENE TOELICHTING BIJ DE BEGROTING

1. Inleiding

1.1 Fes-systematiek

Het Fonds economische structuurversterking (Fes) is een begrotingsfonds dat in 1995 is ingesteld. Het doel van het fonds is om te garanderen dat een deel van het ondergrondse aardgasvermogen omgezet wordt in een bovengronds vermogen, door middel van investeringen van nationaal belang die de economische structuur versterken. Het fonds heeft daartoe een eigen begroting.

Tot 2008 bestond de voeding van het Fes uit een percentage van de aardgasbaten en incidentele baten zoals verkoop van staatsdeelnemingen. Sinds 2008 heeft het Fes een vaste voeding uitsluitend bestaande uit (een deel van de) aardgasbaten. De voeding van het Fes is niet meer afhankelijk van tussentijdse veranderingen in de gasbaten, bijvoorbeeld door mutaties in de olieprijs en/of eurokoers.

De uitgaven van het fonds bestrijken verschillende investeringsdomeinen. Deze domeinen zijn nader verdeeld in verschillende enveloppes en reserveringen (zie tabel 3 hierna). Zo zijn bij het Coalitieakkoord middelen gereserveerd voor zeven thema’s uiteenlopend van «Openbaar Vervoer» tot «Innovatie, Kennis en Onderzoek».

Ministers kunnen voorstellen indienen voor een bijdrage uit het Fes voor zover deze binnen één van de domeinen vallen. Deze voorstellen worden inhoudelijk getoetst zodat de beoogde economische structuurversterking zo efficiënt en effectief mogelijk kan worden gerealiseerd. In de regel wordt ook een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse uitgevoerd die een belangrijke rol speelt in de toetsing en de besluitvorming. Op basis van de uitkomsten van de toetsingsprocedure beslist het kabinet of een project Fes-middelen krijgt toegekend. De Kamer wordt geïnformeerd over de projecten waaraan het Fes bijdragen toekent.

De ministers die een bijdrage uit het Fes aan hun begroting toegekend krijgen zijn verantwoordelijk voor uitvoering van de Fes-projecten. Hierover wordt verantwoording afgelegd in de departementale begrotingen. In de Fes-begroting wordt een totaaloverzicht gegeven van de stand van zaken van reeds goedgekeurde projecten en de uitputting van reeds toegezegde middelen. De Fes-begroting geeft daarnaast ook een overzicht van de nog niet uitgekeerde reserveringen in het Fes.

1.2 Voorstel tot wijziging van de Fes-wet

Het voorstel tot wijziging van de Fes-wet is op 29 juni 2009 aan de Tweede Kamer verstuurd (TK 2007–2008, 31 993, nrs. 1–3). Een belangrijk onderdeel van de voorgestelde wijziging is de invoering van een vaste voeding van het Fes, die reeds in het Coalitieakkoord was afgesproken. Daardoor is de voeding van het Fes niet meer afhankelijk van tussentijdse veranderingen in de gasbaten, bijvoorbeeld door fluctuaties in de olieprijs en/of eurokoers. Vooruitlopend op de wijziging van de Fes-wet heeft het kabinet ook in deze begrotingswet het uitgangspunt van de vaste voeding vastgelegd. Eveneens is wettelijk vastgelegd dat de voeding van het fonds voor deze kabinetsperiode gelijk is gesteld aan de hoogte van de (eerder geraamde) uitgaven van het fonds (»voeding volgt uitgaven»). Tenslotte is ook met de aanpassing van de domeinen vooruitgelopen op de voorgestelde wetswijziging.

De door het kabinet voorgestelde wetswijziging maakt het ook mogelijk om Fes-bijdragen aan decentrale overheden in de vorm van een decentralisatie-uitkering te verstrekken. Hierbij geldt de voorwaarde dat de ontvangende gemeente of provincie een project dat voldoet aan de criteria zal uitvoeren. Ten slotte maakt de voorgestelde wetswijziging het mogelijk om vanuit het Fes het BTW-compensatiefonds te voeden voor zover BTW-compensatie voortvloeit uit de uitvoering van Fes-projecten.

2. Uitgaven

2.1 Overzicht Fes-uitgaven

In tabel 1 wordt een overzicht gegeven van geraamde uitgaven in de periode 2009 tot en met 2014 binnen het Fes. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten Fes-uitgaven. Fes-middelen die reeds aan de departementale begrotingen zijn toegevoegd, worden in de Fes-begroting verantwoord op de artikelen 11 t/m 14. Over deze categorie heeft reeds kabinetsbesluitvorming plaatsgevonden. Deze middelen zijn aan projecten en programma’s toegekend en reeds aan de departementale begrotingen toegevoegd. Daarnaast bestaat een, kleinere, categorie gereserveerde middelen in het Fes waarover nog besluitvorming moet plaatsvinden («projecten in voorbereiding»). Deze worden verantwoord op artikel 15.

Tabel 1: Totaaloverzicht Fes-uitgaven (stand Ontwerpbegroting; in € mln)
200920102011201220132014
Totale uitgaven Fes2 5323 1382 8002 1831 9592 344
Artikel 11 t/m 14: Fes-middelen op departementale begrotingen (projecten in uitvoering)2 1492 5142 1101 2801 1171 460
Artikel 15: Gereserveerde middelen Fes (projecten in voorbereiding)383624690903842884

De Fes-uitgaven voor 2010 zijn uitgesplitst per departement weergegeven in Bijlage I.

In tabel 2 zijn de Fes-middelen op de departementale begrotingen uit tabel 1 onderverdeeld naar de verschillende domeinen (artikel 11 t/m 14). De individuele projecten per domein worden genoemd in de artikelgewijze toelichting in deel C van deze begroting.

Tabel 2: Overzicht Fes-uitgaven op departementale begrotingen (art. 11 t/m 14) (stand Ontwerpbegroting; in € mln)
200920102011201220132014
Totaal Fes-middelen departementale begrotingen (projecten in uitvoering)2 1492 5142 1101 2801 1171 460
Artikel 11: Verkeer en Vervoer7801 2861 3697587171 314
Artikel 12: Milieu en Duurzaamheid43047338027423922
Artikel 13: Kennis en Innovatie63349424318312285
Artikel 14: Ruimtelijke Ordening306261118653939

Een overzicht van de gereserveerde middelen in het Fes wordt gepresenteerd in tabel 3. Omdat hierover nog geen besluitvorming heeft plaatsgevonden, zijn deze middelen ook nog niet toegevoegd aan de departementale begrotingen. Met name wordt ingegaan op de enveloppen uit het Coalitieakkoord (CA). In het CA is afgesproken dat structureel circa 500 mln per jaar aan Fes-waardige investeringen zou worden gedaan. Weergegeven is welk deel van de CA-enveloppen deze kabinetsperiode nog gereserveerd is voor besluitvorming of nog moet worden toegevoegd aan departementale begrotingen. Verder heeft het huidige kabinet besloten over de instelling van de reserveringen Impuls kennis en innovatie (€ 500 mln pakket) en Grootschalige research infrastructuur/lerarentekort. Gelet op de voorbereidingstijd van investeringsbeslissingen is het jaar 2012 ook meegenomen.

