Toelichtingen op mutaties

In de onderstaande tabellen worden per (niet)-beleidsartikel de mutaties toegelicht die politiek relevant of groter dan € 5,0 mln. zijn, en niet eerder in een begrotingsstuk zijn opgenomen.

Een aantal toelichtingen heeft op meerdere artikelen betrekking, dit zijn:

Efficiency taakstelling Regeerakkoord

Zoals afgesproken in het Regeerakkoord Rutte/Asscher, krijgen alle departementen een efficiencytaakstelling opgelegd. Voor het Ministerie van Veiligheid en Justitie betekent dit een taakstelling van € 344 mln. structureel vanaf 2018. De in dit verdiepingshoofstuk opgenomen mutaties betreft de doorverdeling van deze taakstelling naar de VenJ-onderdelen

Departementale bijdrage

Het kabinet heeft besloten tot een aanvullend bezuinigingspakket van structureel € 6 mld. Dit pakket is noodzakelijk om de overheidsfinanciën weer in lijn te brengen met de economische realiteit. De departementale begrotingen leveren een budgettaire bijdrage ter gedeeltelijke invulling van de bezuinigingspakket. De bijdrage van VenJ hierin bedraagt € 23,6 mln. Deze bijdrage is ingevuld op de diverse beleidsartikelen van de VenJ-begroting.

Korting beleidsbudgetten

Ter dekking van de budgettaire opgave waar VenJ voor staat worden de beleidsbudgetten van het bestuursdepartement gekort zodat alleen voor de prioriteiten budget beschikbaar is.

Hercoderen verantwoord begroten

Dit betreft een aantal technische en budgettair neutrale hercoderingen waarmee de begrotingsindeling meer in lijn wordt gebracht met de uitgangspunten van Verantwoord Begroten

31 Nationale Politie

Toelichting op mutaties

Intensiveringsmiddelen veiligheid

Met de intensivering veiligheid wordt vanaf 2015 het fundament van de politie versterkt. In 2014 wordt reeds gestart met deze versterking en wordt dekking gevonden binnen de begroting van VenJ. Door in te zetten op het verbeteren van efficiëntie en kwaliteit – zaken slimmer en beter aanpakken – wordt de inzetbaarheid en productiviteit van de politie vergroot en stijgt de verdachtenratio. Dit gebeurt uiteraard met oog voor de balans in de (strafrecht)keten, waar de politie onderdeel van uitmaakt. Concreet wordt:

• • van aangifte tot overdracht de kwaliteit van politieproces en -producten als basis van de strafrechtketen versterkt;

• • met «Mobiel Effectiever Op Straat» beter, meer en efficiënter gebruik gemaakt van bestaande contactmomenten tussen politie en burger;

• • de uitvoering van executie- en betekeningopdrachten in de keten door de politie effectiever en efficiënter ingericht waardoor vonnissen vaker en sneller tot uitvoer gebracht worden en de politie meer ruimte voor de uitvoering van haar kerntaken krijgt;

• • flitsboetes efficiënter verwerkt door het overhevelen van een niet-kerntaak van de politie naar het CJIB waardoor er – bij gelijkblijvende operationele politiesterkte – meer blauw op straat komt.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

32 Rechtspleging en rechtsbijstand

Toelichting op mutaties

Maatregelen rechtsbijstand

Op het terrein van de rechtsbijstand wordt een aantal beleidsmaatregelen getroffen. De belangrijkste beleidsmaatregel is de stelselvernieuwing die vanaf 2015 zorgt voor lagere uitgaven. Daarnaast wordt in 2014 een aantal kleinere wetswijzigingen en AMVB’s doorgevoerd, die het budgettaire beroep op de rechtsbijstand verlagen.

Trendmatige ontwikkeling rechtspraak

Op basis van de meest recente uitkomsten van het prognose model justitiële ketens (PMJ), worden de geraamde uitgaven aan de rechtspraak bijgesteld.

Maatregelen rechtspraak afname volume a.g.v. verhoging griffierechten

Teneinde de huidige kwaliteit te handhaven en om de verwachte instroom van de rechtspraak op te kunnen vangen, worden de griffierechten met gemiddeld 15% verhoogd. De verhoging heeft invloed op zowel de uitgaven aan de rechtspraak als de griffierechtontvangsten. De daling van de uitgaven is het gevolg van de geraamde vraaguitval.

