Beleidsartikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

Verplichtingen

Extra verplichtingenruimte is er voor infrastructuurontwikkeling subsidies (met name DRIVE, Develop 2 Build, PPFIAF). Daarnaast zijn er nieuwe meerjarige programma’s in de financiële sector (een programma in de MENA-regio door IFC, twee programma’s met de AfDB en een programma met UNCDF). Ook voor duurzame productie is er een nieuw programma (het FarmFit-Fonds van IDH). Verhoging van de verplichtingen wordt verder gebruikt voor de bestrijding van kinderarbeid (voor het Fonds Bestrijding Kinderarbeid via RVO en voor een subsidie aan het partnerschap van Coalitie Stop Kinderarbeid, UNICEF Nederland en Save the Children Nederland). Daar staat een verlaging tegenover van de verplichtingen nu GES binnen de geraamde kosten kon worden gerealiseerd.

Uitgaven

Artikel 1.1

Geen toelichting.

Artikel 1.2

De verlaging van het uitgavenbudget met EUR 14 miljoen heeft meerdere oorzaken. De organisatie van de Global Entrepreneurship Summit bleef ruim binnen het budget en de liquiditeitsbehoefte voor Netherlands in Business (voorheen Werkplaats) viel lager uit. Uitgaven van de voor Invest NL International bestemde programmafondsen via Development Accelerator (FMO) vielen lager uit vanwege de tragere start van deze nieuwe vraaggestuurde projecten. Een betaling aan het Ministerie van LNV voor Centra voor Kennis en Technologie is uitgesteld. Ook zijn uitgaven verschoven naar komende jaren.

Artikel 1.3

Er is een verlaging van het uitgavenbudget met EUR 11 miljoen. Voornaamste oorzaak is een later dan geplande start van het programma Challenge Fund for Youth Employment. Ook zijn er verschuivingen tussen een aantal instrumenten. Het betreft een verhoging voor Nexus onderwijs en werk en verlagingen op Infrastructuurontwikkeling en Werkgelegenheid. Meer aanlooptijd bleek nodig voor de start van lokale PSD-activiteiten. Hieruit zijn de hogere bestedingen voor lopende en nieuwe activiteiten (AFAWA, UNCDF) voor de financiële sector gefinancierd.

Beleidsartikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 2 neemt toe met EUR 192,5 miljoen voor 2019. Dit wordt veroorzaakt door de verhoging van het budget voor artikelonderdeel 2.2 «Water» met EUR 37 miljoen. Deze vloeit voort uit nieuwe programmeringen voor onder andere Aqua for All (een grootschalig en innovatief sanitatieprogramma), de medefinanciering van een WASH-programma in Niger, de overbruggingsfase voor het FINISH-programma met WASTE en de innovatieve financiering van het Valuing Water Initiative.

Naast de verhoging voor het artikelonderdeel «Water» zijn ook de verplichtingen voor 2019 voor artikelonderdeel 2.1 «Voedselzekerheid» verhoogd (EUR 85,5 miljoen) onder andere voor programma’s voor de groei van de agrarische sector, waaronder een additionele bijdrage aan CABI. Ook zijn verplichtingen voor kennis en capaciteitsopbouw aangegaan, bijvoorbeeld voor de nieuwe fase van het CGIAR-programma en een verhoging van de bijdrage aan het Young-Experts programma.

Verder is het verplichtingenbudget voor 2019 voor artikelonderdeel 2.3 «Klimaat» verhoogd met EUR 70 miljoen. Deze verhogingen zijn bestemd voor nieuwe programmeringen en intensiveringen op klimaat in het algemeen, zoals het Least Developed Countries Fund. Daarnaast is de verhoging bestemd voor additionele verplichtingen op het gebied van hernieuwbare energie, zoals voor de Clean Cooking Alliance.

Uitgaven

Geen toelichting

Beleidsartikel 3 Sociale vooruitgang

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget op artikel 3 «Sociale vooruitgang» daalt per saldo met EUR 35 miljoen in 2019. Deze verlaging komt vooral doordat geplande nieuwe verplichtingen voor 2019 nu in 2020 zullen worden aangegaan, onder andere doordat identificatie van nieuwe activiteiten vertraging heeft opgelopen.

Uitgaven

Artikelonderdeel 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids

Geen toelichting

Artikelonderdeel 3.2 Vrouwenrechten en gendergelijkheid

Geen toelichting

Artikelonderdeel 3.3 Maatschappelijk middenveld

Het uitgavenbudget voor artikelonderdeel 3.3 «Versterking Maatschappelijk Middenveld» daalt met EUR 4,2 miljoen. Deze verlaging is het resultaat van een lagere liquiditeitsbehoefte voor 2019 bij de strategische partnerschappen.

