Het realiseren van gendergelijkheid en gelijkheid wat betreft seksuele oriëntatie, genderidentiteit en geslacht in de Nederlandse samenleving.
In de rechtsstaat Nederland moeten mannen, vrouwen en lhbtiq+ personen op een veilige, vrije en volwaardige manier kunnen deelnemen aan onze pluriforme samenleving.
De opdracht van het emancipatiebeleid is het bevorderen van gelijkheid tussen vrouwen, mannen (gendergelijkheid) en lhbtiq+ personen. Het overkoepelende doel is dat iedereen gelijk wordt behandeld en zich geaccepteerd weet, en dat persoonlijke vrijheden zoals keuzevrijheid en zelfbeschikking worden beschermd en versterkt; uiteraard met inachtneming van de vrijheid van anderen.
Deze opdracht is belangrijk voor de maatschappelijke participatie, bestaanszekerheid, de veiligheid en het welzijn van burgers. Daarmee draagt emancipatie ook bij aan de welvaart en aan de realisatie van andere maatschappelijke opgaven zoals minder tekorten op de arbeidsmarkt of het terugbrengen van de zorg- en sociale zekerheidskosten en aan een samenleving die voor iedereen veilig is.
Financieren
De Staatssecretaris biedt financiële ondersteuning, waaronder subsidies, aan maatschappelijke instellingen via de Subsidieregeling gender- en LHBTI+-gelijkheid 2022-2027. Deze regeling voorziet o.a. in het verstrekken van subsidies aan allianties voor de realisering van de doelstellingen op gender- en lhbtiq+ gelijkheid. Het ministerie sluit met deze allianties strategische partnerschappen op diverse gebieden van Emancipatiebeleid.
Stimuleren
Het ministerie sluit met deze allianties strategische partnerschappen op diverse gebieden van Emancipatiebeleid.
Regisseren
Emancipatiebeleid wordt Rijksbreed gecoördineerd door de Staatssecretaris Funderend Onderwijs en Emancipatie. De Staatssecretaris Funderend Onderwijs en Emancipatie doet dit door wetgeving en beleidsvorming op te stellen en aan te jagen bij andere departementen. De coördinatie behelst onder andere:
– opstellen van een Emancipatienota van het kabinet;
– samenwerken met andere departementen in de uitvoering van de Emancipatienota;
– monitoren van en rapporteren over de implementatie en naleving van internationale verdragen en afspraken op emancipatiegebied;
– stimuleren dat alle departementen de verplichte kwaliteitseis Gendergelijkheid uit het Beleidskompas daadwerkelijk gebruiken;
– ondersteunen van andere departementen die vragen hebben over hoe hun beleid impact heeft of kan hebben op de emancipatie van vrouwen, mannen en lhbtiq+ personen; ieder departement is zelf verantwoordelijk om dit op de eigen beleidsterreinen mee te nemen (gender mainstreaming).
Gemeenten ontvangen via decentralisatie-uitkeringen een bijdrage voor de uitvoering van de samenwerkingsafspraken over versterking en uitvoering van het lokale beleid op het gebied van gendergelijkheid en lhbtiq+ gelijkheid.
Daarnaast draagt de staatssecretaris bij aan internationale samenwerking met organisaties als Europese Unie, de Raad van Europa en de Verenigde Naties.
Op basis van het Hoofdlijnenakkoord en het Regeerprogramma zullen in samenspraak met andere departementen prioriteiten voor het Emancipatiebeleid van het kabinet worden opgesteld. Een eerste brief over de koers zal aan de Tweede Kamer worden gezonden voorafgaand aan het Wetgevingsoverleg Emancipatie in november. Vervolgens zal het beleid in concrete maatregelen worden uitgewerkt in een Emancipatienota, die in de eerste helft van 2025 gereed zal zijn.
Tot de prioriteiten behoren in elk geval de volgende punten:a. VeiligheidVeiligheid is een belangrijke voorwaarde om vrij jezelf te kunnen zijn. Het vergroten van de veiligheid van lhbtiq+ personen en van vrouwen door het aanpakken van daders én door het versterken van de positie van (potentiële) slachtoffers is daarom van groot belang voor emancipatie.b. BestaanszekerheidDe bestaanszekerheid, koopkracht, en arbeidsmarktkansen van vrouwen zijn minder goed dan die van mannen. Beleid voor meer economische zelfstandigheid van vrouwen kan bijdragen aan een betere en stabielere koopkracht van huishoudens en individuele vrouwen, en aan minder beroep op sociale zekerheid in geval van scheiding of het wegvallen van het inkomen van een partner.c. OnderwijsGoed onderwijs is van groot belang voor het maatschappelijk welzijn en de maatschappelijke welvaart. De overheid heeft hier de grondwettelijke opdracht om leerlingen voor te bereiden op een maatschappelijk leven waarin iedereen gelijkwaardig wordt behandeld en veilig is. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt naar iemands gender of seksuele oriëntatie. Ook op school dient de veiligheid en gelijke behandeling gegarandeerd te zijn, met ruimte voor diversiteit.
