Inleiding
De Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR) heeft een breed aanbod aan producten en diensten en biedt hiermee integrale oplossingen. UBR bundelt haar kennis van onder andere interim-management, HRM, IT, inkoop en financiën en verbindt die met de andere rijksbrede Shared Service Organisaties (SSO’s).
Naast de reguliere dienstverlening voert UBR complexe transities en implementaties op het gebied van rijksbrede bedrijfsvoering uit. Dit doet het ontwikkelbedrijf van UBR in opdracht van de Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk (ICBR), het SG-Overleg of de Ministerraad. Daarmee draagt UBR bij aan het verder ontwikkelen van een effectieve en efficiënte overheid.
Realisatie in 2018
Dienstverlening
Samen met de andere SSO’s en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) draagt UBR bij aan de bedrijfsvoering van de rijksdienst. UBR levert op diverse dossiers haar bijdrage aan een effectieve en efficiënte overheidsbedrijfsvoering en daarmee aan een adaptieve en wendbare overheid. Daarnaast is UBR rechtstreeks betrokken bij de primaire processen van de opdrachtgevers.
Een greep uit wat UBR in 2018 naast haar basistaken heeft gerealiseerd:
-
• UBR|HIS heeft haar contactcentrum geopend. Ook is gestart met EXPERIMENT waarbij aanbesteden eenvoudiger moet worden voor afnemers.
-
• UBR|RBO in 2018 is gestart met het beveiligen van meer dan 150 locaties voor RWS waaronder verkeerscentrales, districtskantoren, bruggen en tunnels.
-
• UBR|ECO&P heeft de aanbesteding Arbeidsmarktpositiemeter gegund en in de Producten- en Dienstencatalogus 2019 opgenomen onder de naam «APK voor je loopbaan». Het betreft een digitale tool waarmee een medewerker inzicht krijgt over de positie op de arbeidsmarkt en zijn/haar ontwikkelingsmogelijkheden.
-
• UBR|KOOP heeft gewerkt aan de doorontwikkeling van de rijksbrede domeinen Open Overheid, Linked Data, Omgevingswet en Open Data.
-
• UBR|IPKD groeit gestaag door en is de samenwerking gestart met IND.
-
• UBR|I-Interim Rijk werkt actief met andere UBR-onderdelen samen aan samengestelde diensten en in werkt in het I-ecosysteem samen met o.a. I_Flow, het RIG en de traineeprogramma’s.
UBR|OW is met HR-ICT/RIG, innovatie-agenda en overige projecten zoals Binnenwerk een vaste waarde aan het vormen bij het opstarten van politiek/bestuurlijk gewenste dienstverlening die na doorontwikkeling daadwerkelijk tot going concern leidt.
Financieel Beheer
UBR-breed is het financieel beheer geborgd. Nadruk lag in 2018 meer op doelmatigheid, declarabiliteit en tijdigheid. Extra aandacht is geschonken aan tijdige facturatie waardoor de liquiditeitspositie van UBR zich positief heeft ontwikkeld.