Tabel 3: Gereserveerde Fes-middelen (art. 15) voor huidige kabinetsperiode* (stand Ontwerpbegroting; in € mln)
2009201020112012
Totaal gereserveerde Fes-middelen (projecten in voorbereiding)383624690903
Artikel 15: Verkeer en Vervoer, waarvan168141238345
– CA Enveloppe Infra en (vaar)wegen11275883
– CA Enveloppe Openbaar vervoer36476262
Artikel 15: Milieu en Duurzaamheid, waarvan13132204121
– CA Enveloppe Reg. ec. beleid: luchtkwaliteit0000
– CA Enveloppe Infra en (vaar)wegen: luchtkwaliteit0000
– CA Enveloppe Energie00104116
– CA Enveloppe Water en kust034175
– CA Enveloppe Natuur, EHS, platteland0000
Artikel 15: Kennis en Innovatie, waarvan21131167187
– CA Enveloppe Innovatie, kennis en onderzoek003246
– Impuls kennis en innovatie (€ 500 mln pakket)090102112
– Grootsch. research infrastructuur/lerarentekort0392929
Artikel 15: Ruimtelijke Ordening, waavan17920080250
– CA Enveloppe Ruimtelijk economisch beleid42638085

* CA is Coalitieakkoord.

In paragraaf 2.2 wordt ingegaan op de besluitvorming over de gereserveerde middelen die in 2009 en 2010 voorzien wordt voor de verschillende domeinen.

2.2 Te verwachten besluitvorming voor 2010

Over de toekenning van gereserveerde Fes-middelen op artikel 15 moet nog besloten worden1. In deze paragraaf is per domein aangegeven welke besluitvorming in 2009 en 2010 verwacht wordt. Daarbij is de te verwachten besluitvorming geplaatst in haar historische context. Wat was destijds het (globale) doel waarvoor de desbetreffende Fes-impuls in het leven is geroepen, hoe groot was de aanvankelijke impuls en welk deel resteert daarvan op dit moment? Op deze wijze wordt inzicht gegeven in de omvang van de reserveringen per domein2.

De bedragen in tabel 3 zijn weliswaar gereserveerd, maar rekening moet worden gehouden met een neerwaartse bijstelling om dekking van maximaal 0,9 mld ten behoeve van Anders Betalen voor Mobiliteit mogelijk te maken. Er wordt vanuit gegaan dat het volledige bedrag van 0,9 mld nodig is, in de periode tot het jaar 2020, ter dekking van de investeringskosten van Anders Betalen voor Mobiliteit (Voortgangsrapportage ABvM september 2009).

Domein Verkeer en Vervoer:

Het belangrijkste onderdeel van dit domein is de Nota Mobiliteit. Binnen het Fes was ten tijde van de besluitvorming rond de Nota Mobiliteit (2005) € 6,5 mld gereserveerd om bereikbaarheidsdoelen te kunnen halen. Daarvan was € 4,5 mld bestemd voor ontsluiting van de Noordvleugel (TK 2007–08, 29 665, nr. 102). Van de € 4,5 mld is ca. € 3,3 mld reeds toegekend aan Verkeer en Waterstaat voor wegontsluiting (incl. maatregelen voor een goede ruimtelijke inpassing) van de Noordvleugel en blijft nog € 0,3 mld gereserveerd voor de ZuidAs in het FES. Het restant Noordvleugelmiddelen ad € 0,9 mld maakt onderdeel uit van de dekking van maatregelen in de MobiliteitsAanpak (2008), en kan worden ingezet voor brede bereikbaarheid, niet per se binnen de Noordvleugel. Voor de Mobiliteitsaanpak zullen naar verwachting in het najaar van 2009 en in 2010 projectvoorstellen worden ingediend, hoofdzakelijk voor uitvoering van hoofdwegenprojecten, N-wegen, het regionaal spoor en mobiliteitsmanagement. Wat betreft de ZuidAs zal het kabinet nog in 2009 een voorstel aan de Kamer doen toekomen.

Naast de oorspronkelijke Noordvleugelmiddelen van € 4,5 mld is zoals boven reeds aangegeven ca. € 2 mld beschikbaar voor betere bereikbaarheid buiten de Noordvleugel. Deze middelen zijn nog niet toegekend aan de begrotingen van Verkeer en Waterstaat. Naar huidig inzicht zal de € 2 mld worden ingezet voor de pakketstudie «Driehoek Utrecht–Amersfoort–Hilversum» en de «Ring Utrecht». Het streven is hierover besluiten te nemen in het najaar van 2009 (TK, 2008–2009, 31 089, nr. 54).

In het Coalitieakkoord is daarnaast besloten tot twee enveloppen die behoren tot dit domein. In de eerste plaats de CA Enveloppe Openbaar vervoer. Deze enveloppe is voor het grootste deel (ca. € 497 mln in de jaren 2009–2020) gereserveerd voor het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) (TK 2008–2009, 31 700 A, nr. 2). Voor dit programma zijn planstudies gestart. In 2010 zullen naar verwachting projectvoorstellen worden ingediend. Daarnaast is er een bedrag van € 207 mln toegekend aan het Actieprogramma Regionaal Openbaar Vervoer (TK 2008–2009, 31 700 A, nr. 98). Deze middelen worden naar verwachting overgeheveld naar de begroting van Verkeer en Waterstaat bij de 1e suppletoire wet 2010.

Daarnaast is de CA Enveloppe Infra en (vaar)wegen ingesteld. Deze enveloppe betreft investeringen in wegen, vaarwegen en luchtkwaliteit. Projecten die eventueel voor een bijdrage in aanmerking komen, worden nu voorbereid en zullen in de loop van het begrotingsjaar 2010 worden ingediend. De voorstellen zullen vooral betrekking hebben op doorstroming verbeterende maatregelen (bijvoorbeeld Dynamisch Verkeersmanagement) en een pakket Duurzaam Veilig. Dit pakket bestaat uit projecten, die inspelen op de wisselwerking tussen infrastructuur, voertuig en gedrag.

Domein Milieu en Duurzaamheid

Het kabinet heeft een aantal enveloppen ingesteld op dit domein. Dat is ten eerste de Enveloppe Energie. Het budget van deze enveloppe t/m 2012 (€ 374 mln) is samengevoegd met de reservering binnen Pijler 2 van het Beleidsprogramma ten behoeve van innovatief ondernemerschap op het terrein van duurzame energie. Beide budgetten zijn toegevoegd aan de Innovatieagenda Energie (TK 2007–2008, 31 530, nr. 1). Deels heeft besluitvorming plaatsgevonden over innovatieprogramma’s (TK 2008–2009, 31 239, nr. 54). Eind 2009 of begin 2010 zal besluitvorming plaatsvinden over een groot deel van het resterende budget voor de Innovatieagenda.

Ten tweede betreft het de Enveloppe Water en Kust. De middelen in de huidige kabinetsperiode zijn bestemd voor de Kaderrichtlijn Water. Over twee tranches heeft in 2008 en 2009 besluitvorming plaatsgevonden. Naar verwachting zullen in 2010 projectvoorstellen worden ingediend voor de overige € 56 mln (beschikbaar tot en met 2012). Binnen deze enveloppe zijn verder voor deze kabinetsperiode geen middelen meer gereserveerd.

Ten derde is er de Enveloppe Natuur, EHS en vitaal plattelend. De gehele enveloppe is inmiddels uitgekeerd aan de investeringsregeling luchtwassystemen (TK 2008–2009, 31 700 XIV). Binnen deze enveloppe zijn geen middelen meer gereserveerd.

