Uitgaven

Meevallers

Bijdrage Energie Beheer Nederland: Groningen schade en versterken

In lijn met de economische verhoudingen binnen de Maatschap Groningen komt 40% van de doorbelasting voor schade en versterken in Groningen voor rekening van Energie Beheer Nederland (EBN). De voorziening bij EBN was eind 2024 hoger dan eerder geraamd. Daarnaast worden de kosten voor schade en versterken op de BZK-begroting over een langere periode uitgesmeerd. Samen leidt dit ertoe dat de bijdrage aan EBN voor de kosten van schade en versterken Groningen met cumulatief 193 miljoen euro neerwaarts wordt bijgesteld.

Vultaak EBN gasopslag vulseizoen 2025-2026

De kosten voor het vullen van de gasopslag in Bergermeer worden met 82 miljoen euro naar beneden bijgesteld door een verbeterde ramingsmethodiek op basis van eerdere ervaringen en nieuwe inzichten. De heffing op het gastransport om de vultaak te bekostigen is eveneens naar beneden bijgesteld (zie ontvangsten).

Tegenvallers

Tegenvaller SDE-regelingen

De lagere energieprijzen uit de Klimaat- en Energieverkenning 2024 ten opzichte van de Klimaat- en Energieverkenning 2023 leiden tot hogere uitgaven aan subsidieregelingen Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE), doordat het verschil (de onrendabele top) tussen de kostprijs van hernieuwbare energie en de marktvergoeding groter wordt. Deze ramingsbijstelling wordt gefinancierd door een onttrekking aan de begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie. Daarnaast zijn er in 2025 middelen benodigd voor de nadeelcompensatie kolencentrales (497 miljoen euro). Ook deze middelen worden gefinancierd door een onttrekking uit de begrotingsreserve. Onttrekkingen uit begrotingsreserves leiden tot een belasting van het EMU-saldo.

Aardwarmte

Vanuit de garantieregeling aardwarmte dient een nog openstaande beschikking te worden betaald voor een aardwarmteproject. Hierdoor ontstaat er een mismatch tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) die wordt gefinancierd door een onttrekking uit de begrotingsreserve geothermie.

Intensiveringen

Inzet reservering SDE++

Ter dekking van de tegenvaller op de SDE en de openstelling van de SDE in 2025 wordt 525 miljoen euro overgeheveld van de Aanvullende Post.

Noodvoorraad gas EBN

Voor het aanhouden van een noodvoorraad gas door EBN wordt vanaf 2027 37 miljoen euro vrijgemaakt. Dit wordt gedekt middels een heffing op het gastransport (zie ontvangsten).

Vultaak EBN gasopslag vulseizoen 2026-2027

Voor het verlengen van de vultaak gas voor EBN naar het vulseizoen 2026-2027 is 152 miljoen euro gereserveerd. Dit wordt intertemporeel gedekt middels een heffing op het gastransport (zie ontvangsten).

Overige intensiveringen

Voor de uitvoeringskosten van bestaand beleid worden middelen gereserveerd op de KGG-begroting. Het gaat hierbij onder andere om het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (cumulatief 32 miljoen euro in 2025 t/m 2030), de afhandeling van de aardbevingsschade en versterkingsoperatie in Groningen (cumulatief 5 miljoen euro in 2025 en 2026) en uitvoeringskosten van de Belastingdienst voor de Tijdelijke Tegemoetkoming Blokaansluitingen (2 miljoen euro in 2025).

Ombuigingen

Amendementen begrotingsbehandeling 2025

Twee aangenomen amendementen bij de begrotingsbehandeling 2025 leiden tot een ombuiging van 11 miljoen euro op de KGG-begroting in 2025. Daarnaast is de KGG-begroting structureel verlaagd met 3 miljoen euro ten behoeve van het terugdraaien of verlagen van verschillende onderwijsbezuinigingen uit het HLA.

Kasschuiven

SDE

Vanwege de tegenvaller op de reeds beschikte SDE-uitgaven en de openstelling van de SDE++ in 2025 en 2026 wordt een kasschuif op de SDE-middelen in 2029 en 2030 gedaan. De openstelling van de SDE++ in 2025 en 2026 leidt vanaf respectievelijk 2028 en 2029 tot uitgaven op de KGG-begroting.

