Inleiding
FMHaaglanden (FMH) is de professionele dienstverlener voor rijksorganisaties in de Haagse regio. FMH levert werkplekken met faciliteiten die het mogelijk maken dat mensen comfortabel kunnen werken, met aandacht voor service in nabijheid, klanttevredenheid en eenvoud in bekostiging en aansturing. Alle dienstverlening wordt door FMH gecontracteerd en geregisseerd en in samenhang op en rond de werkomgeving aangeboden.
In 2018 levert FMH dienstverlening voor kerndepartementen, uitgezonderd Algemene Zaken, en diverse rijksorganisaties in de regio Den Haag. Voor Financiën levert FMH alleen personenvervoer. FMH is naast dienstverlener ook regievoerder en heeft met de implementatie van DBFMO-contracten op de panden Bezuidenhoutseweg 30 (B30) en Rijnstraat 8 (R8) een hybride karakter gekregen.
Producten en diensten
FMH verzorgt producten en diensten zoals: vergaderservices en catering, inrichting van werkplekken, verhuizingen, post en reprografie, kantoorartikelen, schoonmaak, vervoer, gebouwbeheer en onderhoud, verbouwingen, telefonie, veiligheid, receptiediensten en advisering.
Levert FMH een product niet rechtstreeks zelf aan de klant, dan zorgt het voor de benodigde contractuele afspraken met markt- of rijkstoeleveranciers.
Speerpunten 2018
Veranderingen verzorgingsgebied
Namens het Directoraat-Generaal Overheidsorganisatie (DGOO) heeft FMH in 2018 de rol van gemandateerd opdrachtgever (GO) vervuld voor diverse masterplanprojecten. De realisatie en inhuizing van de panden Koningskade en Terminal Zuid zijn in 2018 afgerond.
Vormgeven en intensiveren samenwerking en partnerschap
Binnen DGVBR-verband is gewerkt aan voorstellen om de klantnabijheid op operationeel, tactisch en strategisch niveau beter en in verbinding te organiseren. Tevens zijn in samenwerking met de SSO’s van BZK en het RVB (RVB) voorstellen uitgewerkt om te komen tot stabiele en (meerjarig) voorspelbare tarieven.
Naast de samenwerking binnen DGVBR heeft FMH samen met Belastingdienst, Dienst Justitiële Inrichtingen en Rijkswaterstaat als concerndienstverleners (CDV’s) in het Landelijk Facilitair Management Overleg verder gewerkt aan de harmonisatie van de facilitaire dienstverlening.
| Omschrijving | (1) Vastgestelde begroting | (2) Realisatie | (3)=(2)–(1) Verschil realisatie en vastgestelde begroting | (4) Realisatie 2017 |
|---|---|---|---|---|
| Baten | ||||
| Omzet | 106.452 | 127.994 | 21.542 | 121.362 |
| – Omzet moederdepartement | 81.878 | 87.066 | 5.188 | 78.651 |
| – Omzet overige departementen | 24.163 | 38.042 | 13.879 | 40.417 |
| – Omzet derden | 411 | 2.886 | 2.475 | 2.294 |
| Rentebaten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Vrijval voorzieningen | 0 | 5 | 5 | 5 |
| Bijzondere baten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal baten | 106.452 | 127.999 | 21.547 | 121.367 |
| Lasten | ||||
| Apparaatskosten | 99.447 | 118.422 | 18.975 | 112.968 |
| – Personele kosten | 30.944 | 38.389 | 7.445 | 36.028 |
| Waarvan eigen personeel | 24.948 | 33.552 | 8.604 | 31.217 |
| Waarvan inhuur externen | 5.996 | 4.837 | – 1.159 | 4.811 |
| Waarvan overige personele kosten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – Materiële kosten | 68.503 | 80.033 | 11.530 | 76.940 |
| Waarvan apparaat ICT | 60 | 40 | – 20 | 60 |
| Waarvan bijdrage aan SSO's | 29.189 | 55.338 | 26.149 | 39.287 |
| Waarvan overige materiële kosten | 39.254 | 24.654 | – 14.600 | 37.593 |
| Rentelasten | 408 | 282 | – 126 | 340 |
| Afschrijvingskosten | 6.597 | 5.621 | – 976 | 6.615 |
| – Materieel | 6.597 | 5.621 | – 976 | 6.615 |
| Waarvan apparaat ICT | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – Immaterieel | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Overige lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – Dotaties voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – Bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal lasten | 106.452 | 124.325 | 17.873 | 119.923 |
| Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening | 0 | 3.674 | 3.674 | 1.444 |
| Agentschapsdeel Vpb-lasten | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Saldo van baten en lasten | 0 | 3.674 | 3.674 | 1.444 |
Omzet
De toename van de omzet moederdepartement is het gevolg van wijzigingen in het Masterplan Huisvesting Den Haag. Dit betreft het in het verzorgingsgebied blijven van Koningskade 4 en de aansluiting van Turfmarkt 244. Daarnaast is de afname van generieke dienstverlening voor een aantal producten/diensten toegenomen (o.a. vervoer).
