Het in onafhankelijkheid toezicht houden op de rechtmatigheid van de uitvoering van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) en de Wet veiligheidsonderzoeken (Wvo) door middel van het doen van onderzoeken en het publiceren van de uitkomsten daarvan, alsmede het adviseren aan de betrokken ministers over zaken die voortvloeien uit deze wetten, het behandelen van klachten, en van meldingen over misstanden. Daarnaast is de CTIVD belast met het toezicht op de toepassing van de bevoegdheid van artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap door de Minister van Justitie en Veiligheid.
De Minister van Algemene Zaken is verantwoordelijk voor het beheer van de begroting van de CTIVD. Tussen het Ministerie van Algemene Zaken en de CTIVD zijn afspraken gemaakt over de dienstverlening op het gebied van de bedrijfsvoering door het ministerie (zoals ondersteuning op het gebied van ICT, financiële administratie en personeelszaken) en de daarop van toepassing zijnde planning & control cyclus.
Om uitvoering te geven aan haar taak voert de afdeling toezicht van de CTIVD onder meer onderzoeken uit waarover zij, via de betrokken ministers, rapporteert aan de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal. In 2021 heeft de Commissie twee rapporten gepubliceerd. Het betrof onderzoeken naar de volgende onderwerpen:
• Toezichtsrapport 72 over de inzet van bijzondere bevoegdheden ter ondersteuning van een goede taakuitvoering van de AIVD en de MIVD (2021);
• Toezichtsrapport 73 over het verstrekken van persoonsgegevens aan buitenlandse diensten met een verhoogd risicoprofiel door de AIVD en de MIVD (2021);
Daarnaast heeft de CTIVD in 2021 vertrouwelijk gerapporteerd over activiteiten van de AIVD en MIVD inzake de cyberdreiging die uitgaat van statelijke actoren gericht op bijzondere onderdelen van de staat en is in 2021 een tweede onderzoek gestart waarover begin 2022 wederom vertrouwelijk zal worden gerapporteerd.
Daarnaast heeft de CTIVD in 2021 een start gemaakt met onderzoeken naar:
• Automated Osint: tools en bronnen voor openbronnenonderzoek
• Onderzoek naar de inzet van onderzoeksopdrachtgerichte interceptie op de kabel door de AIVD en de MIVD.
Hierover zal in 2022 worden gerapporteerd.
Ook heeft de CTIVD de voortgang van de implementatie van de Wiv 2017 gemonitord en informatie verstrekt aan de evaluatiecommissie Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en meegedacht over de implementatie van de aanbevelingen van deze commissie. Ook heeft de CTIVD meegedacht over het concept van de Tijdelijke wet onderzoek AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma.
De afdeling klachtbehandeling van de CTIVD is belast met de (externe) behandeling van klachten en meldingen van vermoedens van misstanden. Op 1 januari 2021 had de afdeling nog drie in 2020 ontvangen klachten in behandeling. In 2021 heeft de afdeling 63 klachten ontvangen. De afdeling heeft in 2021 tien klachten via informele klachtbehandeling kunnen oplossen en vier klachten hebben tot een klachtbeslissing geleid. Deze beslissingen zijn terug te vinden op de website van de CTIVD: www.ctivd.nl/klachtbehandeling/beslissingen. De overige klachten zijn niet in behandeling genomen omdat artikel 120, 121 of 122 van de wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv2017) van toepassing was of omdat de klachten niet over (vermeend) handelen van de AIVD en/of MIVD gingen. Op 31 december 2021 had de afdeling klachtbehandeling nog zes klachten in behandeling.
De afdeling klachtbehandeling heeft geen meldingen van vermoedens van misstanden ontvangen in 2021.
Realisatie | Vastgestelde begroting1 | Verschil | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
2.017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2021 | 2021 | |
Verplichtingen | 1.509 | 1.943 | 1.867 | 2.168 | 2.228 | 2.446 | ‒ 218 |
Uitgaven | 1.509 | 1.943 | 1.867 | 2.168 | 2.108 | 2.446 | ‒ 338 |
Ontvangsten | 11 | 39 | 2 | 1 | 1 | 0 | 1 |
Uitgaven
Indien naast de uitkomsten in bovenstaande tabel rekening wordt gehouden met de mutaties die reeds in de eerste en tweede suppletoire begrotingswet zijn verwerkt, te weten een bijstelling van € 59.000, is er sprake van een onderuitputting van € 397.000. In 2021 is het beschikbare budget niet volledig besteed. Vanwege een niet volledig bezette formatie, COVID-19 en lagere ICT-uitgaven dan oorspronkelijk verwacht.
Op grond van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) is er een Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD). Deze Commissie bestaat uit twee afdelingen, de afdeling toezicht en de afdeling klachtbehandeling.
De afdeling toezicht is belast met:
• het toezicht op de rechtmatigheid van de uitvoering van hetgeen bij of krachtens deze wet en de Wet veiligheidsonderzoeken is gesteld;
• het gevraagd en ongevraagd inlichten en adviseren van Onze betrokken Ministers aangaande de door de commissie geconstateerde bevindingen. Desgewenst kan de commissie Onze betrokken Ministers vragen deze inlichtingen en adviezen ter kennis van een of beide kamers der Staten-Generaal te brengen, waarbij de werkwijze zoals beschreven in artikel 113 van overeenkomstige toepassing is;
• het ongevraagd adviseren van Onze betrokken Ministers ter zake van de uitvoering van artikel 59.4 en
• het toezicht op de toepassing van de bevoegdheid van artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap door Onze Minister van Veiligheid en Justitie, waarbij in het bijzonder aandacht wordt geschonken aan de doelmatigheid en proportionaliteit van de toepassing van deze bevoegdheid.
De afdeling klachtbehandeling is belast met:
• het onderzoeken en beoordelen van klachten en
• het onderzoeken en beoordelen van een melding van een vermoeden van een misstand.
Verplichtingen
De aangegane verplichtingen worden zelfstandig bepaald en niet langer gelijk gesteld aan de kasuitgaven. Indien van toepassing leidt dit tot een openstaand saldo aan het einde van het boekjaar. Per 31 december 2021 wordt een eerste beeld van het saldo van de verplichtingen gegeven, waarbij sprake is van een groeimodel.
Ontvangsten
De ontvangsten zijn nagenoeg nihil.