De meerjarenplanning beleidsdoorlichtingen is vanaf dit jaar vervangen door de Strategische Evaluatie Agenda (SEA) zoals aangekondigd in de derde voortgangsrapportage van de Operatie Inzicht in Kwaliteit.10 Hiermee wordt de focus van het ex-post evalueren en verantwoorden van begrotingsartikelen middels de beleidsdoorlichtingen verbreed naar een onderbouwde en strategische programmering van onderzoek en evaluatie gedurende de gehele beleidscyclus. De programmering van deze activiteiten volgt voor het overgrote deel de beleidsprioriteiten uit de beleidsagenda bij deze begroting. Voor de onderzoeken en evaluaties voor 2020 en 2021 worden nu concrete activiteiten in gang gezet, de planning voor de jaren vanaf 2022 en verder is nog in ontwikkeling en kan nog wijzigen door externe ontwikkelingen of hernieuwde prioriteiten.11
Deze SEA biedt de mogelijkheid om niet alleen maar per begrotingsartikel periodiek een evaluatie uit te voeren, maar dit breder te doen voor een beleidsthema en te bezien wanneer dit strategisch handig is. Zo kan door de SEA inzichtelijk worden gemaakt waar de kennisbehoefte zit, wanneer welk evaluatiemateriaal verzameld moet worden en de planning zo te kiezen wanneer het beleidsmatig ook een doel dient, bijvoorbeeld op het moment dat besluitvorming over verlenging van het betreffende beleid plaatsvindt. Naast een duidelijkere programmering van onderzoek en evaluatie is het dan ook belangrijk om evaluatie niet als iets volledigs losstaand van de beleidsontwikkeling te organiseren. Evaluatie is idealiter een manier van denken die voortdurend wordt toegepast.
Deze SEA bevat ook speciale aandacht voor de toepassing van gedragsinzichten. Bijna alle beleidsinstrumenten zijn immers bedoeld om actoren andere keuzes te laten maken. Dat kunnen keuzes zijn van burgers, maar ook van ondernemingen, gemeentes, toezichthouders of departementen. In voorbereiding op evaluaties wordt daarom nagegaan welke ‘gedragsdoelen’ de beleidsinstrumenten hebben en tijdens de evaluatie wordt geprobeerd vast te stellen in hoeverre deze zijn bereikt. De onderzoeken en evaluaties waar gedragsinzichten een prominente plek innemen zijn hieronder aangeduid met een*. Ook bevat deze agenda verwijzingen naar de interdepartementale evaluatieagenda voor het klimaatbeleid, welke landt in de SEA van EZK. De onderzoeken en evaluaties van Financiën die in het kader van het Klimaatakkoord zijn opgenomen in deze SEA en tevens zichtbaar zijn in de interdepartementale evaluatieagenda voor het klimaatbeleid zijn aangeduid met §.
De tabellen hieronder bevatten per beleidsprioriteit de geplande onderzoeken en evaluaties. De toelichting hierop is uitgewerkt in bijlage 4 van deze begroting.
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Beleidscyclus beleid tegen witwassen en terrorismefinanciering | Doorlopend | Monitoring | 2 |
Beleidsdoorlichting Deelnemingen | 2020 | Beleidsdoorlichting | 3 |
Evaluatie Kifid | 2020 | Beleidsevaluatie | 2 |
Advies Studiegroep Begrotingsruimte (incl. beleidsdoorlichting begrotingsbeleid) | 2020 | Ex-durante onderzoek + beleidsdoorlichting | NVT |
Beleidsdoorlichting BTW-compensatiefonds | 2020 ‒ 2021 | Beleidsdoorlichting | 6 |
IBO regeling agentschappen* | 2020 ‒ 2021 | IBO | NVT |
Evaluatie van Wet transparant toezicht financiële markten | 2020 ‒ 2022 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie bankenbelasting* | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
ZBO-evaluatie AFM en DNB | 2021 | Monitoring | 2 |
Evaluatie implementatiewet herziene richtlijn betaaldiensten | 2021 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie afwikkelingsproces rentederivaten | 2021 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie Implementatiewet vierde anti-witwasrichtlijn | 2021 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie doeltreffendheid en effecten art. 4:24a Wft | 2021 ‒ 2022 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie Wet verwijzingsportaal bankgegevens | 2022 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie Wet Beloningsbeleid | 2023 | Beleidsevaluatie | 2 |
Evaluatie Wet Toezicht Trustkantoren | 2024 | Beleidsevaluatie | 2 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Monitoring effecten aanpak belastingontwijking | Vanaf 2020 jaarlijks | Monitoring | 1 |
Verkenning nieuwe groepsregeling in de Vennootschapsbelasting | 2020 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Nader onderzoek effecten (OESO-) voorstellen belasten digitale onderdelen economie | 2020 ‒ 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Nader onderzoek belastingdruk multinationals: het beperken van de aftrekbaarheid van aandeelhouders/-hoofdkantoorkosten | 2020 ‒ 2021 | Ex-durante onderzoek | 1 |
Nader onderzoek belastingdruk multinationals: structureel verlieslatende bedrijven en betaalde belasting | 2020 ‒ 2021 | Ex-durante onderzoek | 1 |
