Beleidsmatige ontwikkelingen
Een kwalitatief goede en efficiënte rechtspraak is een belangrijk fundament voor het functioneren van rechtstaat en samenleving. Voor het tijdig en op kwalitatief goede wijze verwerken van de verwachte instroom van zaken zonder dat de doorlooptijd oploopt is de beschikbaarheid van voldoende middelen voor de rechtspraak een belangrijke voorwaarde. Bij de verwachte toename van het aantal rechtzaken en daarbij achterblijvende financiële middelen zal de druk op de gerechten toenemen. Dit mag echter niet ten koste gaan van de kwaliteit. Zoveel mogelijk worden de inspanningen van de afgelopen jaren om de kwaliteit van rechtspraak ook op de lange termijn te verzekeren en waar nodig te verbeteren voortgezet. Daarnaast zal er ruimte dienen te zijn voor innovatie en organisatieverandering. Hieronder worden de geplande activiteiten op de genoemde gebieden nader toegelicht.
Voor goede rechtspraak is evenzeer vereist dat de Rechtspraak in staat is te blijven beantwoorden aan de veranderende wensen uit de samenleving.
Voor het behoud van het gezag van de Rechtspraak en daarmee van het rechterlijk oordeel is van groot belang dat de kernwaarden, onafhankelijkheid, onpartijdigheid, integriteit en professionaliteit worden versterkt. Het huidige stelsel van gedragsnormen voor rechters, raadsheren en andere medewerkers zal worden uitgebreid op basis van internationale standaarden. Waar nodig zal gebruik worden gemaakt van de verruimde mogelijkheden voor disciplinaire maatregelen. De deskundigheid en professionaliteit zal worden vergroot door kwaliteitsnormen aan te scherpen en de mogelijkheden die de herziening van de gerechtelijke kaart hiertoe biedt optimaal te benutten. Bijzondere aandacht zal daarbij worden geschonken aan versterking van de kennis op niet-juridisch gebied, op specialistische gebieden en op het terrein van het Europese recht. Instrumenten die hiervoor worden ingezet zijn o.m. concentratie van zaken, kenniscentra, normen voor permanente educatie en digitale ontsluiting van kennisbronnen.
Belangrijke doelstelling van de Rechtspraak is dat deze aansluit bij behoeften in de samenleving. De uitvoering verloopt langs de lijnen van de vaststelling van normen voor doorlooptijden en op het sturen op de realisatie daarvan, het leveren van maatwerk door middel van differentiatie, het verbeteren van digitale toegankelijkheid en het zoeken naar wegen om de effectiviteit van rechterlijke interventies te vergroten, zodat de bijdrage die deze interventies kunnen leveren aan de oplossing van maatschappelijke problemen eveneens wordt vergroot.
Met ingang van juli 2012 wordt een nieuw stelsel van kostendekkende griffierechten ingevoerd. Beoogd wordt de rechtspraak in civiele en bestuurszaken te laten bekostigen door degenen die daar gebruik van maken. Dit gaat gepaard met de invoering van hogere tarieven. Met invoering van het voorgestelde tarievenstelsel wordt beoogd structureel een netto ombuiging van € 240 mln. te realiseren, bestaande uit extra ontvangsten griffierechten en lagere kosten voor de Rechtspraak door een lagere instroom van zaken. De nu voor de jaren 2012 en verder geraamde extra ontvangsten en lagere kosten zullen in de reguliere begrotingscyclus nauwkeurig worden gevolgd en indien nodig geactualiseerd. In het wetsvoorstel «kostendekkende griffierechten» zijn verhogingen van griffierechten opgenomen en wijzigingen in de tariefstructuur. Het wetsvoorstel houdt een lastenverzwaring in voor burgers, bedrijven én overheidsorganen. Enerzijds worden de griffierechten voor partijen fors hoger en daarnaast gaan, in tegenstelling tot nu, in het bestuursrecht overheidsorganen griffierecht betalen wanneer burgers in beroep gaan tegen hun besluiten. Verhoging van de griffierechten heeft als consequentie dat men er vaker dan nu, vanaf zal zien om zijn zaak aan de rechter voor te leggen. Die kostenpost gaat zwaarder meewegen in de kosten-baten afweging om al dan niet naar de rechter te stappen. In deze afweging spelen niet alleen de eigen kosten, maar ook het risico te verliezen en in de proceskosten van de wederpartij te worden veroordeeld. Naar verwachting zal invoering van het wetsvoorstel rechtspraakbreed leiden tot ruim 5% minder zaken.