Ten vierde is een deel van de Enveloppe Regionaal economisch beleid en de Enveloppe Infra en (vaar)wegen bestemd voor projecten op het gebied van luchtkwaliteit. Deze middelen (€ 50 mln.) zijn reeds ingezet voor maatregelen op het gebied van luchtkwaliteit.

Domein Kennis en Innovatie

In het Coalitieakkoord is afgesproken te investeren in maatschappelijke innovatieprogramma’s. Daarom is besloten tot de Enveloppe Innovatie, kennis en onderzoek. De betreffende programma’s zijn gericht op de aanpak van maatschappelijke knelpunten op het terrein van waterbeheer, veiligheid, zorg en (duurzame) energie. In het Coalitieakkoord is € 111 mln. beschikbaar gesteld voor maatschappelijke innovatieprogramma’s. Met de honorering van een Fes bijdrage voor de aangepaste voorstellen Hersenen en Cognitie, Towards Bio Solar Cells en Gezond Ouder Worden van respectievelijk € 20 mln, € 25 mln en € 10 mln is het totale bedrag door het kabinet toegekend aan projecten1. De middelen die nog staan gereserveerd kunnen door de departementen voor de uitvoering van de gehonoreerde projecten worden opgevraagd.

In aanvulling op de Enveloppe Innovatie, kennis en onderzoek, heeft dit kabinet ten tijde van de Miljoenennota 2009 € 500 mln beschikbaar gesteld voor selectieve continuering van (in deze kabinetsperiode) aflopende Fes-projecten in dit domein. Inmiddels heeft het kabinet besloten tot toekenning van Fes-middelen aan projecten (TK 2008–2009, 27 406, nr. 148). Over de resterende middelen zal in de loop van 2009 en 2010 besluitvorming plaatsvinden.

Daarnaast heeft het huidige kabinet tot en met 2012 ongeveer € 168 mln beschikbaar gesteld voor grootschalige research infrastructuur en innovatieve oplossingen voor toekomstige lerarentekorten. Met de honorering van de Fes-bijdrage voor de aangepaste voorstellen NCB: Biodiversiteit, NanoLab (deel II), Dynamic Two Phase Flow Lab en Delta Faciliteit van respectievelijk € 30 mln, € 13,1 mln, € 14 mln en € 25,3 mln is het totale budget door het kabinet toegekend aan projecten2. De middelen die nog staan gereserveerd kunnen door de departementen voor de uitvoering van de gehonoreerde projecten worden opgevraagd.

Domein Ruimtelijke ordening

De Nota Ruimte heeft tot doel op een duurzame en efficiënte wijze ruimte te scheppen voor de verschillende ruimtevragende functies, de leefbaarheid van Nederland te waarborgen en te vergroten en de ruimtelijke kwaliteit van stad en platteland te verbeteren. In totaal is € 1 mld. hiervoor gereserveerd. Besluitvorming over toedeling van het nog gereserveerde deel van € 687 mln zal naar verwachting plaatsvinden in het najaar van 2009. Voorbeelden van projecten waarover besluitvorming zal plaatsvinden zijn de Stadshavens in Rotterdam, Brainport in Eindhoven en de Weerwaterzone in Almere.

In het Coalitieakkoord zijn vanuit de Enveloppe Regionaal economisch beleid middelen bestemd voor sterke regio’s en herstructurering van bedrijventerreinen. Sterke regio’s is gericht op versterking van de regionale economie, waaronder bereikbaarheid. In totaal is hiervoor € 186 mln beschikbaar (€ 180 mln voor prijsindexatie). Hiervan is een deel reeds toegekend aan projecten. Voor herstructurering is in deze kabinetsperiode vanuit het Fes € 53 mln. beschikbaar. Deze middelen zijn onderdeel van de totale rijksbijdrage van circa € 400 mln. die het kabinet in de periode 2009–2013 in gaat zetten voor het uitvoeren van de inhaalslag van de herstructurering van bedrijventerreinen (TK, 2008–2009, 31 253, nr. 8). Naast sterke regio’s en herstructurering zijn deze kabinetsperiode nog middelen beschikbaar binnen deze enveloppe voor overige projecten, waarbij voorrang wordt gegeven aan projecten voor duurzame energie.

2.3 Fes en het Aanvullend Beleidsakkoord

In de cijfers van tabel 1, 2 en 3 is reeds het stimuleringspakket uit het Aanvullend Beleidsakkoord verwerkt, voor zover dit betrekking heeft op het Fes. De bedragen zijn al verwerkt bij de Voorjaarsnota 2009. In tabel 4 zijn onderstaand de voor het Fes relevante onderdelen van het stimuleringspakket gepresenteerd. Deze volgt de indeling van het Aanvullend Beleidsakkoord, «werken aan toekomst».

Tabel 4: Stimuleringspakket en Fes (in € mln)*
200920102011 e.v.j.
Totaal638777277
    
a. Arbeidsmarkt, onderwijs en kennis   
– Verlenging aflopende innovatieprogramma’s10100390
– Snelle uitvoering Fes-projecten Innovatie109109
    
b. Duurzame economie   
– Snelle uitvoering Fes-projecten Duurzaamheid116116 
 – Snelle uitvoering Fes-projecten Ruimtelijk Economische Beleid190190 
    
c. Infrastructuur en (woning)bouw   
– Snelle uitvoering Fes-projecten Infra134134 
    
f. Invulling Fes-projecten79128177

* Deze tabel geeft de stand van het stimuleringspakket in het Aanvullend Beleidsakkoord. De actuele stand staat in de tabel van bijlage II.

Het stimuleringspakket betreft verschillende onderdelen van het Fes. In bijlage II is per investeringsimpuls of enveloppe uit het Coalitieakkoord aangegeven waar het stimuleringspakket neerslaat in het Fes. Daaruit blijkt o.a. dat een groot deel van het stimuleringspakket, voorzover relevant voor het Fes, zich al bevindt op de departementale begrotingen, en daardoor in de Fes-begroting verantwoord is op de artikelen 11 t/m 14.

3. Ontvangsten

Met ingang van 2008 kent het Fes conform de afspraken in het Coalitieakkoord een vaste voeding uit gasbaten, die niet meer fluctueert als gevolg van de hoogte van de gasbaten. Voor de begroting 2010 wordt deze vaste voeding bij begrotingswet vastgesteld, waarmee de ontvangsten gelijk worden gesteld aan de uitgaven. Het kabinet heeft inmiddels een voorstel tot wijziging van de Fes-wet bij de Kamer ingediend (TK 2008–09, 31 993, nrs. 1–3).

Een integraal overzicht van de geraamde aardgasbaten wordt gepresenteerd in de Miljoenennota 2010 (Bijlage I).

C. TOELICHTING PER BEGROTINGSARTIKEL

1. UITGAVEN

Fes-middelen op departementale begrotingen (projecten in uitvoering)

Artikel 11. Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van verkeer en vervoer

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor de projecten in het kader van verkeer en vervoer voor zover daarover besluitvorming heeft plaatsgevonden en de bijbehorende middelen zijn overgeboekt uit art. 15. Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de uitgaven t/m 2014 vermeld.

Opbouw uitgaven (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 1 133 8931 212 720966 240758 089716 617 
1e suppletore begroting 2009 – 340 06061 943402 000   
Mutatie – 13 57211 9081 414250 1 314 133
Ontwerpbegroting 20101 471 514780 2611 286 5711 369 654758 339716 6171 314 133

Een uitsplitsing van de geraamde uitgaven en de mutaties per individueel project wordt onderstaand in twee afzonderlijke tabellen gegeven. In de tabellen staat ook een verwijzing naar de reservering waaruit deze specifieke middelen afkomstig zijn. Het project Zuidas is bijvoorbeeld afkomstig uit de impuls 2005.