Artikelonderdeel 3.4 Onderwijs

Geen toelichting

Beleidsartikel 4 Vrede en veiligheid voor ontwikkeling

Verplichtingen

Het belangrijkste deel van ophoging van het verplichtingenbudget wordt veroorzaakt door een verplichting voor humanitaire hulp van de Dutch Relief Alliance, die oorspronkelijk gebudgetteerd stond voor 2018, maar pas in 2019 is gematerialiseerd (EUR 120 miljoen). Voor de realisatie van de voor 2019 begrote programma’s is dus ophoging van het verplichtingenbudget nodig. Daarnaast is het verplichtingenbudget verhoogd vanwege verschillende ophogingen voor opvang in de regio en migratiesamenwerking (in verband met meerjarig subsidiekader Migratie in Ontwikkeling en bijdrage IOM) en voor programma’s voor veiligheid en rechtstaatontwikkeling (Mali regionaal access to justice programma, Wereldbank decentralisatie programma, anticorruptie programma en antiradicaliseringsprogramma, Ethiopië opzet van een meerjarig programma ter ondersteuning van vredesprocessen en politieke governance). De ophoging van het verplichtingenbudget leidt niet tot een ophoging van het kasbudget voor 2019 voor beleidsartikel 4.

Uitgaven

Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire hulp

Vanwege humanitaire noden is het budget verhoogd met EUR 10,6 miljoen vanuit de onderbesteding op artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling. De intensivering wordt gebruikt voor het ophogen van de bijdragen aan UNHCR, ICRC, Soedan Humanitarian Fund, Jemen Humanitarian Fund en mogelijk UNRWA. De precieze uitwerking vindt op dit moment nog plaats. Het budget hiervoor is daarom opgenomen onder het saldo van het instrument bijdragen noodhulpprogramma’s. Met betrekking tot UNRWA heeft Nederland in juli 2019 besloten de Algemene Vrijwillige Bijdrage voor UNRWA voorlopig aan te houden (Kamerbrief 26.150, nr. 181 betreffende Nederlandse bijdrage UNRWA). Nederland gaat niet over tot betaling van financiële bijdragen (van zowel de Algemene Vrijwillige Bijdrage als de reguliere eindejaarsbijdrage) totdat de VN opheldering heeft gegeven over de aantijgingen en toereikend heeft opgetreden. Zoals eerder bij uw Kamer onderstreept, vindt het kabinet de hulpverlening die UNRWA biedt van essentieel belang voor de humanitaire situatie op de grond en stabiliteit in de regio. De organisatie verleent de basisvoorzieningen aan vijf miljoen Palestijnse vluchtelingen in de regio.

Artikelonderdeel 4.2 Opvang in de regio

Geen toelichting

Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling

Het budget wordt neerwaarts bijgesteld met EUR 15,5 miljoen, voornamelijk vanwege tegenvallers in de uitvoering van activiteiten van de posten Kabul (Afghanistan), Kampala (Oeganda) en Juba (Zuid-Soedan). Deze tegenvallers hebben betrekking op vertragingen in de uitvoering van lopende projecten, projectvoorstellen die onvoldoende aan kwaliteitseisen voldoen of die later dan gepland worden aangeleverd. De neerwaartse bijstelling wordt binnen het beleidsartikel gebruikt ter dekking van hogere uitgaven op humanitaire hulp en voor het overige voor het terugbrengen van het saldo op beleidsartikel 5.4 Nog te verdelen i.vm. wijzigingen BNI en/of toerekeningen.

Artikelonderdeel 4.4 Noodhulpfonds

Geen toelichting

Beleidsartikel 5 Versterkte kaders voor ontwikkeling

Verplichtingen

Geen toelichting

Uitgaven

Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking

Voornaamste reden is minder uitgaven voor kapitaalaanvulling AfDB en een verlaging voor speciale multilaterale activiteiten.

Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid

De verhoging is het saldo van een nadelige koersontwikkeling enerzijds en lagere uitgaven voor algemene ODA-activiteiten op de posten anderzijds.

Buitenlandse Zaken werkt met een vooraf vastgestelde wisselkoers ten opzichte van buitenlandse valuta (de corporate rate). Deze koers wordt samen met de presentatie van de begroting vastgesteld. Omdat bij betalingen in buitenlandse valuta gedurende het jaar echter een verschil ontstaat als gevolg van de werkelijk geldende koers, ontstaat er een saldo dat op dit artikelonderdeel wordt verantwoord.

Artikelonderdeel 5.4 nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen

Het budget voor 5.4 «nog te verdelen» wordt met EUR 70 miljoen teruggebracht tot EUR – 45 miljoen. Het betreft een saldo van teruggaven op diverse artikelen op de BHOS-begroting waaronder Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden (artikel 1.3) en Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling (4.3). Voorts komt EUR 30 miljoen ODA-budget terug van de begroting van Buitenlandse Zaken. Het betreft onder andere budget uit het Europees ontwikkelingsfonds, apparaat en het stabiliteitsfonds. Onderdeel van het saldo is ook een overheveling naar de begroting van Justitie en Veiligheid van EUR 19,5 miljoen voor eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen vanwege een hogere instroomraming van asielzoekers voor 2019. Tot slot is het ODA-budget verhoogd met EUR 30 miljoen als gevolg van een per saldo positieve BNI-bijstelling zoals gemeld bij de Miljoenennota.