De implementatie van de herziening van de gerechtelijke kaart zal voor de Rechtspraak in de komende jaren een majeure operatie betekenen. Naar verwachting zal in 2012 de parlementaire behandeling van de wetgeving die benodigd is voor de invoering van de nieuwe gerechtelijke kaart kunnen worden afgerond. Momenteel is nog onduidelijk wat de precieze invoeringsdatum zal kunnen zijn. De herziening zal moeten leiden tot versterking van de bestuurskracht van de organisatie en tot vergroting van de mogelijkheden om de kwaliteit van de rechtspraak ook op de langere termijn te waarborgen. De voorbereiding van de invoering zal ook in 2012 een grote inspanning van de organisatie vergen.
Het Regeerakkoord voorziet in tal van intensiveringen op het gebied van politie en Justitie. Naast een hoger aantal OM-afdoeningen, zal dit ook voor de Rechtspraak leiden tot extra zaaksinstroom. Daarbij worden extra megastrafzaken verwacht. Ook zal de kennis op forensische en technisch gebied worden versterkt en zullen maatregelen worden genomen waarbij in specifieke gevallen avond- nacht en weekendopenstelling van rechtbanken mogelijk wordt.
Zoals hierboven aangegeven zal, ondanks de verhoogde druk op de productie bij gerechten ten gevolge van het verwachte verschil tussen instroom en financiële middelen, de kwaliteit van gerechtelijke procedures en uitspraken centraal dienen te staan. Er moet financiële ruimte blijven voor kwaliteitsbepalende elementen, zoals de meervoudige behandeling van zaken, instructie en feitenonderzoek en het meelezen van vonnissen. Waar het gaat om de deskundigheid op bijzondere kennisgebieden zijn er kenniscentra bij de gerechtshoven ingericht.
Om de forse toename van de instroom van zaken te verwerken zou een substantiële verhoging van de bijdrage van het Ministerie van Veiligheid en Justitie vanaf 2013 nodig zijn. De uitkomst van de afweging van het kabinet op dit moment is echter dat voor de rechtspraak in geringe mate extra geld beschikbaar is. Uit deze middelen moet voor de Rechtspraak ook de prijsontwikkeling worden gedekt. Als de huidige instroomverwachtingen uitkomen en er, ook in latere jaren, geen aanvullende financiering beschikbaar komt zal dit onvermijdelijk leiden tot oplopende voorraden en doorlooptijden.
De Rechtspraak wil daarbij al wat mogelijk is doen om te hoog oplopende voorraden tegen te gaan.
Meerjarige begroting van baten en lasten
Baten
Bijdrage Ministerie van Veiligheid en Justitie
De bijdrage bestaat uit een productiegerelateerde bijdrage, een bijdrage voor gerechtskosten en een bijdrage voor overige taken. Daarnaast bevat de bijdrage middelen voor taken die niet voortvloeien uit de Wet op de rechterlijke organisatie zoals tuchtrecht en de commissies van toezicht voor het gevangeniswezen.