Staat van baten en lasten over 2018
(1) | (2) | (3)=(2)–(1) | (4) | |
---|---|---|---|---|
Omschrijving | Vastgestelde begroting | Realisatie 2018 | Verschil realisatie en vastgestelde begroting | Realisatie 2017 |
Baten | ||||
Omzet | 204.631 | 238.808 | 34.177 | 198.122 |
– Omzet moederdepartement | 67.724 | 75.653 | 7.929 | 62.109 |
– Omzet overige departementen | 128.845 | 156.087 | 27.242 | 130.115 |
– Omzet derden | 8.062 | 7.068 | – 994 | 5.898 |
Rentebaten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Vrijval voorzieningen | 0 | 44 | 44 | 535 |
Bijzondere baten | 0 | 9 | 9 | 0 |
Totaal baten | 204.631 | 238.861 | 34.230 | 198.657 |
Lasten | ||||
Apparaatskosten | 203.160 | 232.415 | 29.255 | 199.791 |
– Personele kosten | 132.316 | 148.063 | 15.747 | 134.026 |
Waarvan eigen personeel | 113.765 | 121.720 | 7.955 | 109.268 |
Waarvan inhuur externen | 13.573 | 22.574 | 9.001 | 21.409 |
Waarvan overige personele kosten | 4.978 | 3.769 | – 1.209 | 3.349 |
– Materiële kosten | 70.844 | 84.352 | 13.508 | 65.765 |
Waarvan apparaat ICT | 3.571 | 8.875 | 5.304 | 7.263 |
Waarvan bijdrage aan SSO's | 16.084 | 16.676 | 592 | 15.592 |
Waarvan overige materiele kosten | 51.189 | 58.801 | 7.612 | 42.910 |
Rentelasten | 3 | 1 | – 2 | 1 |
Afschrijvingskosten | 1.468 | 2.436 | 968 | 1.612 |
– Materieel | 806 | 426 | – 380 | 827 |
Waarvan apparaat ICT | 91 | 18 | – 73 | 40 |
– Immaterieel | 662 | 2.010 | 1.348 | 785 |
Overige lasten | 0 | 3.795 | 3.795 | 180 |
– Dotaties voorzieningen | 0 | 3.795 | 3.795 | 155 |
– Bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 25 |
Totaal lasten | 204.631 | 238.647 | 34.016 | 201.584 |
Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening | 0 | 214 | 214 | – 2.927 |
Agentschapsdeel vpb lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo van baten en lasten | 0 | 214 | 214 | – 2.927 |
Toelichting
x € 1.000 | Oorspronkelijk vastgestelde begroting 2018 | Realisatie 2018 |
---|---|---|
Moederdepartement | ||
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 67.724 | 75.653 |
Overige departementen | ||
Economische Zaken en Klimaat | 13.697 | 12.044 |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 0 | 1.968 |
Justitie en Veiligheid | 39.948 | 48.892 |
Buitenlandse Zaken | 5.643 | 4.353 |
Defensie | 906 | 2.804 |
Financiën | 21.587 | 29.964 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 7.716 | 8.224 |
Infrastructuur en Waterstaat | 16.398 | 22.912 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 14.130 | 13.785 |
Algemene Zaken | 2.212 | 2.964 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 6.608 | 8.177 |
128.845 | 156.087 | |
Derden | 8.062 | 7.068 |
204.631 | 238.808 |
De omzet van UBR is voor de meeste dienstonderdelen gestegen. De belangrijkste reden is de toegenomen vraag vanuit de verschillende opdrachtgevers/afnemers vanaf het moment van begrotingsindiening tot de uiteindelijke begrotingsrealisatie per jaareinde 2018. Naast de stijging van de vraag is de omzet ook gestegen vanwege kostenstijgingen en daarmee de verkooptariefstijgingen. Belangrijkste reden daarvoor is de CAO-stijging voor 2018.
Specifiek voor UBR|KOOP geldt dat er veel extra werkzaamheden zijn verricht voor onder andere de implementatie van de Omgevingswet.
UBR|Ontwikkelbedrijf is met name gegroeid door uitbouw van het programma Binnenwerk.
De stijging bij UBR|EC O&P is deels het gevolg van een stijging van maatwerkopdrachten. De extra tariefstijging die gedurende het uitvoeringsjaar is afgesproken heeft ook tot een extra omzetstijging geleid.
Personele kosten
De personele kosten zijn ten opzichte van de ontwerpbegroting zowel gestegen voor eigen personeel als voor externe inhuur. De loonkosten eigen personeel zijn gestegen als gevolg van de CAO-afspraken.
De externe inhuur 2018 is € 9,0 mln. hoger dan de ontwerpbegroting 2018. De toename is met name veroorzaakt door UBR|EC O&P en UBR|KOOP. Deze overschrijding van de inhuurkosten is grotendeels gerealiseerd ter ondersteuning van het primaire proces en beperkt ter ondersteuning van apparaat.
De overige personele kosten zijn ten opzichte van de ontwerpbegroting gedaald. Dit wordt met name veroorzaakt door onderuitputting op het opleidingsbudget (€ 0,6 mln.) en reis- en verblijfskosten (€ 0,2 mln.).
Materiele kosten
De materiële kosten zijn met name gestegen als gevolg van toegenomen uitbestedingskosten ten behoeve van de productie in het primaire proces. Van toename was sprake bij UBR|EC O&P en UBR|KOOP en UBR|RBO. Toegenomen vraag leidt naast stijging van eigen personele lasten tot het werken met een flexibele inhuurschil (UBR|EC O&P). Uitbesteding is gestegen door een deel van de groei uit te besteden aan de marktpartijen (UBR|RBO).