Uitsplitsing begrotingsstand naar projectniveau: artikel 11 verkeer en vervoer

(x € 1000)
 200920102011201220132014Begr.Art.
Voorfinanciering Geografische Info. Systemen– 33 000– 34 000 – 35 000– 35 000 VenW36
Amendement Snijder-Hazelhoff   27 890  IF11
Project Mainport Rotterdam  408 240447 199273 61798 133IF16
Impuls 1998: Bereikbaarheid/voorfinanciering 12 mld pakket465 053829 020837 000   IFDivers
Impuls 2001: Bereikbaarheid en stedelijke ontwikkeling230 840343 040    IFDivers
Impuls 2005: Bijdrage systeemkosten tolheffing48 57849 239    IF17
Impuls 2005: Zuidas 15 00025 00060 000  IF12
Impuls 2006: Betere benutting hoofdwegen Programma filevermindering16 11616 117    IF12
Impuls 2006: Betere benutting hoofdwegen Dynamisch verkeersmanagement305305    IF12
Impuls 2006: Slimme benuttingsmaatregelen spoor10 00010 000    IF13
Nota Mobiliteit: Infrastructuur Noordvleugel4 1004 10060 000238 000478 0001 216 000IF12
CA Infra en (vaar)wegen: Quick wins wegen/Aanpak knooppunten1 25014 08312 83320 250  IF12
CA Infra en (vaar)wegen: Praktijkproef verbetering doorstroming A10 A’dam22 01919 6676 581   IF12
CA Infra en (vaar)wegen: Quick Wins vaarwegen15 00020 00020 000   IF15
Totaal780 2611 286 5711 369 654758 339716 6171 314 133  

Mutaties begroting 2010 op projectniveau: artikel 11 verkeer en vervoer

(x € 1000)
 Departement200920102011201220132014
Project Mainport RotterdamIF     98 133
Nota Mobiliteit: Infrastructuur NoordvleugelIF     1 216 000
CA Infra en (vaar)wegen: Quick wins wegen/Aanpak knooppuntenIF– 3 9583 875– 167250  
CA Infra en (vaar)wegen: Praktijkproef verbetering doorstroming A10 A’damIF– 9 6148 0331 581   
Totaal – 1 357211 9081 414250 1 314 333

Toelichting op de mutatie:

De mutaties in het (extrapolatie)jaar 2014 betreffen middelen die al eerder waren toegekend en overgeboekt.

Voor het project Quick wins wegen/Aanpak knooppunten wordt met een ander kasritme gerekend. Besloten is de aanpak van knooppunten zo veel mogelijk te combineren met beheer- en onderhoudswerkzaamheden teneinde de verkeersoverlast tot een minimum te beperken.

Voor het project Praktijkproef verbetering doorstroming A10 Amsterdam worden middelen van 2009 naar latere jaren doorgeschoven wegens enige vertraging in de besluitvorming.

Artikel 12 Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van milieu en duurzaamheid

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor de projecten in het kader van milieu en duurzaamheid voor zover daarover besluitvorming heeft plaatsgevonden en de bijbehorende middelen zijn overgeboekt uit art. 15. Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de uitgaven t/m 2014 vermeld.

Opbouw uitgaven (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 274 850263 040271 580230 408220 800 
1e suppletore begroting 2009 124 733143 37466 50022 0006 000 
Mutatie 30 74366 42741 78021 66012 15021 800
Ontwerpbegroting 2010223 459430 326472 841379 860274 068239 03021 800

Een uitsplitsing van de geraamde uitgaven en de mutaties per individueel project wordt onderstaand in twee afzonderlijke tabellen gegeven. In de tabellen staat ook een verwijzing naar de reservering waaruit deze specifieke middelen afkomstig zijn.

Uitsplitsing begrotingsstand naar projectniveau: artikel 12 milieu en duurzaamheid

(x € 1000)
 200920102011201220132014Begr.Art.
Impuls 1998: Programma Milieutechnologie4 7784 7784 9004 270  VROM7
Impuls 2005: Bodemsanering22 6966 097    VROM4
Impuls 2005: Luchtkwaliteit33 7154 215    VROM5
Impuls 2005: Luchtkwaliteit355155    LNV21
Impuls 2005: MEP100 900165 900205 000205 000205 000 EZ4
Impuls 2005: biobrandstoffen11 9593 0601 0001 458  VenW36
Impuls 2005: UKR6 4364 8971 540   EZ4
Impuls 2005: EU aanbestedingsregeling CO2 opslag2 5006 0006 0006 0006 0006 000VROM3
Impuls 2005: Energiebesparingstender UKR4 2513 252    EZ4
Impuls 2005: Ophogen budget EOS Demo-tender1 333684    EZ4
Impuls 2005: Verhoging budget 4e tender UKR12 50010 0002 500   EZ4
Impuls 2005: UKR CO2 afvangtechnologie10 0008 0002 000   EZ4
Impuls 2005: Verhoging budget besparingstender UKR2 1501 750200   EZ4
Impuls 2005: PIEDWGO6 0004 000    WWI2
Impuls 2005: PIEDWGO 4 0004 0006 000  EZ4
Impuls 2005: Energietender technopartners Seed-faciliteit3 6253 625    EZ4
Impuls 2005: Energy Efficiency bedrijfsleven7 2508 2503 500   EZ4
Impuls 2005: Innovatieprogramma duurzaam openbaar busvervoer7 4822 518    VenW36
Impuls 2006: Groninger Pijpleiding4 114114    VROM4
Impuls 2006: Enveloppe luchtkwaliteit (lokale maatregelen)59 78959 78930 000   VROM5
Westerschelde7 0008 000    LNV23
CA Diverse enveloppen: luchtkwaliteit37 50057 50040 000   VROM5
CA Diverse enveloppen: luchtkwaliteit 9 0006 000   LNV21
CA Energie: Gebouwde Omgeving8 00011 0009 0001 0001 000 WWI2
CA Energie: Duurzame mobiliteit6 00010 0007 5004 5002 000 VenW36
CA Energie: Ketenefficiency 2 1002 100 1 400200EZ4
CA Energie: Ketenefficiency2001 1501 150650500 LNV21
CA Energie: Kas als energiebron5 000     EZ4
CA Energie: Kas als energiebron3 2004 1004 6005 5003 7002 200LNV21
CA Energie: CATO 24 0001 000    EZ4
CA Energie: Duurzame elektriciteitsvoorziening8002 0003 2001 7001 000300EZ4
CA Energie: Groene grondstoffen1 7003 2503 5002 500550 EZ4
CA Energie: Groene grondstoffen8435 3274 2303 310  LNV21
CA Energie: ADEM9 5009 0003 5003 5003 0001 500EZ4
CA Water en Kust: Innovatie KRW35 25029 75010 000   IF11
CA Water en Kust: Synergie KRW9 50018 58024 44028 68014 88011 600IF11
Totaal430 326472 841379 860274 068239 03021 800  