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten | |||||||
| Bijdrage Ministerie van VenJ | 918 821 | 954 941 | 996 932 | 913 174 | 891 612 | 887 171 | 885 772 |
| Overige bijdrage van Min van VenJ | 33 133 | 33 133 | 33 133 | 33 133 | 33 133 | 33 133 | 33 133 |
| Overige opbrengsten | 11 933 | 11 933 | 11 933 | 11 933 | 11 933 | 11 933 | 11 933 |
| Rentebaten | 0 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| bijdrage meer/minder werk | 5 932 | 15 200 | 15 200 | ||||
| Totaal baten | 969 819 | 1 015 307 | 1 042 098 | 973 540 | 936 778 | 932 337 | 930 938 |
| Lasten | |||||||
| Personele kosten | 733 603 | 756 505 | 770 907 | 722 069 | 696 710 | 685 700 | 684 634 |
| Materiële kosten | 228 622 | 235 759 | 240 248 | 225 028 | 217 125 | 213 694 | 213 361 |
| Afschrijvingskosten | 21 923 | 22 000 | 23 000 | 25 000 | 25 000 | 25 000 | 25 000 |
| Rentekosten | 2 846 | 3 600 | 4 000 | 4 000 | 4 000 | 4 000 | 4 000 |
| Gerechtskosten | 3 673 | 3 943 | 3 943 | 3 943 | 3 943 | 3 943 | 3 943 |
| Totale lasten | 990 667 | 1 021 807 | 1 042 098 | 980 040 | 936 778 | 932 337 | 930 938 |
| Resultaat | – 20 848 | – 6 500 | 0 | – 6 500 | 0 | 0 |
Overige bijdragen van het Ministerie van VenJ en overige opbrengsten
Deze posten betreffen bijdragen van het Openbaar Ministerie (VenJ) voor Spirit en SSR en bijdragen aan de Rechtspraak van andere departementen.
Rentebaten
Voor het jaar 2012 wordt rekening gehouden met een renteopbrengst van € 100 000,–.
Bijdrage meer- en minderwerk
De bijdrage meer- en minderwerk (egalisatierekening van de Rechtspraak) betreft het saldo van meer- en minderwerk ten opzichte van de productie zoals afgesproken met en gefinancierd door de Minister van Veiligheid en Justitie. Het meer- en minderwerk wordt afgerekend tegen 70% van de afgesproken productgroepprijzen.
Lasten
Personele kosten
Ten opzichte van 2010 zullen de personele kosten in 2011 en 2012 toenemen omdat de Rechtspraak een fors hogere instroom zal verwerken
Materiële kosten
De materiele kosten nemen gelijk met de personele kosten in de jaren 2011–2012 toe maar zullen daarna ook weer worden teruggebracht.
| Materiele vaste activa | Afschrijvingstermijn |
|---|---|
| Hard- en software | 3 jaar |
| Vervoersmiddelen, inventaris, meubilair kort en kantoormachines | 5 jaar |
| Audio- en visuele middelen en stoffering | 8 jaar |
| Verbouwingen, installaties, bekabeling en meubilair lang | 10 jaar |
De afschrijvingskosten voor de Rechtspraak zijn berekend door de totale afschrijvingskosten op de activa in een jaar te verminderen met de verwachte vrijval in dat jaar van de balanspost «»Vooruitontvangen bedragen OM»». De post «»vooruitontvangen bedragen OM»» betreft de eerder door het OM verstrekte bijdrage in de aanschaf van activa die gemeenschappelijk worden gebruikt door OM én ZM. Met deze bijdrage in de aanschaf heeft het OM destijds zijn deel van de afschrijvingskosten voldaan.
Rentekosten
Voor de financiering van materiële vaste activa sluit de Rechtspraak leningen af bij het Ministerie van Financiën. Voor de berekening van deze kosten wordt rekening gehouden met de door Financiën afgegeven rentepercentages. Gemiddeld betreft dit een rentepercentage van 3%.
Gerechtskosten
Het gaat hier om de kosten die het gerecht in civiele en bestuurlijke zaken maakt gedurende of als gevolg van de behandeling van een aan de rechter voorgelegde zaak zoals advertentiekosten bij faillissementen, tolken en vertalers en deskundigen.
Bijdrage Ministerie van Veiligheid en Justitie
In de tabel opbouw bijdrage Ministerie van Veiligheid en Justitie is de bijdrage van het Ministerie van Veiligheid en Justitie gespecificeerd.
