Inleiding
De missie van Logius luidt: Logius biedt publieke dienstverleners een samenhangende digitale infrastructuur die hen in staat stelt met burgers en bedrijven en onderling, 7x24, betrouwbaar, snel, groen en gemakkelijk elektronisch zaken te doen. Logius is de regieorganisatie die samen met klanten, partners en leveranciers de e-overheid vormgeeft door te zorgen voor overheidsbrede, samenhangende ICT-producten. Logius stimuleert organisaties met een publieke taak de producten breed toe te passen en is verantwoordelijk voor het beheer en de verbetering van die producten en diensten. Zo is Logius de drijvende kracht achter de digitale overheid.
Logius heeft 4 kerntaken:
-
1) Het beheer en de exploatie van bestaande producten;
-
2) De inbeheername van nieuwe producten;
-
3) De doorontwikkeling van reeds in beheer genomen producten;
-
4) Het stimuleren van veilig gebruik.
1) Beheer en exploitatie van bestaande producten
Logius verzorgt het beheer en de exploitatie van overheidsbrede ICT-producten en -standaarden. Beheer en exploitatie hebben betrekking op het stabiel draaiend houden van een product en het (daadwerkelijk) beschikbaar stellen daarvan aan klanten. Vooraf vastgestelde dienstverleningsafspraken geven klanten inzicht in wat zij kunnen verwachten van de producten die Logius in beheer heeft.
2) Inbeheername van nieuwe producten
Bij de inbeheername van een nieuw product toetst Logius in hoeverre dit product voldoet aan de eisen om in beheer te worden genomen. Uitgangspunt is dat nieuwe producten passen in de missie van Logius en derhalve betrekking hebben op infrastructurele producten met een generiek karakter.
3) Doorontwikkeling
Logius is een beheerorganisatie; doorontwikkeling vindt daarom zo veel mogelijk buiten Logius plaats. Om in een vroeg stadium te kunnen sturen op gewenste functionaliteiten die nodig zijn voor optimaal beheer, verzorgt Logius veelal de tactische aansturing van doorontwikkelactiviteiten. Indien klanten een nieuwe functionaliteit op een bestaand product wensen en er is een beleidsopdrachtgever bereid zorg te dragen voor de financiering ervan, dan is er sprake van doorontwikkeling.
4) Stimuleren van veilig gebruik
Het profijt van een gemeenschappelijke beheerorganisatie als Logius komt pas echt van de grond als steeds meer overheidorganisaties gebruik maken van de producten van Logius. Logius onderhoudt daartoe contacten met (potentiële) klanten, inventariseert klantwensen, geeft voorlichting over (nieuwe) producten en zorgt voor de uitwisseling van best practices. Logius ondersteunt klanten in het stimuleren van het veilig gebruik door eindgebruikers (burgers en bedrijven). Een goede elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven is gebaat bij een brede inzet van de producten van Logius, niet alleen in aantal aansluitingen, maar ook in aantal processen en in het daadwerkelijk gebruik door klanten.
Speerpunten 2016
De doelstelling van dit kabinet blijft onverkort dat bedrijven en burgers in 2017 al hun zaken met de overheid digitaal kunnen afhandelen. Dit veroorzaakt komende jaren een forse toename van het gebruik van de producten en diensten die Logius levert.
Voor Logius is verdere standaardisatie één van de belangrijkste sleutels voor de voortgezette structurele verbetering van het functioneren van de publieke sector. Zeker waar het daarbij om inzet van ICT gaat, zit Logius in het hart van die ontwikkeling. In 2016 wordt Managed Services, de generieke en gemeenschappelijke infrastructuur voor een groeiend aantal producten/diensten van Logius, opnieuw aanbesteed en gerealiseerd. Niet de louter operationele kant van beheer, doorontwikkeling en verdergaand gebruik van overheidsbreed gestandaardiseerde ICT-oplossingen, maar het tot stand brengen en vervolgens in stand houden van overheidsbrede ICT standaarden en afsprakenstelsels staan daarbij voor Logius uiteindelijk centraal. Logius verwacht dat dit laatste meer en meer de kerntaak van Logius wordt in de toekomst. Dat impliceert voortgaande innovatie en bewaking van de steeds inniger samenhang tussen Logius en haar klanten, partners, medewerkers, middelen en processen. Belangrijke mijlpaal hierin is het akkoord van de ministerraad in maart 2015 met het Digiprogramma en het voorstel voor structurele aanvullende financiering. Ook heeft de ministerraad ingestemd met het voorstel de sturing hierop via de governance van de Digicommissaris te laten verlopen. Hiermee zijn de eerste stappen gezet om de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) structureel op orde te brengen.
