In het Coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV zijn middelen gereserveerd voor verschillende doelen van het Mobiliteitsfonds. Bij de eerste suppletoire begroting 2024 is er in totaal € 1,79 miljard toegevoegd aan het Mobiliteitsfonds. Het gaat om middelen voor de instandhouding Spoor, Schoon Emissieloos Bouwen (SEB) en Wind in de Zeilen.

Toelichting

• 1. In de Kamerbrief van 22 maart (Tweede Kamer, vergaderjaar 2023-2024, 29 984, nr. 1184) is door het kabinet een denkrichting uitgewerkt voor een basiskwaliteitsniveau spoor voor de spoorinfrastructuur vanaf 2026. Dit is een stabiel, langjarig en robuust onderhoudsniveau van het Nederlandse spoor, zoals dat ook voor de netwerken van Rijkswaterstaat is uitgewerkt. De instandhoudingsbehoefte, beschikbare capaciteit op het spoor, de beschikbaarheid van personeel en de middelen op de begroting vragen om een nieuwe balans. Aangezien de onderhoudswerkzaamheden op het spoor in de komende periode toe zullen nemen en de kosten voor instandhouding stijgen, zijn er keuzes nodig om budget en prestaties meer in evenwicht te brengen en de voorspelbaarheid te vergroten. Met de geschetste denkrichtingen bieden we een goede basiskwaliteit van onze spoorinfrastructuur. Er resteert vanaf 2026 een budgettaire opgave waarvoor ik oplossingen in kaart breng binnen de budgettaire kaders van het Mobiliteitsfonds, inclusief de maatschappelijke effecten. Met deze stappen werk ik toe naar finale besluitvorming over het BKN spoor, die voor de zomer van 2024 moet plaatsvinden. De budgettaire verwerking kan vervolgens plaatsvinden in de ontwerpbegroting voor 2025. Vooruitlopend worden de middelen op de AP voor instandhouding spoor tot en met 2030 overgeheveld naar het MF artikel 13. Hiermee krijgt ProRail voor de periode 2026-2030 duidelijkheid en kan er een programmering vastgelegd en verplicht worden.

• 2. Tweede Tranche Schoon Emissieloos Bouwen (SEB): in de Kamerbrief (LGS / 22558512) ‘Voortgang integrale aanpak landelijk gebied en opvolging uitspraak Raad van State over Porthos’ van 25 november 2022 is € 400 miljoen aan aanvullende middelen beschikbaar gesteld voor het programma SEB, met als doel om in samenspraak met de bouwsector, medeoverheden, aanbestedende rijksdiensten en verschillende ministeries de verduurzaming van de bouw te versnellen. Deze aanvullende middelen worden ingezet voor de Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwen (SSEB), het in staat stellen van rijksdiensten om hogere aanbestedingseisen te stellen, een Kennis-, Opschaling- en Praktijkervaringsprogramma en een Specifieke Uitkering (SPUK) voor medeoverheden. Vanuit de reservering van € 400 miljoen wordt een tweede tranche beschikbaar gesteld voor de SPUK SEB van in totaal € 50 miljoen, waarvan € 25 miljoen in 2024. Deze middelen worden toegevoegd aan het Mobiliteitsfonds.