Ook bij de omzet overige departementen is de toename een gevolg van wijzigingen in het verzorgingsgebied. Dit betreft het langer open blijven van Bezuidenhoutseweg 67 en de aansluiting van Schedeldoekshaven 101. Daarnaast is bij de panden Bezuidenhoutseweg 30 en Rijnstraat 8 sprake van hogere omzet. Dit is het gevolg van meer verzoeken tot wijzing (VtW’s) dan aanvankelijk ingeschat.
De omzet derden heeft met name betrekking op de facilitaire dienstverlening die geleverd wordt aan de Kansspelautoriteit en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers.
De baten kunnen als volgt worden gespecificeerd:
| (1) | (2) | (3)=(2)–(1) | |
|---|---|---|---|
| Omschrijving | vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil realisatie en vastgestelde begroting |
| Productgroepen | |||
| Generiek | 90.724 | 109.345 | 18.621 |
| Specifiek | 15.728 | 18.856 | 3.128 |
| Overige opbrengsten | – 207 | – 207 | |
| Totaal | 106.452 | 127.994 | 21.542 |
| Vrijval voorzieningen | – | 5 | 5 |
| Rentebaten | – | – | – |
| Bijzondere baten | – | – | – |
| Totaal baten | 106.452 | 127.999 | 21.547 |
Generiek
De Productgroep Generiek is een afgesproken pakket producten en diensten dat wordt afgenomen waarvoor een vaste prijs per vaste verrekeneenheid wordt betaald. De prijs (p) en hoeveelheid (q) staan gedurende het jaar vast. Bij substantiële wijzigingen in de dienstverlening zijn aanpassingen gedurende het jaar mogelijk.
De standaard dienstverlening in de panden Bezuidenhoutseweg 30 en Rijnstraat 8 die wordt geleverd door de consortia is ook verantwoord onder generieke dienstverlening.
De stijging van de omzet bij de generieke dienstverlening wordt veroorzaakt door een toename in het aantal te faciliteren panden als gevolg van wijzigingen in het Masterplan Huisvesting Den Haag. Daarnaast is sprake van een grotere afname van dienstverlening.
Specifiek
De productgroep Specifiek heeft betrekking op producten en diensten waarvoor de opdrachtgever afhankelijk van de afgenomen hoeveelheid, een prijs per product/dienst betaalt (o.a. catering) en/of producten en diensten waarover tussen opdrachtgever en opdrachtnemer aparte afspraken worden gemaakt (o.a. uitvoering van maatwerkprojecten).
De toename van de omzet bij specifieke dienstverlening heeft betrekking op de panden Rijnstraat 8 en Bezuidenhoutseweg 30, waar de verzoeken tot wijziging (VtW’s) meer zijn dan werd ingeschat.
Overige opbrengsten
De overige opbrengsten hebben betrekking op afrekening van de activa voor het pand Bezuidenhoutseweg 67.