Logius heeft in toenemende mate een leidende rol in het 7x24 operationeel houden van een steeds grotere verscheidenheid van samenwerkingsketens waarin ongestoorde en veilige massale elektronische informatie-uitwisseling vitaal is.
Informatiebeveiliging blijft een zeer actueel en groeiend vraagstuk. Aanvallen en inbreuken op het ongestoord digitaal functioneren van Nederland, worden steeds complexer en ingenieuzer. Logius neemt maatregelen die erop zijn gericht om de kwaliteit van informatiebeveiliging verder te verbeteren. Het gaat daarbij onder andere om maatregelen tegen operationele dreigingen van buiten. Een groot deel van de producten van Logius maakt immers een integraal onderdeel uit van het primaire proces van de klanten.
Staat van baten en lasten
| 2014 Stand Slotwet | 2015 Vastgestelde begroting | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten | |||||||
| Omzet moederdepartement | 58.071 | 32.291 | 75.924 | 69.191 | 68.241 | 66.876 | 67.526 |
| Omzet overige departementen | 51.829 | 64.069 | 76.934 | 77.069 | 76.725 | 73.632 | 73.632 |
| Omzet derden | 5.039 | 7.772 | 4.308 | 4.440 | 4.645 | 4.816 | 4.816 |
| Rentebaten | |||||||
| Vrijval voorzieningen | |||||||
| Bijzondere baten | 828 | ||||||
| Totaal baten | 115.767 | 104.132 | 157.166 | 150.700 | 149.611 | 145.324 | 145.974 |
| Lasten | |||||||
| Apparaatskosten | 115.654 | 101.057 | 154.512 | 146.166 | 144.781 | 138.894 | 138.094 |
| – personele kosten | 40.997 | 34.359 | 54.079 | 51.158 | 50.673 | 48.613 | 48.333 |
| – waarvan eigen personeel | 16.202 | 19.684 | 19.771 | 20.042 | 20.316 | 20.595 | 20.877 |
| – waarvan externe inhuur | 24.795 | 14.675 | 33.441 | 30.249 | 29.490 | 27.151 | 26.589 |
| – waarvan overige personele kosten | 0 | 867 | 867 | 867 | 867 | 867 | |
| – materiële kosten | 74.657 | 66.698 | 100.433 | 95.008 | 94.108 | 90.281 | 89.761 |
| – waarvan apparaat ICT | 44.018 | 3.000 | 200 | 200 | 200 | 200 | 200 |
| – waarvan bijdrage aan SSO's | 3.009 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | |
| – waarvan overige materiële kosten | 97.233 | 91.808 | 90.908 | 87.081 | 86.561 | ||
| Rentelasten | 5 | 75 | 100 | 120 | 30 | 30 | 20 |
| Afschrijvingskosten | 1.251 | 3.000 | 2.554 | 4.414 | 4.800 | 6.400 | 7.860 |
| – materieel | 1.251 | 3.000 | 2.554 | 4.414 | 4.800 | 6.400 | 7.860 |
| – waarvan apparaat ICT | 1.251 | ||||||
| – immaterieel | |||||||
| Overige kosten | |||||||
| – dotaties voorzieningen | |||||||
| – bijzondere lasten | |||||||
| Totaal lasten | 116.910 | 104.132 | 157.166 | 150.700 | 149.611 | 145.324 | 145.974 |
| Saldo van baten en lasten | – 1.143 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van Logius is een kostendekkende exploitatie.
Omzet
De begrote omzet is hoger dan in 2015. Dit komt doordat de omzet in voorgaande jaren is beperkt door ontoereikende budgetten bij opdrachtgevers. Door het toekennen van de aanvullende GDI middelen wordt er nu begroot op de benodigde gelden. Bij de begrotingen van de GDI-voorzieningen is de lijn aangehouden van de bestedingsplannen, zoals ze zijn aangeleverd aan de Digicommissaris. Voor een aantal voorzieningen wordt gekeken of het opdrachtgeverschap kan worden overgedragen. Bij het bepalen van de omzet naar categorieën is de huidige situatie aangehouden. De omzet moederdepartement bevat onder andere de voorzieningen DigiD en DigiD Machtigen inclusief Fraudebestrijding en Beveiligingsassessments ad € 35,4 mln., de Stelselvoorzieningen ad € 15,1 mln., Digipoort OTP ad € 6,5 mln. en MijnOverheid ad € 0,5 mln. Omzet overige departementen bevat onder andere MijnOverheid ad € 18,3 mln., Standard Business Reporting (SBR) ad € 16,85 mln. en de gemigreerde Digipoort ad € 25,9 mln. Omzet derden bestaat onder andere uit MijnOverheid ad € 1,2 mln. en SBR ad € 2,3 mln.