Ontslagroute via kantonrechter

In het Regeerakkoord is opgenomen dat het ontslagrecht met ingang van 1 juli 2014 wordt hervormd. Conform het Sociaal Akkoord wordt het ontslagrecht echter pas met ingang van 1 januari 2016 gemoderniseerd. De uitvoeringskosten van de kantonrechtersroute zijn hiertoe overgeheveld van de rechtspraak naar het UWV.

Toelichting op mutaties

Kosten strafzaken en detentie

Zoals aangekondigd in het Regeerakkoord, zal een «eigen bijdrage» worden geheven voor strafzaken in eerste aanleg. Hiermee wordt een deel van de kosten van het strafrecht (in geval van een veroordeling) aan de veroordeelde doorberekend en wordt een jaarlijkse ontvangst op de VenJ-begroting van zo’n € 53 mln. gerealiseerd.

Maatregelen rechtspraak afname volume a.g.v. verhoging griffierechten

Teneinde de huidige kwaliteit te handhaven en om de verwachte instroom van de rechtspraak op te kunnen vangen, worden de griffierechten met gemiddeld 15% verhoogd. De verhoging heeft invloed op zowel de uitgaven aan de rechtspraak als de griffierechtontvangsten. De stijging van de ontvangsten is het gevolg van de verhoging van de tarieven.

Griffierechten

Bij de griffierechten wordt een tegenvaller van € 40 mln. verwacht in 2013. Eind 2012 was de dalende griffierechtontvangst reeds waar te nemen. De trend lijkt zich door te zetten. De Raad heeft in het jaarverslag 2012 aangegeven dat het aantal handelszaken, zowel rechtbank en kanton is gedaald. De hiermee samenhangende daling van de griffierechtopbrengst werd in 2012 nog gecompenseerd door de stijging van het aantal familiezaken bij kanton, maar ook die trend is volgens de Raad inmiddels omgebogen naar een daling. Voor wat betreft de dalende trend bij handel vermoedt de Raad een verband met de invoering van de Wgbz per 1 november 2010 en de competentiegrenswijziging kanton per 1 juli 2011.

33 Veiligheid en criminaliteitsbestrijding

Centralisering verwerking flitsgegevens

Als invulling van de taakstelling doelmatiger strafrechtketen uit het Regeerakkoord Rutte/Asscher is besloten tot centraliseren van de digitale flitsgegevensverwerking. De uitvoering hiervan zal belegd worden bij het CJIB (kosten € 5 mln. structureel). Oorspronkelijk was de uitvoering van flitsgegevens verwerking belegd bij de politie. Door centralisatie worden frictiekosten gemaakt door de nationale politie. Dekking voor de structurele uitvoeringskosten bij het CJIB en de frictiekosten bij de politie wordt gevonden in de verkeershandhavingsbudgetten bij het OM.

Toelichting op mutaties

Boeten en Transacties

Door toename van de instroom vanuit de nieuwe trajectcontrolesystemen A2 en A4 en hogere gerealiseerde prijzen bij 30-WAM (als gevolg van een toenemend aantal aanmaningen) worden in 2013 hogere boeten- en transactie ontvangsten verwacht. Deze meevaller wordt ingezet voor tegenvallende griffierechten en voor financiering van de Rechtspraak.

Centraliseren verwerking flitsgegevens

De verwerking van gegevens van flitsapparatuur wordt gecentraliseerd bij CJIB. Dit kan niet alleen leiden tot efficiency, maar ook tot hogere boeteontvangsten (zo’n € 15 mln. per jaar) door minder uitval.

34 Sanctietoepassing

Toelichting op mutaties

Intensiveringsmiddelen veiligheid

Met de intensivering veiligheid wordt vanaf 2015 het fundament van de politie versterkt. In 2014 wordt reeds gestart met deze versterking en wordt dekking gevonden binnen de begroting van VenJ. Door in te zetten op het verbeteren van efficiëntie en kwaliteit – zaken slimmer en beter aanpakken – wordt de inzetbaarheid en productiviteit van de politie vergroot en stijgt de verdachtenratio. Dit gebeurt uiteraard met oog voor de balans in de (strafrecht)keten, waar de politie onderdeel van uitmaakt. Concreet wordt:

• • van aangifte tot overdracht de kwaliteit van politieproces en -producten als basis van de strafrechtketen versterkt;

• • met «Mobiel Effectiever Op Straat» beter, meer en efficiënter gebruik gemaakt van bestaande contactmomenten tussen politie en burger;

• • de uitvoering van executie- en betekeningopdrachten in de keten door de politie effectiever en efficiënter ingericht waardoor vonnissen vaker en sneller tot uitvoer gebracht worden en de politie meer ruimte voor de uitvoering van haar kerntaken krijgt;

• • flitsboetes efficiënter verwerkt door het overhevelen van een niet-kerntaak van de politie naar het CJIB waardoor er – bij gelijkblijvende operationele politiesterkte – meer blauw op straat komt.

