Verplichtingen

Onderstaande tabel geeft de opbouw aan van de verplichtingen van het gemeentefonds vanaf de stand ontwerpbegroting 2016 naar de stand ontwerpbegroting 2017.

Uitgaven

Onderstaande tabel geeft de opbouw aan van de uitgaven van het gemeentefonds vanaf de stand ontwerpbegroting 2016 naar de stand ontwerpbegroting 2017.

Toelichting op de nieuwe mutaties

Onderstaand worden de mutaties toegelicht voor zover nog niet eerder toegelicht in een begrotingsstuk. De «Mutaties 1^e suppletoire begroting 2016» zijn toegelicht in de 1^e suppletoire begroting 2016 (Kamerstukken 34 485-B, nr. 1 en Kamerstukken 34 485-B, nr. 2).

1) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

Deze middelen zijn bedoeld voor de opzet en borging van een structureel en landelijk dekkend netwerk van Centra voor Seksueel Geweld (CSG). In 2016 en 2017 ontvangen de 16 centrumgemeenten elk een bedrag van € 131.250.

2) Bekostiging FPKM/LECK (integratie-uitkering sociaal domein)

De middelen zijn bestemd voor de bekostiging van de Forensische Polikliniek Kindermishandeling (FPKM) en het Landelijk Expertise Centrum Kindermishandeling (LECK) vanuit de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

3) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

De middelen zijn bestemd voor de bekostiging van het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) vanuit de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

4) Bekostiging stichtingopvoeden.nl (integratie-uitkering sociaal domein)

De middelen zijn bestemd voor de bekostiging van de stichtingopvoeden.nl vanuit de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

5) Overheveling van huishoudelijke hulp Wlz-cliënten met mpt (integratie-uitkering sociaal domein)

De middelen zijn bestemd voor de overheveling van huishoudelijke hulp voor Wlz-cliënten met een mpt van de Wmo naar de Wlz vanaf 2017. De Informatievoorziening Sociaal Domein (ISD) – als onderdeel van de VNG – is gevraagd om deze uitbreiding per 1 januari 2017 mogelijk te maken. In het bestuurlijk overleg tussen VWS en de VNG van 25 april 2016 is de uitname van € 30 miljoen per 1 januari 2017 akkoord bevonden, mits de uitbreiding van het Wlz-register ook per 1 januari 2017 plaats kan vinden.

6) Faciliteitenbesluit opvangcentra (decentralisatie-uitkering)

Het faciliteitenbesluit opvangcentra voorziet in een uitkering aan gemeenten die opvang bieden aan asielzoekers die nog niet in de GBA hoeven te worden ingeschreven. Deze mutatie betreft een nabetaling over 2015 en een aanvulling voor 2016.

7) Versterking peuterspeelzaalwerk (decentralisatie-uitkering)

Met ingang van 2018 wordt deze decentralisatie-uitkering beëindigd, zoals opgenomen in het wetsvoorstel Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderdagopvang.

8) Leeuwarden Europese Culturele Hoofdstad 2018 (decentralisatie-uitkering)

Het Kabinet heeft in totaal € 7,5 miljoen beschikbaar gesteld voor de gemeente Leeuwarden in verband met de aanwijzing tot Europese Culturele Hoofdstad 2018.

9) Basisregistratie Grootschalige Topografie (algemene uitkering en decentralisatie-uitkering)

De algemene uitkering wordt vanaf 2017 verhoogd in verband met een bijdrage in de beheerkosten van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Naast de toevoeging aan de algemene uitkering ontvangen 15 gemeenten voor de jaren 2017 tot en met 2019 als overgangsmaatregel een bijdrage via een decentralisatie-uitkering.

