Voor u ligt de Beleidsbegroting, hoofdstuk XII van de Rijksbegroting 2011 van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De begroting bestaat uit de volgende onderdelen:

• 1. De beleidsagenda;

  Gezien de demissionaire status van het kabinet dat deze begroting opstelt, is gekozen voor een beperkte technische invulling van de beleidsagenda 2011. Er wordt vooral ingegaan op beleidsarme ontwikkelingen die de begroting in financiële zin raken. Vanwege het beleidsarme karakter, beschrijft deze beleidsagenda eveneens de uitvoeringsagenda voor het jaar 2011.

• 2. De beleidsartikelen (31 t/m 37) en de niet-beleidsartikelen (39, 40 en 41);

  De beleidsartikelen bieden systematisch inzicht in de doelstellingen en de producten waarmee ze worden gerealiseerd, de hoeveelheid geld die daarmee is gemoeid en de manier waarop de evaluatie plaatsvindt. Behalve beleidsartikelen bevat deze begroting ook zogenoemde niet-beleidsartikelen. De opbouw van deze niet-beleidsartikelen wijkt af van de hierboven genoemde beleidsartikelen. Hier worden uitgaven die niet zinvol of doelmatig kunnen worden toegerekend aan de beleidsartikelen verantwoord.

• 3. De bedrijfsvoeringsparagraaf;

  Deze paragraaf gaat in op de belangrijkste bedrijfsvoeringsontwikkelingen bij VenW.

• 4. De diensten die een baten-lastenadministratie voeren;

  In deze paragrafen zijn de relevante financiële gegevens van het KNMI, Rijkswaterstaat en de Inspectie VenW opgenomen.

• 5. Diverse bijlagen;

  Waaronder het verdiepingshoofdstuk waarin de opbouw van de beschikbare bedragen per begrotingsartikel wordt uiteengezet en een overzicht van de moties en toezeggingen. Nieuw toegevoegd aan de begroting is de overzichtsconstructie BES.

Naast deze beleidsbegroting, hoofdstuk XII van de rijksbegroting, kent VenW ook een Infrastructuurfonds, fonds A van de rijksbegroting, waarin de concrete projecten en programma’s staan. Met dit aparte fonds voor de infrastructuur wordt invulling gegeven aan de doelstellingen zoals genoemd in de Wet op het Infrastructuurfonds (Stb. 1993, nr. 319), te weten het bevorderen van een integrale afweging van prioriteiten en het bevorderen van continuïteit van middelen voor infrastructuur.

De begrotingen van VenW zijn ook digitaal beschikbaar op www.rijksbegroting.nl.

Verbetering van de (niet-financiële) beleidsinformatie

De indeling van de begroting 2011 komt grotendeels overeen met die van 2010. Er is een aantal verbeteringen doorgevoerd. Zo is bijvoorbeeld de overzichtsconstructie BES toegevoegd aan de bijlagen. Met dit overzicht ontstaat er in één oogopslag een integraal beeld van de activiteiten die in het kader van BES worden uitgevoerd en de vindplaats van de bijbehorende budgetten op de VenW-begroting.

Daarnaast is een herschikking van de bijdragen aan de Inspectie VenW doorgevoerd. Hiermee wordt beter aangesloten op de activiteiten van de Inspectie, waar de focus met name op veiligheid is gericht. Deze herschikking betreft een beperkt aantal mutaties die op de VenW begroting per saldo budgettair neutraal zijn.

Er is naar gestreefd een duidelijke kwaliteitsslag door te voeren op het gebied van de verbetering van de beleidsinformatie. Zo is getracht per product aandacht te besteden aan de meetbaarheid van beleid. Een aantal kengetallen is toegevoegd, zoals het aantal treinbewegingen per week op A15-tracé van Betuwelijn en het aantal vervaardigde NLR-rapporten. Daarnaast is een aantal kengetallen gewijzigd in een indicator, bijvoorbeeld «aantal ongevallen met zeeschepen». Tevens is de begroting met nieuwe indicatoren aangevuld, zoals «creëren van luchthavencapaciteit Schiphol». Ook zijn de eerste resultaten van het verbeterproces van de meetbare gegevens die volgen uit het proces van het opstellen van het meerjarenplan 2011–2015 van de Inspectie VenW aan de begroting toegevoegd. Waar is gebleken dat de meetbaarheid niet of nog niet kan worden weergegeven, is dit door middel van een «explain» verklaard. De resultaten van deze verbeterslag zijn opgenomen in deze begroting.