De immateriële afschrijvingskosten zijn gestegen doordat de kosten voor het project Ontwikkeling InBeeld niet waren begroot maar wel tot kosten hebben geleid.
Dotatie voorzieningen
De dotatie voorziening betreft een dotatie aan de voorziening verliesgevende opdrachten (€ 0,2 mln.), de toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren (€ 1,0 mln.), toevoeging aan voorziening juridische geschillen (€ 2,5 mln.).
Saldo van baten en lasten
Het resultaat 2018 is € 0,2 mln. positief bij een omzet van bijna € 239 mln. Dit resultaat is tot stand gekomen door een veelheid van factoren. Vanuit het UBR-management is gestuurd op het realiseren van een neutraal resultaat conform begroting. Specifieke financiële meevallers en tegenvallers betreffen de onderuitputting bij UBR|RBO op opleidingskosten en overige materiële kosten (€ 1,2 mln.). Daartegenover staat de getroffen voorziening bij UBR|EC O&P ten behoeve van de claim op niet geheven BTW (€ 1 mln.). Het resultaat valt binnen de sturingstolerantie van 1% van de omzet.
De vraag naar UBR-producten is voor vele onderdelen gestegen. UBR heeft erop gestuurd deze extra vraag kostendekkend uit te voeren daarbij rekening houdend met flexibele uitbestedings- en inhuurkosten.
Balans per 31 december 2018
Balans 2018 | Balans 2017 | |
---|---|---|
Activa | ||
Vaste Activa | 3.154 | 5.102 |
Immateriële vaste activa | 1.955 | 3.374 |
Materiële vaste activa | 1.199 | 1.728 |
– Grond en gebouwen | 0 | 0 |
– Installaties en inventarissen | 75 | 98 |
– Projecten in uitvoering | 0 | 0 |
– Overige materiële vaste activa | 1.124 | 1.630 |
Vlottende activa | 61.193 | 57.936 |
Voorraden en onderhanden projecten | 53 | 60 |
Vorderingen | 26.117 | 53.366 |
– Debiteuren | 13.100 | 43.994 |
– Overige vorderingen en overlopende activa | 13.017 | 9.372 |
Liquide middelen | 35.023 | 4.510 |
Totaal activa | 64.347 | 63.038 |
Passiva | ||
Eigen Vermogen | 214 | – 2.927 |
– Exploitatiereserve | 0 | 0 |
– Onverdeeld resultaat | 214 | – 2.927 |
Voorzieningen | 8.914 | 7.069 |
Langlopende schulden | 516 | 1.043 |
– Leningen bij het MvF | 516 | 1.043 |
Kortlopende schulden | 54.703 | 57.853 |
– Crediteuren | 3.617 | 9.642 |
– Schulden aan het Rijk | 0 | 0 |
– Belastingen en premies sociale lasten | 680 | 1.652 |
– Kortlopend deel leningen bij het Ministerie van Financiën | 527 | 527 |
– Overige schulden en overlopende passiva | 49.879 | 46.032 |
Totaal passiva | 64.347 | 63.038 |
Immateriële vaste activa
In 2018 heeft UBR|EC O&P verder geïnvesteerd in het project Ontwikkeling InBeeld, dat het klantvolgsysteem Regas in de toekomst zal vervangen. Bij ingebruikname zullen de investeringen worden afgeschreven. Op de Software Carrières Sites Overheid bij UBR|EC O&P heeft een desinvestering plaatsgevonden.
Materiële vaste activa
De investeringen en desinvesteringen in 2018 bestaan voornamelijk uit vervoermiddelen bij UBR|IPKD.
Vorderingen
De vorderingen bestaan uit € 12,1 mln. nog te factureren termijnen (circa 0,6 maand omzet, in 2017: 0,5 maand), overige nog te vorderen bedragen van € 0,1 mln., € 0,6 mln. vooruitbetaalde kosten en € 0,2 mln. nog te verrekenen overige kosten.
Het aandeel van het moederdepartement in de nog te ontvangen bedragen is € 3,2 mln., van overige departementen € 8,9 mln. en van derden € 0,9 mln.