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Productiegerelateerde bijdrage | 913 502 | 955 052 | 870 846 | 848 874 | 844 031 | 842 632 |
| Bijdrage voor gerechtskosten | 3 943 | 4 194 | 3 943 | 3 943 | 3 943 | 3 943 |
| Bijdrage voor overige uitgaven | ||||||
| Bijzondere kamers rechtspraak | 8 034 | 8 030 | 8 048 | 8 049 | 8 049 | 8 049 |
| College van Beroep v/h bedrijfsleven | 5 960 | 5 939 | 5 927 | 5 928 | 5 928 | 5 928 |
| Megazaken | 14 953 | 15 232 | 15 913 | 16 321 | 16 722 | 16 722 |
| Bijdrage Niet-BFR 2005 taken | ||||||
| Tuchtrecht | 3 013 | 3 012 | 3 012 | 3 012 | 3 012 | 3 012 |
| Cie's. van toezicht voor het gevangeniswezen | 5 462 | 5 473 | 5 485 | 5 486 | 5 486 | 5 486 |
| Overige taken | 74 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bijdrage Min. van VenJ begroting 2012 | 954 941 | 996 932 | 913 174 | 891 612 | 887 171 | 885 772 |
De productiegerelateerde bijdrage is het meest omvangrijke onderdeel van de bijdrage van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Deze bijdrage komt tot stand door de productieafspraken tussen Raad en minister te vermenigvuldigen met de afgesproken prijzen. In onderstaande tabel zijn de productieafspraken opgenomen.
| 2010 | 20111 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal | 1 959 550 | 1 877 907 | 1 914 702 | 1 836 193 | 1 792 256 | 1 782 884 | 1 780 221 |
| Gerechtshoven | |||||||
| Civiel | 16 660 | 16 877 | 18 176 | 16 500 | 16 086 | 15 995 | 15 969 |
| Straf | 37 820 | 37 847 | 37 852 | 37 852 | 36 737 | 36 530 | 36 470 |
| Belasting | 3 660 | 3 174 | 3 212 | 2 885 | 2 812 | 2 796 | 2 792 |
| Rechtbanken | |||||||
| Civiel | 289 560 | 307 045 | 343 645 | 283 124 | 274 971 | 273 101 | 272 652 |
| Straf | 195 910 | 196 080 | 186 583 | 182 345 | 182 718 | 183 018 | 183 118 |
| Bestuur (excl. Vreemdelingenkamers) | 46 960 | 48 618 | 51 596 | 46 334 | 44 803 | 43 915 | 43 609 |
| Bestuur (Vreemdelingenkamers) | 50 740 | 53 336 | 55 500 | 55 500 | 55 500 | 55 500 | 55 500 |
| Kanton | 1 287 470 | 1 187 111 | 1 187 111 | 1 187 677 | 1 157 912 | 1 151 387 | 1 149 492 |
| Belasting | 23 220 | 19 940 | 22 528 | 15 977 | 13 217 | 13 142 | 13 121 |
| Bijzondere colleges | 7 550 | 7 879 | 8 500 | 8 000 | 7 500 | 7 500 | 7 500 |
| Centrale Raad van Beroep |
De financiering blijft vanaf 2013 achter bij de instroomverwachtingen van de Rechtspraak. Hiermee ontstaat het risico dat de voorraden en daarmee de doorlooptijden de komende jaren kunnen gaan oplopen. De ontwikkelingen zullen in de reguliere begrotingscyclus op de voet worden gevolgd en indien nodig en mogelijk zullen later aanvullende maatregelen getroffen worden.
Productgroepprijzen 2011–2013
In de tabel hierna zijn de prijzen opgenomen die de Raad voor de rechtspraak en het Ministerie van Veiligheid en Justitie in januari 2010 overeengekomen zijn voor de periode 2011–2013
| Productgroep | 20111 |
|---|---|
| Rechtbanken | |
| Civiel | 885,21 |
| Bestuur | 1 994,56 |
| Straf | 865,44 |
| Kanton | 138,31 |
| Vreemdelingen | 846,37 |
| Belasting | 1 094,70 |
| Gerechtshoven | |
| Civiel | 3 578,16 |
| Straf | 1 302,76 |
| Belasting | 3 026,30 |
| Centrale Raad van Beroep | 3 287,37 |
Ontwikkeling eigen vermogen
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Eigen vermogen per 1–1 | 39 296 | 18 448 | 11 948 | 11 948 | 5 448 | 5 448 | 5 448 |
| Resultaat | – 20 848 | – 6 500 | 0 | – 6 500 | 0 | 0 | |
| Eigen vermogen per 31–12 | 18 448 | 11 948 | 11 948 | 5 448 | 5 448 | 5 448 | 5 448 |
In de jaren 2011 en 2013 is de Rechtspraak voornemens om eigen vermogen in te zetten voor een capaciteitsuitbreiding in aanvulling op de bijdrage van het departement. Naar de huidige inzichten zal de egalisatierekening en het eigen vermogen met ingang van 2014 geen ruimte meer kunnen bieden om de hogere kosten te dekken.
