Base description which applies to whole site

Artikel 17 Megaprojecten verkeer en Vervoer

Omschrijving van de samenhang in het beleid

Onder dit artikel vallen de megaprojecten Verkeer en Vervoer:

  • Westerscheldetunnel;

  • Betuweroute;

  • Hogesnelheidslijn-Zuid;

  • Project Mainport Rotterdam;

  • ERTMS Landelijke invoer;

  • ZuidasDok.

Megaprojecten betreffen projecten die door de Tweede Kamer zijn aangewezen als Groot Project.

Dit productartikel is gerelateerd aan de beleidsartikelen 16 Spoor en 18 Scheepvaart en havens in het jaarverslag van Hoofdstuk XII.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

17. Megaprojecten verkeer en vervoer

       

Realisatie

Begroting

Verschil

 
 

2011

2012

2013

2014

2015

2015

2015

 

Verplichtingen

61.057

22.247

14.159

5.505

168.273

96.890

71.383

1)

Uitgaven

72.348

463.739

14.761

8.473

82.329

143.740

– 61.411

 

17.01 Westerscheldetunnel

53

290

183

182

0

0

0

 

17.02 Betuweroute

4.105

9.147

6.044

1.709

778

5.055

– 4.277

2)

17.03 Hogesnelheidslijn-Zuid

67.313

16.329

4.345

751

383

614

– 231

 

17.03.01 Realisatie HSL-zuid

67.313

16.329

4.345

751

383

614

– 231

 

17.06 Project Mainportontwikkeling Rotterdam

445.834

437.973

4.189

2.993

4.650

3.482

1.168

 

17.07 ERTMS

     

2.838

18.921

40.000

– 21.079

3)

17.08 Zuidasdok

       

57.597

94.589

– 36.992

4)

17.09 Ontvangsten

4.090

1.901

2.346

 

32.932

40.347

– 7.415

5)

Financiële toelichting

Ad 1) De hogere verplichtingenrealisatie heeft de volgende oorzaken. Bij ERTMS is in 2015 een beter inzicht verkregen in het benodigde verplichtingenbudget voor 2015. Ook is de inzet van Prorail voor ERTMS in 2015 vastgelegd voor de jaren 2015 en 2016. Voor ZuidasDok was sprake van een forse overloop van verplichtingen die oorspronkelijk voor 2014 waren voorzien, maar uiteindelijk in 2015 zijn vastgelegd. Verder is bij PMR een verplichting voor Breeddiep aangegaan. Dit was in de begroting 2015 nog voorzien.

Ad 2) t/m ad 5) Voor een toelichting op de artikelonderdelen wordt verwezen naar de specifieke toelichtingen (per project) bij deze artikelen.

17.02 Betuweroute

Motivering

De Betuweroute is een 160 kilometer lange, tweesporige spoorlijn die exclusief bestemd is voor het goederenvervoer. De spoorlijn is aangelegd tussen de Rotterdamse haven en de Duitse grens bij Zevenaar–Emmerich en is in gebruik sinds juni 2007.

De status van Groot Project is formeel beëindigd op 28 april 2011.

Producten

Projectoverzicht Betuweroute (17.02) (bedragen x € 1 mln)
 

Kasbudget 2015

Projectbudget

Oplevering

Toelichting

Begroting

Realisatie

Verschil

Begroting

Huidig

Begroting

Huidig

 
 

2015

   

2015

 

2015

   

Betuweroute

         

2007

2007

 

– Reguliere SVV middelen (incl. FES BOR)

5

1

– 4

933

933

   

1)

– Fes regulier

     

2.826

2.826

     

– Privaat

     

843

843

     

– Financiering ProRail

     

97

97

     

– Bijdrage Gelderland

     

8

8

     

– Bijdrage VROM

     

14

14

     

– EU ontvangsten

     

175

175

     

Totaal

5

1

– 4

4.896

4.896

     

Begroting (IF 17.02)

5

1

– 4

         

Toelichting:

Ad 1) De realisatie in 2015 valt € 4,2 miljoen lager uit dan begroot doordat de restwerkzaamheden op het gebied van herverdeling van gronden en bodemsanering langzamer verlopen dan verwacht.

17.03 Hogesnelheidslijn-Zuid

Motivering

Met het vaststellen van de Planologische Kernbeslissing (PKB) HSL-Zuid is besloten tot aansluiting van Nederland op het Europese net van hogesnelheidslijnen. De HSL-Zuid bewerkstelligt een milieuvriendelijke verbinding tussen de Europese mainports en vormt daarmee een belangrijke schakel in het internationale en nationale lange afstandsverkeer.