Kapitaalslasten strafrechtelijke forensische zorg

Met ingang van 2007 zijn de exploitatiemiddelen voor de strafrechtelijke forensische zorg overgeheveld uit het Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten naar de begroting van het Ministerie van VenJ. De bijbehorende kapitaalslasten waren nog niet overgeheveld in afwachting van de ontwikkeling van een normatieve huisvestingscomponent (NHC). Inmiddels zijn afspraken gemaakt over de invoering van de NHC en is het resterende deel van de middelen naar VenJ overgeboekt.

Alternatieven vreemdelingenbewaring

In de vreemdelingenbewaring wordt onderzocht in hoeverre de faciliteiten en de voorzieningen op de vrijheidsbeperkende locaties aangepast kunnen worden, met als doel vreemdelingenbewaring alléén als ultimum remedium in te zetten en de terugkeer van de vreemdelingen verder te stimuleren. Daarnaast worden middelen vrijgemaakt voor de subsidiering van duurzame terugkeerprojecten bij NGO's. Het aantal plekken in de Vreemdelingenbewaring is teruggebracht naar 933. Dit levert € 51 mln. op waarvan € 10 mln. ingezet wordt voor Alternatieven vreemdelingebewaring. Zie ook artikel 37.

Veranderprogramma Eenheid & Eenvoud

De productie-instroom van met name WAHV-zaken vertoont, structureel gezien, een dalende trend. Om hier goed op te kunnen inspelen heeft het CJIB een veranderprogramma opgestart. Eén van de doelen van dit programma is afbouw van overcapaciteit en opbouw van een zogenaamde flexibele schil.

Masterplan Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Naar aanleiding van de behandeling van het Masterplan DJI in de Tweede Kamer zijn nog onbelegde middelen uit de loon- en prijsbijstelling uit eerdere jaren vrijgemaakt voor de aanpassing van het masterplan. Grootste wijziging betreft het niet doorgaan van elektronische detentie «aan de voorkant». Gevolg is dat minder penitentiaire inrichtingen hoeven te sluiten en minder fte’s af te hoeven vloeien.

Herschikking kaders a.g.v. Masterplan Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Als gevolg van het aangepast Masterplan DJI dient een herschikking plaats te vinden van het budget op de verschillende DJI artikelonderdelen. Zo zijn de taakstellingen uit het Regeerakkoord voornamelijk op het Gevangeniswezen geboekt, terwijl veel capaciteitsgerelateerde maatregelen van het (aangepaste) Masterplan DJI betrekking hebben op de overige sectoren.

Centraliseren verwerking flitsgegevens

Als invulling van de taakstelling doelmatiger strafrechtketen uit het Regeerakkoord Rutte/Asscher is besloten tot centraliseren van de digitale flitsgegevensverwerking. De uitvoering hiervan zal belegd worden bij het CJIB (kosten € 5 mln. structureel). Oorspronkelijk was de uitvoering van flitsgegevens verwerking belegd bij de politie. Door centralisatie worden frictiekosten gemaakt door de nationale politie. Dekking voor de structurele uitvoeringskosten bij het CJIB en de frictiekosten bij de politie wordt gevonden in de verkeershandhavingsbudgetten bij het OM. Zie ook artikel 33.

Toelichting op mutaties

Kosten strafzaken en detentie

Zoals aangekondigd in het Regeerakkoord, komt er een bijdrageregeling voor gedetineerden. Voor de verblijfskosten wordt (indicatief) € 12,50 per dag in rekening gebracht voor een maximum periode van 6 maanden. Naar verwachting wordt met deze maatregel een jaarlijkse ontvangst op de VenJ-begroting van zo’n € 7 mln. gerealiseerd.

35 Jeugd

Toelichting op mutaties

Herschikking kaders a.g.v. Masterplan Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Deze mutatie betreft een overboeking naar artikel 34. Zie voor een inhoudelijke toelichting van deze mutatie artikel 34.

