Tabel 1 laat vanaf de ontwerpbegroting 2023 de verticale ontwikkeling van de zorguitgaven en -ontvangsten in het lopende jaar zien. De bijstellingen in de raming voor 2022 die reeds hebben plaatsgevonden in de ontwerpbegroting 2022, de 1e suppletoire begroting 2022 en in de ontwerp­begroting 2023, zijn in die stukken toegelicht.

Toelichting nieuwe mutaties

Uitgaven

Autonoom

Actualisering van de Zvw-uitgaven

In tabel 1A is het onderdeel ‘Actualisering Zvw-uitgaven’ uit tabel1 uitgesplitst. Op basis van voorlopige uitvoeringscijfers van het Zorginstituut over de eerste drie kwartalen (Q3) zijn de Zvw-uitgaven 2022 geactualiseerd. Binnen de Zvw tekent zich per saldo een incidentele neerwaartse ramingsbijstelling voor het jaar 2022 af van circa € 36 miljoen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2023.

Actualisering van de Wlz-uitgaven

Op basis van de actualisatiecijfers van het Zorginstituut over de eerste driekwartalen (Q3) zijn de ramingen voor 2022 van onder andere de tandheelkundige zorg Wlz, hulpmiddelen Wlz en opleidingen Wlz per saldo neerwaarts met € 7,5 miljoen bijgesteld ten opzichte van de ontwerpbegroting 2023.

Beleidsmatig

Meerkosten corona Wmo beschermd wonen

Om de continuïteit van zorg voor cliënten tijdens coronamaatregelen te waarborgen én voor de continuïteit van het stelsel zijn maatregelen genomen. De hulp en ondersteuning aan cliënten op grond van de Wmo 2015 (en de Jeugdwet) kan mede hierdoor blijvend worden geboden. Voor 2022 wordt aanvullend een bedrag (van € 54,8 miljoen) beschikbaar gesteld voor de meerkosten van gemeenten in het sociaal domein als gevolg van de coronamaatregelen. Dit bedrag is vastgesteld op basis van een onderzoek van Significant. Hiervan wordt € 2,8 miljoen uitgekeerd via de integratie-uitkering Wmo beschermd wonen.

Wisselkoerseffect zorgcontracten

In verband met de sterk dalende koers (USD/EUR) van de afgelopen maanden heeft Zorg en Jeugd Caribisch Nederland (ZJCN) te maken met een autonome tegenvaller van € 13,6 miljoen. Bij de begroting 2022 is rekening gehouden met een USD-koers van 1,18 (conform de begrotingskoers van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). Op het moment van het opstellen van de tweede suppletoire begroting 2022 was de USD-koers 1,02, waardoor de kosten hoger uitvallen dan geraamd.

Overige begrotingsgefinancierde uitgaven

Deze post is het saldo van kleine beleidsmatige bijstellingen, waaronder een hogere bijdrage aan Caribisch Nederland ten behoeve van sportprojecten (€ 6,9 miljoen) en hogere zorgkosten (€ 5,8 miljoen) in verband met het inhalen van zorg als gevolg van de coronacrisis.

Beleidsregel energiecompensatie wlz

Zorginstellingen worden geconfronteerd met stijgende energieprijzen. Signalen van individuele zorginstellingen worden daarom gemonitord en er is ruimte nodig om individuele afspraken te maken tussen zorgverzekeraars c.q. zorgkantoren en zorgaanbieders, daarmee beogen we continuïteitsproblemen te voorkomen.

Er wordt voor de Wlz een specifieke beleidsregel 2022 gemaakt die het mogelijk maakt voor zorgkantoren en zorgaanbieders om maatwerkafspraken te maken in verband met bovenmatig gestegen (energie)prijzen 2022 die niet door maatregelen binnen de exploitatie kunnen worden opgevangen. Er wordt vanuit de UPZ-onderuitputting op de VWS-begroting additioneel € 30 miljoen beschikbaar gesteld, naast de ruimte van € 70 miljoen vanwege de overdekking op de begroting van het Wlz-kader. In de beleidsregel wordt boven een bepaalde drempelwaarde gedeeltelijke compensatie geboden voor bovenmatig gestegen energiekosten in 2022 voor zorgaanbieders.

Voor de Zvw wordt binnen de systematiek voldoende randvoorwaarden geschept: er kan gebruik worden gemaakt van de macronacalculatie over 2022 en het macrobeheersinstrument (mbi) wordt niet ingezet voor 2022 voor bovenmatige (energie)prijzen. Het mbi is een instrument waarmee zorgaanbieders in het geval van een macrobudgettaire overschrijding, verplicht kunnen worden (een deel van) deze overschrijding in euro’s (terug) te storten in het Zorgverzekeringsfonds. Als aanbieders worden geconfronteerd met een bovenmatige stijging van energiekosten, die niet redelijkerwijs kan worden opgevangen door maatregelen van die zorgaanbieders zelf en/of binnen exploitatie en reserves van die zorgaanbieders kunnen worden ingepast, kunnen zij zich melden bij de individuele zorgverzekeraars om samen passende (financiële) afspraken te maken. Zorgverzekeraars hebben hierbij de verantwoordelijkheid om, met het oog op de belangen van individuele patiënten en hun zorgplicht, het noodzakelijke te doen om zorgaanbieders te behoeden voor financieel onhoudbare situaties. 

Ontvangsten

Autonoom

Actualisering eigen risico Zvw

Voor 2022 geldt een macronacalculatie van 70% voor onder andere het eigen risico. Op basis van de Q3-rapportage van het Zorginstituut komen de verwachte opbrengsten van het eigen risico in 2022 lager uit dan bij de ontwerpbegroting 2022 verwacht. Door de macronacalculatie komt 70% hiervan ten laste van het fonds, dit komt overeen met lager verwachte opbrengsten van ongeveer € 7 miljoen.