Meetbare gegevens: explain

Alle operationele doelstellingen in de begroting, met uitzondering van «Bestuurlijke organisatie en instrumentatie» op artikel 31 «Integraal Waterbeheer» zijn voorzien van meetbare gegevens. De betreffende operationele doelstelling luidt: «Het verbeteren van de effectiviteit en doelmatigheid van de bestuurlijke organisatie en het instrumentarium van het waterbeleid». Deze doelstelling is opgenomen, omdat een aantal belangrijke waterproducten zowel gericht is op veiligheid, als op kwaliteit en kwantiteit en daardoor niet onder slechts één van de andere waterdoelstellingen kan worden verantwoord. Het gaat hier bijvoorbeeld om het Nationaal Bestuursakkoord Water, de Integrale Waterwet, het HGIS-programma Partners voor Water en het programma Leven met Water. Het is niet mogelijk en zinvol om hier aparte indicatoren voor op te nemen. De bijbehorende meetbare gegevens zijn bij de overige operationele doelstellingen van dit beleidsartikel weergegeven. Het beleid dat zich richt op de beveiliging van infrastructuur wordt met het oog op de nationale veiligheid niet onderbouwd met meetbare gegevens.

Bij de Inspectie VenW is het proces van overgang naar indicatoren die meer betekenis hebben voor de beleidsdoelen en die een betere afspiegeling vormen van wat in de praktijk is bereikt, nog niet afgerond. Uitgangspunt dat deze indicatoren enerzijds voldoende betekenis moeten hebben voor de beoordeling van het bereikte effect van (beleids)maatregelen in relatie tot de geformuleerde beleidsdoelen en anderzijds moeten de gehanteerde begrippen, waardebepalingen en normatiek voldoende in de praktijk gevalideerd en toekomstvast te zijn. Waar dit al het geval is zijn de indicatoren in deze begroting opgenomen. In het meerjarenplan 2011–2015 en in de ontwerpbegroting 2012 wordt de verdere ontwikkeling van de nieuwe indicatoren zichtbaar.

Binnen de meetbare gegevens wordt een onderscheid gemaakt tussen indicatoren en kengetallen. Indicatoren zijn gegevens over prestaties/effect/output/outcome en de bijdrage van de overheid die inzicht geven in het bereiken van de operationele doelstelling (need to know). VenW heeft hierbij een duidelijke verantwoordelijkheid. Indien andere kwantitatieve gegevens over de beleidscontext zinvol en relevant zijn worden kengetallen opgenomen (nice to know). Kengetallen geven inzicht in omgevingsvariabelen die van belang zijn voor de doelstellingen. VenW heeft hierbij geen directe verantwoordelijkheid. Te denken valt aan economische groei, de positie van Nederland ten opzichte van andere landen, etc.

Meerjarenprogrammering beleidsdoorlichtingen

Volgens de Regeling Rijksbegrotingsvoorschriften dient in de begroting een programmering van beleidsdoorlichtingen opgenomen te worden. Een beleidsdoorlichting is een evaluatie van de algemene (of operationele) beleidsdoelstelling. Afhankelijk van de beleidscyclus moeten beleidsterreinen een keer in de vijf à zeven jaar doorgelicht worden. De uitgaven van het IF-fonds en de belastinguitgaven worden mits toedeelbaar aan specifieke beleiddoelstellingen, in de beleidsdoorlichtingen meegenomen. Voor de jaren 2010 en 2011 ziet de programmering voor VenW er als volgt uit:

De totale meerjarenprogrammering van de beleidsdoorlichtingen, ex post evaluaties en overige evaluaties per artikel staan bij de desbetreffende beleidsartikelen in het overzicht «Onderzoek naar de doelmatigheid en de doeltreffendheid van beleid». Bij de programmering is ernaar gestreefd om de beleidsdoorlichtingen en de andere evaluaties uit de programmering zoveel mogelijk aan elkaar te koppelen.