Realisatie | Begroting | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Verplichtingen | 15.160 | 12.170 | 7.612 | 7.746 | 8.426 | 19.778 | 20.158 |
Uitgaven | 19.953 | 23.384 | 21.777 | 21.737 | 22.409 | 20.158 | 20.158 |
Bekostiging | 13.263 | 13.967 | 13.901 | 13.835 | 13.835 | 11.584 | 11.584 |
Kennisinfrastructuur: Gender- en LHBTI- gelijkheid | 13.263 | 13.967 | 13.901 | 13.835 | 13.835 | 11.584 | 11.584 |
Subsidies (regelingen) | 4.680 | 5.334 | 5.503 | 4.673 | 4.461 | 4.461 | 4.461 |
Gender- en LHBTI+ - gelijkheid 2022-2027 | 4.680 | 5.334 | 5.503 | 4.673 | 4.461 | 4.461 | 4.461 |
Opdrachten | 2.010 | 3.918 | 2.208 | 3.064 | 2.200 | 2.200 | 2.200 |
Opdrachten | 2.010 | 3.918 | 2.208 | 3.064 | 2.200 | 2.200 | 2.200 |
Bijdrage aan medeoverheden | 0 | 165 | 165 | 165 | 1.913 | 1.913 | 1.913 |
Gemeentefonds gender- en LHBTI- gelijkheid | 0 | 165 | 165 | 165 | 1.913 | 1.913 | 1.913 |
Ontvangsten | 183 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Budgetflexibiliteit
2025 | |
|---|---|
juridisch verplicht | 73,8% |
bestuurlijk gebonden | 0 |
beleidsmatig gereserveerd | 20,8% |
nog niet ingevuld/vrij te besteden | 5,4% |
Bekostiging
Het beschikbare budget voor 2025 is voor 94,9 procent verplicht.
Subsidies
Het beschikbare budget in 2025 is voor 43,0 procent juridisch verplicht. Dit betreft meerjarige projectsubsidies. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de subsidiebijlage.
Opdrachten
Het beschikbare budget voor 2025 is voor 23,0 procent juridisch verplicht.
Bijdrage aan medeoverheden
Het beschikbare budget is beleidsmatig 100 procent verplicht.
Bekostiging
Op basis van de Subsidieregeling gender- en LHBTI+- gelijkheid 2022-2027 zijn voor een periode van vijf jaar strategisch partnerschappen aangegaan. Dit betreft acht allianties en twee instellingssubsidies voor de bibliotheek- en erfgoedfunctie. Het doel is om met de activiteiten waarvoor subsidie is verleend gender- en lhbtiq+-gelijkheid te realiseren.
Subsidies
Projectsubsidies worden verleend op basis van de Subsidieregeling gender- en LHBTI+- gelijkheid 2022-2027. In het kader van de rijksbrede subsidietaakstelling is het budget voor 2025 met € 0,75 miljoen verlaagd. De concrete invulling van de subsidietaakstelling vanaf 2026 wordt over de gehele OCW-begroting bezien en middels een Nota van Wijziging op de Ontwerpbegroting 2025 voorafgaand aan de begrotingsbehandeling van OCW aan uw Kamer voorgelegd. De begrote budgetten vanaf 2026 kunnen daarom nog aan veranderingen onderhevig zijn.
Opdrachten
De middelen voor opdrachten voor zowel gender- als lhbtiq+-gelijkheid worden besteed aan onder andere onderzoek, verkenningen, evaluaties en symposia.
Bijdrage aan medeoverheden
De programma’s Regenboogsteden en Veilige steden lopen nog door tot en met 2026. Gemeenten die actief zijn op het gebied van gender- en lhbtiq+ gelijkheid ontvangen via een decentralisatie-uitkering een bijdrage. De verantwoordelijkheid voor de besteding van deze middelen is belegd bij de gemeenten zelf.