Mutaties begroting 2010 op projectniveau: artikel 12 milieu en duurzaamheid

(x € 1000)
 Departement200920102011201220132014
Impuls 2005: EU aanbestedingsregeling CO2 opslagVROM     6 000
CA diverse enveloppen: LuchtkwaliteitLNV– 5 5003 5002 000   
CA Energie: Duurzame mobiliteitVenW6 00010 0007 5004 5002 000 
CA Energie: KetenefficiencyEZ 2 1002 100 1 400200
CA Energie: KetenefficiencyLNV2001 1501 150650650 
CA Energie: Kas als energiebronEZ5 000     
CA Energie: Kas als energiebronLNV3 2004 1004 6005 5003 7002 200
CA Energie: CATO 2EZ4 0001 000    
CA Energie: Duurzame elektriciteitsvoorzieningEZ8002 0003 2001 7001 000300
CA Energie: Groene grondstoffenEZ1 7003 2503 5002 500550 
CA Energie: ADEMEZ9 5009 0003 5003 5003 0001 500
CA Energie: Groene grondstoffenLNV8435 3274 2303 310  
CA Water en Kust: Innovatie KRWIF5 00025 00010 000   
CA Water en Kust: Synergie KRWIF     11 600
Totaal 30 74366 42741 78021 66012 15021 800

Toelichting op de mutatie:

De mutaties in het (extrapolatie)jaar 2014 betreffen middelen die al eerder waren toegekend en overgeboekt.

Het project Luchtkwaliteit van het ministerie van LNV is vertraagd omdat de nieuwe «Investeringsregeling Luchtwassers» (waaraan de Fes middelen zijn gekoppeld) aan Brussel moet worden voorgelegd voor de toets op staatssteun. Het streven is om de investeringsregeling nog in 2009 open te stellen voor een bedrag van € 2,5 mln, en daarna ook in 2010en 2011. Dit heeft kaseffecten in 2010 en 2011.

De overige mutaties betreffen de overboeking van middelen vanuit de Coalitieakkoord enveloppe Water en Kust voor het project Innovatie KRW en het overboeken van middelen vanuit de Coalitieakkoord enveloppe Energie voor diverse projecten, waarover besluitvorming heeft plaatsgevonden.

Artikel 13 Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van kennis en innovatie

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor de projecten in het kader van kennis en innovatie voor zover daarover besluitvorming heeft plaatsgevonden en de bijbehorende middelen zijn overgeboekt uit art. 15. Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de uitgaven t/m 2014 vermeld.

Opbouw uitgaven (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 526 638393 971203 283120 68282 822 
1e suppletore begroting 2009 90 27687 715349   
Mutatie 16 20412 68839 38362 33739 15785 444
Ontwerpbegroting 2010533 508633 118494 374243 015183 019121 97985 444

Hieronder wordt een globale uitsplitsing gemaakt van de begrotingsstand van artikel 13 Kennis en innovatie. Een uitsplitsing op projectniveau is, vanwege het grote aantal projecten, opgenomen in bijlage III

Uitsplitsing begrotingsstand artikel 13 Kennis en innovatie

(x € 1 000)
200920102011201220132014
Impuls 2004: BSIK-projecten165 09978 61922 78617 488  
Impuls 2001, 2005 en 2006: Diverse onderwijs projecten212 499157 00941 20637 75734 4537 368
Impuls 2005: Innovatieprogramma’s en toponderzoek26 82425 07216 534   
Impuls 2005: Vitale infrastructuur6 3301 915    
Impuls 2005: MS&ICT8 8583 116485   
Impuls 1998, 2005 en 2006: Overig213 508228 643162 004127 77487 52678 076
Totaal633 118494 374243 015183 019121 97985 444

Een uitsplitsing van de mutaties per individueel project wordt in onderstaande tabel gegeven. In deze tabel staat ook een verwijzing naar de reservering waaruit deze specifieke middelen afkomstig zijn.

Mutaties begroting 2010 op projectniveau: artikel 13 kennis en innovatie

(x € 1000)
 Departement200920102011201220132014
Kenniswijk EZEZ– 1 902– 1 902    
Impuls 1998: Kennis TechnocentraOCW277– 277    
Impuls 2005: VMBO/funderend onderwijs OCWOCW12 229– 1 2229    
Impuls 2005: Transitie samenwerking TU’sOCW– 3 000– 4 000– 4 0006 0003 5001 500
Impuls 2005: Inn.progr. en toponderzoek-VIA(ICT schil CT infobox)BZK– 15– 15    
Impuls 2005: Vit. infra-cybercrimeEZ– 65– 65    
Impuls 2005: Vit. infra-bescherming tegen elektronische aanvallenBZK– 900– 600    
Impuls 2005: Vit. infra-nationaal adviescentrum vitale infrastructuren (NAVI)BZK890– 890    
Impuls 2005: MS&ICT-MediaManiaOCW55148    
Impuls 2005: MS&ICT-WereldscholenOCW203136    
Impuls 2005: MS&ICT-Special Learning CommunityOCW8334    
Impuls 2005: MS&ICT-Digitale LeergemeenschapOCW26081    
Impuls 2005: MS&ICT-SuppleoOCW333212123   
Impuls 2005: MS&ICT-WISEBITS 2.0OCW2666113   
Impuls 2005: MS&ICT-LES 2.0OCW826291    
Impuls 2005: MS&ICT-SVPOCW496320    
Impuls 2006: A13 Beelden voor de toekomstOCW– 5 799– 5 800   5 839
Impuls 2006: A7 RSVVWS     – 6 900
Impuls 2006: A3 TTI watertechnologieEZ331 3933 2464 3744 3434 111
Impuls 2006: A5 Centre for Translational Molecular MedicineEZ6934 2879 67513 01613 54533 784
Impuls 2006: A9 Rendement&excellentieOCW– 8 678– 9 393– 3 47810 7939 2271 529
Impuls 2006: A10 Investeringsagenda beta&techniekOCW73– 73    
Impuls 2006: A12 Beroepsonderwijs in bedrijfOCW1 399– 1 399    
CA Innovatie, kennis en onderzoek: ScheidingstechnologieEZ2 2903 8314 1674 3772 238497
CA Innovatie, kennis en onderzoek: GenomicsOCW     40 500
CA Innovatie, kennis en onderzoek: Hersenen en cognitieOCW2 0004 0004 0003 9003 9002 200
Impuls kennis en innovatie: ITER-NL2OCW 4 0004 000   
Impuls kennis en innovatie: Beroepsonderwijs in bedrijf (netwerkscholen)OCW 4 4042 4042 4042 4042 384
Grootsch. res.infra/lerarentekort: NCBOCW4 70010 0008 4006 900  
Grootsch. res.infra./lerarentekort: Surfnet7OCW6 80011 7006 3007 200  
Grootsch. res. infra/lerarentekort: NanolabEZ2 1614 5334 5333 373  
Totaal 16 20412 68839 38362 33739 15785 444

Toelichting op de mutatie:

De mutaties in het (extrapolatie)jaar 2014 betreffen middelen die al eerder waren toegekend en overgeboekt.

Het project Kenniswijk is afgerond. Niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het Fes.

De uitgaven voor het project VMBO/Funderend onderwijs zijn versneld, omdat in 2009 naar verwachting meer aanvragen voor subsidie worden ingediend.

Voor het project Transitie samenwerking TU’s wordt een nieuw kasritme gehanteerd op basis van de verwachte uitgaven van de instellingen. Hierdoor wordt een bedrag van 11 mln ingezet in de jaren 2012–2014 in plaats van 2009–2011.