Overige kasschuiven

Er zijn kasschuiven gedaan om de middelen op de KGG-begroting in een realistisch ritme te zetten. Dit betreft onder andere een kasschuif op de NGF-middelen uit 2025 naar latere jaren. Daarnaast wordt een kasschuif gedaan op de Demonstratieregeling Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+) uit 2025 t/m 2027 naar 2028 t/m 2030. Ook worden de uitgaven voor de maatwerkafspraak met Nobian vervroegd van 2028 naar 2026.

Overboekingen met andere begrotingen

Toekenning NGF-project GroenvermogenNL

De adviescommissie van het Nationaal Groeifonds (NGF) heeft geadviseerd om 105 miljoen euro om te zetten in een definitieve toekenning voor het project GroenvermogenNL en daarmee over te hevelen naar de KGG-begroting. Het doel van GroenvermogenNL is om de transitie naar grootschalig gebruik van groene waterstof in de Nederlandse industrie te ondersteunen en te versnellen.

Herverkaveling met EZ

Vanwege de splitsing van de begroting van Economische Zaken en Klimaat in een begroting van Economische Zaken en een begroting van Klimaat en Groene Groei zijn er diverse overboekingen tussen beide begrotingen. Dit gaat om correcties ten opzichte van de eerdere herverkaveling.

Eindejaarsmarge HGIS

De eindejaarsmarge op de HGIS-middelen wordt overboekt van de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp naar de begroting van KGG.

Overige overboekingen met andere begrotingen

Vanaf de KGG-begroting worden diverse overboekingen met andere begrotingen gedaan, waaronder een bijdrage aan het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor de isolatieaanpak voor woningen in Groningen en Noord-Drenthe (cumulatief 40 miljoen euro) en een bijdrage van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor de Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie circulaire economie (41 miljoen euro).

Loonbijstelling

Jaarlijks worden de middelen op de KGG-begroting gecorrigeerd voor de loonstijgingen.

Prijsbijstelling

Jaarlijks worden de middelen op de KGG-begroting gecorrigeerd voor de prijsstijgingen. Er wordt 50% van de prijsbijstelling tranche 2025 uitgekeerd. Het restant wordt ingezet ter dekking van rijksbrede problematiek.

Eindejaarsmarge

Op basis van de onderuitputting op de EZK-begroting in 2024 wordt de eindejaarsmarge aan de KGG-begroting toegevoegd. De hoogte van de eindejaarsmarge 2024 voor KGG is gebaseerd op de middelen die vanaf 2025 op de KGG-begroting staan.

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2030 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Klimaat en Groene Groei.

Technisch

Desalderingen

Verschillende hogere ontvangsten worden toegevoegd aan de uitgaven op de KGG-begroting. Het gaat hierbij onder andere om een desaldering van de ontvangsten Mijnbouwwet. Verliesverrekening in de ontvangsten Mijnbouwwet leidt tot negatieve ontvangsten in 2027 en 2028, daarom worden deze negatieve ontvangsten verplaatst naar de uitgavenzijde van de KGG-begroting.

Niet-kaderrelevant

Oekraïne

De in-kind-hulp voor Oekraïne vanuit het ministerie van KGG liep tot 1 januari 2025. Door vertragingen is er echter nog een aantal facturen die in 2025 moet worden betaald. Hiervoor is budget beschikbaar gesteld op de KGG-begroting.

Vultaak EBN gasopslag vulseizoen 2024-2025

De vultaak gas in het seizoen 2024-2025 is 168 miljoen euro goedkoper uitgevallen dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat het verschil tussen de zomer- en winterprijs van aardgas positiever uitviel dan geraamd. De subsidie aan EBN is daarom naar beneden bijgesteld. De heffing op het gastransport om de vultaak te bekostigen is eveneens naar beneden bijgesteld (zie ontvangsten).

Ontvangsten

Tegenvallers

Verlagen heffing vultaak Energie Beheer Nederland vulseizoen 2025-2026

Omdat de kosten van de vultaak gas van Energie Beheer Nederland (EBN) voor het vulseizoen 2025-2026 lager uitvallen dan geraamd worden ook de geraamde ontvangsten van de heffing naar beneden bijgesteld.