10) Actieplan Luchtkwaliteit

Bij voorjaarsnota is budget beschikbaar gekomen voor het Actieplan Luchtkwaliteit van de gemeente Rotterdam. Een deel van het budget is toegevoegd aan het BTW Compensatiefonds. Met deze mutatie wordt een correctie doorgevoerd op de bijdrage aan het BCF, via de begroting van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu

11) Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

Deze mutatie betreft de verrekening van de versnelling van uitfinanciering van oude afspraken. Het betreft de afkoop van de rijksbijdrage aan het Amsterdamse gasfabriekenprogramma. Via de Najaarsnota 2015 heeft een versnelling plaatsgevonden van € 5,05 miljoen, welke nu in mindering wordt gebracht op de jaren 2019 en 2020.

12) Citydeal Warm Welkom Talent Amsterdam (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage van het Ministerie van Economisch Zaken aan de gemeente Amsterdam voor Citydeal Warm Welkom Talent.

13) Business Marathon Smart Mobility Utrecht (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken aan de gemeente Utrecht voor Business Marathon Smart Mobility. De ondersteuning is bedoeld om innovatieve «data driven» oplossingen voor het bereikbaarheidsvraagstuk van het Utrecht Science park aan te jagen.

14) Bijdrage expositie The STEC Food |Eindhoven (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken aan de gemeente Eindhoven voor de expositie «The STEC Food». Deze expositie gaat over innovaties in voedsel en voeding.

15) Orthocommunicatieve behandeling van kinderen met autisme (integratie-uitkering sociaal domein)

Vanuit een WLZ-subsidieregeling is de afgelopen jaren een nieuwe methode van orthocommunicatieve behandeling van patiënten met het autisme spectrum syndroom (ASS) vergoed. De nieuwe methode blijkt echter onvoldoende aantoonbaar effectief. Daarom wordt gestopt met deze behandelingen.

Personen met ASS die deze behandeling ontvingen, zullen nu een behandeling krijgen die onder de Jeugdwet valt (voor de groep 18-) of onder de ZvW (voor de groep 18+). Daartoe wordt 75% van het budget van € 7,8 miljoen overgeheveld naar het macrobudget Jeugdhulp. Het resterende deel gaat over naar de ZvW.

16) Afschaffing ouderbijdrage jeugdzorg (integratie-uitkering sociaal domein)

De ouderbijdrage is per 2016 afgeschaft. Ter compensatie van gederfde inkomsten wordt het macrobudget Jeugdhulp vanaf 2016 structureel verhoogd met € 26,6 miljoen. Voor 2016 was alleen nog € 17 mln toegevoegd bij Voorjaarsnota. Met deze mutatie wordt de resterende € 9,6 miljoen voor 2016 toegevoegd en wordt de structurele reeks van € 26,6 miljoen vanaf 2017 overgeboekt.

17) Wmo – Middelen Kalsbeek (integratie-uitkering)

Het in het Regeerakkoord afgesproken budget voor de verbetering van de arbeidsmarktpositie van specifieke groepen medewerkers wordt vanaf 2017 structureel toegevoegd aan de integratie-uitkering Wmo. Gemeenten hebben hierdoor meer financiële slagkracht bij het realiseren van de beoogde vernieuwing van maatschappelijke ondersteuning, zoals thuisondersteuning. De middelen zijn onderdeel van het afsprakenpakket van 4 december 2015 tussen de VNG, de FNV, het CNV en het Ministerie van VWS

18) Actieplan luchtkwaliteit (decentralisatie-uitkering)

In het kader van het Actieplan luchtkwaliteit ontvangt de gemeente Amsterdam een eenmalige bijdrage van € 8 miljoen voor 2016 en 2017. Hieraan liggen bestuurlijke afspraken in de vorm van een convenant tussen Amsterdam en het GVB ten grondslag.

19a en b) Bevolkingsdaling (algemene uitkering en decentralisatie-uitkering)

De decentralisatie-uitkering Bevolkingsdaling is toegekend voor de periode 2016 tot en met 2020 (Kamerstukken 31 757, nr. 89) De uitkering komt voor genoemde periode ten laste van de algemene uitkering. Vanaf 2021 dient het bedrag weer te worden overgeheveld van de decentralisatie-uitkering naar de algemene uitkering.