Personele kosten
De hogere personele kosten zijn met name het gevolg van een toename in facilitaire dienstverlening. Als gevolg van structureel meer dienstverlening heeft FMH aanpassingen in de organisatie en formatie doorgevoerd. Dit heeft mede geleid tot de verschuiving van externe inhuur naar eigen personeel.
Daarnaast heeft de nieuwe CAO Rijk 2018 – 2020 een opwaarts effect op de kosten eigen personeel (3% salarisverhoging per 1 juli 2018).
Materiële kosten
De toename van de materiële kosten is het gevolg van een toename in de facilitaire dienstverlening.
De toename van de post bijdrage aan SSO’s heeft betrekking op de doorbelasting van de RVB voor de dienstverlening op de panden Bezuidenhoutseweg 30 en Rijnstraat 8.
Saldo van baten en lasten
FMH heeft in 2018 meer panden geserviced door wijzigingen in het Masterplan Huisvesting Den Haag. Daarnaast is de afname van de dienstverlening voor een aantal producten/diensten toegenomen. De toename in de dienstverlening is ook de oorzaak van de toename in omzet en kosten. De kosten laten echter een beperktere stijging zien dan de omzet omdat de indirecte kosten niet evenredig meestijgen met de toename in de dienstverlening.
Dit heeft geresulteerd in een positief resultaat van circa € 3,7 mln.
Balans per 31 december 2018
| Balans 2018 | Balans 2017 | |
|---|---|---|
| Activa | ||
| Vaste activa | 25.313 | 27.825 |
| Immateriële vaste activa | 0 | 0 |
| Materiële vaste activa | 25.313 | 27.825 |
| – Grond en gebouwen | 0 | 0 |
| – Installaties en inventarissen | 24.963 | 27.659 |
| – Projecten in uitvoering | 0 | 0 |
| – Overige materiële vaste activa | 351 | 166 |
| Vlottende activa | 35.808 | 40.818 |
| Voorraden en onderhanden projecten | 0 | 0 |
| Vorderingen | 23.209 | 24.729 |
| – Debiteuren | 12.234 | 1.304 |
| – Overige vorderingen en overlopende activa | 10.976 | 23.425 |
| Liquide middelen | 12.598 | 16.089 |
| Totaal activa | 61.121 | 68.643 |
| Passiva | ||
| Eigen Vermogen | 9.694 | 7.351 |
| – Exploitatiereserve | 6.020 | 5.907 |
| – Onverdeeld resultaat | 3.674 | 1.444 |
| Voorzieningen | 0 | 5 |
| Langlopende schulden | 20.770 | 21.438 |
| – Leningen bij het Ministerie van Financiën | 20.770 | 21.438 |
| Kortlopende schulden | 30.657 | 39.849 |
| – Crediteuren | 3.190 | 20.182 |
| – Schulden bij het Rijk | 0 | 0 |
| – Belastingen en premies sociale lasten | 0 | 0 |
| – Kortlopend deel leningen bij het Ministerie van Financiën | 4.868 | 4.626 |
| – Overige schulden en overlopende passiva | 22.599 | 15.041 |
| Totaal passiva | 61.121 | 68.643 |
Materiële vaste activa
De investeringen hebben, als gevolg van de uitvoering van masterplanprojecten, voornamelijk betrekking op de inrichting van Koningskade 4, Schedeldoekshaven 101 en Bezuidenhoutseweg 73. De desinvesteringen hebben voornamelijk betrekking op de verkoop van dienstauto’s en meubilair.
Debiteuren
De post debiteuren bestaat uit: moederdepartement (€ 9,8 mln.), overige departementen (€ 0,3 mln.) en derden (€ 2,1 mln.). De stijging wordt veroorzaakt door de vordering op het RVB voor de geleverde dienstverlening met betrekking tot het leegstandsbeheer.
Overige vorderingen en overlopende activa
De post overige vorderingen en overlopende activa bestaat uit vooruitontvangen en vooruitbetaalde facturen (€ 0,2 mln.), nog te factureren bedragen (€ 6,1 mln.) en onderhanden werk (€ 4,7 mln.).