Producten

De status van Groot Project is in 2015 nog van kracht. In de halfjaarlijkse Voortgangsrapportage HSL-Zuid wordt de Tweede Kamer separaat en uitgebreid geïnformeerd over het gehele HSL-Zuid vervoersysteem. In het najaar van 2015 is de 37e Voortgangsrapportage (Kamerstukken II, 2014/15, 22 026, nr. 485) aan de Tweede Kamer verstuurd.

Projectoverzicht HSL-Zuid (17.03) (bedragen x € 1 mln)
 

Kasbudget 2015

Projectbudget

Oplevering

Toelichting

Begroting

Realisatie

Verschil

Begroting

Huidig

Begroting

Huidig

 
 

2015

   

2015

 

2015

   

HSL-Zuid

1

0

– 1

6.151

6.226

     

– Reguliere SVV middelen (incl. FES BOR)

1

0

– 1

2.635

2.680

   

1)

– Fes regulier

     

1.710

1.710

     

– Privaat

     

940

940

     

– EU-ontvangsten

     

193

193

     

– Ontvangsten derden

     

144

145

     

– Risicoreservering

 

0

0

529

558

   

2)

HSL-Zuid spoorwegen (17.03.02)

 

0

0

115

115

     

HSL-Zuid hoofdwegen (17.03.03)

0

0

1.012

1.012

Totaal (excl. reeks Infraprovider)

1

0

– 1

7.278

7.353

     

Begroting (IF 17.03)

1

0

– 1

Toelichting:

Ad 1 en 2) De realisatie in 2015 valt € 0,3 miljoen lager uit dan begroot doordat een onteigeningsprocedure en een nadeelcompensatie nog niet tot afwikkeling zijn gekomen.

17.06 Project Mainportontwikkeling Rotterdam

Motivering

Het Project Mainportontwikkeling Rotterdam (PMR) heeft een tweeledige doelstelling:•het versterken van de positie van de mainport Rotterdam en•het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in Rijnmond.

In drie deelprojecten wordt deze dubbele doelstelling verwezenlijkt. Dat zijn «Bestaand Rotterdams Gebied (BRG)» (uitgevoerd door de gemeente Rotterdam), «750 hectare natuur- en recreatiegebied» (uitgevoerd door de provincie Zuid-Holland) en «Landaanwinning» (uitgevoerd door Havenbe-drijf Rotterdam NV (HbR)). In samenhang met de Landaanwinning dient voldoende natuurcompensatie te worden gerealiseerd.

Producten

De Tweede Kamer ontvangt één keer per jaar een Voortgangsrapportage. Voor 1 oktober 2015 betreft dit de veertiende Voortgangsrapportage (dertiende voortgangsrapportage: Kamerstukken II, 2014–2015, 24 691 nr. 121/122).

Projectoverzicht Project Mainportontwikkeling Rotterdam (17.06) (bedragen x € 1 mln)
 

Kasbudget 2015

Projectbudget

Oplevering

Toelichting

Begroting

Realisatie

Verschil

Begroting

Huidig

Begroting

Huidig

 
 

2015

   

2015

 

2015

   

Project Mainportontwikkeling Rotterdam

               

Uitvoeringsorganisatie

1

0

– 1

24

25

pm

pm

1)

750 ha

     

30

30

pm

pm

 

Groene verbinding

     

31

31

2011

2011

 

Bestaand Rotterdams Gebied (BRG)

       

0

2021

2021

 

Landaanwinning

       

0

 

0

 

Voorfinanciering FES monitoringsprogramma

     

2

2

2007

2007

 

Voorfinanciering FES natuurcompensatie

2

3

1

114

114

pm

pm

2)

Landaanwinning

     

742

742

2013

2013

 

BTW Buitencontour

     

138

138

2013

2013

 

Onvoorzien

1

2

1

73

73

pm

pm

3)

Afrondingsverschillen

               

Programma

4

5

1

1.153

1.155

     

Begroting (IF 17.06)

4

5

1

         

Toelichting:

Ad 1) Door lagere uitgaven voor de uitvoeringsorganisatie is niet het volledig beschikbare budget besteed. Het onbestede begrotingsbedrag schuift door naar 2016.

Ad 2) Ten opzichte van de begroting 2015 zijn de uitgaven voor de natuurcompensatie gerealiseerd conform de planning BOA 2015 met de nader gemaakte budgettaire afspraken. Zo is naar aanleiding van de MEP-evaluatie Natuurcompensatie Voordelta geconcludeerd dat aan de hand van de huidige monitoring de beoogde positieve effecten van de natuurcompensatiemaatregelen in het bodembeschermingsgebied niet statistisch significant kunnen worden aangetoond. Als beheersmaatregel zal onder meer het monitoringsprogramma op specifieke onderdelen worden bijgesteld.