Doorlooptijden
In onderstaande tabel wordt de realisatie weergegeven ten opzichte van de norm voor 2010. Wanneer de meerjarige financiering achterblijft bij de instroom zullen de voorraden oplopen en komt het halen van de aangegeven doelstelling in gevaar.
| Realisatie 2008 | 2009 | 2010 | norm 2012 | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Rechtbanken, sector kanton | % | % | % | % | binnen |
| Handelszaken met verweer | 95% | 96% | 95% | 90% | 1 jaar |
| 81% | 81% | 78% | 75% | 6 maanden | |
| Beschikking arbeidsontbinding op tegenspraak | 96% | 95% | 96% | 90% | 3 maanden |
| Handelszaken zonder verweer (verstek) | 92% | 91% | 84% | 90% | 15 dagen |
| Beschikking geregelde arbeidsontbinding | 79% | 77% | 83% | 90% | 15 dagen |
| Kort geding | 96% | 95% | 95% | 90% | 3 maanden |
| Overtreding | 89% | 88% | 88% | 80% | 1 maand |
| Mulderzaak | 74% | 80% | 80% | 80% | 3 maanden |
| Rechtbanken, sector civiel | % | % | % | % | binnen |
| Handelszaken met verweer | 85% | 86% | 87% | 80% | 2 jaar |
| 62% | 62% | 63% | 70% | 1 jaar | |
| Handelszaken zonder verweer (verstek) | 69% | 73% | 76% | 90% | 1 maand |
| Verzoekschriftprocedure handel (vooral insolventie) | 84% | 86% | 84% | 90% | 3 maanden |
| Beëindigde faillissementen | 73% | 72% | 77% | 90% | 3 jaar |
| Scheidingszaak | 91% | 94% | 93% | 95% | 1 jaar |
| 60% | 58% | 62% | 50% | 2 maanden | |
| Alimentatie en bijstandsverhaal | 94% | 94% | 93% | 90% | 1 jaar |
| Omgangs- en gezagszaken | 83% | 82% | 81% | 80% | 1 jaar |
| Beschikking verzoekschriftprocedure kinderrechter | 90% | 90% | 92% | 90% | 3 maanden |
| Kort geding | 91% | 91% | 92% | 90% | 3 maanden |
| Rechtbanken, sector straf | % | % | % | % | binnen |
| Strafzaak MK (=meervoudig behandeld) | 86% | 85% | 84% | 90% | 6 maanden |
| Politierechterzaak (incl. economische) | 85% | 86% | 84% | 90% | 5 weken |
| Strafzaak bij de kinderrechter (enkelvoudig) | 84% | 83% | 82% | 85% | 5 weken |
| Raadkamerzaken m.b.t. voorlopige hechtenis | 99% | 100% | 99% | 95% | 2 weken |
| Raadkamerzaken niet voorlopige hechtenis | 82% | 81% | 80% | 85% | 4 maanden |
| Rechtbanken, sector bestuur | % | % | % | % | binnen |
| Bodemzaak bestuur regulier | 73% | 71% | 68% | 90% | 1 jaar |
| 47% | 47% | 49% | 70% | 9 maanden | |
| Voorlopige voorziening bestuur regulier | 95% | 95% | 94% | 90% | 3 maanden |
| Bodemzaak belasting lokaal | 44% | 42% | 48% | 90% | 9 maanden |
| Bodemzaak rijksbelastingen | 51% | 51% | 53% | 90% | 1 jaar |
| Bodemzaak vreemdelingen | 68% | 67% | 57% | 90% | 9 maanden |
| Gerechtshoven | % | % | % | % | binnen |
| Handelszaak dagvaarding | 67% | 71% | 74% | 80% | 2 jaar |
| Handelsrekest | 57% | 70% | 70% | 90% | 3 maanden |
| Familierekest | 88% | 87% | 85% | 90% | 1 jaar |
| Belastingzaak | 33% | 30% | 42% | 85% | 1 jaar |
| Strafzaak MK (=meervoudig behandeld) | 74% | 67% | 55% | 85% | 9 maanden |