Debiteuren
De post debiteuren bestaat uit: moederdepartement inclusief de rijksbreed opererende agentschappen € 1,3 mln., overige departementen € 11,0 mln. en overige debiteuren € 1,8 mln. en bedraagt circa 0,7 maand omzet (2017: 2,7 maand).
Liquide middelen
De toename van de positie van de liquide middelen is vooral te danken aan de afname van de debiteurenstand.
Eigen vermogen
Eind augustus 2018, heeft de eigenaar het negatieve eigen vermogen aangezuiverd met € 2,9 mln. tot nihil. Na verwerking van het resultaat 2018 resteert een positief eigen vermogen van € 0,2 mln.
Voorzieningen
In het kader van de sanering bij een aantal organisatieonderdelen van UBR hebben 20 medewerkers de VWNW-status gekregen en zijn met 19 medewerkers nadere afspraken (vaststellingsovereenkomsten) gemaakt over een aanstaande beëindiging van het dienstverband. De eind 2014 gevormde saneringsvoorziening (€ 7,3 mln.) bedraagt na de onttrekkingen in de jaren 2015 tot en met 2018 € 2,1 mln. In 2018 is € 0,42 mln. aan deze voorziening onttrokken. Op basis van de huidige berekeningen kan worden geconcludeerd dat de mobiliteitsvoorzieningen tot en met einddatum 2024 toereikend zijn.
Voor de afwikkeling van de grafische dienstverlening is eind 2014 een voorziening gevormd van € 12,1 mln. Na de onttrekkingen in 2014 tot en met 2017 en 2018 (€ 7,7 mln., resp. € 0,4 mln.) resteert eind 2018 een voorziening van € 4,0 mln.
De voorziening verliesgevende opdrachten is in 2018 verhoogd naar (€ 0,2 mln.).
Een juridische claim als gevolg van onvolledige BTW-heffing voor dienstverlening bedrijfszorg heeft UBR genoodzaakt een voorziening te treffen (€ 1 mln.). Daarnaast is er een voorziening getroffen als gevolg van een juridisch geschil over de kostenontwikkeling van een ICT-applicatie (€ 1,5 mln.).
Leningen bij het Ministerie van Financiën
In 2018 heeft UBR geen beroep gedaan op de leenfaciliteit bij het Ministerie van Financiën.
Crediteuren
Van het crediteuren bedrag heeft € 0,9 mln. betrekking op overige departementen en € 2,7 mln. op derden.
Belastingen en premies sociale lasten
De belastingen en premies sociale lasten bestaat voornamelijk uit af te dragen BTW € 0,6 mln.
Overige schulden en overlopende passiva
De overige schulden en overlopende passiva bestaan uit € 23,1 mln. nog te betalen kosten, € 6,9 mln. vooruitgefactureerde bedragen, € 9,6 mln. voor personeelsgerelateerde verplichtingen, € 7,4 mln. nog te besteden gelden en € 2,9 mln. overige schulden.
Het aandeel van het moederdepartement in de overlopende verplichtingen en overlopende passiva is € 30,6 mln., van overige departementen € 5,2 mln. en van derden € 14,1 mln.
Kasstroomoverzicht over 2018
Vastgestelde begroting (1) | Realisatie (2) | Verschil realisatie en vastgestelde begroting (3)=(2)–(1) | ||
---|---|---|---|---|
1. | Rekening-courant RHB 1 januari 2018 + stand depositorekeningen | 18.541 | 4.508 | – 14.033 |
Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+) | 204.631 | 297.662 | 93.031 | |
Totaal uitgaven operationele kasstroom (–/–) | – 203.163 | – 269.294 | – 66.131 | |
2. | Totaal operationele kasstroom | 1.468 | 28.368 | 26.900 |
Totaal investeringen (–/–) | – 1.000 | – 938 | 62 | |
Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 0 | 684 | 684 | |
3. | Totaal investeringskasstroom | – 1.000 | – 254 | 746 |
Eenmalige uitkering aan moederdepartement (–/–) | 0 | 0 | 0 | |
Eenmalige storting door het moederdepartement (+) | 0 | 2.927 | 2.927 | |
Aflossingen op leningen (–/–) | – 527 | – 527 | 0 | |
Beroep op leenfaciliteit (+) | 0 | 0 | 0 | |
4. | Totaal financieringskasstroom | – 527 | 2.400 | 2.927 |
5. | Rekening-courant RHB 31 december 2018+ stand depositorekeningen (1+2+3+4), de maximale roodstand 0,5 miljoen €. | 18.482 | 35.022 | 16.540 |
Toelichting
De positieve operationele kasstroom is een gevolg van een afname in de debiteurenstand eind 2018.
