De netto zorguitgaven zijn de bruto zorguitgaven verminderd met de ontvangsten (eigen betalingen Zvw en eigen bijdragen Wlz). In tabel 1 is vanaf de stand ontwerpbegroting 2020 de ontwikkeling van de netto zorguitgaven op hoofdlijnen te zien.
2020 | 2021 | |
|---|---|---|
Netto zorguitgaven stand ontwerpbegroting 2020 | 73.443,4 | 77.154,3 |
Zorgverzekeringswet | ‒ 398,5 | ‒ 370,4 |
Wet langdurige zorg | 471,2 | 1.092,3 |
Begrotingsgefinancierd | 93,4 | ‒ 437,3 |
Totaal bijstelling netto zorguitgaven | 166,2 | 284,5 |
Netto zorguitgaven stand 1e suppletoire begroting 2020 | 73.609,5 | 77.438,8 |
Bron: VWS, gegevens Zorginstituut over (voorlopige) financieringslasten Zvw en Wlz en NZa-gegevens over de productieafspraken en (voorlopige) realisatiegegevens. | ||
Toelichting
Ten opzichte van de stand ontwerpbegroting 2020 komen de netto zorguit gaven in 2020 € 166 miljoenen in 2021 € 285 miljoen hogeruit. De stijging van de netto zorguitgaven in 2020 en 2021 wordt voornamelijk veroorzaakt door een tegenvaller in het Wlz-kader van € 480 miljoen. Het kabinet heeft hiervoor structurele financiële ruimte vrijgemaakt. Dit is van belang in een tijd waarin behoefte is aan extra capaciteit om daarmee wachtlijsten te kunnen beheersen.
In paragraaf 5.3 wordt de ontwikkeling van de netto zorguitgaven toegelicht.
Het Uitgavenplafond Zorg is bij de Startnota van het kabinet-Rutte III voor de periode 2018-2021 vastgesteld. Het Uitgavenplafond Zorg wordt conform de begrotingsregels bijgesteld voor loon- en prijsontwikkelingen en overboekingen tussen de Uitgavenplafond Zorg, Rijksbegroting en Sociale Zekerheid en Arbeidsmarkt (SZA).
In tabel 2 is de opbouw van het Uitgavenplafond Zorg vanaf de stand ontwerpbegroting 2020 te zien.
2020 | 2021 | |
|---|---|---|
Uitgavenplafond Zorg stand ontwerpbegroting 2020 | 74.712,9 | 78.363,9 |
Loon- en prijsontwikkeling | ‒ 16,5 | 431,2 |
Overboekingen tussen Uitgavenplafonds | ‒ 93,8 | ‒ 141,6 |
Plafondcorrecties noodmaatregelen corona | 31,7 | 0,0 |
Totaal bijstelling Uitgavenplafond Zorg | ‒ 78,6 | 289,6 |
Toelichting
Bijstelling als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling
Het Uitgavenplafond Zorg wordt ten opzichte van de CPB-raming bij miljoenennota 2020, als gevolg van de raming van de loon- en prijsontwikkeling in de zorg op basis van het CEP 2020 neerwaarts bijgesteld met € 17 miljoen in 2020 en opwaarts bijgesteld met € 431 miljoen in 2021. Met name de loonraming voor 2021 en verder is opwaarts bijgesteld ten opzichte van de eerdere korte-termijnraming bij MEV en de middellange termijnraming uit november 2019.
Bijstelling als gevolg van overboekingen tussen de Uitgavenplafonds
Het Uitgavenplafond Zorg wordt verlaagd met € 94 miljoen in 2020 en met € 142 miljoen in 2021 als gevolg van overboekingen vanuit het Uitgavenplafond Zorg naar het Uitgavenplafond Rijksbegroting. Een groot deel van de overboekingen betreft de overboekingen naar de VWS- begroting ten behoeve van dak- en thuislozen € 75 miljoen in 2020 en € 125 miljoen in 2021. Dit betreft een overboeking naar de VWS-begroting voor de aanpak van dak- en thuisloosheid in de jaren 2020 en 2021. De overige kleinere mutaties betreffen voornamelijk overboekingen naar de VWS-begroting.
Plafondcorrecties noodmaatregelen corona
Het Uitgavenplafond Zorg wordt in 2020 opwaarts bijgesteld met € 31,7 miljoen, om de zorgcapaciteit op Caribisch Nederland te versterken. Het betreft tijdelijke uitbreiding van de IC capaciteit en extra personeel, extra capaciteit voor medische evacuaties, inhuur artsen, repatriëringen verzekerden en levering apparatuur.
Om te toetsen of het Uitgavenplafond Zorg overschreden danwel onderschreden is, worden de netto zorguitgaven getoetst aan het Uitgavenplafond Zorg.
Tabel 3 laat de toetsing van de netto zorguitgaven aan het Uitgavenplafond Zorg zien voor de jaren 2020 en 2021.
2020 | 2021 | ||
|---|---|---|---|
A | Netto zorguitgaven | ||
1 | Stand ontwerpbegroting 2020 | 73.443,4 | 77.154,3 |
2 | Bijstelling netto zorguitgaven | 166,2 | 284,5 |
3 | Stand 1e suppletoire begroting 2020 | 73.609,5 | 77.438,8 |
B | Uitgavenplafond Zorg | ||
4 | Stand ontwerpbegroting 2020 | 74.712,9 | 78.363,9 |
5 | Bijstelling Uitgavenplafond Zorg | ‒ 78,6 | 289,6 |
6 | Stand 1e suppletoire begroting 2020 | 74.634,3 | 78.653,5 |
C | + Overschrijding/- Onderschrijding | ||
7 | Stand ontwerpbegroting 2020 (=1-4) | ‒ 1.269,6 | ‒ 1.209,6 |
8 | Bijstelling bij 1e suppletoire begroting 2020 | 244,8 | ‒ 5,0 |
9 | Stand 1e suppletoire begroting 2020 (=3-6) | ‒ 1.024,8 | ‒ 1.214,6 |
1 Als gevolg van afronding kan de som der delen afwijken van het totaal. | |||
Toelichting
De actuele stand van de onderschrijding van het Uitgavenplafond Zorg bedraagt afgerond € 1,0 miljard in 2020 en € 1,2 miljard in 2021.
Bij de ontwerpbegroting 2020 was sprake van een onderschrijding van het Uitgavenplafond Zorg van € 1,3 miljard in 2020 en € 1,2 miljard in 2021. De afname van de onderschrijding is het gevolg van de opwaartse bijstelling van de netto zorguitgaven in 2020 en 2021(zie onderdeel A) voornamelijk als gevolg van de hogere Wlz-uitgaven. Daarnaast is het Uitgavenplafond Zorg neerwaarts bijgesteld in 2020 en opwaarts bijgesteld in 2021 (zie onderdeel B).
In 2021 zijn de bijstellingen van de netto zorguitgaven en van het Uitgavenplafond Zorg nagenoeg even groot, vandaar ook een lagere bijstelling van de onderschrijding.