De zorg financieel toegankelijk houden.
De minister is verantwoordelijk voor:
Financieren: van de zorgtoeslag, inclusief het vaststellen van de hoogte van de zorgtoeslag en de vormgeving van het stelsel van wet- en regelgeving over de zorgtoeslag, financieren van de tegemoetkoming voor personen die in de inkomstenbelasting hun uitgaven voor specifieke zorgkosten als gevolg van heffingskortingen niet of niet geheel kunnen verzilveren.
Zorgtoeslag
De zorgtoeslag wordt in het kader van de Wet op de Zorgtoeslag bepaald als de standaardpremie (de gemiddelde nominale premie plus het gemiddeld eigen risico) minus een bedrag dat een huishouden zelf moet betalen aan zorgpremie. Dit bedrag is een normpercentage van het minimumloon plus een afbouwpercentage van het inkomen boven het minimumloon.
Tegemoetkoming specifieke zorgkosten (TSZ)
Bij de aangifte inkomstenbelasting bestaat de mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen specifieke zorgkosten af te trekken. Personen die als gevolg van heffingskortingen deze aftrek niet (geheel) kunnen verzilveren ontvangen het niet verzilverbare deel via de TSZ-regeling. Op grond van de gerealiseerde uitgaven 2020 is het jaarlijkse uitgavenbudget structureel verhoogd met € 13,5 miljoen tot bijna € 68 miljoen. De hogere uitgaven worden veroorzaakt door een combinatie van factoren. De hoogte van de heffingskortingen is er daar één van. Met name de ouderenkorting speelt een rol in de verhoging van 2020. Ook de totale aftrek specifieke zorgkosten en de inkomenspositie van belastingplichtigen speelt een rol. De uitgaven aan de TSZ regeling bewegen automatisch mee met die factoren, zodat de tegemoetkoming voor mensen die de fiscale aftrek niet kunnen verzilveren in stand blijft.
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 5.866.368 | 5.507.049 | 5.614.749 | 6.019.249 | 6.353.049 | 6.723.849 | 7.082.049 |
Uitgaven | 5.866.368 | 5.507.049 | 5.614.749 | 6.019.249 | 6.353.049 | 6.723.849 | 7.082.049 |
waarvan juridisch verplicht | 100% | ||||||
Inkomensoverdrachten | 5.866.368 | 5.507.049 | 5.614.749 | 6.019.249 | 6.353.049 | 6.723.849 | 7.082.049 |
Zorgtoeslag | 5.801.418 | 5.439.100 | 5.546.800 | 5.951.300 | 6.285.100 | 6.655.900 | 7.014.100 |
Tegemoetkoming specifieke zorgkosten | 64.950 | 67.949 | 67.949 | 67.949 | 67.949 | 67.949 | 67.949 |
Ontvangsten | 552.668 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige | 552.668 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Extracomptabele fiscale regelingen
Naast de in dit begrotingsartikel genoemde instrumenten, is er een fiscale regeling die betrekking heeft op dit beleidsterrein. De Minister van Financiën is hoofdverantwoordelijk voor de wetgeving en uitvoering van deze regeling en voor de budgettaire middelen. In onderstaande tabel is ter informatie het budgettaire belang van deze regeling vermeld. De cijfers zijn ontleend aan de corresponderende bijlage ‘Fiscale regelingen’ in de Miljoenennota. Voor een beschrijving van de regeling, de doelstelling, de ramingsgrond, een verwijzing naar de laatst uitgevoerde evaluatie en het beoogde jaar van afronding van de volgende evaluatie, wordt verwezen naar de bijlage bij de Miljoenennota ‘Toelichting op de fiscale regelingen’.
2020 | 2021 | 2022 | |
|---|---|---|---|
Aftrek specifieke zorgkosten | 260 | 257 | 257 |
Budgetflexibiliteit
Inkomensoverdrachten
Van het beschikbare budget voor 2022 van circa € 5,6 miljard is 100% juridisch verplicht. Het betreft de wettelijke regelingen zorgtoeslag en Tegemoetkoming specifieke zorgkosten.
1. Inkomensoverdrachten
Zorgtoeslag
Toeslagen kent als tegemoetkoming in de kosten van de nominale premie Zvw en het gemiddeld eigen risico de zorgtoeslag toe aan alle huishoudens die daar recht op hebben en een toeslag aanvragen (zie onderstaand figuur). Hierdoor betaalt idealiter niemand een groter dan aanvaardbaar deel aan Zvw-premie. De raming voor 2022 is € 5,5 miljard. De gemiddelde zorgtoeslag was in 2021 € 1.161 voor een eenpersoonshuishouden en € 1.527 voor een tweepersoonshuishouden.
Figuur 3 Kengetal: Het aantal eenpersoons- en tweepersoonshuishoudens met een (voorlopige toekenning).
Bron: Toeslagen
In bovenstaande figuur staat het aantal toekenningen voor de zorgtoeslag voor het betreffende toeslagjaar. De cijfers betreffen de stand op 13 augustus 2021. In de stand van het aantal toekenningen zijn zowel definitieve als voorlopige toekenningen meegenomen. Het aantal ontvangers zorgtoeslag in een jaar kan uiteindelijk hoger of lager uitvallen, omdat de zorgtoeslag met terugwerkende kracht kan worden aangevraagd of teruggevorderd. Als alle aanvragen definitief toegekend zijn, is pas duidelijk hoeveel rechthebbenden er in een jaar zijn.
Tegemoetkoming specifieke zorgkosten (TSZ)
In de inkomstenbelasting bestaat de mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen specifieke zorgkosten af te trekken. Personen die als gevolg van heffingskortingen deze aftrek niet (geheel) kunnen verzilveren ontvangen het niet verzilverbare deel via de TSZ-regeling. De uitgavenraming voor 2022 is € 69 miljoen.
Ontvangsten
Overige
VWS baseert zich bij zijn raming van de zorgtoeslag op ramingen van het CPB ten aanzien van de inkomensontwikkeling van huishoudens en het daaruit volgende recht op zorgtoeslag. Door Toeslagen wordt deze informatie gebruikt bij de voorlopige toekenning van de zorgtoeslag. De inkomensramingen zullen bij een deel van de huishoudens echter te hoog of te laag uitvallen. Er volgen dan terugvorderingen en nabetalingen bij de definitieve vaststelling. Deze worden niet geraamd waardoor er in de budgettaire tabel aan de ontvangstenkant geen bedrag wordt opgenomen voor 2022. Bij Slotwet worden de uitgavenramingen aangepast aan de werkelijke realisaties (inclusief de nabetalingen) en worden de gerealiseerde terugvorderingen aan de ontvangstenkant in beeld gebracht en zo nodig toegelicht.