Algemeen
Voor u ligt het jaarverslag van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF), hoofdstuk K van de Rijksbegroting. Naast het DMF kent Defensie ook een reguliere begroting (hoofdstuk X). Voor beide begrotingen zijn separate jaarverslagen opgesteld.
Het DMF zorgt voor de financiering en bekostiging van investeringen en instandhouding van het materieel, de infrastructuur en de IT-middelen van Defensie. Door een apart fonds voor het Defensiematerieel kan beter invulling worden gegeven aan het voorzien in een meerjarig integraal beheer van de financiering en bekostiging van de ontwikkeling, de verwerving, de instandhouding en de afstoting van het materieel, de IT-middelen en de infrastructuur van het Ministerie van Defensie om te komen tot een meer schokbestendige begroting.
Personele uitgaven verbonden aan de ontwikkeling, verwerving, instandhouding en afstoting van materieel, infrastructuur en vastgoed en IT vallen ook binnen de reikwijdte van het fonds (Kamerstuk 35 280, nr. 175; artikel 5). Op 22 april 2020 werd de motie Diks (Kamerstuk 35 280, nr. 11) aangenomen om uiterlijk in 2022 personele uitgaven op te nemen in het DMF. Omdat de gevolgen hiervan op voorhand niet goed zijn in te schatten, is besloten in de jaren 2021 en 2022 proef te draaien. Doel van het proefdraaien is om te bezien wat de gevolgen van het opnemen van personele uitgaven in het DMF zijn voor bijvoorbeeld het herschikken van budgetten. Daarnaast kunnen eventuele onbedoelde effecten op voorhand worden waargenomen en kan bepaald worden wat de meest voor de hand liggende mogelijkheid voor de presentatie van personele uitgaven is. Inmiddels wordt reeds een jaar proefgedraaid en is de eerste bevinding dat het opnemen van de personele uitgaven in het DMF technisch inpasbaar is. Daar staat tegenover dat opname - zowel op de korte als lange termijn - een grote en ingewikkelde exercitie betreft. Voor het opnemen van de personele uitgaven in het DMF dienen onder andere budgetten ontvlochten te worden uit de administratie, hetgeen gevolgen heeft voor de bedrijfsvoering van alle defensieonderdelen. Uiteindelijk wordt in de eerste helft van 2023 een goed onderbouwd besluit genomen over het opnemen van de personele uitgaven in het DMF.
Het DMF wordt gevoed door de bijdragen uit de reguliere Defensiebegroting, hoofdstuk X van de Rijksbegroting. De apparaatsuitgaven/-ontvangsten voor de uitvoering van het fonds zijn opgenomen in hoofdstuk X.
De Tweede Kamer heeft voor de verantwoording 2021 verzocht aandacht te besteden aan bekostigingssystemen van uitvoeringsorganisaties bij het Rijk, die problemen ervaren als gevolg van de coronapandemie. Aangezien Defensie geen uitvoeringsorganisaties kent, is dit niet van toepassing op beide jaarverslagen (Kamerstukken II 2020/21, 31490, nr. 296).
Verschillen tussen de vastgestelde begroting en de realisatie worden conform de Regeling Rijksbegrotingsvoorschriften 2022 op het niveau van de financiele instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) volgens onderstaande staffelgrenzen toegelicht. Dit zijn dezelfde staffelgrenzen die worden toegepast voor het toelichten van mutaties in de suppletoire begrotingen.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen | Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen) | Technische mutaties (ondergrens in € miljoen) |
< 50 | 1 | 2 |
=> 50 en < 200 | 2 | 4 |
=> 200 en < 1000 | 5 | 10 |
=> 1000 | 10 | 20 |
Opzet DMFIn het jaarverslag 2021 wordt verantwoording afgelegd over de gerealiseerde uitgaven en ontvangsten ten opzichte van de begroting van het DMF 2021. De structuur van het jaarverslag is als volgt:
– Deel A: Algemeen. In dit deel wordt het jaarverslag officieel aan de Eerste en Tweede Kamer aangeboden met het verzoek tot dechargeverlening. Daarnaast maakt deze leeswijzer onderdeel uit van het algemene deel.
– Deel B: Het Beleidsverslag. De kern van het jaarverslag wordt gevormd door het beleidsverslag. In juni 2011 is de motie Schouw ingediend en aangenomen. Deze motie zorgt ervoor dat de landenspecifieke aanbevelingen van de Raad op grond van de nationale hervormingsprogramma’s een eigenstandige plaats krijgen in de departementale begrotingen. In de beleidsprioriteiten wordt (waar van toepassing) teruggekomen op de landenspecifieke aanbevelingen zoals verwoord in de begroting. Dit beleidsverslag bestaat uit drie delen:
• Het Defensiematerieelverslag, waar onder andere een korte terugblik is opgenomen met betrekking tot de realisatie van de belangrijkste uitvoeringsprioriteiten over het jaar 2021;
• De artikelen van het DMF;
• De bedrijfsvoeringsparagraaf.
– Deel C: De Jaarrekening, bestaande uit de verantwoordingsstaat en de saldibalans van het DMF.
– Deel D: De bijlage, die bestaat uit de lijst met afkortingen.
In het jaarverslag van het DMF worden alle investeringsprojecten in realisatie benoemd met een projectbudget van meer dan € 100 miljoen. Het projectbudget bestaat uit de onderzoekskosten, de basisraming en de risicoreservering. Deze werkwijze komt overeen met het Defensieprojectenoverzicht (DPO). De systematiek wijkt in de kern niet af van de werkwijze die de afgelopen jaren in het jaarverslag van de reguliere begroting is gehanteerd. Het DPO wordt jaarlijks met Prinsjesdag aan de Tweede Kamer aangeboden, samen met de begroting van het DMF. De DPO-afwijkingsrapportage zal tegelijk met het jaarverslag worden aangeboden op Verantwoordingsdag. De DPO-afwijkingsrapportage geeft een overzicht van alle materieel-, vastgoed- en IT-projecten van meer dan € 25 miljoen in onderzoek en realisatie waarbij een significante afwijking is opgetreden ten opzichte van het vorige DPO. Projecten die door de Tweede Kamer als groot project zijn aangemerkt en die volgens hun uitgangspuntennotitie een separate rapportage kennen, worden niet opgenomen in het DPO en de DPO-afwijkingsrapportage.
Grondslagen voor de vastlegging en de waardering De verslaggevingsregels en waarderingsgrondslagen die van toepassing zijn op de in dit jaarverslag opgenomen financiële overzichten zijn ontleend aan de Comptabiliteitswet 2016 en de daaruit voortvloeiende regelgeving, waaronder de Regeling Rijksbegrotingsvoorschriften 2022 en de Regeling agentschappen. Voor de departementale begrotingsadministratie wordt het verplichtingen-kasstelsel toegepast en voor de baten-lasten agentschappen het baten-lastenstelsel.
GroeiparagraafIn zowel de begroting als het jaarverslag wordt in de leeswijzer onder de «Groeiparagraaf» kort aangegeven wat de belangrijkste verbeteringen in de begrotingsstukken zijn ten opzichte van het vorige jaar. Aangezien 2021 het eerste jaar is waarover een jaarverslag voor het DMF aan de Kamer wordt aangeboden, zijn er nog geen verbeteringen om op te nemen.