Het project Bescherming tegen elektronische aanvallen (BEA) is beëindigd nadat partijen zich uiteindelijk niet wilden committeren aan de uitvoering van dit project.

Het project Beelden voor de toekomst is door aanbestedingsprocedures vertraagd.

Het project Rendement en Excellentie is vertraagd. Het nieuwe kasritme is vastgesteld op basis van de verwachte uitgaven van de instellingen.

De overige mutaties betreffen de overboeking van middelen vanuit de reserveringen (artikel 15) binnen het Fes naar departementale begrotingen (artikel 11 t/m 15) en het aanpassen van kasritmes van een betrekkelijk kleine omvang.

Artikel 14 Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van ruimtelijke Ordening

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor de projecten in het kader van ruimtelijke ordening voor zover daarover besluitvorming heeft plaatsgevonden en de bijbehorende middelen zijn overgeboekt uit artikel 15. Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de uitgaven t/m 2014 vermeld.

Opbouw uitgaven (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 121 35643 63752 83019 5005 500 
1e suppletore begroting 2009 169 802167 84431 1583 600  
Mutatie 15 12249 28834 40041 89033 65039 250
Ontwerpbegroting 2010154 499306 280260 769118 28864 99039 15039 250

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd in het kader van ruimtelijke ordening voor zover deze voldoende zijn uitgewerkt. Een uitsplitsing van de geraamde uitgaven en de mutaties per individueel project wordt onderstaand in twee afzonderlijke tabellen gegeven. In de tabellen staat ook een verwijzing naar de reservering waaruit deze specifieke middelen afkomstig zijn.

Uitsplitsing begrotingsstand naar projectniveau: artikel 14 ruimtelijke ordening

(x € 1000)
 200920102011201220132014Begr.Art.
Impuls 1998: Vitaliteit steden/Sleutelprojecten120 510101 022    VROM2
Impuls 1998: Sleutelprojecten Rotterdam3 000     IF13
Impuls 2001: BIRK+Saneringsregeling66 91035 38017 730500  VROM2
Impuls 2001: BIRK/A2 Maastricht5 0005 000    IF12
Impuls 2001: BIRK/W4 Leiderdorp  24 158   VenW12
Impuls 2001: BIRK IJsseldelta     10 000IF13
Impuls 2005: Archeologisch bodemonderzoek (Malta)3 0761 7501 000250  OCW14
Nota Ruimte: Primaviera6 000     LNV22
Nota Ruimte: Greenports8 1065 7061 400   LNV22
Nota Ruimte: Klavertje 4 (Greenport Venlo)11 5005 7005 700   LNV22
Nota Ruimte: Mooi Nederland15 9098 9614 2004 100  VROM2
Nota Ruimte: Klimaatbuffers3 0004 0005 0003 000  VROM2
Nota Ruimte: Geluidskaarten3 0003 0003 0003 000  VROM2
Nota Ruimte: Natuurpilots  13 0008 0004 000 LNV23
Nota Ruimte: Noordelijke IJ-oevers7 95022 050    VROM2
Nota Ruimte: Planvormingskosten6 2591 600    VROM2
Nota Ruimte: Den Bosch10 4002 600    VROM2
Nota Ruimte: Nijmegen Waalfront20 000 5 000   VROM2
Nota Ruimte: Maastricht Belvedere8 000 2 000   VROM2
Nota Ruimte: Waterdunen 14 400 3 600  VROM2
Nota Ruimte: Zuidplaspolder 10 0005 0005 0004 000 VROM2
Nota Ruimte Oude Rijnzone 17 500    VROM2
Nota Ruimte: Veenweidegebieden 7 60018 80028 50029 00029 100LNV27
Nota Ruimte: Nieuwe Hollandse Waterlinie7 36012 00010 1005 240150150LNV24
Nota Ruimte: Scheveningen Boulevard3002 5002 2003 8002 000 IF14
Totaal306 280260 769118 28864 99039 15039 250  

Een uitsplitsing van de mutaties per individueel project wordt in onderstaande tabel gegeven. In deze tabel staat ook een verwijzing naar de reservering waaruit deze specifieke middelen afkomstig zijn.

Mutaties begroting 2010 op projectniveau: artikel 14 ruimtelijke ordening

(x € 1000)
 Departement200920102011201220132014
Impuls 2001: BIRK IJsseldeltaIF     10 000
Impuls 2005: Archeologisch bodemonderzoek (Malta)OCW38– 1 2881 000250  
Nota Ruimte: Mooi NederlandVROM5 824– 624– 2 800– 900– 1 500 
Nota Ruimte: PlanvormingskostenVROM1 6001 600    
Nota Ruimte: ZuidplanspolderVROM 10 0005 0005 0004 000 
Nota Ruimte: Oude RijnzoneVROM 17 500    
Nota Ruimte: VeenweidegebiedenLNV 7 60018 80028 50029 00029 100
Nota Ruimte: Nieuwe Hollandse WaterlinieLNV7 36012 00010 1005 240150150
Nota Ruimte: Scheveningen BoulevardVenW3002 5002 2003 8002 000 
Totaal 15 12249 28834 30041 89033 65039 250

Toelichting op de mutatie:

De mutaties in het (extrapolatie)jaar 2014 betreffen middelen die al eerder waren toegekend en overgeboekt.

Het project Mooi Nederland is versneld, omdat het aantal tenders waarmee de middelen worden verstrekt is teruggebracht.

De overige mutaties – van betrekkelijk kleine omvang – hangen samen met aanpassing van kasritmes en het overboeken van middelen vanuit de reserveringen (artikel 15) binnen het Fes naar departementale begrotingen (artikel 11 t/m 15)

Artikel 15 Gereserveerde middelen Fes (projecten in voorbereiding)

Dit artikel bevat de reservering van middelen voor projecten en programma’s in voorbereiding. Zodra de projecten voldoende zijn uitgewerkt en besluitvorming heeft plaatsgevonden, worden de middelen overgeheveld naar het desbetreffende uitgavenartikel (artikel 11 t/m 14) van de Fes-begroting. Tegelijkertijd worden het desbetreffende ontvangsten- en uitgavenartikel van een of meer departementale begrotingen aangepast. Daardoor staan de FES-bijdragen voor een bepaald project op de begroting van een vakdepartement dat vervolgens verantwoordelijk is voor (tijdige) uitvoering van het project.

Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de gereserveerde middelen t/m 2014 vermeld.

Opbouw uitgaven (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 421 132598 242690 6421 216 852964 246 
1e suppletore begroting 2009 67 353233 99551 255– 203 472– 80 000 
Mutatie – 105 957– 208 153– 5 2196– 109 949– 4 2264883 671
Ontwerpbegroting 2010382 528624 084689 701903 431841 982883 671

In tabel 3 (paragraaf 2.1) is een uitgebreide specificatie van artikel 15 (Gereserveerde middelen Fes) opgenomen.

Toelichting op de mutaties:

De mutaties in het (extrapolatie)jaar 2014 betreffen middelen die al eerder waren gereserveerd in het Fes. Op macro-niveau kan de mutatie als volgt worden toegelicht:

Aansluiting Voorjaarsnota 2009 en begroting 2010 (in € mln)
200920102011201220132014
 – 106– 208– 52– 110– 42461
Overboekingen naar art. 11000000
Overboekingen naar art. 12– 34– 131– 12000
Overboekingen naar art. 13– 81– 91– 56000
Overboekingen naar art. 140– 1– 1– 133– 670
Prijsbijstelling91517232525
Overig (kasschuiven e.d.)00000436

Verder is in tabel 3 (paragraaf 2.1) een meer uitgebreide specificatie van artikel 15 (gereserveerde middelen Fes) opgenomen. De belangrijkste te verwachten besluitvormingsmomenten worden per enveloppe, impuls en dergelijke toegelicht in paragraaf 2.2.

