Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget is toegenomen met € 131,1 mln. Dit wordt veroorzaakt door in het bijzonder de volgende bijstellingen:

• – Het opvragen van de eindejaarsmarge 2017 en de hoger dan geraamde ontvangsten in 2017 (in totaal ruim € 90 mln). Dit betrof verschillende regelingen: Innovatiekrediet (€ 1,9 mln), Vroegefasefinanciering (€ 2,1 mln), Seed (€ 21,6 mln), Kapitaalverstrekking in Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 2 mln), Startups/mkb (€ 12,2 mln) Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek (16,8 mln), Onco research (€ 12,5 mln), Smart Industry leningen (€ 7,6 mln), Smart Industry subsidies (€ 3,7 mln), NL-Californie Duurzaam E-mobility fund (€ 10 mln).

• – Het verplichtingenbudget van het Innovatiekrediet is met € 33,9 mln verhoogd. € 23,9 mln hiervan betreft een technische correctie om het verplichtingenbudget in lijn te brengen met het beschikbare kasbudget. Daarnaast is in 2018 € 10 mln verplichtingenbudget toegevoegd vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe voor Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) om de ruimte voor kredietverlening te laten stijgen van € 60 mln naar € 70 mln.

• – Het verplichtingenbudget voor Vroegefasefinanciering en voor Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek is technisch gecorrigeerd om de verplichtingen in lijn te brengen met het beschikbare kasbudget (€ 1,6 mln respectievelijk € 4,9 mln). Daarnaast vond een desaldering van het budget voor Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek plaats, omdat twee projecten van de regeling Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten, waarvoor reeds voorschotten waren verstrekt, niet zijn doorgegaan. De terug ontvangen middelen (€ 1,8 mln) zijn via een desaldering van de ontvangsten en uitgaven verwerkt in de begroting.

• – Vanuit het budget voor Smart Industry (subsidies) is € 1,35 mln via het Provinciefonds beschikbaar gesteld aan de provincies Zuid-Holland, Overijssel en Gelderland voor de opzet van een Smart Industry Hub.

Toelichting op de uitgaven

De uitgaven zijn in totaal met circa € 103 mln toegenomen. De belangrijkste mutaties betreffen:

Volledig revolverend

Gedeeltelijk revolverend

Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek (met vermogensbehoud)

Fundamenteel en toegepast onderzoek (€ 24 mln): De niet benutte middelen in 2017 (€ 19,7 mln) zijn toegevoegd aan het budget voor 2018. Deze middelen worden aangewend voor de uitfinanciering van de regeling Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten en de regeling Thematische Technology Transfer. Daarnaast is € 2,4 mln toegevoegd vanuit het budget voor Smart Industry (leningen). Deze middelen worden ingezet voor de regeling Thematische Technology Transfer. Tot slot heeft voor € 1,8 mln een desaldering van het budget plaatsgevonden (zie toelichting bij de verplichtingen)

Onco Research (€ 2,5 mln): Voor Onco Research werden in 2017 nog geen committeringen aangegaan waardoor ook het bijbehorende kasbudget doorschuift naar 2018. Naar verwachting zullen de committeringen in het kader van Onco Research in 2018 plaatsvinden.

Smart Industry (leningen) (– € 2,7 mln): Dit betreft in het bijzonder een overheveling van € 2,4 mln ten behoeve van de regeling Thematische Technology Transfer.

Subsidies

Smart Industry (€ 3,3 mln): Uit de eindejaarsmarge 2017 is € 4,7 mln aan het budget van 2018 toegevoegd. Hiervan is € 1,2 mln bestemd voor de uitfinanciering en de uitvoeringskosten van de regeling Smart Industry Fieldlabs die in 2017 is opengesteld. De overige € 3,5 mln is gereserveerd voor de uitvoering van de Implementatieagenda Smart Industry. Ten behoeve hiervan is reeds € 1,35 mln via het Provinciefonds beschikbaar gesteld aan de provincies Zuid-Holland, Overijssel en Gelderland voor de opzet van een Smart Industry Hub.

Toelichting op de ontvangsten

Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 4,5 mln): Dit betreft terugontvangsten van dividendbelasting (€ 1,5 mln.) en hogere verwachte ontvangsten als gevolg van de aandelenverkoop NOM (€ 3 mln), die aanvankelijk voor 2017 waren geraamd, maar bij Najaarsnota 2017 werden doorgeschoven naar 2018.

Toelichting ijklijn gasbaten

Het Toekomstfonds wordt mede gevoed met eventuele meevallers uit de aardgasbaten. Er is sprake van meevallers wanneer de gerealiseerde aardgasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de aardgasbaten zoals die voor dat betreffende jaar geraamd zijn in de Miljoenennota 2015. Deze raming wordt herijkt als er beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie plaatsvinden (Kamerstuk 34 000 XIII, nr. 5).

De relevante ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomstfonds is vastgelegd en toegelicht in de EZK-begroting 2018 (p. 72).

In de kamerbrief van 29 maart jl. heeft het kabinet toegelicht de gaswinning uit het Groningenveld op zo kort mogelijke termijn volledig te beëindigen (Kamerstuk 33 529, nr. 457). Hierdoor vallen de aardgasbaten lager uit dan eerder bij de Miljoenennota 2018 werd verwacht. Deze beleidsmatige aanpassing van de gasproductie heeft effect op de ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomstfonds.

Naar aanleiding van de bovengenoemde wijziging bij Voorjaarsnota 2018 is er sprake van meevallers voor het Toekomstfonds wanneer de gerealiseerde gasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de gasbaten zoals in onderstaande tabel is opgenomen (stand actuele ijklijn aardgasbaten Voorjaarsnota 2018).

Deze actuele ijklijn wijkt af van de raming van de aardgasbaten op beleidsartikel 4 omdat voor het Toekomstfonds alleen de beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie van toepassing zijn. Bij het vaststellen van de gasbatenraming op beleidsartikel 4 spelen onder andere de beursprijs van TTF-gas, de euro/dollar koers en de olieprijs een rol. Deze blijven bij de berekening van de ijklijn voor het Toekomstfonds buiten beschouwing.

Budgettaire gevolgen van beleid,