Het aandeel van het moederdepartement in de overige vorderingen en overlopende activa is € 7,9 mln., van overige departementen € 2,9 mln. en van derden € 0,2 mln.
De post nog te factureren bedragen is onder te verdelen in generieke dienstverlening (€ 3,7 mln.) en specifieke dienstverlening (€ 2,4 mln.). De generieke dienstverlening heeft voornamelijk betrekking op de extra dienstverlening die is geleverd in 2018. Dit betreft onder andere vervoer en uitbreiding verzorgingsgebied.
De toename van het onderhanden werk heeft betrekking op de uitvoering van projecten in het kader van het masterplan huisvesting.
Liquide middelen
De rekening courant bij het Ministerie van Financiën per 31 december 2018 bedraagt € 12,6 mln.
Eigen vermogen
De Regeling Agentschappen stelt dat het eigen vermogen van een baten-lastenagentschap gebonden is aan een maximum van 5% van de gemiddelde jaaromzet over de afgelopen 3 jaar.
FMH mag hierdoor een maximum eigen vermogen hebben van € 6,08 mln. Het eigen vermogen ultimo 2018 komt uit op € 9,69 mln. en is € 3,62 mln. hoger dan de maximumomvang. Het surplus op het eigen vermogen zal bij voorjaarsnota 2019 worden afgeroomd door de eigenaar.
Het surplus over 2017 (€ 1,331 mln.) heeft FMH in 2018 afgedragen aan de eigenaar.
Leningen bij het Ministerie van Financiën
De leningen hebben betrekking op de overname van activa van aansluitende departementen en investeringen in meubilair en audiovisuele middelen binnen het verzorgingsgebied.
Het beroep op de leenfaciliteit heeft betrekking op deze investeringen.
Crediteuren
Het aandeel in de crediteuren van het moederdepartement is € 1,4 mln., van overige departementen € 0,5 mln. en van derden € 1,3 mln. Het crediteurensaldo bestaat voornamelijk uit facturen met een ouderdom van 0–30 dagen. De daling ten opzichte van 2017 heeft voornamelijk betrekking op de facturen van beveiliging die in 2017 aan het einde van het jaar zijn ontvangen.
Overige verplichtingen en overlopende passiva
Onder de post nog te betalen zijn alle bedragen opgenomen die (kortlopend) verschuldigd zijn per 31 december 2018 en die niet onder de crediteuren verantwoord zijn.
Het aandeel van het moederdepartement in de overige verplichtingen en overlopende passiva is € 18,0 mln., van overige departementen € 6,9 mln. en van derden € 2,6 mln.
De toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de nog te ontvangen facturen voor onder andere huisvesting en personeel en organisatie en voor de dienstverlening op Rijnstraat 8 en Bezuidenhoutseweg 30.
Kasstroomoverzicht over 2018
| (1) Vastgestelde begroting | (2) Realisatie | (3)=(2)–(1) Verschil realisatie en vastgestelde begroting | ||
|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening-courant RHB 1 januari 2018 + stand depositorekeningen | 12.894 | 16.089 | 3.195 |
| Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+) | 106.452 | 144.152 | 37.700 | |
| Totaal uitgaven operationele kasstroom (–/–) | – 99.855 | – 142.777 | – 42.922 | |
| 2. | Totaal operationele kasstroom | 6.597 | 1.375 | – 5.222 |
| Totaal investeringen (–/–) | – 4.200 | – 3.282 | 918 | |
| Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 0 | 173 | 173 | |
| 3. | Totaal investeringskasstroom | – 4.200 | – 3.109 | 1.091 |
| Eenmalige uitkering aan moederdepartement (–/–) | 0 | – 1.331 | – 1.331 | |
| Eenmalige storting door het moederdepartement (+) | 0 | 0 | 0 | |
| Aflossingen op leningen (–/–) | – 3.906 | – 4.626 | – 720 | |
| Beroep op leenfaciliteit (+) | 4.200 | 4.200 | 0 | |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | 294 | – 1.757 | – 2.051 |
| 5. | Rekening-courant RHB 31 december 2017 + stand depositorekeningen (1+2+3+4), de maximale roodstand 0,5 miljoen €. | 15.585 | 12.598 | – 2.987 |
Investeringskasstroom
De investeringen hebben met name betrekking op de aanschaf van meubilair.