2. ONTVANGSTEN

Ontvangsten van het fonds

Artikel 21 Ontvangsten uit aardgasbaten

Op dit artikel zijn de voor het fonds bestemde ontvangsten uit aardgas geraamd. Vanaf 2008 is conform de afspraken in het Coalitieakkoord sprake van een vaste Fes-voeding waarbij de voeding uit gasbaten bij begrotingswet wordt vastgesteld. Hieronder wordt in de tabel de opbouw van de ontvangsten t/m 2014 vermeld.

Opbouw ontvangsten (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 2 477 8692 511 6102 184 5752 345 5311 990 065 
1e suppletore begroting 2009 112 104694 871551 262– 177 872– 7 4000 
Mutatie – 57 460– 67 84264 68116 18842 6932 344 298
Ontwerpbegroting 20102 382 9802 532 5133 138 6392 800 5182 183 8471 958 7582 344 298

Toelichting op de mutatie

Voor het jaar 2008 en later is sprake van een vaste Fes-voeding uit gasbaten. De mutatie betreft de aanpassing van de raming die daaruit voortvloeit en die nodig is om de voorziene Fes-uitgaven te dekken.

3. SALDI

Artikel 31 Voordelig eindsaldo/beginsaldo

Opbouw ontvangsten (in € 1000)
2008200920102011201220132014
Vastgestelde begroting 2009 00000 
1e suppletore begroting 2009 00000 
Mutatie 000000
Ontwerpbegroting 20100000000

Omdat de ontvangsten uit aardgasbaten in het jaar 2009 en later zo zijn vastgesteld dat de uitgaven in enig jaar gedekt kunnen worden is het voordelig eindsaldo niet meer relevant.

BIJLAGE I

Specificatie Fes-middelen 2010 per departementale begroting (x € 1 000)
DiversBZKJenGEZJustitieLNVOCWVW/IFVROMVWSWWITotaal
Artikel 11: Verkeer en Vervoer       1 286 571   1 286 571
Artikel 12: Milieu en Duurzaamheid   227 708 27 732 63 908138 493 15 000472 841
Artikel 13: Kennis en Innovatie 445432162 1922 39618 373227 5884 24719 79755 2663 638494 374
Artikel 14: Ruimtelijke Ordening     31 0061 7507 500220 513  260 769
Totaal op departementale begrotingen 445432389 9002 39677 111229 3381 362 226378 80355 26618 6382 514 555
             
Artikel 15: Gereserveerde Fes-middelen624 084          624 084
Totale Fes-middelen624 084445432389 9002 39677 111229 3381 362 226378 80355 26618 6383 138 639

BIJLAGE II

Actuele stand stimuleringspakket Aanvullend Beleidsakkoord 2009/2010* (mln euro’s)
Naam/EnveloppeDomeinU itvoerend dep.2009Belegd***2010Belegd***2009Bestemd***2010Bestemd***
Verlenging aflopende innovatieprogramma’sKennis en Innovatie 08088
Impuls kennis en innovatie (€ 500 mln pakket) Divers 8 88
       
Snelle uitvoering FES-projecten InnovatieKennis en Innovatie 88882121
Impuls 1998, 2001, 2004, 2005, 2006, etc. Divers98741722
CA-enveloppe Kennis en Innovatie VROM33  
       
Snelle uitvoering FES-projecten Milieu en DuurzaamheidMilieu en duurzaamh. 8994234
Impuls 1998, 2001, 2004, 2005, 2006, etc. Divers5354218
CA-enveloppe Energie EZ/LNV/VROM2724  
CA-enveloppe Water en Kust VenW916 16
       
Snelle uitvoering FES-projecten Ruimtelijk Economisch BeleidRuimtelijke ordening 1281286262
Impuls 1998, 2001, 2004, 2005, 2006, etc. Divers1281285656
CA-enveloppe Regionaal Ec. Beleid Divers  66
       
Snelle uitvoering FES-projecten InfraVerkeer en Vervoer 62627272
Impuls 1998, 2001, 2004, 2005, 2006, etc. Divers5555  
Infrastructuur Noordvleugel VenW446767
CA-enveloppe Infra en (vaar)wegen VenW33  
CA-enveloppe Openbaar vervoer VenW  55
       
Grootschalige researchprojecten/leraren**Kennis en Innovatie 1426039
Grootschalige researchprojecten/leraren Divers1426 39
       
Maatschappelijk innovatieprogramma’s**Kennis en Innovatie 4800
CA-enveloppe Kennis en Innovatie Divers48  
       
Innovatieagenda Energie**Kennis en Innovatie 111600
CA-enveloppe Energie Divers1116  
Totaal  396430157316

* De uitgaven uit het stimuleringspakket die geraamd worden in 2011 en verdere jaren worden niet zichtbaar in bovenstaande tabel.

** De financiering van deze projecten was ten tijde van het Aanvullend Beleidsakkoord reeds geregeld.

*** De categorie «belegd» betreft middelen die overgeheveld zijn naar departementale begrotingen. Deze middelen staan op de begrotingsartikelen 11 t/m 14 van deFES-begroting. De categorie «bestemd» betreft middelen die nog niet overgeheveld zijn naar departementale begrotingen. Deze middelen staan op artikel 15 van de FES-begroting.

BIJLAGE III

Uitsplitsing begrotingsstand naar projectniveau: artikel 13 kennis en innovatie
(x € 1 000)200920102011201220132014Begr.Art.
1. Bsik-projecten165 09978 61922 78617 488    
Impuls 2004: Kennis Bsik (leven met water en processysteeminnovatie)8 074– 84    VENW/IFDivers
Impuls 2004: Kennis Bsik (Transumo)7 0532 829    VENWDivers
Impuls 2004: Kennis Bsik2 7109 328 2 340  VWS42
Impuls 2004: Kennis Bsik61 38244 71022 30015 148  EZ2, 4
Impuls 2004: Kennis Bsik57 99810 423    OCW16
Impuls 2004: Kennis Bsik20 1474 114    VROM2
Impuls 2004: Kennis Bsik7 7357 299486   LNV26
         
2. Diverse onderwijsprojecten212 499157 00941 20637 75734 4537 368  
Impuls 2001: Kennis (ICT en onderw)47 77647 776    OCW10
Impuls 2001: Kennis onderzoek en innovatie19 23219 232    EZ2
Impuls 2001: Kennis, onderzoek en innovatie (vernieuwingsimpuls)11 94011 866    OCW16
Impuls 2005: VMBO/funderend onderwijs26 8542 197    OCW1, 3
Impuls 2005: VMBO/funderend onderwijs22    LNV26
Impuls 2006: Rendement en excellentie6 03410 32011 52210 7939 2271 529OCW7
Impuls 2006: Investeringsagenda beta en techniek13 3218 750    OCW1, 6
Impuls 2006: Leren door te experimenteren14 1529 153    OCW3
Impuls 2006: Fonds verster- king beroepsonderwijs– bedrijfsleven13 67515 1368 0406 7105 840 EZ3, 5
Impuls 2006: Beelden voor de toekomst22 92222 03221 14420 25419 3865 839OCW14
Impuls 2006: Onderwijs en ondernemerschap11 2947 545500   EZ3
Impuls 2006: VVE versnelling13 100     OCW1
Impuls 2006: Beroepsonderwijs in bedrijf12 1973 000    OCW4
         