De totale omzet van € 157 mln. bestaat uit € 133 mln. voor beheer en exploitatie en € 24 mln. doorontwikkeling.
Personele kosten
Ongeveer 35% van de apparaatskosten zijn personele kosten. De kosten voor eigen personeel zijn vast en gebaseerd op de formatie van 209 fte. Voor het overige deel personele inzet wordt extern ingehuurd. Meer werk in combinatie met beperkte interne capaciteit leidt in 2016 tot een hoog aandeel externe inhuur.
Materiële kosten
De materiële kosten bestaan voornamelijk uit contractkosten voor de producten. Deze vallen onder overig materieel en bestaan uit kosten voor leveranciers die zorgen voor o.a. applicatiebeheer, infrastructuurbeheer en hosting van de producten. Daarnaast vallen hieronder de contractkosten voor bedrijfsvoering. Een klein deel van de materiële kosten, de kantoorautomatisering en huisvesting, valt onder apparaat ICT en bijdrage SSO’s.
Kasstroomoverzicht
| 2014 Stand Slotwet | 2015 Vastgestelde begroting | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening courant RHB 1 januari 2016 + depositorekeningen | 59.020 | 50.000 | 50.000 | 48.800 | 46.000 | 41.600 | 35.600 |
| 2. | Totaal operationele kasstroom | – 9.144 | 3.000 | 1.354 | 1.614 | 400 | 400 | 260 |
| – /– totaal investeringen | – 655 | – 6.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 | |
| +/+ totaal boekwaarde desinvesteringen | 65 | |||||||
| 3. | Totaal investeringskasstroom | – 590 | – 6.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 | – 8.000 |
| – /– eenmalige uitkering aan moederdepartement | – 4.857 | |||||||
| +/+ eenmalige storting door het moederdepartement | 0 | |||||||
| – /– aflossingen op leningen | – 1.287 | – 3.000 | – 2.554 | – 4.414 | – 4.800 | – 6.400 | – 7.860 | |
| +/+ beroep op leenfaciliteit | 699 | 6.000 | 8.000 | 8.000 | 8.000 | 8.000 | 8.000 | |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | – 5.445 | 3.000 | 5.446 | 3.586 | 3.200 | 1.600 | 140 |
| 5. | Rekening courant RHB 31 december 2016 + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) (noot: maximale roodstand 0,5 miljoen euro) | 43.841 | 50.000 | 48.800 | 46.000 | 41.600 | 35.600 | 28.000 |
Toelichting
Operationele kasstroom
Het operationele kasstroomoverzicht toont de meerjarige ontwikkeling van de rekening courant. De kasstroom wordt bepaald door het jaarlijkse bedrijfsresultaat, de investeringen, aflossingen op leningen en overige financiële transacties.
Investeringskasstroom
De investeringen waarvoor een beroep op de leenfaciliteit wordt gedaan, vinden plaats in het kader van doorontwikkelingen van de voorzieningen.
Aflossingen op leningen
Deze bedragen betreffen de aflossingen van reeds aangegane en nieuwe leningen om investeringen te financieren.
Beroep op leenfaciliteit
Het beroep op de leenfaciliteit omvat de door Logius bij het Ministerie van Financiën geleende bedragen. Dit beroep wordt gedaan ter financiering van investeringen.