| Strafzaak EK | 59% | 44% | 36% | 90% | 6 maanden |
| Strafzaak EK kantonzaak | 64% | 55% | 67% | 90% | 6 maanden |
| Raadkamerzaken m.b.t. voorlopige hechtenis | 50% | 45% | 55% | 95% | 2 weken |
| Raadkamerzaken niet voorlopige hechtenis | 32% | 61% | 46% | 85% | 4 maanden |
Toelichting
De operationele kasstroom bestaat uit het saldo van baten en lasten gecorrigeerd voor afschrijvingen, mutaties in eventuele voorzieningen en in mutaties in het netto werkkapitaal. De Raad heeft een vordering op het Ministerie van Veiligheid en Justitie van € 16,7 mln. voor een dotatie aan de egalisatierekening. In het kasstroomoverzicht wordt er door de Raad van uitgegaan dat dit bedrag in 2011 wordt gestort.
| Omschrijving | Realisatie 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening-courant RHB 1 januari | 150 936 | 111 439 | 106 439 | 106 439 | 84 739 | 84 739 | 84 739 |
| 2. | Totaal operationele kasstroom | 17 482- | 3 300 | 25 000 | 3 300 | 25 000 | 25 000 | 25 000 |
| 3a- | Totaal investeringen (-/-) | 30 703 | 30 000 | 30 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 |
| 3b+ | Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | – | – | – | – | – | ||
| 3. | Totaal investeringskasstroom | 30 703- | 30 000- | 30 000- | 26 000- | 26 000- | 26 000- | 26 000- |
| 4a- | Eenmalige uitkering aan bestuursdepartement (-/-) | – | – | – | – | – | – | |
| 4b+ | Eenmalige storting door bestuursdepartement (+) | 16 700 | – | – | – | – | – | |
| 4c- | Aflossingen op leningen (-/-) | 22 015 | 25 000 | 25 000 | 25 000 | 25 000 | 25 000 | 25 000 |
| 4d+ | Beroep op leenfaciliteit (+) | 30 703 | 30 000 | 30 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | 8 688 | 21 700 | 5 000 | 1 000 | 1 000 | 1 000 | 1 000 |
| 5. | Rekening-courant RHB 31 december* | 111 439 | 106 439 | 106 439 | 84 739 | 84 739 | 84 739 | 84 739 |
| * | inclusief Rekening-Courant Egalisatierekening | 61 860 | 36 660 | 29 160 | 6 460 | 6 460 | 6 460 | 6 460 |
Investeringen
Om de kapitaalgoederenvoorraad op peil te kunnen houden is in 2012 een vervangingsinvestering van € 30 mln. nodig. Daarnaast is rekening gehouden met de noodzakelijke uitbreidingsinvesteringen ten gevolge van de groei van de Rechtspraak.
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hard- en software | 10 800 | 10 800 | 9 360 | 9 360 | 9 360 | 9 360 |
| Vervoersmiddelen, inventaris, meubilair kort en kantoormachines | 2 100 | 2 100 | 1 820 | 1 820 | 1 820 | 1 820 |
| Audio- en visuele middelen en stoffering | 2 420 | 1 545 | 2 570 | 2 870 | 3 120 | 3 120 |
| Verbouwingen, installaties en meubilair lang | 14 680 | 15 555 | 12 250 | 11 950 | 11 700 | 11 700 |
| Totaal | 30 000 | 30 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 | 26 000 |
| Investeringen verdeeld naar vervanging en uitbreiding | ||||||
| Vervanging | 17 962 | 14 675 | 16 575 | 17 063 | 17 334 | 17 334 |
| Uitbreiding | 12 038 | 15 325 | 9 425 | 8 937 | 8 666 | 8 666 |