Ad 3) De uitgave van de post onvoorzien betreft een deel van verbreding van het Breeddiep, waarvoor 1 juli 2015 de overeenkomst is gesloten.

17.07 ERTMS

Motivering

Het hoofddoel van het Rijk in de Lange Termijn Spooragenda (LTSa) voor het spoorsysteem is de kwaliteit van het spoor als vervoersproduct te verbeteren zodat de reizigers en verladers de trein in toenemende mate als een aantrekkelijke vervoersoptie zien en gaan/blijven gebruiken. Om in Nederland een stap voorwaarts te kunnen zetten in de prestaties van het spoorsysteem, zal ERTMS ingezet kunnen worden als deel van het complete verkeersmanagement systeem. ERTMS is in de eerste plaats tevens bedoeld ter vervanging van het beveiligingssysteem en voor de verhoging van de spoorwegveiligheid. Daarnaast moet tijdig zijn voldaan aan de Europese eisen ten aanzien van de invoering van ERTMS voor de TEN corridors.

Producten

Het programma bevindt zich in de Planuitwerkingsfase. Het Programma heeft een Groot Projectstatus op grond waarvan aan de Tweede Kamer twee keer per jaar een voortgangsrapportage wordt gestuurd. De tweede Voortgangsrapportage (Kamerstukken II, 2014/15, 33 652, nr. 31) is in het voorjaar 2015 aan de Tweede Kamer verstuurd en de derde voortgangsrapportage is in het najaar verstuurd (Kamerstukken II, 2015/16, 33 652 nr. 36).

Het afgelopen jaar heeft het programma naast de inhoudelijke werkzaamheden ten aanzien van de projectbeslissingen materieel en infra met name aandacht moeten hebben voor de organisatie en bemensing van het programma, mede gelet op een afkeurende controleverklaring van de ADR over 2014. In de eerste helft van 2015 is veel aandacht besteed aan het bemensen van de werkpakketen door medewerkers van IenM, ProRail en NS, een proces dat langer heeft geduurd dan voorzien. In de tweede helft van het jaar heeft de kwaliteit van de programmabeheersing veel aandacht gevraagd. Dit heeft ertoe geleid dat eind 2015 besloten is het programma meer tijd te geven voor de Planuitwerkingsfase en een kanteling van de organisatiestructuur, waarbij de indeling in werkpakketen wordt verlaten voor een structuur gebaseerd op het Integraal Project Management model, zoals dat ook wordt gehanteerd door Rijkswaterstaat. Tevens is, mede in het licht van de het tempo waarin in omringende landen ERTMS wordt ingevoerd, besloten om in 2016 een voorstel uit te werken voor een herziene uitrolstrategie.

Op de inhoudelijke onderwerpen is in het bijzonder voortgang geboekt in de werkzaamheden rond de Aanbesteding- en Contracteringsstrategie. In 2015 is ook de dual-signalling pilot op het traject Amsterdam–Utrecht met succes afgerond (Kamerstukken II, 2015/16, 33 652, nr. 37).

Projectoverzicht ERTMS (17.07) (bedragen x € 1 mln)
 

Kasbudget 2015

Projectbudget

Oplevering

Toelichting

Begroting

Realisatie

Verschil

Begroting

Huidig

Begroting

Huidig

 
 

2015

   

2015

 

2015

   

ERTMS

               

Realisatiefase (17.07.01)

0

0

0

0

0

     

Planuitwerkingsfase (17.07.02)

40

19

– 21

2.570

2.566

     

Studiekosten

40

19

– 21

95

91

   

1)

Pilotkosten

               

Overige planuitwerking OV-SAAL

     

225

226

     

Overige planuitwerking (excl. OV-SAAL)

     

2.250

2.249

     

Programma

40

19

– 21

2.570

2.566

Begroting (IF 17.07)

40

19

– 21

Toelichting:

Ad 1) De uitgaven in 2015 voor ERTMS Planuitwerkingsfase waren hoofdzakelijk gericht op de bekostiging van de inzet van de betrokken partijen ProRail, NS en specialistische ondersteuning door marktpartijen ten aanzien van proces- en systeemanalyse, spoortechniek en programmabeheersing. De lagere kasrealisatie dan geprognosticeerd wordt voornamelijk veroorzaakt door het later op gang komen van de inhoudelijke werkzaamheden in het programma en daarmee ook het moment waarop specifieke werkzaamheden bij ProRail, NS en externe expertise van start zijn gegaan. Daarnaast vindt de vergoeding aan NS voor door haar in 2015 gemaakte kosten, door de gekozen bekostigingssystematiek, begin 2016 plaats. Het projectbudget is aangepast in verband met een ontvangen subsidie vanuit Brussel en een overboeking naar HXII waar de apparaatskosten worden verantwoord.