Ombuigingen

Heffing noodvoorraad gas EBN

Voor het aanhouden van een noodvoorraad gas door EBN in de Piekgasinstallatie Alkmaar wordt vanaf 2027 37 miljoen euro vrijgemaakt. Deze kosten worden gedekt door een opslag op de transporttarieven van Gasunie Transport Services (GTS).

Heffing vultaak EBN gasopslag vulseizoen 2026-2027

Voor het verlengen van de vultaak voor EBN naar het vulseizoen 2026-2027 is 152 miljoen euro gereserveerd. Deze kosten worden intertemporeel gedekt met een opslag op de transporttarieven van GTS.

Terugbetalingen Tijdelijke Tegemoetkoming Blokaansluitingen

Op basis van een nieuwe raming worden er hogere terugbetalingen verwacht van verleende voorschotten voor de Tijdelijke Tegemoetkoming Blokaansluitingen.

Generaal dossier

Gasbaten

De gasbaten bestaan uit dividenden EBN en ontvangsten uit hoofde van de Mijnbouwwet. Ten opzichte van de vorige raming is het dividend EBN neerwaarts bijgesteld. Dit is onder andere het gevolg van veranderde zomer-winter spreads in de gasmarkt waardoor de inkomsten van EBN als participant in gasopslagen dalen.

De ontwikkeling van het dividend EBN werkt door in de raming voor de ontvangsten Mijnbouwwet. Daardoor dalen de geraamde ontvangsten uit de Mijnbouwwet. Daarnaast is er sprake van een lichte afname van de verwachte gaswinning en een verslechtering van de toekomstige financiële resultaten uit olie- en gasactiviteiten door hogere kosten.

Kasschuiven

De heffing op gastransport wordt verschoven van 2026 t/m 2029 naar 2027 t/m 2030, omdat de cumulatieve ontvangsten voor de vulmaatregelen tot nu toe groter zijn dan de cumulatieve kosten.

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2030 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Klimaat en Groene Groei.

Technisch

Onttrekking begrotingsreserve duurzame energie

De lagere energieprijzen uit de Klimaat- en Energieverkenning 2024 ten opzichte van Klimaat- en Energieverkenning 2023 leiden tot hogere uitgaven aan de subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE). Deze ramingsbijstelling wordt gefinancierd uit de begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie. Onttrekkingen aan begrotingsreserves leiden tot een belasting van het EMU-saldo.

Onttrekking begrotingsreserve geothermie

Vanuit de garantieregeling aardwarmte dient een nog openstaande beschikking te worden betaald voor een aardwarmteproject. Hierdoor ontstaat er een mismatch tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) die wordt gefinancierd door een onttrekking uit de begrotingsreserve geothermie.

Desalderingen

Verschillende hogere ontvangsten worden toegevoegd aan de uitgaven op de KGG-begroting. Het gaat hierbij onder andere om een desaldering van de ontvangsten Mijnbouwwet. Verliesverrekening in de ontvangsten Mijnbouwwet leidt tot negatieve ontvangsten in 2027 en 2028, daarom worden deze negatieve ontvangsten verplaatst naar de uitgavenzijde van de KGG-begroting.

Niet-kaderrelevant

Oekraïne

De in-kind-hulp voor Oekraïne vanuit het ministerie van Klimaat en Groene Groei liep tot 1 januari 2025. Hiervoor krijgt het ministerie nog retributie vanuit de Europese Commissie, die als ontvangst op de begroting worden geboekt.

Bijstelling heffing vultaken EBN gasopslag

Deze bijstelling bestaat uit drie posten. EBN heeft handelsresultaten gerealiseerd vanuit haar vultaak. Deze zijn als interim-dividend uitgekeerd en worden daarom afgetrokken van de door gasverbruikers te betalen heffing. Ook is de raming voor de kosten van de vultaak 2024-2025 naar beneden bijgesteld. Ten slotte wordt de heffing op gastransport verschoven van 2026 t/m 2029 naar 2027 t/m 2030, omdat de cumulatieve ontvangsten voor de vulmaatregelen tot nu toe groter zijn dan de cumulatieve kosten.

ETS-ontvangsten

ETS is het emissiehandelsysteem binnen de Europese Unie. De overheid verkoopt emissie rechten voor dit systeem, waardoor er ontvangsten zijn op de begroting. De verwachte ETS-prijs is hoger dan voorheen, waardoor de ontvangsten toenemen.