Doelmatigheid
| 2014 Slotwet | 2015 Vastgestelde begroting | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Omschrijving Generiek Deel | |||||||
| Verloop kostprijs (basisjaar 2011 = 100 | 64 | 61 | 116 | 110 | 104 | 100 | 97 |
| Verloop tarieven (basisjaar 2011 = 100) | 95 | 96,2 | 95 | 95 | 95 | 95 | 95 |
| Totale omzet per product(groep) of dienst | 152 | 138 | 209 | 200 | 198 | 193 | 194 |
| % FTE primair proces | 78 | 78 | 78 | 78 | 78 | 78 | 78 |
| % FTE Overhead | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 |
| FTE-totaal, excl. externe inhuur | 194 | 194 | 209 | 209 | 209 | 209 | 209 |
| Saldo van baten en lasten (%) | – 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Klanttevredenheid (KTO) | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 |
| Medewerkerstevredenheid (MTO) | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 |
| Betrouwbaarheid/TPM | ja | ja | ja | ja | ja | ja | ja |
| Periodieke Benchmark producten Logius | uitgevoerd | uitgevoerd | uitgevoerd | uitgevoerd | uitgevoerd | uitgevoerd | uitgevoerd |
| Omschrijving Specifiek Deel | |||||||
| Omzet per productgroep (in %) | |||||||
| . Beheer & exploitatie | 76% | 79% | 85% | 88% | 88% | 88% | 88% |
| . Inbeheername projecten | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| . Doorontwikkeling | 18% | 21% | 15% | 12% | 12% | 12% | 12% |
| . Stimulering gebruik | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| . Projecten | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Kostprijs DigiD | 45 | 36 | 28 | 21 | 14 | 11 | 10 |
| Kostprijs OTP | 84 | 86 | 205 | 199 | 194 | 189 | 184 |
| DigiD | |||||||
| . Aantal nieuw aangesloten overheidsorganisaties | 111 | 15 | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 |
| . Aantal burgers met DigiD | 11,8 mln. | 12,0 mln. | 12,6 mln. | 13 mln. | 13 mln. | 13 mln. | 13 mln. |
| . Aantal DigiD authenticaties | 158 mln. | 350 mln. | 360 mln. | 540 mln. | 800 mln. | 1.000 mln. | 1.100 mln. |
| PKI-Overheid | |||||||
| . Aantal nieuwe certificaatverstrekkers | 0 | 0 | |||||
| Digipoort | |||||||
| . Aantal aangesloten bedrijven | 1.343 | 1.400 | 1.480 | 1.560 | 1.640 | 1.720 | 1.800 |
| . Aantal berichten via Digipoort | 81,1 mln. | 83 mln. | 70 mln. | 72 mln. | 74 mln. | 76 mln. | 78 mln. |
| Vragen/klachten | |||||||
| . Aantal vragen/klachten | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| . Snelheid van afhandeling | 14 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen | 15 dagen |
| Tijd tussen verzoek klant en realisatie | |||||||
| . Doorlooptijd | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% |
| Contract- en leveranciersmanagement | |||||||
| . Prijsbenchmark | gestart | n.v.t. | uitgevoerd | n.v.t. | uitgevoerd | n.v.t. | uitgevoerd |
Toelichting
-
– Indexcijfer kostprijs per product (groep) is gebaseerd op het gemiddelde verloop van de volwassen producten, te weten DigiD en Digipoort. Door een stijging van het gebruik van DigiD neemt het aantal authenticaties fors toe. Dit heeft als gevolg dat de kostprijs per eenheid daalt. Het platform van Digipoort wordt vernieuwd en toekomstbestendig gemaakt. Hiermee wordt de functie van het systeem uitgebreid. De vernieuwing leidt niet direct tot meer berichten, waardoor de kostprijs een stijging laat zien.
-
– De tarieven per uur zijn de tarieven eigen personeel en gebaseerd op de handleiding overheidstarieven. Het streven is structurele functies zoveel mogelijk te verambtelijken. De doelstelling hierbij is het sturingspercentage externe inhuur terug te brengen naar 40%.
-
– Door toekenning van de aanvullende GDI-gelden stijgt de omzet van Logius in 2016.
-
– Klanttevredenheid: jaarlijks organiseert Logius een onderzoek naar klanttevredenheid met betrekking tot de dienstverleningsprestaties. De doelstelling is jaarlijks een score van 7 te halen. Dit is hoger dan de klanttevredenheid zoals deze in de markt is.
-
– Benchmark: het algemeen beleid van Logius is om elke twee jaar een benchmark uit te laten voeren over de volwassen voorzieningen die bij Logius in beheer zijn. Benchmarking is voor Logius een methode om op een objectieve wijze inzicht te verkrijgen in de marktconformiteit van haar dienstverlening, die van haar externe leveranciers en transparantie van de dienstverlening.
-
– De stijging van het aantal DigiD authenticaties is het gevolg van een toename in het gebruik DigiD. Hierbij is ook rekening gehouden met de verdere stijging door gebruik via MijnOverheid.
-
– Het aantal berichten via Digipoort daalt vanwege het stopzetten van de berichtenstroom Supd@x. De applicatie wordt vernieuwd en de berichtenstroom komt geleidelijk weer op gang.