17.08 ZuidasDok

Motivering

De ruimtelijke ontwikkelingen in de corridor Haarlemmermeer–Almere en op de Zuidas versterken de toename van reizigers en verkeer. Door opening van de Noord-Zuidlijn, Hanzelijn en OV-SAAL neemt het aantal reizigers op station Amsterdam Zuid toe. De vergroting en kwalitatieve opwaardering van de stationscapaciteit is nodig om de groeiende reizigerstrein te accommoderen en te voldoen aan de NSP kwaliteitsnorm. Om ruimte te bieden aan de uitbreiding van de OV-terminal en de wegcapaciteit te vergroten, wordt de A10 ondergronds gebracht en verbreed. De investering in de ruimtelijke kwaliteit van de Zuidas draagt verder bij aan de versterking van een internationale toplocatie.

Producten

In 2012 is de voorkeursbeslissing genomen voor het project Zuidasdok. In deze begroting zijn de uitgaven van het project volledig begroot op dit artikel van het Infrastructuurfonds. Hiertoe zijn de Rijksbudgetten overgeheveld vanuit artikel 12 Hoofdwegennet en artikel 13 Spoorwegen.

Het integrale project Zuidasdok is te onderscheiden in verschillende projectonderdelen.

Overzicht van de bijdragen (bedragen x € 1 mln)

Realisatie 2015

Begroting 2015

Afwijking

Bijdrage IenM

27

62

35

Bijdrage Provincie Noord-Holland

0

 

0

Bijdrage Stadsregio Amsterdam

13

21

8

Bijdrage gemeente Amsterdam

18

11

– 7

EU-ontvangsten

0

 

0

Totaal

58

94

36

Projectoverzicht ZuidasDok (17.08) (bedragen x € 1 mln.)
 

Kasbudget 2015

Projectbudget

Oplevering

Toelichting

Begroting

Realisatie

Verschil

Begroting

Huidig

Begroting

Huidig

 
 

2015

   

2015

 

2015

   

ZuidasDok

           

2028

 

Projectorganisatie en voorbereiding

23

44

21

191

250

   

1

OVT incl. keerspoor

23

7

– 16

260

330

   

2

Tunnel en A10

10

0

– 10

780

772

   

3

Generiek en ruimtelijke inrichting

38

7

– 31

229

215

   

4

Afrondingsverschillen

1

0

– 1

– 1

       

Programma

95

58

– 37

1.459

1.567

   

Begroting (IF 17.08)

95

58

– 37

         

Toelichting:

Ad 1) In 2015 heeft een afrekening plaatsgevonden met de gemeente Amsterdam over de door hen betaalde projectkosten in 2012 t/m 2014.

Ad 2) De uitvoeringsplanning is in 2015 geactualiseerd op basis van nieuwe inzichten. Daarmee is ook het kasritme geactualiseerd. Er zijn uitgaven gedaan ten behoeve van een fietsparkeergarage; de overige geplande uitgaven schuiven door naar latere jaren.

Ad 3) De werkzaamheden aan de A10 en Tunnel zullen pas in 2017 beginnen. In 2015 zijn hiervoor geen uitgaven gedaan.

Ad 4) De in 2015 geplande uitgave voor de aankoop van een parkeergarage is niet gerealiseerd; deze wordt nu in 2016 verwacht. Tevens nemen administratieve afrekeningen met eigenaren van kabels en leidingen meer tijd in beslag dan gepland, waardoor deze kasuitgaven doorschuiven naar latere jaren.

17.09 Ontvangsten

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden de bijdragen van derde-partijen voor de realisatie van de Megaprojecten verkeer en vervoer, die rechtstreeks aan IenM worden betaald, verantwoord.

Producten

Ontvangsten

(bedragen x 1.000)

Realisatie 2015

Begroting 2015

Verschil

Megaprojecten verkeer en vervoer

588

455

133

Project Mainport Rotterdam

37

1.000

– 963

ERTMS

850

0

850

ZuidasDok

31.457

38.892

– 7.435

Toelichting:

De voorziene ontvangsten voor Project Mainport Rotterdam zijn niet binnengekomen in 2015. De ontvangsten voor ERTMS zijn te verklaren doordat er een EU subsidie is ontvangen. De lagere ontvangsten in 2015 voor ZuidasDok zijn het gevolg van een aangepaste projectplanning naar aanleiding van het overleg met de Gemeente Amsterdam.

Licence