Kosten GGZ-compensatie Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Met ingang van 2008 heeft er een overheveling plaatsgevonden van de curatieve (jeugd-)ggz van de AWBZ naar de Zorgverzekeringswet (Zvw). DJI (sector JJI) en Nidos (in verband met zorgkosten voor alleenstaande minderjarige asielzoekers die onder voogdij staan) krijgen sinds 2008 de rekening gepresenteerd door de ggz-instellingen waar jongeren geplaatst zijn in het kader van hun PIJ-maatregel, waar die kosten voorheen uit de AWBZ werden gedekt.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

36 Contraterrorisme en Nationaal Veiligheidsbeleid

Toelichting op mutaties

Btw-compensatie veiligheidsregio’s

Per 1 januari 2014 dient de brandweer in alle veiligheidsregio’s te zijn geregionaliseerd. Hiermee komt een einde aan de gemeentelijke brandweer. Vanaf dat moment vervalt het recht van de veiligheidsregio’s om via de deelnemende gemeenten de btw op brandweeruitgaven te compenseren via het btw-compensatiefonds. Bij de behandeling van het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet veiligheidsregio’s in verband met de verplichte regionalisering van de brandweer (per 1 januari 2013 van kracht geworden) is afgesproken dat de veiligheidsregio’s voor het «verlies» van in totaal € 44,1 mln. (prijspeil 2010) structureel worden gecompenseerd door middel van uitname uit het btw-compensatiefonds. Deze compensatie is ook opgenomen in de brief aan de Tweede Kamer over het onderzoek »Financiële consequenties verplichte regionalisering van de brandweer»(kamerstuk 2011–2012, 29 517, nr. 52). Dit bedrag wordt gecorrigeerd voor loon- en prijsstijgingen uit de jaren 2011 en 2012 en voor de btw-verhoging naar 21%. De totale uitname uit het btw-compensatiefonds, die in 2014 structureel wordt toegevoegd aan de begroting van VenJ, bedraagt daarmee € 50,1 mln.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

37 Vreemdelingen

Toelichting op mutaties

Alternatieven vreemdelingenbewaring

In de vreemdelingenbewaring wordt onderzocht in hoeverre de faciliteiten en de voorzieningen op de vrijheidsbeperkende locaties aangepast kunnen worden, met als doel vreemdelingenbewaring alléén als ultimum remedium in te zetten en de terugkeer van de vreemdelingen verder te stimuleren. Daarnaast worden middelen vrijgemaakt voor de subsidiering van duurzame terugkeerprojecten bij NGO's. Het aantal plekken in de Vreemdelingenbewaring is teruggebracht naar 933. Dit levert € 51 mln. op waarvan € 10 mln. ingezet wordt voor alternatieven vreemdelingebewaring. Zie ook artikel 34.

Kasschuif Directoraat Generaal Vreemdelingenzaken (DGVz)

Het kabinet Rutte/Verhagen heeft middelen toegekend voor drie grote programma’s in de vreemdelingenketen. Door wijzigingen in twee van de programma’s (Vernieuwing grensmanagement en Biometrie) is een aanpassing van het kasritme noodzakelijk. Daarnaast is het, naar aanleiding van de zaak Dolmatov, noodzakelijk om de keteninformatisering te versterken. Hiertoe wordt een organisatieonderdeel opgezet waar deze taken in worden geborgd. Door een kasschuif aan te brengen over de jaren 2013 tot en met 2018 wordt het beschikbare budget in lijn gebracht met de voor die jaren voorziene uitgaven en de doorlooptijd van de uit te voeren projecten.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

91 Apparaatsuitgaven kerndepartement

Toelichting op mutaties

Kasschuif Directoraat Generaal Vreemdelingenzaken (DGVz)

Het kabinet Rutte/Verhagen heeft middelen toegekend voor drie grote programma’s in de vreemdelingenketen. Door wijzigingen in twee van de programma’s (Vernieuwing grensmanagement en Biometrie) is een aanpassing van het kasritme noodzakelijk. Daarnaast is het, naar aanleiding van de zaak Dolmatov, noodzakelijk om de keteninformatisering te versterken. Hiertoe wordt een organisatieonderdeel opgezet waar deze taken in worden geborgd. Door een kasschuif aan te brengen over de jaren 2013 tot en met 2018 wordt het beschikbare budget in lijn gebracht met de voor die jaren voorziene uitgaven en de doorlooptijd van de uit te voeren projecten. De mutatie op het onderhavige artikel betreffen de apparaatsuitgaven. Zie ook artikel 37.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

92 Nominaal en onvoorzien

Toelichting op mutaties

Artikel 92 is een doorverdeelartikel en alle mutaties worden (indien nodig) bij de betreffende artikelen toegelicht. Het thans resterende saldo voor 2013 zal bij 2^e suppletoire begroting 2013 nader worden verdeeld.

93 Geheime uitgaven

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.