Nader onderzoek belastingdruk multinationals: het belang van royalty’s | 2021 | Ex-durante onderzoek | 1 |
Nader onderzoek belastingdruk multinationals: verschillen tussen fiscale en commerciële winstbepaling | 2021 | Ex-durante onderzoek | 1 |
Evaluatie Brexit | 2021 | Beleidsevaluatie | NVT |
Alternatieve invulling beleidsdoorlichting Internationale financiële betrekkingen | 2021 ‒ 2025 | Beleidsevaluatie | 4 |
Onderzoek voor- en nadelen Europese harmonisatie btw-systeem door de jaren heen | 2022 | Ex-durante evaluatie | 1 |
Beleidsdoorlichting Exportkredietverzekeringen, -garanties en investeringsverzekeringen | 2022 ‒ 2023 | Beleidsdoorlichting | 5 |
Onderzoek belang verdragennetwerk | 2023 | Ex-durante onderzoek | 1 |
Evaluatie innovatiebox* | 2023 | Beleidsevaluatie | 1 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Evaluaties aandeelhouderschap staatsdeelnemingen | Doorlopend | Beleidsevaluatie | 3 |
Monitoring stimulering elektrische auto’s ‘hand aan de kraan’ § | Vanaf 2020 jaarlijks | Monitoring | 1 |
MKBA betalen naar gebruik (autobelastingen) § | 2020 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Aanvullend ex-ante onderzoek vliegbelasting vrachtsector* | 2020 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Studie invoering betalen naar gebruik (autobelastingen)* § | 2020 ‒ 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Onderzoek nieuwe vormgeving afvalstoffenbelasting* | 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Evaluatie fiscale regelingen autobelastingen* | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie fiscale regelingen Energiebelasting § | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Ex-ante onderzoek carbon border adjustment mechanism* | 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Onderzoek onbelaste reiskostenvergoeding | 2021 | Ex-durante evaluatie | 1 |
Evaluatie reisaftrek OV* | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |
Tussenevaluatie klimaatakkoord mobiliteit* § | 2022 | Ex-durante evaluatie | 1 |
Evaluatie vliegbelasting vrachtsector* | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie EIA § | 2023 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie MIA en Vamil § | 2023 | Beleidsevaluatie | 1 |
Eindevaluatie klimaatakkoord mobiliteit* § | 2024 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie CO2-heffing industrie § | 2024 | Ex-durante evaluatie | 1 |
Evaluatie vliegbelasting* | 2025 | Beleidsevaluatie | 1 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Routekaart nieuw stelsel toeslagen* | 2020 ‒ 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Evaluatie verbeteringen uitvoering toeslagen | 2022 ‒ 2023 | Beleidsevaluatie | 1 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Onderzoek naar fundamentele transformatie van de dienstverlening | 2020 | Beleidsevaluatie | 1 |
Beleidsdoorlichting Dienstverlening* | 2020 | Beleidsdoorlichting | 1 |
Beleidsdoorlichting Douane | 2020 | Beleidsdoorlichting | 11 |
Evaluatie inningsproces | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |
Beleidsdoorlichting Toezicht, opsporing en massale processen* | 2022 | Beleidsdoorlichting | 1 |
Evaluatie verbeteringen dienstverlening | 2023 ‒ 2024 | Beleidsevaluatie | 1 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Monitoring en evaluatie (fiscale) crisismaatregelen | Doorlopend | Monitoring/ beleidsevaluatie | 1 |
Analyse maatregel handelskredieten | 2020 | Beleidsevaluatie | 5 |
Titel/ onderwerp | Looptijd | Soort onderzoek | Begrotingsartikel(en) |
Evaluatie fiscale regelingen overdrachtsbelasting | 2020 ‒ 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Nader onderzoek vermogensstatistieken box 2 | 2020 ‒ 2021 | Verdiepend onderzoek | 1 |
Evaluatie Strategische Evaluatie Agenda | 2020 ‒ 2021 | Beleidsevaluatie | NVT |
Evaluatie Pilot CW 3.1 | 2020 ‒ 2021 | Beleidsevaluatie | NVT |
Evaluatie eenmalige vrijstelling schenk- en erfbelasting t.b.v. de eigen woning* | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Vpb vrijgestelde en fiscale beleggingsinstelling | 2021 | Ex-durante evaluatie | 1 |
Onderzoek omvang digitale platformeconomie in Nederland | 2021 | Ex-ante onderzoek | 1 |
Evaluatie fiscale regelingen bedrijfsopvolging | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie kleine ondernemersregeling btw | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie grenseffecten tabaksaccijnsverhogingen | 2021 | Beleidsevaluatie | 1 |
Prikkels arbeidsparticipatie inkomstenbelasting/ evaluatie Arbeidskorting/ Inkomensafhankelijke Combinatiekorting | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie ondernemersregelingen | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |
Evaluatie landbouwvrijstelling | 2022 | Beleidsevaluatie | 1 |