3. Inn.programma’s en toponderzoek26 82425 07216 534     
Impuls 2005: GATE2 0002 0001 000   OCW16
Impuls 2005: Haaglanden1 952694    IF11
Impuls 2005: Phytophthora1 2901 2044 445   LNV26
Impuls 2005: WCFS+8 2508 2503 000   EZ2
Impuls 2005: Scheidingstechnologie PPS4 1844 1852 457   EZ2
Impuls 2005: Technostarters creatieve industrie1 9641 965    EZ2
Impuls 2005: Potato genoom sequencing700570    LNV26
Impuls 2005: TTI Groene genetica4 9154 9155 632   LNV26
Impuls 2005: VIA1 5691 289    JUS13
4. Vitale Infrastructuur6 3301 915      
Impuls 2005: compartimentering dijken808808    IF11
Impuls 2005: NAVI2 479     BZK15
Impuls 2005: XIRAF1 020100    JUS13
Impuls 2005: Reconstructie 3D camerabeelden1 286268    JUS13
Impuls 2005: CBRN-security234235    JUS13
Impuls 2005: infra-cameratoezicht sensoring en triggering503504    JUS13
         
5. MS&ICT8 8583 116485     
Impuls 2005: Madonna200     VWS42
Impuls 2005: Koala6060    VWS42
Impuls 2005: Groeien door games180– 60    OCW3
Impuls 2005: Leren in een virtuele wereld360120    OCW3
Impuls 2005: Games to learn426134    OCW3
Impuls 2005: LOGO4142    OCW3
Impuls 2005: Virtuele games als uitdagend leermiddel518238    OCW3
Impuls 2005: Telemedisch Centrum Nederland126     VWS42
Impuls 2005: Landelijke uitrol sectorsp. EPD247     VWS42
Impuls 2005: Opschaling videoteleconsult in de revalidatiezorg379     VWS42
Impuls 2005: Business games a la carte193     OCW3
Impuls 2005: Beste zorg beloond34252    VWS42
Impuls 2005: Toegankelijke internetbehandeling225     VWS42
Impuls 2005: Slimmer veilig413149    BZK4
Impuls 2005: KISS322214    JenG2
Impuls 2005: Innovatief jongerenportaal326218    JenG2
Impuls 2005: Choice394     JenG2
Impuls 2005: Multi-VIT494296    BZK4
Impuls 2005: Remedie120120143   VWS42
Impuls 2005: Birth474350206   VWS42
Impuls 2005: MediaMania55148    OCW3
Impuls 2005: Wereldscholen203136    OCW3
Impuls 2005: Special learning community8334    OCW3
Impuls 2005: Digitale leergemeenschap26081    OCW3
Impuls 2005: Suppleo333212123   OCW3
Impuls 2005: Wisebits 2.02666113   OCW3
Impuls 2005: Les 2.0826291    OCW3
Impuls 2005: SVP496320    OCW3
         
6. Overig213 508228 643162 004127 77487 52678 076  
Impuls 1998: Technocentra9 7969 592    OCW5
Impuls 2005: Holst Center3 0001 0006 0001 300  EZ2
Impuls 2005: Technostarters7 505     EZ2
Impuls 2005: Sleutelgebieden12 60310 049360   EZ2
Impuls 2005: Topinstituut Farma29 63332 32624 733   VWS42
Impuls 2005: Transgene gewassen2 9822 283950   VROM6
Impuls 2005: Grootschalige researchfaciliteiten10 1623 9021 8301 830  OCW16
Impuls 2005: Transitie samenwerking TU’s7 0666 0666 0666 0003 5001 500OCW7
Impuls 2005: Innovatievouchers16 26116 176    EZ2
Impuls 2005: Plantkundig onderzoek3 3482 913    LNV21
Impuls 2006: Parelsnoer7 7507 750    OCW16
Impuls 2006: veterinaire aviaire influenza3 6691 470    LNV26
Impuls 2006: TTI Watertechnologie7 0682 8493 2464 3744 3434 111EZ2
Impuls 2006: NICIS3 0083 6384 118   WWI37
Impuls 2006: CTMM4 35714 81326 89730 11634 54533 784EZ2
Impuls 2006: RSV14 03013 030– 7 000– 7 000– 7 000– 6 900VWS41
CA: Kennis voor klimaat13 40013 40010 00010 000  VROM8
CA: Biomedical materials6 9197 91810 00012 0003 096 EZ2
CA Innovatie, kennis en onderzoek: Genomics33 00037 00041 00041 00040 50040 500OCW16
CA Innovatie, kennis en onderzoek: Scheidingstechnologie2 2903 8314 1674 3772 238497EZ2
CA Innovatie, kennis en onderzoek: Hersenen en cognitie2 0004 0004 0003 9003 9002 200OCW16
Impuls kennis en innovatie: ITER-NL2 4 0004 000   OCW16
Impuls kennis en innovatie: Beroepsonderwijs in bedrijf (netwerkscholen) 4 4042 4042 4042 4042 384OCW4
Grootsch. res.infra/lerarentekort: NCB4 70010 0008 4006 900  OCW16
Grootsch. res.infra/lerarentekort: Surfnet76 80011 7006 3007 200  OCW16
Grootsch. res.infra/lerarentekort: Nanolab2 1614 5334 5333 373  EZ2
Totaal63 118494 374243 015183 019121 97985 444  

BIJLAGE IV

AFKORTINGSLIJST

AfkortingOmschrijving
ADEMAdvanced Dutch Energy Materials Innovation Lab
AROVActieprogramma Regionaal Openbaar Vervoer
BEABescherming tegen elektronische aanvallen
BIRKBesluit Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit
BSIKBesluit Subsidies Investeringen Kennisinfrastructuur
CACoalitieakkoord
CATOCO2-afvang, -transport en -opslag
CBRNChemical, Biological, Radiological and Nuclear
CTContra-terrorisme
CTMMCenter for Translational Molecular Medicine
EOSEnergie Onderzoek Subsidie
EPDElectronisch Patiëntendossier
EHSEcologische hoofdstructuur
GATEGame research for Training and Entertainment
HWBPHoogwaterbeschermingsprogramma
KISSKind Signalering Systeem
KRWKaderrichtlijn Water
LOGOLoopbaan Oriëntatie door Gaming in het Onderwijs
MEPMilieukwaliteit Elektriciteitsproductie
MS&ICTMaatschappelijke Sectoren & Informatie- en Communicatie Technologie
NAVINationaal Adviescentrum Vitale Infrastructuren
NCBNederlands Centrum voor Biodiversiteit
NICISNetherlands Institute for City Innovation Studies
PIEDWGOProgramma Innovatieve Energiebesparing en Duurzame Gebouwde Omgeving
PPSPubliek Private Samenwerking
RSVRespiratoir Syncytieel Virus
SVPSimulatie Voor Praktijkleren
TTITechnologische Top Instituten
UKRUnieke Kansen Regeling
VIAVeiligheidsverbetering door Information Awareness
VITVeiligheid, Informatie en Technologie
VVEVoor- en Vroegschoolse Educatie
WCFSWorld Food Crops Seedbank
XIRAFXML-based indexing and querying for digital forensics
Licence