Het kabinet stelt voor om de accijnstarieven voor alcoholhoudende producten in de Wet op de accijns (WA) te verhogen als ware het een indexatie. Hieraan wordt invulling gegeven door de tarieven te vermenigvuldigen met de tabelcorrectiefactor voor de jaren 2023 en 2024 van respectievelijk 6,3% en 9,9%. Daarom wordt voorgesteld de alcoholaccijns te verhogen met 16,2%. Alcoholhoudende producten zijn bier, wijn, tussenproducten en overige alcoholhoudende producten. De laatste verhoging van de alcoholaccijns stamt uit 2014. De accijns op alcohol is sindsdien in reële termen fors gedaald.
Voor de accijns op bier wordt per 1 januari 2024 overgegaan van een accijns op basis van graden Plato naar een accijns op basis van alcoholpercentage. Deze overgang is vastgelegd in de Wet implementatie richtlijnen accijns 2022. Op basis van die wet bedraagt het accijnstarief voor bier vanaf 1 januari 2024 € 7,49 per hectoliter per volumeprocent alcohol. Voor de accijns op bier stelt het kabinet daarom voor om het tarief in de WA te verhogen van € 7,49 naar € 8,70. Voor de accijns op bier gebrouwen door zogeheten kleine brouwerijen stelt het kabinet voor om het tarief te verhogen van € 6,93 naar € 8,05.
Het accijnstarief in de WA voor niet-mousserende en mousserende wijn met een alcoholgehalte van niet meer dan 8,5% wordt per 1 januari 2024 verhoogd van € 44,24 naar € 51,41 per hectoliter. Voor niet-mousserende en mousserende wijn met een alcoholgehalte van meer dan 8,5% wordt per 1 januari 2024 het tarief verhoogd van € 88,30 naar € 102,60 per hectoliter.
Voor de accijns op tussenproducten met een alcoholgehalte van niet meer dan 15% wordt per 1 januari 2024 de accijns in de WA verhoogd van € 105,98 naar € 123,15 per hectoliter. Voor de accijns op tussenproducten met een alcoholgehalte van meer dan 15% wordt per 1 januari 2024 de accijns verhoogd van € 149,30 naar € 173,49 per hectoliter.
Het accijnstarief voor overige alcoholhoudende producten in de WA wordt per 1 januari 2024 verhoogd van € 16,86 naar € 19,59 per hectoliter per volumeprocent alcohol.
Doeltreffendheid, doelmatigheid en evaluatie
De maatregel heeft primair een budgettair doel. De geraamde extra inkomsten zijn structureel € 153 miljoen vanaf 2024. De maatregel leidt tot beperkte extra lasten voor ondernemers en de Douane en is daarmee een doelmatige maatregel om extra opbrengsten te generen.
Daarnaast heeft de maatregel als doel om een prikkel te vormen voor consumenten om minder alcohol te consumeren. Of dit doel wordt bereikt, hangt onder andere af van de mate waarin verkopers van alcoholhoudende producten de verlaging in hun verkoopprijzen doorberekenen. De overheid kan dit niet verplichten. Ook hangt de doeltreffendheid af van de hoeveelheid alcohol die burgers nuttigen en waar de genuttigde alcohol wordt gekocht.
Uitvoeringsgevolgen Belastingdienst, Douane en Toeslagen
De maatregel betreft een parameterwijziging die eenvoudig en uitvoerbaar is voor de Douane.