20) Kosten Waarderingskamer

21) Bijdrage aan het A- en O-fonds

De bijdrage aan het A en O-fonds voor het jaar 2017 wordt verhoogd met de jaarlijkse indexatie voor loon- en prijsontwikkeling. Ten opzichte van 2016 betekent dit een verhoging van € 30.000. Deze verhoging wordt uit de algemene uitkering van het gemeentefonds gehaald en toegevoegd aan het onderdeel «Bijdrage aan het A en O-fonds»

22) Bijdrage aan de VNG

23) BRP centralisering inschrijving vergunninghouders(decentralisatie-uitkering)

In het bestuursakkoord verhoogde asielinstroom van 27 november 2015 is afgesproken dat voor de Basisregistratie Personen (BRP) wordt toegewerkt naar zogeheten BRP-straten in enkele gemeenten en dat deze vanaf 1 januari 2017 worden bekostigd via het gemeentefonds. Deze afspraak leidt tot een verschuiving van middelen van de algemene uitkering naar de decentralisatie-uitkering.

24) Correctie Waterschapswegen (integratie-uitkering)

Met deze uitkering worden de hogere kosten gecompenseerd voor gemeenten waar het onderhoud van wegen wordt gedaan door waterschappen. De kosten zijn voor deze gemeenten hoger, omdat ze de afdracht van btw niet kunnen declareren bij het BTW-compensatiefonds. Deze uitkering wordt jaarlijks geïndexeerd met 2,3%. Met deze mutatie wordt de indexering 2020 en 2021 gerealiseerd voor respectievelijk € 83.000 en € 85.000. Deze bedragen worden onttrokken aan de algemene uitkering.

25) Verhoogde asielinstroom (decentralisatie-uitkering)

In het uitwerkingsakkoord Verhoogde asielinstroom is overeengekomen dat gemeenten middelen ontvangen vanwege de extra kosten voor vergunninghouders op de gebieden werk en integratie, onderwijs en zorg. De middelen in deze decentralisatie-uitkering moeten er voor zorgen dat gemeenten maximaal kunnen inzetten op de integratie en participatie van vergunninghouders. Deze extra middelen geven gemeenten ook de ruimte om de ondersteuning van de bestaande uitkeringsgerechtigden volop overeind te houden. Een deel van de middelen komt beschikbaar via een uitname uit de algemene uitkering. Het restant is beschikbaar gesteld vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

26) Groeiopgave Almere (decentralisatie-uitkering)

De aanpassing van de omvang van de decentralisatie-uitkering Groeiopgave Almere aan het definitieve accres 2015 komt ten gunste van de algemene uitkering.

27) Beeldende kunst en vormgeving (decentralisatie-uitkering)

Op 8 juni 2015 heeft de Minister van OCW een brief naar de Tweede Kamer gestuurd waarin zij aangeeft met het Ministerie van BZK en de VNG te zijn overeengekomen dat de decentralisatie-uitkering in de periode 2017–2020 wordt gehandhaafd. De huidige verdeling van de middelen en het aantal gemeenten blijft daardoor ook van toepassing voor de periode 2017–2020. Op basis van een evaluatie zal overleg worden gevoerd over de voortzetting en verdeling voor de periode na 2020 tussen de Minister van OCW, de G36 en het Ministerie van BZK.

28) Versterking gemeentelijke aanpak jihadisme (decentralisatie-uitkering)

In de kamerbrief Versterking Veiligheidsketen van 27 februari 2016 is aangekondigd dat er versterkingsgelden beschikbaar worden gesteld voor de aanpak van jihadisme ter ondersteuning van het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme. In het bijzonder voor de integrale lokale aanpak van gemeenten, met nadruk op de versterking van de preventieve aanpak. Hiertoe worden middelen overgeboekt vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie naar het gemeentefonds.

29) Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

Deze middelen zijn toegekend door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uit hoofde van de beleidsnota Visie Erfgoed en Ruimte (Kiezen voor Karakter).

30) RSP Zuiderzeelijn (decentralisatie-uitkering)

Voor het project FlorijnAs, concreet project binnen het Regiospecifiek Pakket Zuiderzeelijn, vervult de gemeente Assen de rol van contracterende partij. Om deze rol te kunnen vervullen stelt het Ministerie van Infrastructuur en Milieu budget beschikbaar.

31) Kracht on tour (decentralisatie-uitkering)

Voor het organiseren van een bijeenkomst «Kracht on Tour» ontvangen 2 extra gemeenten een bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

32) Bonus beschut werk (decentralisatie-uitkering)

Het aantal beschut werkplekken op grond van de Participatiewet dat gemeenten sinds 1 januari 2015 hebben georganiseerd blijft sterk achter bij de verwachtingen. De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de Tweede Kamer met haar brief van 24 juni 2016 gemeld (Kamerstukken 34 352, nr.19) dat gemeenten een financiële stimulans (een «bonus») ontvangen per gerealiseerde werkplek. Het doel van de bonus is om gemeenten te stimuleren daadwerkelijk beschut werkplekken te realiseren en in stand te houden.

33) MIRT Onderzoek A2 (decentralisatie-uitkering)

Overboeking vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor het uitvoeren van een MIRT onderzoek A2. Het betreft met name een analyse naar de oorzaken van de bereikbaarheidsopgaven voor het traject knooppunt Deil – ’s Hertogenbosch – knooppunt Vught.

34) Uitvoeringskosten SVB trekkingsrechten (integratie-uitkering sociaal domein)

Betreft de bijdrage van de gemeenten aan de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank voor de trekkingsrechten PGB.

35) Kapitaallasten gesloten jeugdzorg (integratie-uitkering sociaal domein)

Overboeking vanwege de overdracht van verantwoordelijkheid naar de gemeenten voor de kapitaallasten gesloten jeugdhulp. De invoering van de normatieve huisvestingscomponent is afgerond per 2021. Met ingang van dat jaar gaat de verantwoordelijkheid over naar de gemeenten.

36a) en 36b) Herverdeeleffecten HLZ

In het Bestuurlijk Overleg van 24 augustus 2016 zijn de VNG en het Rijk overeengekomen om een aantal correcties door te voeren ten aanzien van de overheveling van budgetten in het kader van de hervorming van de langdurige zorg (correctie startstreep).

37) en 38) Accres tranche 2016 en 2017 (algemene uitkering)

Het gemeentefonds en het provinciefonds ontwikkelen zich evenredig met de netto gecorrigeerde rijksuitgaven (NGRU). Nemen de NGRU van jaar op jaar toe, dan neemt ook de algemene uitkering van de fondsen toe. Bij een afname van de NGRU geldt het omgekeerde. De groei of krimp van de fondsen als gevolg van deze normeringsystematiek wordt accres genoemd. Het accres van tranche 2016 bedraagt € 618,6 miljoen positief. Dat is een positieve bijstelling van € 88,4 miljoen ten opzichte van de 1^e suppletoire begroting 2016 van het gemeentefonds. Het accres van tranche 2017 bedraagt € 188,5 miljoen.

39) Plafond BTW-compensatiefonds (algemene uitkering)

De ontwikkeling van het BTW-compensatiefonds en het bijbehorende plafond leiden conform het Financieel Akkoord Rijk/VNG/IPO met ingang van 2015 tot een toename of afname van de algemene uitkering van de fondsen. Voor 2016 is sprake van ruimte onder het plafond, met als gevolg een toevoeging aan de algemene uitkering van € 189,8 miljoen.