De investeringen in 2018 bestaan voornamelijk voor € 0,6 mln. uit immateriële vaste activa bij UBR|EC O&P en voor € 0,2 mln. aan vervoermiddelen bij UBR|IPKD
De desinvestering heeft betrekking op Software Carriéres Sites Overheid bij UBR|EC O&P en de verkoop van vervoersmiddelen bij UBR|IPKD.
De storting door het moederdepartement betreft de aanvulling van het eigen vermogen tot nihil.
De aflossingen op de leningen Ministerie van Financiën betreffen de drie aflossingsdelen van de leningen bij UBR|IPKD.
Doelmatigheidsindicatoren
Omschrijving generiek deel | Realisatie | Realisatie | Realisatie | Realisatie | Vastgestelde begroting |
---|---|---|---|---|---|
2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2018 | |
Kostprijzen per product (groep) (indexcijfer) | 102,2 | 102,8 | 107,3 | 110,1 | 106,8 |
Tarieven/uur (indexcijfer) | 101,6 | 103,1 | 105,8 | 110,2 | 106,8 |
Omzet per FTE | 129.883 | 148.229 | 142.431 | 159.773 | 135.083 |
FTE totaal (excl. externe inhuur) | 1.045 | 1.256 | 1.391 | 1.495 | 1.515 |
Saldo van baten en lasten (%) | – 0,6% | – 3,9% | – 1,5% | 0,1% | 0 |
Kwaliteitsindicator 1 – KTO | zie toelichting | zie toelichting | n.v.t. | n.v.t. | 7,1 |
Kwaliteitsindicator 2 – MTO: | in 2016 | in 2018 | 6,8 | 7,5 | |
Werkplezier | 6,9 | – | 6,8 | – | |
Werkdruk | 5,3 | – | 5,6 | – | |
Doorlichting uitgevoerd cq. gepland in: | lopend | gereed | – | – | – |
Omschrijving specifiek Deel | |||||
Tevredenheid dienstverlening: | |||||
UBR|Bv&F | 7 | 7 | |||
UBR|EC O&P | nvt | 7 | |||
UBR|HIS | 8,8 | 7 | |||
UBR|ICG | 8,1 | 8 |
Toelichting
N.B. Gezien de grote verscheidenheid aan productgroepen heeft UBR ervoor gekozen te werken met een indexcijfer. In de jaarrekening van UBR geeft de specificatie van de omzet per organisatieonderdeel het inzicht in de omzet per productgroep.
Verloop indexcijfers
UBR heeft rekening gehouden in haar kostprijzen en verkooptarieven met loon- en prijsstijgingen en compenserende factoren. De gehanteerde tarieven zijn gelijk aan de door de eigenaar goedgekeurde tarieven zoals opgenomen in het jaarplan UBR 2018. In 2018 heeft UBR de tarieven verhoogd ter dekking van de gestegen looncomponenten en een beperkte prijsstijging op materiele kosten.
Omzet per fte
De begrote omzet per fte bedraagt € 135.083 ten opzichte van een gerealiseerde omzet per fte van € 159.773. De gerealiseerde omzet per fte is ruim hoger dan begroot. Omzetgroei heeft zich UBR-breed voorgedaan. Het onderliggende fte-aantal is beperkt meegegroeid. Groei in werkzaamheden is deels opgevangen door stijgende externe inhuur. Naast verhoging van de onderliggende prestaties is de stijging van omzet ook een gevolg van de gestegen verkooptarieven.
FTE-totaal (excl. externe inhuur)
Het aantal fte’s in 2018 komt nagenoeg overeen met het begrote aantal.
Saldo van baten en lasten
Het saldo van de baten en lasten uitgedrukt in een percentage van de omzet bedraagt 0,1%.