Financieringsstroom
De eenmalige uitkering aan het moederdepartement betreft de afroming van het eigen vermogen vanwege het overschrijden van het toegestane maximum van het eigen vermogen in 2017.
Overzicht doelmatigheidsindicatoren per 31 december 2018
| Omschrijving generiek deel | Realisatie | Vastgestelde begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2018 | |
| Verloop tarieven generieke dienstverlening | – | 100,0 | 100,0 | – | 94,4% |
| Omzet per productgroep (pxq) | 124.668 | 115.165 | 121.362 | 127.994 | 106.452 |
| *Basis (generiek)1 | 95.512 | 97.639 | 108.155 | 109.345 | 90.724 |
| *Basis+ (specifiek)1 | 5.525 | 15.651 | 13.106 | 18.856 | 15.728 |
| *Maatwerk | 10.554 | ||||
| *Werkelijk | 9.499 | ||||
| *Overig | 3.578 | 1.875 | 101 | 207- | |
| Saldo van baten en lasten (%) | 6,2% | 6,2% | 1,2% | 2,9% | 0,0% |
| Personele kosten als % van de totale kosten | 29,8% | 32,0% | 30,0% | 30,9% | 31,1% |
| Materiële kosten als % van de totale kosten | 70,2% | 68,0% | 70,0% | 69,1% | 68,9% |
| Apparaatskosten (in €) | 46.605 | 44.111 | 45.077 | 47.907 | 38.141 |
| Klanttevredenheid | tevreden | nvt | nvt | tevreden | nvt |
| Tevredenheid specifieke dienstverlening (maatwerk) | 7,6 | 8,0 | 7,7 | 7,7 | 7 |
| Medewerkerstevredenheid | nvt | tevreden | nvt | tevreden | tevreden |
| FTE-totaal (excl. Externe inhuur) | 426 | 439 | 451 | 476 | 432 |
Verloop tarieven generieke dienstverlening
De eigenaar heeft met FMH een jaarlijkse efficiencytaakstelling op het apparaat afgesproken van 1,5%. FMH heeft deze taakstelling verwerkt in de tarieven.
Door wijzigingen in het verzorgingsgebied en dienstverlening is zowel prijs als de afname van dienstverlening (uitbreiding werkplekken en uitbreiding/intensivering van de te leveren producten/diensten) in 2018 gewijzigd. Een vergelijk met voorgaande jaren geeft een vertekend beeld.
Omzet per productgroep
De stijging van de omzet bij de generieke dienstverlening wordt veroorzaakt door een toename in te faciliteren panden als gevolg van wijzigingen in het Masterplan Huisvesting Den Haag. Daarnaast is sprake van een grotere afname van dienstverlening.
De toename van de omzet bij specifieke dienstverlening heeft betrekking op de panden Rijnstraat 8 en Bezuidenhoutseweg 30 waar de verzoeken tot wijziging (VtW’s) meer zijn dan aanvankelijk ingeschat.
Klanttevredenheid
Het iKTO is uitgevoerd en de respons voor 2018 komt uit op een Rijksbreed gemiddelde van 32%. De respons is nagenoeg gelijk aan 2015. De score van FMH bedraagt 3,4 (van 5) en voldoet daarmee precies aan de norm die door het LFMO is gesteld.
Tevredenheid maatwerk
Na de afronding van een project wordt een evaluatieformulier naar de klant gestuurd. De klant waardeert de uitvoering van maatwerkprojecten gemiddeld met een 7,7. Dit ligt ruim boven de streefwaarde (7,0).
FTE-totaal (excl. Externe inhuur)
De hogere bezetting is het gevolg van een structurele toename in de facilitaire dienstverlening.