De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) levert een bijdrage aan de veiligheid van de samenleving door de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen en door de aan onze zorg toevertrouwde personen de kans te bieden een maatschappelijk bestaan op te bouwen.

De meest recente uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ) geven voor DJI capaciteitsoverschotten aan. Naar aanleiding van de motie VOIP37 heeft het kabinet besloten de capaciteitsoverschotten deze kabinetsperiode niet verder te reduceren. Dat betekent dat de capaciteiten ten opzichte van de ontwerpbegroting 2016 niet gewijzigd zijn, met uitzondering van 20 (reeds eerder) buiten gebruik gestelde Jeugdplaatsen en de autonome groei in de overige forensische zorg. De verwachte besparingen die gerealiseerd worden door leegstand en efficiënt capaciteitsbeheer (oplopend tot € 24,6 mln.; zie tabel hieronder) zijn meerjarig in deze ontwerpbegroting verwerkt, echter niet in de kostprijzen.

De neerwaartse bijstelling van de bijdrage (omzet moederdepartement) van 2016 naar 2017 heeft voornamelijk te maken met het nieuwe huisvestingsstelsel van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB). Op basis van dit nieuwe stelsel is de bijdrage aan DJI verlaagd met ongeveer € 90 mln. structureel. Het overige verschil houdt voornamelijk verband met eerdere capacitaire maatregelen en de verhuur van capaciteit aan Noorwegen.

Baten

Omzet moederdepartement

Omzet derden

De omzet derden is opgebouwd uit de volgende componenten:

• – Arbeid: De (bruto-) opbrengsten uit de (als regimeactiviteit) verrichte arbeid zoals die in de rijksinrichtingen plaatsvindt voor derden. Aan externe opdrachtgevers wordt geleverd tegen marktprijzen.

• – België: Het verdrag regelt dat Nederland tijdelijk de penitentiaire inrichting Tilburg en het daarbij behorende personeel ter beschikking stelt aan België en het volledige beheer van de inrichting tegen betaling verzorgt.

• – Noorwegen: Het verdrag regelt dat Nederland tijdelijk de penitentiaire inrichting Norgerhaven en het daarbij behorende personeel ter beschikking stelt aan Noorwegen en het volledige beheer van de inrichting tegen betaling verzorgt.

• – Overig: o.a. de externe dienstverlening (onder andere bijzondere bijstand en ondersteuning en ICT), de exploitatievergoeding voor de VN-bewaring en het Internationaal Strafhof, de opbrengst ESF-subsidies en de afrekeningen van verstrekte voorschotten aan particuliere inrichtingen.

• – Ten opzichte van de ontwerpbegroting 2016 is een aantal opbrengsten verplaatst naar omzet moederdepartement (overig VenJ). In totaal gaat het om € 20 mln. opbrengsten voor dienstverlening aan onder meer de Raad voor de Kinderbescherming en IND.

Rentebaten

Het betreft hier rentebaten als gevolg van een positieve rekening-courant verhouding met het Ministerie van Financiën, alsmede rentebaten door het gebruikmaken van de depositofaciliteit. Gezien de actuele lage rentestand worden nagenoeg geen rentebaten geraamd.

Lasten

Personele kosten

De totale personele kosten van het ambtelijk personeel DJI bestaat uit de kosten ambtelijk personeel op basis van gemiddelde loonsom zoals gepresenteerd in tabel 01.4 aangevuld met de overige personeelskosten (reiskosten woon-werkverkeer en overige personeel gerelateerde kosten). Verder bestaat deze post uit de geraamde frictiekosten (Van Werk Naar Werk) op grond van het Masterplan DJI en reserveringen voor Substantieel Bezwarende Functies (SBF) en flankerend beleid uit eerdere capacitaire maatregelen voorafgaand aan het Masterplan DJI.

Materiële kosten

Rentelasten

Voor de vervangings- en uitbreidingsinvesteringen wordt in beginsel een beroep gedaan op de leenfaciliteit van het Ministerie van Financiën.

Afschrijvingskosten

De afschrijvingsreeks is gebaseerd op de actuele omvang van de vaste activa, rekening houdend met de geplande vervangings- en uitbreidingsinvesteringen. In verband met het nieuwe huisvestingsstelsel van het Rijks Vastgoedbedrijf (RVB) worden vanaf 2017 de investeringen ten behoeve van activa in Justitiële Inrichtingen door het RVB gedaan en niet langer meer door het agentschap. Als gevolg hiervan zijn de afschrijvingskosten neerwaarts bijgesteld.

Overige kosten

De jaarlijkse dotaties aan de voorzieningen hebben voornamelijk betrekking op dotaties in het kader van de kosten substantieel bezwarende functies (SBF), afkoop boekwaarde Justitiële Rijksinrichtingen (Masterplan DJI) en kosten verband houdend met Van Werk Naar Werk (VWNW) in het kader van de reductie van personeel als gevolg van het Masterplan DJI. Onderstaande tabel geeft een raming van de dotaties aan balanspost Voorzieningen.

Operationele kasstroom

Investeringskasstroom

Financieringskasstroom

Het saldo van deze reeks heeft betrekking op het voorgenomen beroep op de leenfaciliteit bij het Ministerie van Financiën voor investeringen en de hierop betrekking hebbende aflossingen. Omdat nog steeds een hoog bedrag aan langlopende voorzieningen beschikbaar is voor de financiering van vaste activa, is een beroep op de leenfaciliteit niet nodig.

Doelmatigheidsindicatoren gevangeniswezen

De gemiddelde prijs per plaats is ten opzichte van de ontwerpbegroting 2016 enigszins gewijzigd. De loon- en prijsbijstelling 2016 en compensatie voor niet-realiseerbare tekortbeperkende maatregelen («Breukelenmaatregelen») hebben geleid tot een verhoging van de prijs. Het nieuwe huisvestingsstelsel van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft door lagere huurlasten een neerwaarts effect op de prijzen.

Doelmatigheidsindicatoren forensische zorg

Naast de effecten van de loon- en prijsbijstelling heeft de gefaseerde invoering van de normatieve huisvestingscomponent t/m 2018 een opwaarts effect op de prijs.

Naast de inkoop van de in bovenstaande tabel genoemde intramurale plaatsen, is vanaf 2017 circa € 79 mln. beschikbaar voor ambulante zorg voor personen met een strafrechtelijke titel.

Doelmatigheidsindicatoren vreemdelingenbewaring

Mutaties in de kostprijs zijn het gevolg van de loon- en prijsbijstelling 2016 en de lagere huurlasten als gevolg van het nieuwe huisvestingsstelsel van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB).

Doelmatigheidsindicatoren Jeugd

Mutaties in de kostprijs zijn het gevolg van de loon- en prijsbijstelling 2016 en de lagere huurlasten als gevolg van het nieuwe huisvestingsstelsel van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB).