5.1. Ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten 2007–2017
Realisatiecijfers in de zorg ijlen nog enige jaren na. Daardoor kunnen er ook na het verschijnen van VWS-jaarverslagen nog aanpassingen in de cijfers plaatsvinden. In tabel 15 wordt de ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten voor de jaren 2007–2017 weergegeven zoals gemeld in de diverse VWS-jaarverslagen en de naar huidige inzichten actuele VWS-stand. De jaren 2012 en daarvoor zijn definitief.
| 2007 | 2008 | 2009 | 20101 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 20152 | 20162 | 20172 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BKZ-uitgaven en -ontvangsten actuele VWS-stand | |||||||||||
| Zorgverzekeringswet (Zvw) | |||||||||||
| Bruto-uitgaven | 26.077 | 31.465 | 33.756 | 35.474 | 35.983 | 36.672 | 39.210 | 39.384 | 42.735 | 44.976 | 46.456 |
| Ontvangsten | 2.047 | 1.311 | 1.364 | 1.481 | 1.499 | 1.932 | 2.666 | 3.125 | 3.218 | 3.195 | 3.187 |
| Netto-uitgaven | 24.030 | 30.155 | 32.392 | 33.993 | 34.484 | 34.739 | 36.544 | 36.259 | 39.518 | 41.781 | 43.269 |
| Wet langdurige zorg (Wlz) | |||||||||||
| Bruto-uitgaven | 22.852 | 21.806 | 23.221 | 24.135 | 25.222 | 27.865 | 27.452 | 27.806 | 19.916 | 19.823 | 20.024 |
| Ontvangsten | 1.618 | 1.618 | 1.594 | 1.478 | 1.620 | 1.697 | 1.915 | 1.971 | 1.866 | 1.826 | 1.815 |
| Netto-uitgaven | 21.235 | 20.188 | 21.627 | 22.657 | 23.603 | 26.169 | 25.537 | 25.835 | 18.050 | 17.997 | 18.209 |
| Begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | |||||||||||
| Bruto-Wmo 2015 (Gemeentefonds) | 1.411 | 1.475 | 1.533 | 1.541 | 1.456 | 1.511 | 1.561 | 1.714 | 4.943 | 4.945 | 4.701 |
| Bruto-Jeugdwet (Gemeentefonds) | 2.034 | 1.920 | 1.835 | ||||||||
| Bruto-overig begrotingsgefinancierd (VWS-begroting) | 636 | 783 | 824 | 1.327 | 1.820 | 1.893 | 594 | 577 | 491 | 486 | 530 |
| Bruto-begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | 2.047 | 2.258 | 2.357 | 2.868 | 3.276 | 3.405 | 2.155 | 2.291 | 7.468 | 7.351 | 7.066 |
| Ontvangsten | 39 | 63 | 73 | 51 | 21 | ||||||
| Netto-begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | 2.047 | 2.219 | 2.294 | 2.794 | 3.226 | 3.384 | 2.155 | 2.291 | 7.468 | 7.351 | 7.066 |
| Bruto-BKZ-uitgaven | 50.977 | 55.530 | 59.335 | 62.476 | 64.481 | 67.942 | 68.817 | 69.481 | 70.119 | 72.150 | 73.546 |
| BKZ-ontvangsten | 3.665 | 2.968 | 3.022 | 3.032 | 3.170 | 3.650 | 4.581 | 5.096 | 5.084 | 5.021 | 5.002 |
| Netto-BKZ-uitgaven | 47.312 | 52.562 | 56.313 | 59.444 | 61.312 | 64.292 | 64.237 | 64.385 | 65.035 | 67.129 | 68.544 |
Bron: Financieel Beeld Zorg uit de Jaarverslagen VWS, diverse jaren en de actuele VWS stand.
Figuur 7 Bijstellingen van de netto-BKZ-uitgaven Zvw en AWBZ/Wlz na het verschijnen van de VWS-jaarverslagen 2005–2015
In figuur 7 zijn de bijstellingen van de netto-BKZ-uitgaven van de Zvw en de AWBZ/Wlz na het verschijnen van de VWS-jaarverslagen grafisch weergegeven voor de jaren 2005–2015. Uit de grafiek blijkt dat de bijstellingen na publicatie van het jaarverslag een grillig patroon kennen. Er zijn zowel jaren waarin de zorguitgaven hoger zijn uitgekomen dan vermeld in het jaarverslag als jaren waarin de zorguitgaven neerwaarts zijn bijgesteld. De omvang van de bijstelling blijft in de meeste jaren binnen een bandbreedte van 1%, met een maximale uitschieter van 1,5% in 2008. Voor 2015 is vooralsnog sprake van een zeer beperkte bijstelling. De bijstelling voor het jaar 2015 wordt in het verdiepingshoofdstuk nader toegelicht.
5.2. Horizontale groeiontwikkeling van de zorguitgaven 2013–2017
In deze paragraaf wordt de horizontale groeiontwikkeling van de zorguitgaven grafisch weergegeven en toegelicht voor de periode van het Kabinet Rutte-Asscher (2013–2017). De horizontale groeiontwikkeling geeft de jaar op jaar ontwikkeling van de netto-BKZ-uitgaven weer.
Hierbij worden een tweetal groeiontwikkelingen onderscheiden:
-
• Nominale groeiontwikkeling;
De nominale groeiontwikkeling is de groei van de zorguitgaven inclusief de loon- en prijsontwikkeling.
-
• Reële groeiontwikkeling;
De reële groeiontwikkeling is de ontwikkeling van de zorguitgaven gecorrigeerd voor de prijsontwikkeling van het BBP.
In figuur 8 is de horizontale groeiontwikkeling van de netto-BKZ-uitgaven, gecorrigeerd voor overhevelingen (zoals overheveling naar de begroting van VWS en V&J) en technische bijstellingen (zoals technische correctie in verband met verkorting dbc duur), grafisch weergegeven voor de jaren 2013–2017.
Figuur 8 Horizontale groeiontwikkeling van de totale zorguitgaven 2013–2017
De gemiddelde reële groei van de totale zorguitgaven in de negen jaar (1997–2005) voor de introductie van de Zvw was 3,7%. De gemiddelde groei vanaf de introductie van de Zvw in 2006 (2007–2017) bedraagt naar verwachting 3,1%. De gemiddelde reële groei vanaf de introductie van de Zvw en vóór de Kabinetsperiode Rutte II (2007–2012)15 was 5,2%. De gemiddelde reële groei binnen deze kabinetsperiode (2013–2017) bedraagt 0,5% en is daarmee lager dan de voorafgaande perioden. Deze trend doet zich voor bij zowel de totale zorguitgaven als bij de Zvw en AWBZ/Wlz.
Zvw-uitgaven
In figuur 9 is de horizontale groeiontwikkeling van de netto-Zvw-uitgaven, gecorrigeerd voor technische bijstellingen (zoals technische correctie in verband met verkorting dbc duur) en overhevelingen (zoals overhevelingen als gevolg van de hervorming AWBZ), grafisch weergegeven voor de jaren 2013–2017.
Figuur 9 Horizontale groeiontwikkeling netto-Zvw-uitgaven 2013–2017
De gemiddelde reële groei van de Zvw-uitgaven in de negen jaar (1997–2005) voor de introductie van de Zvw was 3,2%. De gemiddelde groei vanaf de introductie van de Zvw in 2006 (2007–2017) bedraagt naar verwachting 2,9%. De gemiddelde reële groei vanaf de introductie van de Zvw en vóór de Kabinetsperiode Rutte II (2007–2012) was 4,2%. De gemiddelde reële groei binnen deze kabinetsperiode (2013–2017) bedraagt 1,3% en is daarmee lager dan de voorafgaande perioden.
Uitgaven AWBZ/Wlz
In figuur 10 is de horizontale groeiontwikkeling van netto-AWBZ/Wlz-uitgaven, gecorrigeerd voor overhevelingen (zoals overhevelingen als gevolg van de hervorming AWBZ), grafisch weergegeven voor de jaren 2013–2017.
Figuur 10 Horizontale groeiontwikkeling netto-AWBZ/Wlz-uitgaven 2013–2017
De gemiddelde reële groei van de AWBZ/Wlz in de zes jaar voor deze kabinetsperiode (2007–2012) was 5,3%. De gemiddelde reële groei in deze kabinetperiode (2013–2017) van 0,2% is fors lager dan de periode daarvoor.